އަނިޔާވެރި، ލާއިންސާނީ ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލުތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން ދިވެހި ދައުލަތުން ރަނގަޅުކުރުމަށް އދ އިން އަންގާފައިވާ ކަންތައްތައް ވީއެންމެ އަވަހަކަށް ތަންފީޒް ކުރުމަށް ހިޔުމަންރައިޓްސް ކޮމިޝަން އޮފް ދި މޯޑިވްސް (އެޗްއާރުސީއެމް) އިން ދިވެހި ސަރުކާރަށް ގޮވާލައިފިއެވެ.
ބައިނަލްއަޤުވާމީ ގޮތުން ފާހަގަކުރާ އަނިޔާވެރި، ލާއިންސާނީ، ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލުތަކުގެ ޝިކާރައަކަށްވެފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ހިތްވަރުދިނުމުގެ ދުވަހުގެ މުނާސަބަތުގައި އެޗްއާރުސީއެމް އިން ނެރުނު ނޫސްބަޔާނުގައި ބުނެފައި ވަނީ 2004 ވަނަ އަހަރު ދިވެހިރާއްޖެއިން ބައިވެރިވެފައިވާ، އަނިޔާކުރުމާއި އެހެނިހެން އަނިޔާވެރި، ލާއިންސާނީ ނުވަތަ ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލު ހިންގުމާއި އަދަބު ދިނުން މަނާކުރާ މުޢާހަދާގެ ދަށުން އދ ގެ ކޮމިޓީ، އަގެއިންސްޓް ޓޯޗަރއަށް ދައުލަތުން ހުށަހަޅަންޖެހޭ ރިޕޯޓު ވީހާ ވެސް އަވަހަކަށް ހުށަހަޅަން ސަރުކާރަށް އިއުތިމާސް ކުރާ ކަމަށެވެ.
ހަމައެހެންމެ އދ ގެ ކޮމިޓީތަކުން ރަނގަޅުކުރުމަށް ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންކަން ވީއެންމެ އަވަހަށް ތަންފީޒުކުރުމަށް ވެސް ދިވެހި ސަރުކާރަށް އިލްތިމާސްކުރާ ކަމަށާއި އަދި އަނިޔާ ލިބެމުންދާ ފަރާތްތަކަށް ރައްކާތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމާއި، އަނިޔާއިން އެއްކިބާވެ ހުރުމުގެ ޙައްޤު ކަށަވަރުކޮށްދިނުމަށް ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ކުރަމުންގެންދާ މަސައްކަތްތައް މިހާރަށްވުރެ ހަރުދަނާކުރުމަށް ވެސް އެޗްއާރުސީއެމް އިން ވަނީ ގޮވާލާފައެވެ.
އެޗްއާރުސީއެމްގެ ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ލާއިންސާނީ އަނިޔާކުރިކަމަށް ބުނެ 34 ޝަކުވާއެއް 2016 ވަނަ އަހަރު ކޮމިޝަނަށް ވަނީ ހުށަހަޅާފައެވެ. އެގޮތުން ހައްޔަރުކުރުމުގެ ތެރޭގައި އަނިޔާކުރިކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަތަކާއި، ބަންދުކޮށްފައިހުރި މަރުކަޒުގައި އަނިޔާކުރި ކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަތައް ހިމެނޭ ކަމަށް އެޗްއާރުސީއެމްގެ ބަޔާނުގައި ބުނެފައި ވެއެވެ.
ކޮމިޝަންގެ ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި މިނިވަންކަން ގެއްލޭ ގޮތަށް ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި މީހުން ބައިތިއްބާފައި ތިބޭ މަރުކަޒުތަކަށް ކޮމިޝަނުން ގޮސް ބަލާބެލުމުގައި ރަނގަޅުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ފާހަގަކުރެވޭ ކަންކަން ރަގަނޅުކުރުމަށް ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކަށް އަންގައި، އެކަންކަން ރަނގަޅު ކުރަމުން ދޭތޯ ޤަވައިދުން ބަލަމުން ގެންދާ ކަމަށް ބުނެފައި ވެއެވެ.
އެޗްއާރުސީއެމްގެ ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި 2016 ވަނަ އަހަރު "ކޮންވެންޝަން އަގެއިންސްޓް ޓޯޗަރ އެންޑް އަދަރ ކުރުއަލް، އިންހިއުމަން އޯރ ޑީގްރޭޑީންގ ޓްރީޓްމަންޓް އޯރ ޕަނިޝްމަންޓް" (ކެޓް) އަދި "އޮޕްޝަނަލް ޕްރޮޓޮކޯލް ޓު ދި ކޮންވެންޝަން އަގެއިންސްޓް ޓޯޗަރ އެންޑް އަދަރ ކުރުއަލް، އިން ހިއުމަން އޯރ ޑީގްރޭޑީންގ ޓްރީޓްމަންޓް އޯރ ޕަނިޝްމަންޓް" (އޮޕްކެޓް)ގެ މަސައްކަތްތައް ޤައުމީ ފެންވަރުގައި ކުރުމަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެކުލަވާލެއްވި "ނޭޝަނަލް ކެޓް އަދި އޮޕްކެޓް ކޮމިޓީ" އެކުލަވާލާފައިވާކަމީ ކެޓް އަދި އޮޕްކެޓްގެ ދަށުން ދަޢުލަތުން ކުރުމަށް ލާޒިމްކޮށްފައިވާ ކަންކަން އެންމެ ފުރިހަމަ ގޮތުގައިކޮށް، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤަނޫނީ ބާރު ހިނގާ ސަރަޙައްދުގެ ތެރޭގައި އަނިޔާގެ ޢަމަލާއި، ރަޙްމުކުޑަ ލާއިންސާނީ އިހާނެތި ޢަމަލާއި، އިންސާނީ ކަރާމާތް ގެއްލޭފަދަ އަދަބުދިނުން ހުއްޓުވުމަށާއި އެފަދަ އެއްވެސް ޢަމަލެއް ހިގަމުންނުދާކަން ކަށަވަރުކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން އެޅި ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅެކެވެ.
މީގެ އިތުރުން އަނިޔާވެރި ލާއިންސާނީ ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލުތައް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިނގިޔަނުދިނުމަށްޓަކައި ޤާނޫނީ ގޮތުން ގިނަގުނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް އެޗްއާރުސީއެމްގެ ބަޔާނުގައި ފާހަގަ ކޮށްފައި ވެއެވެ.
އެގޮތުން، އަނިޔާއިން އެއްކިބާވެ ހުރުމަކީ އަސާސީ ޙައްޤެއްކަމުގައި ޤާނޫނުއަސާސީގެ ދެވަނަ ބާބުގައި ކަނޑައަޅައި، އެއްވެސް މީހަކަށް ރަހުމްކުޑަ، ލާއިންސާނީ، އިހާނެތިކަމެއް ނުކުރުމަށާއި، އިންސާނީ ކަރާމާތް ގެއްލޭފަދަ އަދަބެއް އެއްވެސް މީހަކަށް ނުދިނުމަށާ އަދި އެއްވެސް މީހަކަށް އަނިޔާއެއް ނުކުރުމަށް މިބާބުގެ 54 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަން އެޗްއާރުސީއެމް އިން ވަނީ ފާހަގަ ކޮށްފައެވެ. ހަމައެހެންމެ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 255 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެ މަތިން މި ޙައްޤަކީ ކުއްލި ނުރައްކަލުގެ ޙާލަތުގައި ވެސް ނުހިފޭއްޓޭނެ ޙައްޤެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާކަން އެޗްއާރުސީއެމްގެ ބަޔާނުގައި ވަނީ ފާހަގަ ކޮށްފައެވެ.
ބައިނަލްއަޤުވާމީގޮތުން ފާހަގަކުރާ އަނިޔާވެރި ލާއިންސާނީ ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލުތަކުގެ ޝިކާރައަކަށްވެފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ހިތްވަރުދިނުމުގެ ދުވަހުއް ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ފާހަގަކުރުމުގެ މަޤްޞަދަކީ އަނިޔާވެރި ލާއިންސާނީ ޢަމަލުތައް ދުނިޔެއިން ނައްތާލައި، ޓޯޗަރގެ ޢަމަލުތަކަކީ އެއްވެސް ދައުލަތަކުން ޤަބޫލު ކޮށްގެންވާނޭ ކަމެއް ނޫންކަން ހާމަކޮށްދިނުމެވެ. މީގެ އިތުރުން މި ދުވަސް ފާހަގަކުރުމުގެ އަނެއް ބޭނުމަކީ މިފަދަ އަނިޔާތައް ތަޙައްމަލުކޮށްފައިވާ މީހުންނަށް ހިތްވަރުދީ، އެމީހުން އަލުން އަނބުރާ މުޖުތަމަޢުއަށް ނެރުމަށް އެހީތެރިވެދިނުމެވެ. އެގޮތުން ޖޫން މަހުގެ 26 ވަނަ ދުވަހަކީ ބައިނަލްއަޤުވާމީގޮތުން ފާހަގަކުރާ އަނިޔާވެރި ލާއިންސާނީ ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލުތަކުގެ ޝިކާރައަކަށްވެފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ހިތްވަރުދިނުމުގެ ދުވަހެވެ.