ނިޝާން ދިޔަމިގިލީގެ ޝަރަފުގެ އިއްޒަތް ލިބިވަޑައިގެންނެވި ކުޅަދާނަ ލިޔުންތެރިޔާ، އަލްމަރްހޫމާ، އައްނަބީލާ ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބުގެ ހަނދާނުގައި ހުޅުވާފައިވާ ތައުޒިޔާގެ ދަފްތަރުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނައިބު ފައިސަލް ނަސީމް ސޮއިކުރައްވައިފިއެވެ.

އެކަމަނާގެ ހަނދާނުގައި ޚާއްސަ ތައުޒިޔާގެ ދަފްތަރެއް ހުޅުވާފައިވަނީ މިދިޔަ މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. މި ދަފްތަރު ހުޅުވާފައިވަނީ ދިވެހި ބަހުގެ އެކަޑަމީއާއި ގައުމީ ކުތުބުޚާނާ ގުޅިގެންނެވެ.

އަންނަބީލާ ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބް އަވަހާރަވީ މިދިޔަމަހުގެ 21 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އަވަހާރަވީއިރު އުމުރުފުޅަކީ 92 އަހަރެވެ. ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބަކީ ދައުލަތަށް 49 އަހަރަށްވުރެ ދިގު މުއްދަތެއްގައި ވަރަށް އިޚުލާސްތެރި ޚިދުމަތްތަކެއް ކޮށްދެއްވި ބޭކަނބަލަކެވެ.

ހަބީބާ ފުރަތަމަ އަދާކުރެއްވީ މަދްރަސަތުއް ސަނިއްޔާގެ މުއާވިނާކަމެވެ. އޭގެފަހުން، ދެ ނަންބަރު މުދައްރިސާކަމާއި، ޚާއްސަ މުދައްރިސާކަމާއި، މިނިސްޓްރީ އޮފް އެކްސްޓަރނަލް އެފެއަރޒްގެ ސެކްރެޓަރީކަމާއި، ވޯރލްޑް ހެލްތު އޯގަނައިޒޭޝަނާބެހޭ ބައިގެ ސެކްރެޓަރީކަންވެސް އަދާކުރެއްވިއެވެ.

ސަރުކާރުގެ ޚިދުމަތުގައި އެންމެ ގިނަދުވަހު ހަބީބާ މަސައްކަތްޕުޅުކުރެއްވީ ގައުމީ ކުތުބުޚާނާގައެވެ. 29 އަހަރަށްވުރެ ދިގު މުއްދަތެއްގައި ގައުމީ ކުތުބުޚާނާގައި ޚިދުމަތް ކުރެއްވިއިރު، ތަފާތު މަގާމުތައް ފުރުއްވައި، އެތަން ހިންގެވުމުގެ ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތު ވަނީ އިހުލާސްތެރިކަމާއެކު އަދާކުރައްވާފައެވެ. ކުތުބުޚާނާގައި ފުރުއްވި މަގާމުތަކުގެ ތެރޭގައި، ލައިބްރޭރިއަންގެ މަގާމާއި، ޑެޕިއުޓީ ޑިރެކްޓަރކަމުގެ މަގާމާއި، ޑިރެކްޓަރކަމުގެ މަގާމާއި، ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލްކަމުގެ މަގާމާއި، އެސިސްޓެންޓް އެގްޒެކެޓިވް ޑިރެކްޓަރކަމުގެ މަގާމާއި، އެގްޒެކެޓިވް ޑިރެކްޓަރކަމުގެ މަގާމު ހިމެނެއެވެ. އެކަމަނާއަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އައްޔަން ކުރައްވާ މެންބަރުކަންވެސް ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެއްވެސްމެއެވެ.

އެކަމަނާއަކީ، ދިވެހިބަހާއި ތާރީޚަށް ހިދުމަތްކުރާ ގައުމީ މަރުކަޒަށް ލަފާދޭ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުކަމާއި، ތާރީޚު ކޮމިޓީގެ މެންބަރުކަން ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. އަދި "ގަރުނު ފޮތް" ލިޔުމުގައިވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގެންފައިވާއިރު، ސްކޫލް ކުދިންނަށް، ތާރީޚާބެހޭ މައުލޫމާތު ދެއްވައި، ރޭޑިއޯ މެދުވެރިކުރައްވައި ތާރީޚާއި ސަގާފަތާބެހޭ މައުލޫމާތު އިނގިރޭސިބަހުން ދެއްވަމުން ގެންދަވާފައިވެއެވެ.

ހަބީބާއަކީ، ދިވެހި އަދަބިއްޔާތަށް ޚިދުމަތްކުރެއްވުމުގެ ރޮނގުންނާއި، ދިވެހި ތާރީޚަށް ޚިދުމަތް ކުރެއްވުމުގެ ރޮނގުން ވަރަށް ޚާއްސަ ގޮތެއްގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބޭފުޅެކެވެ. އެގޮތުން 1958 ވަނަ އަހަރު "މުންނާރު" ނޫހުން ލިޔުންތެރިކަމުގެ މަސައްކަތް ފެއްޓެވި ހަބީބާ ވަނީ، 1958 ވަނަ އަހަރު "ވިޔަފާރި މިއަދު"އާއި އެދުވަސްވަރު ނުކުތް އެކި ނޫސް މަޖައްލާތަކަށް ލިޔުއްވާފައެވެ. "އަދަބީ ޝުއޫރު"، "ޖިންސުއްލަތީފް"، "ހުވަނދު"، "މޫންލައިޓް"، "އަމާޒު" އަދި "ހިޔަލަ" ފަދަ ނޫސް މަޖައްލާތަކަށް ލިޔުއްވާފައެވެ. އަދި 1980 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން "ފަތްތޫރަ" މަޖައްލާއަށް ލިޔުއްވަމުން ގެންދެވިއެވެ. ހަބީބާ ވަނީ ވަރަށް ގިނަ ވާހަކަތައް ލިޔުއްވާފައެވެ. އަދި ވަރަށް ގިނަ ވާހަކަތައް ތަރުޖަމާވެސް ކުރައްވާފައެވެ.

ބޮޑުތަކުރުފާނު ވާހަކައިން މައުލޫމާތު ހޯއްދަވައި "މުހައްމަދު ތަކުރުފާނު ދަ ގްރޭޓް"ގެ ނަމުގައި އެ ތަކުރުފާނުގެ ހަޔާތްޕުޅާ ބެހޭގޮތުން އިނގިރޭސިބަހުން ހަބީބާ ވަނީ ފޮތެއް ލިޔުއްވާފައެވެ. އަދި "ދިވެހި ތާރީޚަށް އަވަސް ކަޅިއެއް" މިނަމުގައި ދިވެހި ބަހުން ތާރީޚު ފޮތެއް އެކުލަވައިލައްވާފައިވެއެވެ. މީގެއިތުރުން، "އިސްލާމީ ތާރީޚު 1" އާއި، "އިސްލާމީ ތާރީޚު 2" ވަނީ އެކިއެކި ދިރާސާ ކުރެއްވުމަށްފަހު، އުރުދޫ ބަހުން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރައްވައި ނިންމަވާފައެވެ. އަދި "ފޯކްލޯރ"އާ ބެހޭގޮތުން އެކި މަޒުމޫނުތައް ވަނީ ލިޔުއްވާފައެވެ.

ހަބީބާއަށް ވަނީ ދިވެހި އަދަބިއްޔާތަށް ޚިދުމަތް ކުރުމުގެ ދާއިރާއިން، ދިވެހިބަހުގެ ލިޔުންތެރިކަމުގެ ރޮނގުން އާންމު ޚިދުމަތުގެ ޝަރަފްވެރިކަމުގެ އިނާމު 2007 ވަނަ އަހަރު ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. އަދި ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުމުގެ ރޮނގުން ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އިނާމު 1981 ވަނަ އަހަރު ވަނީ ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. "މިނިވަން 25"ގެ އިނާމުވެސް އެކަމަނާއަށް ވަނީ ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. މީގެއިތުރުން، "ނޫސްވެރިކަމުގެ ރަން ގަލަން" ވެސް އެ ކަމަނާއަށް ވަނީ ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ.

ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބަށް "ނިޝާން ދިޔަމިގިލީގެ ޝަރަފްގެ އިއްޒަތް" ދެއްވީ 2011 ވަނަ އަހަރުގެ މިނިވަންދުވަހުއެވެ.