އަދީލް ޖަލީލް: ވެލެންސިއާ ހިންގީ އަނބިދަރިން ނުކައި ތިއްބަސް ވަރިހަމަކަމަށް
އަދީލް ޖަލީލް
ކ. މާލެ |

މޯލްޑިވްސް ސްޕޯޓްސް އެވޯޑްސްގައި ކުޅިވަރަށް ހިދުމަތް ކުރުމުގެ ރޮނގުން ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އިނާމް ލިބިވަޑައިގެންނެވި ގަލޮޅު ފަހިވާގޭ އަދީލް ޖަލީލަކީ ރާއްޖޭގެ އެންމެ ކާމިޔާބު އެއް ކްލަބު، ވެލެންސިއާގެ ކުރީގެ ޗެއާމަން އަދި އެއް މުއައްސިސްއެވެ. ވެލެންސިއާ އުފެއްދެވުމުގެ އެއް މުހިންމު އެއް ހިއްސާދާރަކީ ވެސް އޭނާ އެވެ. އެ ހިޔާލު އައީ އެދުވަސްވަރު ގިނަ ބަޔަކު ކުޅިވަރު ކުޅެން ޖަމާވި އޭނާގެ ގޭތެރޭގައި ހުރި ޓީޓީ މޭޒު ދޮށުންނެވެ. ވެލެންސިއާ ހިންގެވުމަށް އެކުލަބުގެ މަސްއޫލުވެރިކަމަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ވަޑައިގެންނެވީ 1996 ވަނަ އަހަރު އެވެ. އޭގެ ފަހުން 2015ގަ އެވެ. ކުލަބު އުފެއްދެވިއިރު އޭނާ އާއި ރަހުމަތްތެރިންނަށް އެފުރުސަތު ނުލިބުނީ އުމުރު ހަނގުވުމުންނެވެ.

އަދީލް ޖަލީލް (ވ) އަށް ރައީސް ސޯލިހް ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އެވޯޑް ދެއްވަނީ - ކުޅިވަރާ ބެހޭ ވުޒާރާ

ވެލެންސިއާގެ ތާރީހުން އަދީލް ޖަލީލްގެ ނަމަށް ދުވަހަކުވެސް ފަނޑުކަމެއް ނާންނާނެ އެވެ. ކުލަބުގެ އެންމެ ކާމިޔާބު ދުވަސްވަރު ވެލެންސިއާގެ ހިންގެވުމުގެ މުގުލުގައި ހުންނެވީ އޭނާ އެވެ. އެންމެ ގިނަ ތަށި ހޯދީ އޭނާގެ ވެރިކަމުގަ އެވެ. ރާއްޖޭގެ އެންމެ މޮޅު ކުޅުންތެރިން ވެލެންސިއާގެ އަށް ގެންގޮސް ގަދަ ބާރެއްގެ ގޮތުގައި އެ ކުލަބު ބޭއްވުމުގެ ވިސްނުން އެންމެ ބޮޑަށް ގެންގުޅުއްވީ ވެސް އަދީލެވެ. ހާއްސަކޮށް 1996 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެންގޮސް 2006 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް ވެލެންސިއާ ފުޓްބޯޅައިގައި ރަސްކަންކުރީ އޭނާގެ ހިތްވަރާއި ކުޅަދާނަ ވިސްނުމާއި ރޭވުންތެރިކަމާއެކުގަ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެލެންސިއާ ގިނަ ބަޔަކަށް ކަމުދިޔަ އެއް ސިފަކަމަށްވާ ޕާސިން ގޭމަކީ ވެސް އޭނާގެ ވިސްނުމެކެވެ.

އަޅުގަނޑަށް އެކަނި އެ ކްރެޑިޓެއް ނުލިބޭނެ. އެކަމަކު އެއީ އަޅުގަނޑުގެ ވިސްނުމެއް. ވެލެންސިއާގެ (80ގެ ތެރޭގައި) އަބަދު ބަލިވަނީ ބޯޅަ ކުޅުމުގެ ބަދަލުގައި ބޭކާރު ދުވުންތަކެއް ދުވަން ހަދައިގެން. ދެން ހީނާ އަހުމަދު ސަލީމް (މިހާރުގެ ކަމިޝަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސް) ގާތުގައި އަޅުގަނޑު އެވާހަކަ ފުރަތަމަ ބުނީ. ބުނެވުނީ މިއީ ބޮޑު ސަކަރާތެކޭ. މިގޮތަކަށް ބޯޅަ ނުކުޅެވޭނެއޭ. ހިނގާށޭ ބޯޅަ ތިރިކޮށްގެން ޕާސްކުރަން ފަށަން. ދެން އެހިޔާލު އެންމެނަށް ވެސް ކަމުގޮސްގެން ޕާސިން ގޭމަކަށް ބަދަލުވީ
އަދީލް ޖަލީލް
އަދީލް ޖަލީލް ވެލެންސިއާގެ ފުޓްބޯޅަ ޓީމާއެކު - އަބްދުﷲ އަޒުމީން

ކުލަބު ވެލެންސިއާގެ ތާރީހުން އެންމެ ހާއްސަ އެއް ދުވަހަކީ އެކުލަބުން އެއްލައްކަ ރުފިޔާގެ އަގުބޮޑު ކަޕް ވިނާސް ކަޕް މިލްކުކުރި ދުވަހެވެ. އެއްވެސް ކުލަބެއްގެ އަތުގައި ނުޖައްސައި ކަޕް ވިނާސް ކަޕް މިލްކުކުރަން އެންމެ ބޮޑަށް ފޯރި ނެންގެވި ބޭފުޅަކީ ވެސް އަދީލެވެ. އެ އަހަރު ބޮޑު އަގުގައި ކުލަބަށް މަޝްހޫރު އެތައް ކުޅުންތެރިން ގެނައީ ސީދާ އޭނާގެ އަމިއްލަ ޖީބުން ހަރަދު ކުރައްވައިގެންނެވެ. އެ ކާމިޔާބީ އަށް ފަހު އިޖްތިމާއީ ގޮތުން ވެލެންސިއާގެ ދައުރު ފުޅާކުރެއްވުމަށް މަޝްހޫރު ހެޕަނިން ޝޯ ބާއްވައި ކުލަބުގެ ކުރިމަގަށް ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުއްވި އެވެ.

އެންމެ އުފާވި ދުވަހަކީ ކަޕް ވިނާސް ކަޕް މިލްކުރި ދުވަސް. އެއީ އެއްވެސް ބަޔަކަށް ނުލިބި އެތަށި މިލްކުކުރެވުނީމަ. އެ އަހަރު އަޅުގަނޑު ހިތަށް އެރީ މިކަން ކޮންމެހެން ވެސް ކުރަންވާނެއޭ. އަމިއްލަ ޖީބުން ޓީމު ވަރުގަދަ ކުރަން ހޭދަކުރީ އަނބިދަރިން ނުކައި ގޭގައި ތިއްބަސް ވަރިހަމަކަމަށް. އެހާ ބޮޑަށް އެކަން ކުރަން ބޭނުންވި. އެމުބާރާތަށް ދެ މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ފައިސާ ހޭދަކުރިން
އަދީލް ޖަލީލް
އަދީލް ޖަލީލް (ވ) ވެލެންސިއާއަށް ދަގަނޑޭ ލައްވައި ސޮއިކުރުވާއިރު ދަރިފުޅު ރަސްލާން (މ) - އަބްދުﷲ އަޒުމީން

އަދީލަކީ އޭނާގެ ކުޅުންތެރިންނަށް ވަރަށް ހެޔޮ، އަދި ކުޅުންތެރިންގެ އިހްތިރާމާއި ލޯބި ވަރަށް ބޮޑަށް ހޯއްދެވި ލީޑަރެކެވެ. ރާއްޖޭގެ އެންމެ މަޝްހޫރު ކުޅުންތެރިން ކަމަށްވާ އައްސަދު އަބުދުލްގަނީ އާއި ތޮއްޑޫ މުހައްމަދު ނިޒާމާއި އަލީ އުމަރާއި އަލީ އަޝްފާގް (ދަގަނޑޭ) އާއި އަލީ ޝިހާމާއި އަލީ ރަޝީދު (ސިލާޗީ) އާއި ބިންމާ އަބުދުﷲ ވަހީދު ފަދަ އެތައް ތަރިންނެއް ހޯދުމަށް ވާދަވެރި ކުލަބުތަކުން ކުރި މަސައްކަތް ނާކާމިޔާބުވި ހަގީގީ ސަބަބަކީ ވެސް އަދީލެވެ. އޭނާ އާއި ކުޅުންތެރިންނާ އޮތީ ވަރަށް ގާތް ވަރުގަދަ އިތުބާރެކެވެ.

"އަޅުގަނޑުގެ ވިސްނުމަކީ ޓީމު ބަލިވިޔަސް ކުޅުންތެރިޔާ ދޫކޮށްނުލުން. އެއީ ތަށި ލިބެނީ އެމީހުން ކުރާ މަސައްކަތަކުން ކަމަށްވާތީވެ. އެގޮތުގެ މަތިން ކުޅުންތެރިންނަށް ކަންތައް ކޮށްދެމުން އައީ އަމިއްލަ ދަރިން ފަދައިން. ބައެއް ކުޅުންތެރިން ގޭގައި ވެސް ގެންގުޅުނިން. އަޅުގަނޑާއި ކުލަބުގެ މެނޭޖްމަންޓް އިސް ބައެއް މީހުންނާ މައްސަލަ ވެސް ޖެހޭ މާބޮޑަށް ކުޅުންތެރިންނަށް ގާތްކޮށް ކަންތައްކޮށްދޭތީވެ. އެކަމަކު އަޅުގަނޑު ވިސްނުންހުރީ ކުޅުންތެރިން ހިފަހައްޓަން،" އަދީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

އަދީލް ވިދާޅުވީ ވެލެންސިއާގެ ތާރީހުން މޮޅު އެތައް ކުޅުންތެރިންނަށް ފެނުނަސް އޭނާ އަށް އެންމެ މޮޅީ ފޯވަޑް އަލީ އުމަރު ކަމަށެވެ. އަދި އެހެން ކުލަބެއްގައި ހުއްޓައި އެންމެ ބޭނުންވެގެން ވެލެންސިއާ އަށް ގެނައީ ހުރާގެ އަލީ ޝިހާމް ކަމަށެވެ.

"އަޅުގަނޑުގެ ވިސްނުމަކީ އެޓޭކް ވަރުގަދަ ކުރުން. އިރާދަ ކުރެއްވީތީވެ އަޅުގަނޑަށް އެކަން ކުރެވުނު. އަޅުގަނޑު ހިންގިއިރު އެއިރަކު އޮންނަ އެންމެ ވަރުގަދަ ފޯވަޑް ލައިން އޮންނާނީ ވެލެންސިއާގައި. ހާއްސަކޮށް ތިން އަލީގެ (އަލީ ޝިހާމް، އަލީ އުމަރު، އަލީ އަޝްފާގް) ޕާޓްނަޝިޕް ފާހަގަކުރަން،" އަދީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

އަދީލް ޖަލީލް ވެލެންސިއާގެ ފުޓްބޯޅަ ޓީމާއެކު - އަބްދުﷲ އަޒުމީން

އޭނާގެ އެންމެ ހާއްސަ އެއް ސިފައަކަށްވެފައިވަނީ މުސާރަ ނުދެވި ގިނަ ދުވަސްވާއިރު ވެސް ކުޅުންތެރިން އަދީލަށްޓަކައި ވެލެންސިއާ ވަންތަ ބައެއްގެ ގޮތުގައި ތިބުމެވެ. އެކަމުގެ ސިއްރަކީ ކޮބައިތޯ އެހުމުން ވިދާޅުވީ "ދަތި ވަގުތު އައުމުން އެމީހުންނަށް ވިސްނައިދެން ފައިސާ ލިބުމުން ދޭނެ ވާހަކަ. ވަރަށް ގިނަ ކުޅުންތެރިން އެކަން ގަބޫލުކޮށްގެން ވެލެންސިއާ އަށް ކުޅޭހިތުން ކުޅެދިން. އެކަން އަޅުގަނޑު މިއަދު ވެސް ވަރަށް ބަލައިގަންނަން،" ކަމަށެވެ.

އަދީލާއި އޭނާގެ އެކުވެރިން އަމިއްލަ ގޭގެ ޓީޓީ މޭޒުދޮށުން އުފެއްދި ހިޔާލު ފައްކާކޮށް ވެލެންސިއާ އުފައްދައިގެން އޭނާގެ ހިދުމަތް އޮތީ ހަމައެކަނި ކުލަބު ހިންގެވުމުގައި އެކަންޏެއްނޫނެވެ. ފުޓްބޯޅަ ޓީމާއި ޓީޓީ ޓީމަށް ކުޅުއްވި އެވެ. އަދި ގައުމީ ޓީޓީ ޓީމުގެ ކެޕްޓަންކަންކޮށް އިންޑިއަން އައިލެންޑް ގޭމްސްއިން ބްރޯންޒް މެޑަލް ވެސްހޯދި އެވެ.

ވެލެންސިއާގެ ފުރަތަމަ މެޗުގައި ފުރަތަމަ 11ގައި ކުޅުއްވި އެވެ. ފުރަތަމަ ލަނޑު ޖަހަން ވެސް ފުރުސަތު ލިބުނެވެ.

އަދީލް ޖަލީލް (ކަނާތް ފަރާތުގައި ފިޔާތޮށި ޖެކެޓެއްގައި) 1979ގައި ވެލެންސިއާގެ ފުޓްބޯޅަ ޓީމާއެކު - އަބްދުﷲ އަޒުމީން
ވަރަށް އަޒުމުގައި ހުރީ ފުރަތަމަ ގޯލު ޖަހަން. އަޅުގަނޑު ބޮލަށް ބޯޅަ ލިބުނު. (އިދިކޮޅު ކީޕަރު) ސައްޔިދު އަލީ ގޮވާފައި ބުނި ބޮލުންނޭ ޖަހާނީ. އެބޯޅަ އަޅުގަނޑު ބޮލުން ޖަހައި ފޮނުވާލީމާ ސައީދު އަލީ ދިފާއުކުރި. ރީބައުންސަށް ނުކުތް ބޯޅަ އިބްރާހީމް އަލީ ގޯލުތެރެއަށް ފޮނުވާލީ. އެކަމަކު ލަނޑު ނުޖެހުނަސް ޓީމު މޮޅުވާ ކޮންމެ ދުވަހަކީ އުފާވާ ދުވަހެއް. ބަލިވާ ކޮންމެ ދުވަހަކީ ދެރަވާ ދުވަހެއް. ކުޅުން ހުއްޓާލާފައި ހުރި ދުވަސްވަރު އަޅުގަނޑު ދަނޑަށް ނުވަދެ ގޮސް ހިއްކި ބިމުގައި ހުންނަން. އެއީ މެޗު ނުބަލަން ވެގެން ބަލިވެދާނެތީވެ، ފަހުން އޮޅުން ފިލުވަނީ މެޗުގެ ކަންކަން. ބަލިވާ ކޮންމެ ދުވަހަކީ ވެސް ވަރަށް ދެރަވާ ދުވަހެއް
އަދީލް ޖަލީލް

ވެލެންސިއާ އަށް ލިބުނު ފުރަތަމަ ރަސްމީ ތަށި ކަމަށްވާ 1980 ވަނަ އަހަރުގެ ގައުމީ ޓީޓީ މުބާރާތުގެ ތަށި ހޯދިއިރު އަދީލަކީ އަކީ އެ ޓީމުގެ ފަހުރުވެރި ކެޕްޓަނެވެ. އަދި އެ އަހަރުގެ ސިންގަލްސް ޗެމްޕިއަނަކީ ވެސް އަދީލެވެ. ޑަބަލްސް ޗެމްޕިއަނަކީ އަދީލާއި އަނބިކަނބަލުން ލަތީފާ އެވެ. ހަގީގަތުގައި ސިންގަލްސް ޗެމްޕިއަންކަން ލިބިއްޖެނަމަ އަނބިކަނބަލުންނާ ކައިވެނި ބައްލައިވައިގަތުމަށް އަދީލް "އޮތީ ވައުދު" ވެވަޑައިގެންފައެވެ. މިވާހަކަ އެހުމުން އަދީލްގެ ދެމަފިރިކަނބަލުން ވަރަށް ސާމާސާ ކުރައްވާފައި ވިދާޅުވީ "އެއީ ލޯބިން ފުރިގެންވާ ގުޅުމެއް،" ކަމަށެވެ.

ހަގީގަތުގައި ވެސް އެއީ ތެދެކެވެ. މި ޖޯޑުގެ ލޯބި އަދިވެސް އޮތީ އިހު އޮތް ފަދައިންނެވެ. ޒަވާޖީ ހަޔާތުގެ ލޯތްބާއި ވެލެންސިއާގެ ކުލަތަކުންގެ ތެރެއިން އަދީލް ކުޅިވަރުގެ ތެރެއަށް ފައްކާކުރި މޭވާ އަކީ އޭނާގެ ދެ ދަރިން ކަމަށްވާ ބައްސާމް އަދީލް ޖަލީލާއި ރަސްލާން އަދީލް ޖަލީލެވެ. ރަސްލާނަކީ ވެލެންސިއާގެ މިހާރުގެ ޗެއާމަނެވެ. ވެލެންސިއާގެ އެންމެ އާދައިގެ ވަޒީފާއިން ފެށިގެން ގޮސް ކުލަބު ހިންގެވުމަށް ބައްސާމް ނެރުއްވައި މިއަދު ގައުމީ ފުޓްބޯޅަ އިދާރާގެ އެންމެ އިސް ވާޖިބު ކޮނޑުގައި އަޅުއްވައިގެން ދޮށީ ދަރިފުޅު ބައްސާމް ހުންނެވުމަކީ އަދީލް ހޯއްދެވި ވަރަށް ފަހުރުވެރި ކާމިޔާބީއެއް ކަމަށް އޭނާ ގަބޫލުކުރައްވަ އެވެ.

ބައްސާމް ވެލެންސިއާގެ ޓީމާއެކު - އަބްދުﷲ އަޒުމީން
އެ ދެކުދިން ގޮވައިގެން ފުޓްބޯޅަ މެޗުތައް ބަލަން އަޅުގަނޑު އޭރު އުޅުނީ ވަރަށް މަޖާކޮށް. ބޭރުގެ ފުޓްބޯޅަ ބަލަން ހޭލާ ވެސް ތިބޭނެ. ދެން ވެލެންސިއާ ބަލިވެއްޖެނަމަ ބައްސާމް ރުއިން ހުއްޓާނުލާނެ. އޭނަ އަށް އެންމެ ކަމުދާ މީހަކީ ކުޑަމޫސަ (ވެލެންސިއާގެ ކުރީގެ ކެޕްޓަން). މޫސަ ފެންނަ ހިސާބަށް އަބަދުވެސް އޭނާ ގެންދަން ޖެހޭނެ. ދެން މިއަދު ފުޓްބޯޅައިގައި ބައްސާމް ހުރި ހިސާބަށް އޭނާ ދާނެ ކަމަށް ހިޔެއްވެސް ނުކުރަން. އެކަމަކު ދުނިޔޭގެ އެތައް ބަޔަކަށް މިހާރު އޭނާ އެނގޭ. މިއީ ވަރަށް އުފާވާ ކަމެއް
އަދީލް ޖަލީލް

އަދީލަށް ފަހު ވެލެންސިއާ އެއް ފެންވަރެއްގައި ކުރިއަކަށްނުދެ އެވެ. 2018 ވަނަ އަހަރު ރެލިގޭޓްވެފައި މިހާރު އަނެއްކާ ވެސް އޮތީ އަރައިފަ އެވެ. މިކަމާމެދު ސުވާލު ކުރުމުން ޖަވާބުދޭން އަދީލަށް ދަތިފުޅުވި އެވެ. ވިދާޅުވީ "ތިއީ ވަރަށް ޕާސަނަލް ސުވާލެއް،" ކަމަށާއި "ރެލިގޭޓްވި ހަބަރު އިވުމުން ވަރަށް ދެރަވި،" ކަމަށެވެ. އަދި "ތަށި ނުހޯދާނަމަ ކުލަބު ހިންގަން ނޫޅުމަށް ދަރިން ގާތުގައި ވެސް ބުނިން،" ކަމަށެވެ.

އަދީލް ޖަލީލް (ކ) 1980 ވަނަ އަހަރު ތަށި ހޯދި ވެލެންސިއާގެ ޓީމާއެކު. އަދި މިފަސްކުޅުންތެރިން 2022ގައި މި ކާމިޔާބީ ފާހަގަ ކުރަން ނެގި ފޮޓޯ - އަބްދުﷲ އަޒުމީން
އަޅުގަނޑު ފަހުން ދުރަށް ދިޔައީ މާލީ ތަނަވަސްކަން ނެތުމުން. ފަހުން އަނެއްކާ ހަވާލުވީ ދަރިން އެކަމަށް ބޭނުންވުމުން. އެކަމަކު އެމީހުން ގާތު ބުނަން ތަށި ނުހޯދަންޏާ މިކަން ކުރާނެ ކަމެއް ނެތޭ. އަޅުގަނޑު އެކަން ކުރީ ތަށި ހޯދަން. މިހެން ބުންޏަސް އެކަންކުރެވޭނީ އެކުދިންގެ މާލީ ގާބިލްކަން ހުރި ވަރަކުން ކަން އެނގޭ
އަދީލް ޖަލީލް

ހަގީގަތުގައި ވެސް އޭނާ އަކީ ކުޅިވަރުގެ ލެޖެންޑެކެވެ. އެތައް ކުޅުންތެރިންނަކަށް އެހީތެރިވި މަދަދުގާރެކެވެ. އެހިދުމަތް ފާހަގަކޮށް އެފްއޭއެމް ޕްރެޒިޑެންޓް އެވޯޑް 2018 ވަނަ އަހަރު އަދި މި އަހަރު ކުޅިވަރާ ބެހޭ ވަޒީރުގެ ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އިނާމު އޭނާ އަށް ދީފި އެވެ. އެކަމަކު 61 އަހަރުގެ އަދީލަށް އަށް މިހާރު ދޭންވީ ހިތްވަރެއްނޫނެވެ. ޝަރަފުވެރިކަމުގެ އިނާމެވެ. އޭނާ އަކީ ރާއްޖޭގެ ފުޓްބޯޅައިގެ އެންމެ ވަރުގަދަ އެއް ހިދުމަތްތެރިޔާ އެވެ.