ކ. ތިލަފުށީގެ ގޮނޑު ހާމައަށް އެންދުމާއި އެތަނުން އަރަމުންދާ ދުން ހުއްޓުވައި އެތަން ރިހެބިލިޓޭޓް ކުރެވެންދެން ރަނގަޅު ގޮތުގައި މެނޭޖްކުރެވޭނެ ނިޒާމެއް ގާއިމުކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް، ކްލައިމެޓްޗޭންޖް އެންޑް ޓެކްނޯލޮޖީން ފަށައިފިއެވެ.

މި މަސައްކަތުގެ ދަށުން މިނިސްޓަރ އޮފް އެންވަޔަރަމަންޓް، ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް އެންޑް ޓެކްނޯލޮޖީ އާމިނަތު ޝައުނާ ވަނީ ތިލަފުއްޓަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާފައެވެ. މިނިސްޓަރު ޝައުނާ ވިދާޅުވީ ތިލަފުށީގެ ކުންޏާއި ދުމުގެ މައްސަލައަކީ، އެ މައްސަލައަށް އެތައް އަހަރުތަކެއް ވެފައިވާ މައްސަލައެއް ކަމަށާއި ތިލަފުށީގެ ދުމަކީ މާލެއާއި މާލެ ކައިރި ރަށްތަކުގެ ރައްޔިތުންނަށާއި ފަތުރުވެރިންނަށް އޭގެ ސަބަބުން އުނދަގޫތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވާ ކަމެއް ކަމަށެވެ. މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ސަރުކާރުގެ އަމާޒަކީ އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ ނިޔަލަށް، ތިލަފުށީގައި ކުނި އެންދުން ހުއްޓުވުމަކަށް ގެނެސް، ޒަމާނީ ވަސީލަތްތަކުގެ އެހީގައި "ގްރީން ސްޕޭސް" އެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްގީކުރުން ކަމަށެވެ.

މި މަސައްކަތުގެ ދަށުން، މާލެ، ހުޅުމާލެ، އަދި، ވިލިމާލޭގައި ވޭސްޓް ޓްރާންސްފަރ ސެންޓަރުތަކެއް ގާއިމްކުރެވޭނެ ކަމަށް ވެސް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި މި ސެންޓަރުތަކުން ތިލަފުއްޓަށް ކުނި ގެނެވޭއިރު، ކުނި ހުންނާނީ ކޮންޓެއިނަރައިޒް ކުރެވިފައި ކަމަށާއި، އޭގެ ސަބަބުން، ކުނި މެނޭޖްކުރަން ފަސޭހަވެ، ކުނިން ދުވާ ވަސް ވަރަށް ބޮޑަށް ކުޑަކުރެވިގެންދާނޭ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.

ވޭސްޓް މެނޭޖްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން ލިމިޓެޑް (ވެމްކޯ) އާ ގުޅިގެން ފަށާފައިވާ މި މަސައްކަތުގެ ދަށުން މި އަހަރު އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ ނިޔަލަށް، ދުންއެރުން ހުއްޓުމަކަށް ގެނެވޭނެ ކަމަށާއި އެތަނުގައި ރަނގަޅު މެނޭޖްމަންޓް ނިޒާމެއް ޤާއިމުކުރާއިރު ބަލަމުންދާނީ އެތަނުން އަރާ ދުން ވީހާވެސް މަދުކޮށްގެން އެ މަސައްކަތްކޮށް ނިންމާލުމަށް ކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުންޏެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން، ތިލަފުށި ހިމެނޭ ސަރަހައްދުގައި ދިރިއުޅެމުންގެންދާ ފަރާތްތަކަށް ވަގުތީގޮތުން އުނދަގޫވިނަމަވެސް މިއީ ދާއިމީގޮތުން ލިބޭނެ ބޮޑު ލުއިފަސޭހައެއް ކަމަށް ވެސް މިނިސްޓްރީން ބުންޏެވެ.

ވޭސްޓް މެނޭޖްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (ވެމްކޯ)ގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އާދަމް މުހައްމަދު ވިދާޅުވީ، މަޝްރޫއު ނިމޭއިރު، ތިލަފުށި ސަރަހައްދަކީ މީހުންނަށް އައިސް މަސައްކަތް ކުރެވޭ ވަރަށް ސާފު، ރައްކާތެރި ސަރަހައްދަކަށް ވާނެ ކަމަށެވެ.

ތިލަފުއްޓަކީ ކުނިވަޅުލައިގެން ހިއްކާފައިވާ ރަށެކެވެ. ރާއްޖޭގެ ރަށެއް ގޮތުގައި ތިލަފުށި ހަމަޖެއްސީ 1992 ވަނަ އަހަރުއެވެ. ވޭސްޓްމެނޭޖްމަންޓް އުސޫލުން މާލެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ ތިލަފުއްޓަށް ކުނި ގެންދަން ފެށީ 1992 ވަނަ އަހަރު ޖުލައި މަހުގެ 2 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ތިލަފުށީގައި ވޭސްޓްމެނޭޖްމަންޓްގެ މަސައްކަތް ފެށީ އެއް ލޭންޑިންގ ކްރާފްޓާއި، ހަތަރު ހެވީލޯޑް ޓްރަކާއި، ދެ އެކްސްކަވޭޓަރާއި އެއް ލޯޑަރުންނެވެ. މާލޭގެ ކުނީގެ މައްސަލައަށް ހައްލެއް ހޯދުމަށް ކުރެވުނު މި ބޮޑު މަސައްކަތުން، ތިލަފުށި 4.6 މިލިއަން ފޫޓަށް ވަނީ ބޮޑުކޮށްފައެވެ. މީގެއިތުރުން ކުނި ވަކި ނުކޮށް، އެންދުމުގެ ސަބަބުން، މާލެ ސަރަހައްދުގައި ދުންބޯވެ، ތިމާވެއްޓާއި ރައްޔިތުންނަށް އެތައް ގެއްލުންތަކެއް ކުރިމަތިވަމުންދެއެވެ.

މިކަމަށް ހައްލެއް ހޯދުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާ މިހާރު ވެސް ފެންނަމުންދާކަން ފާހަގަކޮށް މިނިސްޓްރީން ބުނީ ސަރުކާރުން މި މަސައްކަތް ފަށާފައިވަނީ މި މަހުގެ ފުރަތަމަ ހަފުތާގެ ތެރޭގައި ކަމަށެވެ.

މި މަޝްރޫއަކީ އޭޝިއަން ޑިވެލޮޕްމަންޓް ބޭންކް (އޭ.ޑީ.ބީ) ގެ ފަންނީ އެހީތެރިކަމުގެ ދަށުން ބޭރުގެ ތަޖުރިބާކާރެއްގެ އިރުޝާދާއެކު ވެމްކޯ އާއި މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވާރަމަންޓް، ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް އެންޑް ޓެކްނޯލޮޖީ ގުޅިގެން ކުރިއަށްގެންދާ މަޝްރޫއެކެވެ.