ގައިން ގަޔަށް ނާރާ ބަލިތަކުގެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ނިޒާމް ހަރުދަނީ ކުރަން ނިންމާފައިވާ ކަމަށް، ހެލްތު މިނިސްޓްރީގެ ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރު ސަފިއްޔާ މުހައްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
ރާއްޖެޓީވީގެ ފަލަސުރުޚީ ޕްރޮގްރާމުގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ސަފިއްޔާ ވިދާޅުވީ، މިދިޔަ އަހަރު އާންމު ކުރެވުނު ސްޓެޕް ސަރވޭއިން، ސިއްހީ ނިޒާމުގައި ވަރަށް ގިނަ މައްސަލަ އުޅޭކަން ފާހަގަކުރެވުނު ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން ސަފިއްޔާ ވިދާޅުވީ އެ ސަރވޭއިން ފާހަގަވެގެންދިޔައީ އުމުރުން 18 އަހަރާއި 69 އަހަރުގެ މީހުންގެ ތެރެއިން 100 މީހުން ނަގައިފިނަމަ 16 އިންސައްތަ މީހުން ހަކުރު ބަލި ހުރި ކަމަށާއި، 27 އިންސައްތަ މީހުން ލޭ މައްޗަށް ދާ ކަމަށެވެ. އަދި ކޮލެސްޓްރޯލް ވެސް މައްޗަށް ދާ ކަމަށެވެ. އެމީހުންގެ ތެރެއިން ބަލި ކޮންޓްރޯލްކޮށް ފަރުވާ ހޯދަމުންދަނީ ފަސް މީހުން ކަމަށާއި އެ މައްސަލަ ހައްލުކުރާނެ ގޮތަކާމެދު މިނިސްޓްރީން ވިސްނި ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން ޕްރައިމަރީ ހެލްތު ކެއަރ ކުރިއެރުވުމަށް ފ. އަތޮޅު މޮޑެލްއެއް ގޮތަށް ނަގައިގެން، ކޮމިއުނިޓީ ލެވެލްގައި ރައްޔިތުންނަށް ސަޕޯޓް ދެވޭނެ ނިޒާމެއް ގާއިމުކުރެވޭނީ ކިހިނެއްތޯ ބަލަމުންދާ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. މިހާރު މުޅި ފ. އަތޮޅުގައި މިނިސްޓްރީން ޕޮޕިއުލޭޝަން ސްކްރީނެއް ހިންގާކަމަށާއި، މިކަމުން އެ އަތޮޅުގެ ރަށްތަކުގެ ރައްޔިތުންގެ ހާލަތު ދެނެގަނެވިގެންދާނެ ކަމަށް ސަފިއްޔާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި މި މަސައްކަތަށްފަހު އެންސީޑީ ކްލިނިކުތައް ފެށުމަށްފަހު ހަރަކާތެއް ހިންގާނެ ކަމަށްވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.
ސަފިއްޔާ ވިދާޅުވީ މިދިޔަ އަހަރު 8 އަތޮޅެއްގައި އެ ޕްރޮގްރާމް ހިންގާފައިވާ ކަމަށެވެ. ފ. އަތޮޅުގައި ވެސް މި ޕްރޮގްރާމް ހިންގުމަށްފަހު، އެންސީޑީ ކްލިނިކް މެދުވެރިކޮށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ޖެހޭ މީހުން ހޯދައި އެމީހުން ގާތަށް ގޮސް ވާހަކަ ދައްކައި، މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި އެކި މުއައްސަސާތައް ގުޅިގެން މި މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދިޔުމަށް ނިންމާފައިވާކަމަށް ސަފިއްޔާ ވިދާޅުވިއެވެ.
އެންސީޑީ ކްލިނިކް މެދުވެރިކޮށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ޖެހޭ ބޭފުޅުންގެ ރިފަރަލްސް ހަދައިގެން އެންސީޑީ ކްލިނިކަށް ގެންގޮސް، އެބޭފުން ސިއްހީ މަރުކަޒަށް ގޮސް ހެލްތު ސިސްޓަމް ފަހަތުން ދުވުމުގެ ބަދަލުގަ، އެބޭފުޅުންގެ ފަހަތުން އަޅުގަނޑުމެން ދާކަހަލަ ގޮތަކަށް މި ވިސްނަނީ. އެބޭފުޅުން ގޭގެއަށް ގޮސް އަޅާލާ، ވާހަކަ ދައްކާ، އެބޭފުޅުން ރަނގަޅަށް ބޭސް ކައިތޯ ބަލާ، ކެއިންބުއިމަށް ގެންނަންޖެހޭ ބަދަލުތައް ބަލާ، ކަސްރަތު ކުރުމުގައި ގެންނަންޖެހޭ ބަދަލުތަކަކީ ކޮބައިތޯ ބަލާ ހަދާނެ.ހެލްތު މިނިސްޓްރީގެ ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރު
ރާއްޖޭގައި އަހަރަކު މަރުވާ މީހުންގެ ގާތްގަނޑަކަށް 84 އިންސައްތަ ހިއްސާކުރާ ބަލިތަކަކީ ސިއްހަތަށް ނުރަނގަޅު އާދަތަކާ ގުޅިފައިވާ ބަލިތައް ކަމަށް ސްޓެޕް ސަރވޭއިން ވަނީ ދައްކާފައެވެ. މީގެތެރޭގައި ހިމެނޭ މައިގަނޑު ބަލިތަކަކީ; ކެންސަރު، ހިތުގެބަލި، ސްޓްރޯކް، ފުއްޕާމޭގެ ދާއިމީ ބަލިތައް، ހަކުރުބަލި، ކިޑްނީ ބަލި އަދި ނަފްސާނީ ބަލިތަކެވެ. މިފަދަ ބަލިތަކަށް ހުށަހެޅޭ އެންމެ މުހިއްމު ހިރާސްތައް ނުވަތަ ރިސްކު ފެކްޓަރސްތަކަކީ; ކެއިންބުއިމުގެ ނުރަނގަޅު އާދަތަކާއި، ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުމާއި، މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުމާއި، އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް ހެލިފެލިވެ ކަސްރަތު ނުކުރުމާއި، ވައިގެ ނުސާފުކަމާއި އަދި މިނޫން ވެސް ސިއްހަތާ ބީރައްޓެހި އެހެނިހެން ކަންކަމެވެ.
