ނިޝާން ދިޔަމިގިލީގެ ޝަރަފުގެ އިއްޒަތް ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ކުޅަދާނަ ލިޔުންތެރިޔާ، އައްނަބީލާ ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބު އަވަހާރަވުމާ ގުޅިގެން އެ އާއިލާއަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުޙައްމަދު ޞާލިހު ތައުޒިޔާ ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.

ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބަކީ ދައުލަތަށް 49 އަހަރަށްވުރެ ދިގު މުއްދަތެއްގައި ވަރަށް އިހުލާސްތެރި ޚިދުމަތްތަކެއް ކުރެއްވި ބޭކަނބަލަކެވެ. އެކަމަނާ އަވަހާރަވެފައިވަނީ އާލާސްކަންފުޅަށް އޭޑީކޭ ހޮސްޕިޓަލުގައި ފަރުވާދެމުންދާތާ 3 މަސް ފަހުންނެވެ. އުމުރުފުޅުން 92 އަހަރުގެ ހަބީބާ އަވަހާރަވެފައި ވަނީ ހޯމަ ދުވަހު މެންދުރު ފަހުގެ ވަގުތެއްގައެވެ. 

ހަބީބާ އަވަހާރަވުމާ ގުޅިގެން ރައީސް ވިދާޅުވީ އެކަމަނާއަކީ ދައުލަތަށް ޚިދުމަތް ކުރެއްވުމުގެ އިތުރުން، ތަފާތު އެކި ރޮނގުތަކުން ދިވެހި ޤައުމަށާއި، ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ޚިދުމަތް ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެއް ކަމަށެވެ. އަދި ދިވެހި އަދަބިއްޔާތަށާއި ދިވެހި ތާރީހަށް އެ ކަމަނާ ކޮށްދެއްވި ޚިދުމަތްތައް ވެސް އެމަނިކުފާނު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބް އަވަހާރަވުމަކީ، ދިވެހި ޤައުމަށް ލިބުނު ވަރަށް ފުން ހިތާމައެއް ކަމަށް ވެސް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ހަބީބާ ފުރަތަމަ އަދާކުރެއްވީ މަދްރަސަތުއް ސަނިއްޔާގެ މުޢާވިނާކަމެވެ. އޭގެފަހުން، ދެ ނަންބަރު މުދައްރިސާ ކަމާއި، ހާއްސަ މުދައްރިސްކަމާއި، މިނިސްޓްރީ އޮފް އެކްސްޓަރނަލް އެފެއާޒްގެ ސެކްރެޓަރީ ކަމާއި، ވާރލްޑް ހެލްތު އޯގަނައިޒޭޝަނާބެހޭ ބައިގެ ސެކްރެޓަރީކަން ވެސް އަދާ ކުރެއްވިއެވެ.

ސަރުކާރުގެ ޚިދުމަތުގައި އެންމެ ގިނަދުވަހު ހަބީބާ މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވީ ޤައުމީ ކުތުބުޚާނާގައެވެ. 29 އަހަރަށްވުރެ ދިގު މުއްދަތެއްގައި ޤައުމީ ކުތުބުޚާނާގައި ޚިދުމަތް ކުރެއްވިއިރު، ތަފާތު މަގާމުތައް ފުރުއްވައި، އެތަން ހިންގެވުމުގެ ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތު ވަނީ އިހުލާސްތެރިކަމާއެކު އަދާކުރައްވާފައެވެ. ކުތުބުޚާނާގައި ފުރުއްވި މަގާމުތަކުގެ ތެރޭގައި، ލައިބްރޭރިއަންގެ މަގާމާއި، ޑެޕިއުޓީ ޑިރެކްޓަރ ކަމުގެ މަގާމާއި، ޑިރެކްޓަރ ކަމުގެ މަގާމާއި، ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލް ކަމުގެ މަގާމާއި، އެސިސްޓެންޓް އެގްޒެކެޓިވް ޑިރެކްޓަރ ކަމުގެ މަގާމާއި، އެގްޒެކެޓިވް ޑިރެކްޓަރ ކަމުގެ މަގާމު ހިމެނެއެވެ. އެކަމަނާއަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އައްޔަން ކުރެއްވި މެންބަރުކަން ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެއްވެސްމެއެވެ.

އެ ކަމަނާއަކީ، ދިވެހިބަހާއި ތާރީޚަށް ހިދުމަތްކުރާ ޤައުމީ މަރުކަޒަށް ލަފާދޭ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުކަމާއި، ތާރީޚު ކޮމިޓީގެ މެންބަރުކަން ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. އަދި ޤަރުނު ފޮތް ލިޔުމުގައިވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގެންފައިވާއިރު ސްކޫލް ކުދިންނަށް ތާރީޚާބެހޭ މަޢުލޫމާތު ދެއްވައި، ރޭޑިއޯ މެދުވެރިކުރައްވައި ތާރީޚާއި ސަގާފަތާބެހޭ މަޢުލޫމާތު އިނގިރޭސިބަހުން ދެއްވަމުން ގެންދަވާފައިވެއެވެ.

ހަބީބާއަކީ، ދިވެހި އަދަބިއްޔާތަށް ޚިދުމަތް ކުރެއްވުމުގެ ރޮނގުންނާއި، ދިވެހި ތާރީހަށް ޚިދުމަތް ކުރެއްވުމުގެ ރޮނގުން ވަރަށް ހާއްސަ ގޮތެއްގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބޭފުޅެކެވެ. އެގޮތުން 1958 ވަނަ އަހަރު "މުންނާރު" ނޫހުން ލިޔުންތެރިކަމުގެ މަސައްކަތް ފެއްޓެވި ހަބީބާ ވަނީ 1958 ވަނަ އަހަރު "ވިޔަފާރި މިއަދު" އާއި އެދުވަސްވަރު ނުކުތް އެކި ނޫސް މަޖައްލާތަކަށް ލިޔުއްވާފައެވެ. "އަދަބީ ޝުއޫރު" އާއި، "ޖިންސުއްލަޠީފް" އާއި، "ހުވަނދު" އާއި، "މޫންލައިޓް" އާއި "އަމާޒު" އާއި "ހިޔަލަ" ފަދަ ނޫސް މަޖައްލާތަކަށް ހަބީބާ ލިޔުއްވާފައިވެއެވެ. އަދި 1980 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން "ފަތްތޫރަ" މަޖައްލާއަށް ލިޔުއްވަމުން ގެންދެވިއެވެ. ހަބީބާ ވަނީ ވަރަށް ގިނަ ވާހަކަތައް ލިޔުއްވާފައެވެ. އަދި ވަރަށް ގިނަ ވާހަކަތައް ތަރުޖަމާވެސް ކުރައްވާފައެވެ.

ބޮޑުތަކުރުފާނު ވާހަކައިން މަޢުލޫމާތު ހޯއްދަވައި "މުޙަންމަދު ތަކުރުފާނު ދަ ގްރޭޓް"ގެ ނަމުގައި އެ ތަކުރުފާނުގެ ހަޔާތްޕުޅާ ބެހޭގޮތުން އިނގިރޭސިބަހުން ހަބީބާ ވަނީ ފޮތެއް ލިޔުއްވާފައެވެ. އަދި "ދިވެހި ތާރީޚަށް އަވަސް ކަޅިއެއް" މިނަމުގައި ދިވެހިބަހުން ތާރީޚު ފޮތެއް އެކުލަވައިލައްވާފައިވެއެވެ. މީގެއިތުރުން، "އިސްލާމީ ތާރީޚު 1" އާއި، "އިސްލާމީ ތާރީޚު 2" ވަނީ އެކިއެކި ދިރާސާ ކުރެއްވުމަށްފަހު، އުރުދޫ ބަހުން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރައްވައި ނިންމަވާފައެވެ. އަދި "ފޯކްލޯ"އާ ބެހޭގޮތުން އެކި މަޒުމޫނުތައް ވަނީ ލިޔުއްވާފައެވެ.

ހަބީބާއަށް ވަނީ ދިވެހި އަދަބިއްޔާތަށް ޚިދުމަތް ކުރުމުގެ ދާއިރާއިން، ދިވެހިބަހުގެ ލިޔުންތެރިކަމުގެ ރޮނގުން އާންމު ޚިދުމަތުގެ ޝަރަފްވެރިކަމުގެ އިނާމު، 2007 ވަނަ އަހަރު ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. އަދި ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުމުގެ ރޮނގުން ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އިނާމު، 1981 ވަނަ އަހަރު ވަނީ ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. "މިނިވަން 25"ގެ އިނާމު ވެސް ވަނީ ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. މީގެއިތުރުން، "ނޫސްވެރިކަމުގެ ރަން ގަލަން" ވެސް އެ ކަމަނާއަށް ވަނީ ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ.

ހަބީބާ ހުސައިން ހަބީބަށް "ނިޝާން ދިޔަމިގިލީގެ ޝަރަފްގެ ޢިއްޒަތް" އެރުވީ، 2011 ވަނަ އަހަރުގެ މިނިވަންދުވަހުއެވެ.