ކުޑަކުދިން ކުރާ ޖިނާއީ ކުށުގެ މައްސަލަތައް އިސްތިއުނާފު މަރުޙަލާގައި ބެލުމުގައި ޢަމަލުކުރާނެ ގޮތުގެ ޤަވާއިދު ސުޕްރީމް ކޯޓުން އާންމުކޮށްފިއެވެ.

މި ޤަވާއިދު ސުޕްރީމް ކޯޓުން އާންމުކޮށްފައިވަނީ ބުދަ ދުވަހުއެވެ. ސުޕްރީމް ކޯޓުން މައުލޫމާތު ދޭ ގޮތުގައި މި ގަވާއިދަށް ޢަމަލުކުރަން ފަށާނީ 2022 ފެބުރުވަރީ 22 ވާ އަންގާރަ ދުވަހުން ފެށިގެންނެވެ.

މި ގަވާއިދުގެ މަޤްޞަދަކީ ކުޑަކުދިން ކުރާ ޖިނާއީ ކުށުގެ މައްސަލަތައް އިސްތިއުނާފީ މަރުޙަލާގައި ބެލުމުގައި ކުޑަކުދިންގެ ޢަދުލުގެ ޤާނޫނުގެ ދެވަނަ ބާބުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކުޑަކުދިންގެ ޢަދުލުގެ ނިޒާމުގެ އަސާސްތައް ހިފެހެއްޓޭކަން ކޯޓުން ކަށަވަރު ކުރެވޭނެ ގޮތެއްގެމަތިން، ކުޑަކުދިން ކުރާ ޖިނާއީ ކުށުގެ މައްސަލަތައް އިސްތިއުނާފު މަރުޙަލާގައި ހައިކޯޓާއި ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބެލުމުގައި ޢަމަލުކުރާނެ އުސޫލުތައް ބަޔާންކުރުމެވެ.

މި ޤަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން ކުޑަކުދިންގެ އަދުލުގެ ޤާނޫނުގެ 63 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން ކުޑަކުއްޖަކު ކުރާ ކުށަކާއި ގުޅިގެން ހިންގޭ ޝަރީއަތެއްގެ މައްސަލަ ގިނަވެގެން 6 މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމަންޖެހެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ކުއްލިއަކަށް ދިމާވާ ކަމެއްގެ ސަބަބުނަ ނުވަތަ ޙައްލު ކުރަން ދަތި މައްސަލައެއްގެ ސަބަބުންނާއި، ޝަރީއަތް ކުރިއަށް ގެންދިއުމުގައި ދިމާވާ ހުރަހެއްގެ ސަބަބުން ނަމަވެސް އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި މައްސަލަ ނުނިންމޭނަމަ، އެކަން ކުއްޖާގެ ބެލެނިވެރިޔާއާއި، ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ޖުވެނައިލް ޖަސްޓިސްއަށްވެސް އަންގަން ޖެހެއެވެ. އެގޮތަށް އަންގާތާ 6 މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި މައްސަލަ ނިންމަންވެސް ޖެހެއެވެ.

ކުޑަކުދިންގެ އަދުލުގެ ޤާނޫނުގައިވެސް ބަޔާންވެފައިވަނީ ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ދަޢުވާ އުފުލޭ ކޮންމެ ކުޑަކުއްޖަކަށް، މިނިވަން އަދި މުސްތަޤިއްލު ކޯޓެއްގައި، އެކަށީގެންވާ އަވަސް މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި، ގިނަވެގެން 6 މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި އިންޞާފުން ޝަރީޢަތް ކުރެވުމުގެ ޙައްޤު ލިބިގެންވާކަމަށެވެ.

ޤަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން ޖިނާއި މައްސަލައެއްގައި ކުޑަ ކުއްޖެއްގެ މައްޗަށް ދަށު ކޯޓުން ކޮށްފައިވާ ޙުކުމެއް ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރުމަށް އެދި ހުށައަޅާނީޙުކުމް ކުރާ ތާރީޚުން ފެށިގެން ގިނަވެގެން 60 ދުވަހުގެތެރޭގައެވެ. ހައިކޯޓުގެ ނިންމުން ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރުމަށްވެސް ލިބެނީ ގިނަވެގެން 60 ދުވަހެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، ދަށު ކޯޓުން ނެރޭ އަމުރެއް ނުވަތަ ޝަރީއަތުގެ ކުރިން ހުށައަޅާ ހުށައެޅުމެއް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން އިސްތިއުނާފު ކުރާނަމަ، އެ އަމުރެއް ނެރޭ ގަޑި ނުވަތަ އެ ނިންމުމެއް ނިންމާ ވަގުތުން ފެށިގެން 48 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި އިސްތިއުނާފު ކުރަން ޖެހެއެވެ. އެ ނޫން ފަރާތަކުން އިސްތިއުނާފު ކުރާނަމަ 10 ދުވަހުގެ މުއްދަތެއް ލިބިގެންދެއެވެ.

ޤަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުޑަކުއްޖާ އަދި ކޯޓަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށްވެސް، ކުޑަކުދިންގެ ޢަދުލުގެ ޤާނޫނު އަދި އެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުތައް ފަސޭހަކަމާއެކު ބަލައި ދިރާސާކުރެވޭނެ އިންތިޒާމު ކޯޓުން ހަމަޖައްސަން ޖެހެއެވެ. އަދި ޝަރީޢަތް ފެށެން ދެން ޢާންމުންނާއި ކޯޓުގެ މުވައްޒަފުންގެ ތެރެއިން މައްސަލަ އާއި ގުޅުން ނެތް ފަރާތްތަކާއި ވަކިން މަޑުކުރެވޭނެ އިންތިޒާމުވެސް އެ ކޯޓަކުން ހަމަޖައްސަން ޖެހެއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، އެކަށީގެންވާ އަވަސް މިނެއްގައި ޝަރީޢަތް ފެށުމާއި، އިސްލާމް ދީނުގައި ޙައްދު އަދި ޤިޞާޞް ކަނޑައެޅިފައިވާ ކުށެއްގެ ޝަރީޢަތް، ކުއްޖާގެ ކަރާމާތަށް އެއްވެސް އުނިކަމެއް ނާންނާނެ ގޮތެއްގެ މަތިން، ކުއްޖާގެ އިހުސާސްތަކަށް ރިޢާޔަތްކުރެވިގެން ކުރިއަށް ގެންދިއުންފަދަ ކަންކަންވެސް ޤަވާއިދުގައި ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ.

ކުޑަކުދިންގެ މައްޗަށް ހިންގާ ޝަރީއަތްތައްވެސް އޯޑިއޯ ވީޑިއޯ ކޮންފަރެންސްކޮށް ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެކަމަށް ޤަވާއިދުގައި ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ.