އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ 36.9 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ބަޖެޓް ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ އިބްރާހީމް އަމީރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅުއްވައިފިއެވެ.
މިހާރު ކުރިޔަށްދާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއަށް ބަޖެޓް ހުށަހަޅުއްވަމުން ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ 2022 ވަނަ އަހަރަށް ހުށަހަޅާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުގެ ޖުމްލައަކީ 36,925,424,524 ރުފިޔާ (ތިރީސް ހަ ބިލިއަން، ނުވަ ސަތޭކަ ފަންސަވީސް މިލިއަން، ހަތަރު ސަތޭކަ ސައުވީސް ހާސް، ފަސް ސަތޭކަ ސައުވީސް ރުފިޔާ) ކަމަށެވެ. މީގެތެރެެއިން ޚަރަދުގެ ގޮތުގައި ހިނގާނެކަމަށް ބެލެވެނީ 34.0 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. ބަޖެޓާއި ޚަރަދާ ހުރި ތަފާތުގެ ބޮޑު ބައެއް ހިއްސާކުރަނީ، ދައުލަތުގެ ދަރަނި އަދާކުރުމަށް ދައްކާ 2.9 ބިލިއަން ރުފިޔާކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ ކޮވިޑް-19 ގެ ސަބަބުން އިޤުތިޞާދު ފުން ވަޅުގަނޑަކަށް ވެއްޓިފައިވީ ނަމަވެސް، މި އަހަރުގެ ތެރޭގައި އިޤުތިޞާދު ވަނީ ކުރިއަރަން ފަށާފައިކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން އިގުތިޞާދަށް މިއަންނަ ހެޔޮ ބަދަލުތަކުގެ އަސަރު ދައުލަތުގެ އާމްދަނީއަށް ކުރާނެކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
އެގޮތުން 2022 ވަނަ އަހަރު ޖުމުލަ އާމްދަނީ އާއި ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި ދައުލަތަށް ލިބޭނެކަމަށް އަންދާޒާކުރެވެނީ 24.3 ބިލިއަން ރުފިޔާ ކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ. މިއީ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ދައުލަތަށް ލިބޭނެކަމަށް މިހާރު ލަފާކުރެވޭ އާމްދަނީއާ އަޅައިބަލާއިރު 23 އިންސައްތަ އިތުރު އަދަދެކެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރު ޓެކުހުގެ ގޮތުގައި 15.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބޭނެކަމަށް އަންދާޒާކުރެވޭ އިރު ޓެކްސް ނޫން އެހެން ގޮތްގޮތުން އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި ލިބޭނެކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 6 ބިލިއަން ރުފިޔާކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ. މީގެ އިތުރުން 2.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި ލިބޭނެކަމަށް އަންދާޒާކުރެވޭކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މި އަންނަ އަހަރު ދިވެހިރާއްޖެއަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަތުރުވެރިންގެ އަދަދު އިތުރުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭތީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތާ ސީދާ ގުޅިފައިވާ މައިގަނޑު އާމްދަނީތައް، ޓީޖީއެސްޓީ، ގްރީން ޓެކްސް، ޑިޕާޗަރ ޓެކްސް އަދި އެއަރޕޯޓު ޑިވެލޮޕްމަންޓް ފީ އިތުރުވާނެކަމަށް އަންދާޒާކުރެވޭ. އަދި ފަތުރުވެރިކަމަށް މި އަންނަ ހެޔޮ ބަދަލުތަކާއި އާންމު ވިޔަފާރި ހަރަކާތްތަކަށާއި ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމަށް އަންނާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ ކުރިއެރުމާއެކީ، ޖީއެސްޓީ އާއި ބީޕީޓީގެ ގޮތުގައި ދައުލަތަށް ލިބޭ އާމްދަނީވެސް 2022 ވަނަ އަހަރު އިތުރުވެގެންދާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ.އިބްރާހީމް އަމީރު / ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރު ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ އިތުރުކުރުމަށް ހުށަހަޅާ ކަންތައްތަކަކީ ދައުލަތުގެ މައިގަނޑު ސިޔާސަތުތަކަށް ބާރުދޭ، ސަރުކާރުގެ ވައުދުތަކާ އެއްގޮތަށް އެކުލަވާލެވިފައިވާ ކަންކަންކަމަށެވެ. އެގޮތުން އާމްދަނީ އިތުރުކުރުމަށް ހުށަހަޅާ އައު ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި ޕްލާސްޓިކް ބޭގް ޓެކްސްއެއް ތައާރަފުކުރުން ހިމެނޭކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
ރިޒޯޓްތައް ހެދުމަށް އާ ރަށްތައް ދޫކުރުމާއި، ރިއަލް އެސްޓޭޓް ޓޫރިޒަމް އިތުރަށް ފުޅާކުރުމާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަށްތަކުގައި ހިއްކޭ ބިމުގެ ވަކި އިންސައްތައެއް އާންމުންނަށް ވިއްކުމުގެ ސިޔާސަތު ތަންފީޒުކުރުން ހިމެނިފައިވޭ. މީގެ ތެރެއިން ގިނަ ސިޔާސަތުތަކަކީ މިހިނގާ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓުގައި ހިމެނުނު ނަމަވެސް އެކިއެކި ގޮންޖެހުންތަކާހުރެ، ތަންފީޒުކުރުން މިއަންނަ އަހަރަށް ފަސްކުރެވިފައިވާ ކަންކަން.އިބްރާހީމް އަމީރު / ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރަށް ހުށަހަޅާ ބަޖެޓަކީ 9.7 ބިލިއަން ރުފިޔާއިން ޑެފިސިޓް ބަޖެޓެއް ކަމަށެވެ. މިއީ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ނިސްބަތުން 11.1 އިންސައްތައެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓު ފައިނޭންސްކުރުމަށް ޖުމްލަ 13.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހޯދަންޖެހެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ބަޖެޓު ޑެފިސިޓް ގޮތުގައި ހިމެނޭ 9.7 ބިލިއަން ރުފިޔާ އާއި، ލޯނު އަނބުރާ ދެއްކުމަށް ބޭނުންވާ 2.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ އާއި، ސޮވްރިން ޑިވެލޮޕްމަންޓް ފަންޑަށް ޓްރާންސްފަރ ކުރާ 769.2 މިލިއަން ރުފިޔާ، އަދި އެހެނިހެން ގޮތްގޮތުން ފައިނޭންސްކުރަންޖެހޭ 35.7 މިލިއަން ރުފިޔާއެވެ.
2022 ވަނަ އަހަރު ހޯދަންޖެހޭ ފައިނޭންސިންގ ގެ ތެރެއިން 7.5 ބިލިއަން ރުފިޔާ ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ހޯދުމަށް ރާވައިފައިވާއިރު އެތެރޭގެ ފަރާތްތަކުން 5.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހޯދުމަށް ވަނީ ރޭވިފައިކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
2022 ވަނަ އަހަރު ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ލިބޭނެކަމަށް އަންދާޒާކުރާ ފައިނޭންސިންގ އަށް ބަލާއިރު، 200 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ޓްރެޜަރީ ސެކިއުރިޓީއެއް ބޭރުގެ މާލީ ބާޒާރުގައި ވިއްކުމަށްވަނީ ރާވާފަ. އަދި 50 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރު އިނޮވެޓިވް ފައިނޭންސިންގ އިންސްޓްރޫމަންޓެއް މެދުވެރިކޮށް ހޯދުމަށްވެސް ވާނީ ހިމަނާފަ. ބްލޫ، ގްރީން، ނުވަތަ ސޯޝަލް އިމްޕެކްޓް ބޮންޑެއް ވިއްކައިގެން ފައިސާ ހޯދުމަކީ މިކަމުގައި ހުރި ބައެއް އޮޕްޝަންތައް. މިފަދަ ބޮންޑަކުން މިވަގުތު ބައިނަލްއަގުވާމީ މާލީ ބާޒާރުގައި ހަލުވިކޮށް ފުޅާވަމުންދާ އީއެސްޖީ އިންވެސްޓަރުން މެދުވެރިކޮށް ފައިނޭންސިންގ ހޯދުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެ. މީގެ އިތުރުން ބަޖެޓު ސަޕޯޓުގެ ގޮތުގައި 50 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރު 2022 ވަނަ އަހަރު ހޯދުމަށްވެސް ރޭވިފައިވޭ.އިބްރާހީމް އަމީރު / ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓާއެކު ސަރުކާރުގެ ވަޢުދުތައް ފުއްދުމަށް ބޭނުންވާ މަޝްރޫޢުތަކާއި ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ 90 އިންސައްތައަށްވުރެ ބޮޑު ބައެއް ބަޖެޓް ކުރެވިފައިވާކަމަށެވެ. މީގެތެރެއިން، މިހާރުވެސް ޖުމްލަ 671 މަޝްރޫޢެއް ނިމިފައިވާއިރު، 497 މަޝްރޫޢެއްގެ ޢަމަލީ މަސައްކަތް ދަނީ ކުރެވެމުންކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރަށް ތައްޔާރުކޮށްފައި ވާނީ ޕްރޮގްރާމް ބަޖެޓެއްކަމަށާއި މިއީ މި މަސައްކަތުގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަހިކަމަށެވެ. ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ ކީ ޕާފޯމަންސް އިންޑިކޭޓާޒް ކަނޑައެޅިގެންދާނެކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ. މީގެ ސަބަބުން ބަޖެޓުން ކުރާ ހޭދައިގެ ނަތީޖާ އެނގި، ދައުލަތުގެ ޚިދުމަތްތަކުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރެވި، ހިންގުން ހަރުދަނާވެގެންދާނެއެވެ.
މި ހުށަހެޅި ބަޖެޓަކީ ސަރުކާރުގެ އެންމެ މުހިއްމު އަމާޒުތަކާއި، ސަރުކާރުގެ ވައުދުތައް ފުރިހަމަކުރުމަށާއި، ދައުލަތުން ރައްޔިތުންނަށް ދޭ ޚިދުމަތްތައް އެފިޝަންޓްކުރުމަށާއި ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރުމަށް ސިޔާސަތު ރޭވިފައިވާ ބަޖެޓެއްކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ. މި ބަޖެޓުގައި މާލީ ހާލަތު ތަންދިން އެންމެ ބޮޑަކަށް އިޤްތިޞާދީ އަމާޒުތަކާއި ރައްޔިތުން ބޭނުންވާ ކަންކަން ހާސިލުކުރުމަށް ރޭވިފައިވާނެ ކަމަށާއި މި ސަރުކާރުން ރައްޔިތުންނަށް ވީ ވަޢުދުތައް ފުއްދުމަށް އިސްކަންދީފައިވާނެކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ. ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދީ އަދި މާލީ ހާލަތު، ކޮވިޑް-19 ގެ އަޑިގަޑުން އަރައިގަނެ، އަލުން ހަލުވިކަމާއެކު ކުރިއަށް ދިއުމަށް މަގުފަހިކުރުމަށް ސިޔާސަތު ތަރުތީބުކުރެވިފައިވާނެކަމަށް މިނިސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.
