ހަނގުރާމައާއި ކުރިމަތިލުންތަކާއި ހަމަނުޖެހުންތަކާއެކު އެ ޤައުމުގެ ފަސްބައިގައި ޖެހިފައި އޮތް ލޭގެ ލައްގަނޑު ފިލުވާލާ، އުޖާލާ މުސްތަޤުބަލެއްގެ ޢުއްމީދާއެކު ޤައުމައިގެން ކުރިއަށް ދިއުމުގެ ރޫޙު، އިރާޤުގައި މި ދުވަސްވަރު ވަރުގަދަ ވެފައި ވުމުގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް އަސްލަކީ ބަޞްރާގައި ކުރިއަށްދާ 25 ވަނަ ޢަރަބި ގަލްފް ކަޕްއެވެ. 40 އަކަށް އަހަރު ދުވަހުގެ މެދުކެނޑުމަކަށް ފަހު ޢިރާޤުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޢަރަބި ގަލްފް ކަޕްގެ މެޗުތައް ކުޅެމުން ދާއިރު، މުބާރާތް ހޮސްޓް ކުރާ ބަޞްރާ ސިޓީގެ އެކި ހިސާބުތައް ފަޅުފިލުވަމުންދާ 'ސިންދުބާދު ދަ ސެއިލަރ'އަށް ގިނަ ބައެއްގެ ސަމާލުކަން ވަނީ ހުއްޓިފައެވެ. އެއީ މި ފަހަރުގެ މެސްކޮޓްއެވެ.
ޚިޔާލީ ވާހަކަ "ތައުޒަންޑް އެންޑް ވަން ނައިޓްސް"އިން ތަޢާރަފުވި 'ސިންދުބާދު ދަ ސެއިލަރ' އަކީ އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހިންގެ ތެރެއިންވެސް ގިނަ ބަޔަކަށް ފަރިތަ ޝަޚްސެކެވެ. ޢަރަބި ދުނިޔޭގެ ގިނަ ޤައުމުތަކެއްގައިވެސް އެކަން އޮތީ އެހެނެވެ. މާ ސިންގާ ކަޅު ހަރުވާޅެއް ލައި، ބޮލުގައި ހުދު ފަގުޑިއެއް އަޅައިގެން ހުންނަ 'ސިންދުބާދު ދަ ސެއިލަރ'އަކީ، ކުވައިތަށް ނިސްބަތްވާ، އީސާ އަލް-އާޒިމީ ބުނާ ގޮތުގައި، ޢިރާޤުގެ ރަމްޒެކެވެ.
ސިންދުބާދުގެ ވާހަކަ ދައްކަންޏާ ބުނެވޭނީ، އަހަރަމެން މީ ސިންދުބާދު ޖީލުގެ މީހުންނޭ. އަހަރަމެންގެ ޖީލަށް ސިންދުބާދު އެނގިފަ އޮންނަނީ ކޮމިކްތަކުން. މީ އަހަރަމެން އޭނާ ދަތުމުގެ މާ ކުރިންވެސް ގިނަ ބައެއްގެ މެދުގައި މަޤުބޫލުކަން ހޯދާފަ އޮތް ކެރެކްޓަރެއް. އެއީ ޢިރާޤުގެ ތާރީޚާ ގުޅިފަ އޮތް، ޢިރާޤުގެ ރަމްޒެއް. ސިންދުބާދު ޚިޔާރު ކުރި ކަމީ ވަރަށް ޙިކުމަތްތެރި ނިންމުމެއް. އަހަރަމެންގެ އެތައް ހަނދާނެއް އާކޮށްދޭ. ގިނަ ބަޔަކު ދަނީ ކެރެކްޓަރާ ގުޅޭ އެކި ކަހަލަ ސުވާލުތައް ކުރަމުން. ޢިރާޤުގެ ތާރީޚާ އޮތް ގުޅުން އޮޅުން ފިލުވަމުން. މަށަށް އެނގޭހާވެސް އެއްޗަކީ، އަހަރަމެން އެންމެ ކުޑައިރުއްސުރެވެސް މި ކެރެކްޓަރު ދަންނަންކަން. ކުވައިތު މީހުންނާއި ޢަރަބީންގެ ތެރޭގައިވެސް ސިންދުބާދަށް ހާއްސަ ލޯތްބެއް ދެވިފަ އޮންނަނީ.އީސާ އަލް-އާޒިމީ؛ ކުވައިތަށް ނިސްބަތްވާ މީހެއް
'ސިންދުބާދު ދަ ސެއިލަރ'ގެ ވާހަކަތައް ބިނާކޮށްފައި ހުންނަނީ ޢައްބާސީ ޚިލާފަތުގެ ދުވަސްވަރު ޢިރާޤުގެ ބަޞްރާގެ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހުނު ތަޖުރިބާތަކުގެ މައްޗަށެވެ. ބުނެވޭ ގޮތުގައި، ދުނިޔޭގެ އިރުމަތީ ބިތުގެ ޤައުމުތަކާ ހެދި، އެ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް އޮތީ ބޮޑު ބިރުވެރި ކަމަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައެވެ.
25 ވަނަ ގަލްފް ކަޕްގެ އިންތިޒާމް ކޮމިޓީގެ މެންބަރެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ މުޙައްމަދު ރާދު ފާހަގަ ކުރި ގޮތުގައި، 'ސިންދުބާދު ދަ ސެއިލަރ' ފެނިގެންދާނީ މަގުތައް މަތިން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ގިނަ ދުވަސްތަކަކަށް ދެމިގެން ގޮސް، ތާރީޚުންވެސް ޖާގަ ހޯދާނެ ކަން ކަށަވަރު ކުރުމުގެ ގޮތުން، 'ސިންދުބާދު ދަ ސެއިލަރ'ގެ ސޯޝަލް މީޑިއާއަށް އަހުލުވެރި ވާޜަންވެސް ވަނީ ތަޢާރަފު ކޮށްފައެވެ.
1968 ވަނަ އަހަރުގެ ސަމަރ އޮލިމްޕިކްސް ކުޅިވަރު މުބާރާތުގެ ތެރެއިން އައި ޚިޔާލެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، 1970 ވަނަ އަހަރު އެންމެ ފުރަތަމަ މެޗު ކުޅުނު އެރޭބިއަން ގަލްފް ކަޕް ނުވަތަ އާންމު ބަހުން ނަމަ، ގަލްފްގެ ރިހި ޔޫބީލް މުބާރާތަށް، ޢިރާޤުން ވަނީ ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ތައްޔާރު ވެފައެވެ. ގަލްފް ކަޕަށް ބަޞްރާ ޒީނަތްތެރި ކުރުމުގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް މަޤްޞަދަކީ، ޢިރާޤުގައި އޮތް ހަމައެކަނި ކަމަކީ ހަނގުރާމަ ނޫން ކަމަށާ، އެއީ ރީތި ދިރިއުޅުމެއް އުޅޭ ބަޔަކު ދިރިއުޅެމުންދާ މަންޒިލެއްކަން އަންގައި ދިނުމެވެ.
ބަޞްރާގައި ކުރިއަށްދާ 25 ވަނަ ޢަރަބި ގަލްފް ކަޕްގެ ރަމްޒަކަށް ސިންދުބާދު ހެދުމަކީ، ހަމަ ހުރެލާފަ ނިންމި ނިންމުމެއް ނޫން. އެއީ ވަރުގަދަ ވިޔަފާރިވެރިއެއް. އެއީ ޢިރާޤުގެ ޘަޤާފަތާ ގުޅިފަ އޮތް ލެޖެންޑެއް. ކަނޑޫ ހުރަސްކޮށް، އެހެން ޤައުމުތަކާއެކު ވިޔަފާރި ކުރި ޝަޚްސެއްގެ ވާހަކަ އެ ކިޔައިދެނީ. ގަލްފް ކަޕްގަ ވާދަ ކުރާ ޤައުމުތަކުންވެސް ސިންދުބާދުގެ ވާހަކަ ހަނދާން ކުރާނެ. އެއީ ޘަޤާފަތާއި އިޖުތިމާޢީ ގުޅުން ބަދަހި ކޮށްދެމުން ދިޔަ ވަރުގަދަ ޝަޚްސެއް. އެހެންވީމަ، ބުނެވޭނީ ސިންދުބާދަކީ ޢިރާޤާއި ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކާ ގުޅުން ބަދަހިކޮށްދިން ފާލަމުގެ ރަމްޒެކޭ.ހާދިމް ރާދު؛ ޢިރާޤު ރައްޔިތެއް
ސަލާމަތީ ސަބަބުތަކަށްޓަކާ ކަމަށް ބުނެ، ދުނިޔޭގެ ފުޓުބޯޅައިގެ މައި އިދާރާ (ފީފާ) އިން ވަނީ 1990ގެ އަހަރުތަކުން ފެށިގެން ޢިރާޤުގައި މެޗުތައް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ހުރަސްތަކެއް އަޅާފައެވެ. ނަމަވެސް 2018 ވަނަ އަހަރުން ފަށައިގެން، އެ ފިޔަވަޅުތަކަށް ލުއި ދޭން ފެށިކަންވެސް ފާހަގަ ކުރަން ޖެހެއެވެ. މީގެ އަހަރުތަކެއް ކުރިން މުޅި ޢިރާޤު ގުގުމަމުން ދިޔައީ ބޮމާއި ބަޑީގެ ހަމަލާތަކުން ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، މިއަދުގެ މަންޒަރު މުޅިން ތަފާތެވެ. ގަލްފް ކަޕާއެކު މުޅި ބަޞްރާއަށްވެސް ވެރިވެފައި ވަނީ އުފާވެރިކަމާއި އުޖާލާ ކަމެވެ.
ޢިރާޤުގައި ގަލްފް ކަޕްގެ މެޗެއް އެންމެ ފަހުން ހޮސްޓް ކޮށްފައި ވަނީ 1979 ވަނަ އަހަރު ކަމަށް ވާ އިރު، އެ ފަހަރުގެ މުބާރާތް ކާމިޔާބު ކުރީވެސް ޢިރާޤުންނެވެ. އެރޭބިއަން ގަލްފް ކަޕްއަކީ ކޮންމެ 2 އަހަރަކުން ބާއްވާ ގޮތަށް ރާވާފައި އޮންނަ މުބާރާތެއް ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، ސިޔާސީ އެކިއެކި ދެބަސްވުންތަކާއި އިންތިޒާމީ މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން ބައެއް ފަހަރު، 2 މުބާރާތުގެ ދެމެދުގައި 3 އަހަރު ނުވަތަ 4 އަހަރުވެސް ފާއިތުވެގެން ގޮސްފައި އެބަ ހުއްޓެވެ.
އެރޭބިއަން ގަލްފް ކަޕްއަކީ، އަރަބް ގަލްފް ކަޕް ފުޓުބޯލް ފެޑަރޭޝަންގެ މެންބަރު 8 ޤައުމުގެ މެދުގައި ކުޅޭ، ވާދަވެރި ފުޓުބޯޅަ މުބާރާތެކެވެ. އެ ޤައުމުތަކަކީ ބަޙްރައިން، ޢިރާޤު، ކުވައިތު، އޮމާން، ޤަޠަރު، ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާ، އެކުވެރި ޢަރަބި އިމާރާތް (ޔޫއޭއީ) އަދި ޔަމަންއެވެ.
