ޖިނާއީ އަދުލުގެ ނިޒާމުގެ އެކިއެކި އިޖްރާތްތައް ހިންގުމުގައި ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރުމުގައި ދިމާވާ ދަތިތައް ހައްލުގެނެވޭ ގޮތަށް، ސަރުކާރުން މުހިންމު އިސްލާހުތަކާއެކު ޖިނައީ އިޖުރާތުގެ ގާނޫނަށް ހުށަހަޅައިފިއެވެ.

މި ބިލު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވީ އިހަވަންދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު ޝިފާއުއެވެ. ބިލު ހުށަހަޅުއްވަމުން މެންބަރު ޝިފާއު ވިދާޅުވީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖިނާއީ އިޖްރާތުގެ ގާނޫނަށް އިސްލާހު ގެނައުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން ހުށަހަޅާފައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުމުގައި މުހިންމު ގިނަ ސަބަބުތަކެއް އެބަހުރި ކަމަށެވެ.

އޭގެ ތެރޭގައި ކުށަށް އިއުތިރާފްވާ ފަރާތްތަކުން ކުށަށް އިއުތިރާފްވެވޭ ހާލަތްތަކުގައި އެކަންކަމުގައި އަމަލުކުރާނެ އިޖްރާތްތައް އިތުރަށް ތަފްސީލުކޮށްދިނުމުގެ ބޭނުމުގައި އަދި ހެކިބަސްދޭ ފަރާތްތައް ހިމާޔަތްކުރުމާއި ގުޅޭ ތަފްސީލީ އުސޫލުތަކެއް ގާނޫނުގައި ކަނޑައެޅުން ހިމެނޭ ކަމަށެވެ.

މީގެ އިތުރުން ޖިނާއީ އަދުލުގެ ނިޒާމުގެ އެކިއެކި އިޖްރާތްތައް ހިންގުމުގައި ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރުމުގައި ދިމާވާ ދަތިތައް ހައަލުކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން މުހިންމު އިސްލާހުތަކެއް މި ބިލާއެކު ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ. ޖިނާއީ އިޖްރާތުގެ ގާނޫނުގެ 68 ވަނަ މާއްދާއަށް ވެސް ވަރަށް ބޮޑެތި ބަދަލު ގެނައުމަށް ހުށަހަޅާފައި އެބައޮތް ކަމަށާއި، އޮގޮތުން ބަންދުން ދޫކުރާއިރުގައި އެމީހާ ފުރުން މަނާކުރުން އަރިމަތީ ސުރުހީ ބަދަލުކޮށް ފުރުން މަނާކުރުން ތަފްސީލުކޮށްދީފައިވާ ކަމަށެވެ.

ބިލުގައި ހުރި ކަންކަން ތަފްސީލުކޮށްދެއްވަމުން މެންބަރު ޝިފާއު ވިދާޅުވީ ގާނޫނަށް ގެނެވޭ އިސްލާހާއެކުގައި މިވަގުތު ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރުމުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ފުށުއަރާ ކަންކަން އިސްލާހުކުރެވިފައިވާނެ ކަމަށެވެ. ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރުމުގައި އަދި މާނަކުރުމުގައި އެކިއެކި މައްސަލަ ދިމާވާ މައްދާ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ތަފްސީލުކޮށް އިސްލާހު ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ.

ގާނޫނަށް ހުށަހަޅާފައިވާ އިސްލާހުތަކަށް ބަލާއިރު، ބަންދުން ދޫކުރާ އިރު، ފުރުން މަނާކުރުން އަރިމަތީ ސުރުހީގެ ދަށުން، 68 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވަނީ ޕާސްޕޯޓް ހިފެހެއްޓުމަށް އަމުރުކުރުމުގެ އިހްތިޔާރު، ނުވަތަ އޭނާ އެވަގުތަކު ހުރި ރަށް ނޫން އެހެން ރަށަކަށް ފުރައިގެން ދިއުން މަނާކުރުމުގެ ނުވަތަ ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދިއުމުގެ އިހްތިޔާރު ފަނޑިޔާރަށް ލިބިގެންވާ ކަމަށެވެ. އަދި ޕާސްޕޯޓަކީ ކޮބައިކަން މި މާއްދާގައި ތަފްސީލުކޮށް ބުނެދީފައިވެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން އަރިމަތީ ސުރިހީގެ ގޮތުގައި ފުރުން މަނާކުރުން ހިމަނައި މި ސުރުހީގެ ދަށުން 75 ވަނަ މާއްދާއަށް ވެސް އިސްލާހުތަކެއް ވަނީ ހުށަހަޅާފައެވެ. އެގޮތުން ކުށެއްގެ ތުހުމަތުކުރެވޭ މީހަކު ފިލައިގެން ދާންއުޅޭ ކަމަށް ބެލުމުގައި އެކަށީގެންވާ ސަބަބުތަކެއް ހުރިނަމަ، ކޯޓު އަމުރެއްގެ ދަށުން އޭނާ ފުރުން މަނާކުރުމުގެ އިހްތިޔާރު ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ އިދާރާއަށް ލިބިގެންވާ ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. މި މާއްދާގައި ވެސް ޕާސްޕޯޓު މާނަކުރުމަށް މި ގާނޫނުގެ 68 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އަށް ރިއާޔަތްކުރުމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.

75 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ވަނީ މީހަކު ފުރުން މަނާކުރުމަށް އެދި ކޯޓަށް ހުށަހަޅާއިރު، ހުށަހަޅަންޖެހޭ މައުލޫމާތުތަކެވެ. އެގޮތުން، ފުރުން މަނާކުރަން ބޭނުންވާ މީހަގެ ނަމާއި އެޑްރޭހާއި ޕާސްޕޯޓުގެ މައުލޫމާތު، ތުހުމަތުކުރެވޭ ކުށް، ކުށާއި ގުޅުވައިދޭ ހެކީގެ މައުލޫމާތާއި، ރާއްޖެ ދޫކޮށް ފިލައިގެންދާން އުޅޭކަމަށް ބެލެވޭ ސަބަބު އަދި ކަމާ ގުޅޭގޮތުން ލިބިފައިވާ އިންޓެލިޖެންސް ނުވަތަ ހެކި ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އޭނާ މަޑުކުރުވަންޖެހޭ ސަބަބާއި، އެމީހަކު ފުރުން މަނާކުރަން ބޭނުންވާ މުއްދަތު ވެސް ހިމެނެއެވެ.

މި މައްދާގެ ދަށުން ކޯޓު އަމުރުގައި ހުންނަންޖެހޭ ކަންކަން ވެސް ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ. އަދި ކޯޓު އަމުރު ފަނޑިޔާރު ނެރެދޭންޖެހޭނީ ފުރުން މަނާކުރާ މީހާއާއި ގުޅޭގޮތުން ވަކި ކަންކަމެއް ނުވަތަ މައުލޫމާތު ފުރިހަމަވާނަމަކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.