ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ވެސް ޖޫން 7 ވަނަ ދުވަސް ފާހަގަކުރަނީ ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ދުވަހުގެ ގޮތުގައެވެ. މިއީ މިކަމަށް ވަކި ދުވަހެއް ކަނޑައަޅައި، މި ދުވަސް ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ފާހަގަކުރާތާ ހަތަރުވަނަ އަހަރެވެ. ކޮންމެ އަހަރެއްގެވެސް ޖޫން 7 ވަނަ ދުވަހަކީ ދުނިޔޭގެ ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ދުވަސް ކަމުގައި އދ.ގެ އާންމު މަޖިލީހުން ކަނޑައެޅީ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު 20 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.
ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ދުވަހުގެ ގޮތުގައި ޚާއްސަ ދުވަހެއް ފާހަގަކުރަން އދ.ން ނިންމާފައިވަނީ، ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް އިތުރަށް ހަރުދަނާކޮށް، އާންމުން ހޭލުންތެރިކުރުވައި، ކާބޯތަކެތީގެ ސަބަބުން ދިމާވާ އިގުތިސާދީ އަދި ސިއްހީ މައްސަލަތަކުން ސަލާމަތްވެ، ދުޅަހެޔޮ މުޖުތަމައެއް ބިނާކުރުމަށެވެ. މިއަހަރުގެ ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ދުވަހުގެ ޝިއާރަކީ "ދުޅަހެޔޮ ސިއްހަތަކަށް ރައްކާތެރި ކާބޯތަކެތި" މިއެވެ. މިގޮތުން ދަނޑާ ހަމައިން ފެށިގެން ސުފުރާއާ ދެމެދުގައިވާ ހުރިހާ މަރުހަލާއެއްގައި ބައިވެރިވާ ސަރުކާރުގެ މުއައްސަސާތަކާއި، އަމިއްލަ ފަރާތްތަކާއި ވިޔަފާރިވެރިން މި ތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ދެމެހެއްޓުމަށް ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަންޖެހޭކަން މި ޝިއާރުން ބުނެދެއެވެ.
ކާން ބޭނުންކުރާ އެއްޗެއްގައި އެ އެކުލެވޭ ބާވަތްތަކާއި، އެ އެއްޗެއްގެ މުއްދަތު ހަމަވާ ތާރީޚަށް ބަލާލަނީ ހަގީގަތުގައި ވަރަށް މަދު ބައެކެވެ. އެކަންކަމަށް މާ ބޮޑު ސަމާލުކަމެއް ނުދެއެވެ. އެ ބޭނުންކުރާ އެއްޗަކީ ކިހާ ރައްކާތެރި އެއްޗެއްތޯ ބެލުމެއްނެތި އެ ބޭނުންކުރުމުން ސިއްހީ އެކިއެކި މައްސަލަތަކަށް މަގުފަހިވެގެންދެއެވެ. ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމްއިއްޔާގެ އެންމެ ފަހުގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ދައްކާގޮތުން، ޖަރާސީމާއި ތަފާތު ކެމިކަލްތަކުން ތަޣައްޔަރުވެފައިވާ ކާބޯތަކެތި ބޭނުންކޮށްގެން އޭގެ ނުރައްކަލާ ކުރިމަތިލާންޖެހޭ މީހުންގެ އަދަދު އަހަރަކު 600 މިލިއަނުން މައްޗަށް އަރައެވެ. މީގެ ތެރެއިން 420،200 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުންގެ ފުރާނަ ގެއްލިގެންދެއެވެ.
މިކަމުގެ ނުރައްކާތެރިކަން ހީކުރާވަރަށްވުރެ ބޮޑެވެ. ޖަރާސީމުން ތަޣައްޔަރުވެފައިވާ އެއްޗެއް ކެވިއްޖެނަމަ ނުވަތަ ބޮވިއްޖެނަމަ، އެންމެ އާދައިގެ ބޭރަށް ހިންގުމުން ފެށިގެން ކެންސަރުފަދަ ނުރައްކާތެރި ބަލިތައް ޖެހެއެވެ. ފަރުދީ ފެންވަރުގައި ކާބޯތަކެއްޗަކީ ކިހާ ރައްކާތެރި އެއްޗެއްތޯ ބެލެން ހުންނަނީ މަދު ގޮތަކަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އެކުލެވޭ މާއްދާތައް ބެލުމާއި، މުއްދަތު ހަމަވެފައިވާ އެއްޗެއްތޯ، ނުވަތަ މުއްދަތު ހަމަވެފައިވާ އެއްޗެއްތޯ ބެލުން ހިމެނެއެވެ. އެ އެއްޗެއްގެ އަސްލު ހާލަތު ފަރުދީ ފެންވަރުގައި ނުބެލުނުނަމަވެސް މިވަރުންވެސް މީހެއްގެ ފުރާނަ ގެއްލުމުން ސަލާމަތްކުރެވިދާނެއެވެ.
މިއީ މުޅި ދުނިޔެއަށްވެސް ދިމާވެފައިވާ މައްސަލައަކަށް ވާއިރު، ގައުމުތަކުން ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރަނީ ކިހާ މިންވަރަކަށްތޯ ސުވާލުއުފެދެއެވެ. ރާއްޖެއަށް ބަލާލާއިރު، ރާއްޖޭގައި ބޭނުންކުރާ ގިނަ ތަކެއްޗަކީ އެހެން ގައުމުތަކުން އެތެރެކޮށްގެން ބޭނުންކުރާ ތަކެއްޗެވެ. އެތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ބަލަނީ ރާއްޖެ އެތެރެކުރާއިރު ބޯޑަރުން އެކަންޏެވެ. އިންސްޕެކްޓު ކުރުމުގައިވެސް ވަކިން ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދޭ ތަކެތީގެ ތެރޭގައި، ހައިރިސްކު ނުވަތަ އަވަހަށް ހަލާކުވާ ޒާތުގެ ތަކެތި ހިމެނެއެވެ. އަދި މައްސަލައެއް އުޅޭ ބާވަތެއް ފާހަގަވާނަމަ އެ އޮންނަ އުސޫލުގެ ތެރެއިން އެ އެއްޗަކާމެދު އަމަލުކުރެއެވެ.
ބޯޑަރުން އެ ބަލާ ބެލުމަށްފަހު އެ އެއްޗެއްގެ ރައްކާތެރިކަން އިތުރަކަށް ނުބަލައެވެ. މިއީ ކަންބޮޑުވާން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން ސިއްހީ އެތައް މައްސަލައެއް ކުރިމަތިވާއިރު، އެ އެއްޗެއް އެތެރެކުރުމަށްފަހުވެސް ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން އިންސްޕެކްޓްކުރަންޖެހެއެވެ. ދުނިޔޭގެ ބައެއް ގައުމުތަކުގައި މިހާރުވެސް މިގޮތަށް އަމަލުކުރަމުން ދެއެވެ. ރާއްޖެއިންވެސް މިގޮތަށް އަމަލުކުރަން ފަށައިފިނަމަ މިއީ މި މަސައްކަތަށް އިތުރު ކުރިއެރުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެ ކަމެއްކަން ޔަގީނެވެ.