ދަމާލި ފޮތިގަނޑަކުން ދައްކުވާދިނީ އެންމެންނަކީ ގުނބޯލުން ނޫންކަމެވެ. ގިނަބަޔަކު އުސޫލާއި ހަމައިގައިތިބިކަމެވެ. ވަކި މީހެއްގެ ވަށައިގެން އެނބުރުން މާޒީ ވެގެން ހިނގައްޖެކަމެވެ. ކޮންމެ މީހަކަށްމެ އެމީހަކަށް ހައްގު މިންވަރަށް ވުރެ ބޮޑު ކުރެޑިޓެއް ދޭން އެންމެން ނޭދޭކަމެވެ. ބޮޑެތި ޕާޓީތަކުގައި ފެކްޝަން އޮންނާނެކަމާއި ތަފާތު ފިކުރާއެކުވެސް ގިނަކަންކަމުގައި އެއްވިސްނުމަކަށް އަންނަން ދިވެހިންވެސް ދަސްކޮށްފިކަމެވެ. ވަކި މީހަކަށްވުރެ ޕާޓީ ބޮޑުކަމާއި ޕާޓީގެ ކުރިމަގުއޮތީ ވަކި މީހަކާއެކުގައި ނޫންކަން ގަބޫލުކުރަމުން އަންނަކަމެވެ. އެމްޑީޕީއަކީ ޑިމޮކްރެޓިކް ހަމަތައް ގަބޫލުކުރާ ރާއްޖޭގެ ޑިމޮކްރަސީގެ ބިންގާކަން ސާބިތު ކޮށްދިނުމުގައި މެންބަރުން ދެމިތިބިކަމެވެ.
ރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގައި އެމްޑީޕީ މެންބަރަކު ހުންނެވިނަމަ އެހިނދެއްގައި އެމްޑީޕީގެ އިސްލީޑަރަކީ އެބާފުޅާކަން އެމްޑީޕީގެ އަސާސީ ގަވައިދުގައި ލިޔެފައި އޮތީ އޮޅުމަކުން ނޫނެވެ. އެހެން އޮތުމަކީ އެމްޑީޕީގެ ރައީސާއި ޗެއަރޕަރސަންގެ ދައުރު ހަނިކުރުމެއްވެސް ނޫނެވެ. ގައުމީ ސިޔާސަތުތަކާއި ޕާޓީ ސިޔާސަތުތައް ފުށުނާރާހެން ގައުމާއި ޕާޓީ ހިންގުން އެއީ އެހެން ލިޔުމުގެ ބޭނުމެވެ.
ވެރިކަމުގައި ކޮންމެ ބޭފުޅަކު ހުންނެވި ނަމަވެސް މިއަދު ވެރިކަން އޮތީ އެމްޑީޕީއަށެވެ. ރާއްޖޭގެ ރައީސް ކަމުގައި މިއަދު އެހުންނެވީ އެމްޑީޕީގެ އިސްލީޑަރެވެ. އެމްޑީޕީގެ ސިޔާސަތުތަކާއި ހަރަކާތްތައް ބައްޓަންވެ ހިނގަންވާނީ އިސްލީޑަރުގެ ސިޔާސަތުތަކާއި އެއްގޮތަށެވެ. އެމްޑީޕީގެ ޕާލަމެންޓަރީ ގްރޫޕާއި ގައުމީ މަޖިލީހުގެ މެޖޯރިޓީ އިސްލީޑަރާއެކު އޮންނަނީ ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތާއި އެމްޑީޕީގެ ސިޔާސަތު ދިމާވާތީއެވެ. ވަކި ބޭފުޅަކު ބޭނުންފުޅުވެ ވަޑައިގަންނަވާހާ ގޮތެއް ޕާޓީގެ ތެރޭގައާއި ސަރުކާރުގައި ނުހިނގުމަކީ މުޅިން އެހެން ކަމެކެވެ.
ކޮންމެ ޕާޓީއެއްގެ ބޭފުޅަކު ރައީސް ކަމުގައި ހުންނެވިޔަސް އެބޭފުޅަކު ރަށްރަށަށް ވަޑައިގަންނަވާއިރު އަމިއްލަފުޅު ޕާޓީގެ މެންބަރުންނާއި ވަކިން ބައްދަލުކުރައްވާ ހާލުއަހުވާލު ބައްލަވާ ޕާޓީގެ ހަރަކާތްތަކާއި ގުޅޭ މައުލޫމަތު ހޯއްދަވާނެއެވެ. އެހާލަތުގައި އެތަންތާ ތިއްބެވި ޕާޓީގެ މެންބަރުން އެބޭފުޅަކަށް ނިސްބަތްކޮށް އަރުވާ ޝަރަފަކީ ނުވަތަ ދޭ ހައިސިއްޔަތަކީ އެ މެންބަރުންނާއި އެބޭފުޅަކާ އޮންނަ ގުޅުން ރަމްޒުކޮށްދޭ ކަންކަންކަމެވެ. ރައީސް ސާލިހު އެމްޑީޕީ މެންބަރުންނާ ބައްދަލުކުރައްވާ ބައްދަލުވުންތަކުގައި ދަމާ ފޮތިތަކުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއޭ ނުޖަހާ 'އިސްލީޑަރ' ކަމަށް ޖަހަނީ އެމެންބަރުން ބޭނުންވެގެންނެވެ. ޕާޓީއާއި ރައީސާއި އޮތް ކުލުނުވެރި ގުޅުން ރަމްޒު ކުރުމުގެ ގޮތުންނެވެ.
ރައީސް ސާލިހު އެކުރައްވަނީ ޕާޓީ އެއްބައިވަންތަކޮށް ބައިބައިވުންތައް ނައްތާލެއްވުމުގެ މަސަކައްތެވެ. އެމަސައްކަތުގައި ނިސްބަތްކުރާ ނަމަކީ އެމަނިކުފާނަށް އެހާ މުހިންމުކަމެއް ނޫނެވެ. ކޮންމެ ނަމަކުން ނިސްބަތް ވިޔަސް ޕާޓީ އެއްބައިވަންތަވެ އެކަތިގަނޑަކަށް ހެއްދެވުން ނޫން އެހެން ވިސނުންފުޅެއް ރައީސް ސާލިހުގެ އޮތްކަމަކަށް ނުވިސްނެއެވެ.
ޕީޕީއެމް ދެފަޅިވެގެން ދިޔަގޮތަށް އެމްޑީޕީ ދެފަޅި ކޮށްލުމުގެ ވިސްނުން ބައެއްގެ އަމާޒަކަށް ފަހަރުގައި ވެދާނެއެވެ. ވިސްނާލަން އެއީ ރަނގަޅު ތަޖުރިބާއެކެވެ. އޭގެ ނަތީޖާ އައިގޮތް އެއީ ހެޔޮވަރުގެ ފިލާވަޅެކެވެ. ރައީސް މައުމޫނާއި ރައީސް ޔާމީނުގެ ގަދަ ހިފުން ނިމިގެން ދިޔަގޮތް ހިތަށް ގެންނަވާށެވެ. އޭރު އެޕާޓީގެ ގިނަބައެއްގެ ރޫޙީ ލީޑަރަކީ ރައީސް މައުމޫނެވެ. މުޅި ޕާޓީގެ ތާއީދު ބިނާވެފައި އޮތީ ރައީސް މައުމޫނުގެ ފިކުރުފުޅު މަތީގައެވެ. ޕާޓީ ރޫޅުމުން ކެހިލިބި ވަޑައިގަންނަވާނީ ރައީސް ޔާމީނަށް ކަމަށް އޭރު ބަޔަކު ދުއްޓެވެ. ވާނީ އެހެންތާއެވެ. އެއިރު ރައީސް ޔަމީނަކީ އެހާ މަގުބޫލު ބޭފުޅެއް ނޫނެވެ. ރައީސް ކަމަށް ހޮވިވަޑައިގަތީވެސް ރައީސް މައުމޫނުގެ ހިޔަނީގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ނަތީޖާ ލިބުނީ ކިހިނެއްތޯއެވެ. މުޅި ޕީޕީއެމްހެން ރައީސް ޔާމީނުގެ ފަހަތްޕުޅަށް އެރިތަން ފެނިގެން ދިޔައީ ކުޑަ ދުވަސް ކޮޅެއްގެތެރޭގައެވެ. އެންމެ ފަހުން ރައީސް މައުމޫނު އުފެއްދެވި ޕާޓީ އަތްޕުޅުން ގެއްލިވަޑައިގެން ޕާޓީން ވަކިވެސް ކުރެވުނީއެވެ. ވަރަށް ވަފާތެރި މަދު ބޭފުޅުން ކޮޅެއް ނޫން ބަޔަކު ރައީސް މައުމޫނު ފަހަތްޕުޅުގައިނެތެވެ.
ޕިޕީއެމްއާއި އެންމެ ވިސްނުން އެއްގޮތްނޫން އެމްޑީޕީއާއެކު ބައިވެރިވެވަޑައިގެން ރައީސް މައުމޫނު ސިޔާސީ މަސައްކަތްޕުޅު ކުރައްވަން ފެއްޓެވުމާއެކު ޕީޕީއެމްގައި ތިބި ރައީސް މައުމޫނަށް ވަފާތެރި އެތައް ބަޔަކުވެސް ރައީސް މައުމޫނާ ދުރަށް ދިޔައެވެ. ރާއްޖޭގައި އުފެދުނު އެންމެ ވަރުގަދަ އެންމެ ނުފޫޒުގަދަ ބޭފުޅާގެ ސިޔާސީ ބުރަދަން ބޮޑުތަނުން ލުއިވެގެން ދިޔައެވެ. ރައީސް މައުމޫނު ނޫން ބޭފުޅަކަށް ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ނުކުރެވޭނެކަމަށް އެތައް ބަޔަކު ގަބޫލުކުރި ޒަމާން އެއީ މާޒީއެވެ. މައުމޫން މިހާރު އެއުޅުއްވަނީ ޕާޓީއަށް މެންބަރުން ހަމަ ނުކުރެއްވިގެންނެވެ.
ވިސްނާ ވަޑައިގަންނަވާށެވެ. ތާއީދާއި ބާރު ބަދަލުވުމުގައި މިދަންނަވާލީ ކަން ހިނގާފަހުރި ގޮތްގޮތެވެ. އެލަނޑު އެމްޑީޕީއަށް ދޭން ވާދަވެރިން އެތިބެނީ ބަލަބަލައެވެ. ދެލީޑަރުން ކޯޅުމެއްގެ ތެރެއަށް ވައްޓާލައިގެން އެމްޑީޕީ ރޫޅާލުމަކީ ވާދަވެރިންގެ އަމާޒެކެވެ. އެމަޅީގައި ޖެހުމަކީ އެމްޑީޕީއަށް ރަނގަޅު ގޮތަކަށް ނުވާނެއެވެ. އެހެނަސް އެމްޑީޕިގެ މިއަދުގެ ހަގީގަތަށް ބަލާލުމުން ފެންނަނީ ޕީޕީއެމް ކުރި ތަޖުރިބާއާއި ދިމާލަށް ގެންދާތަނެވެ. އުފާވާކަމަކީ ފާޅުގައި ނިކުމެވަޑައިގެން ރައީސް ސާލިހު ވާދަވެރި ލީޑަރާއި ދެކޮޅަށް ބަސްފުޅުވިދާޅުވެ ކަންކަން ކުރައްވާތަން ނުފެނުމެވެ. ކޮންމެ ކަމެއްގައިވެސް ރައީސް ސާލިހު ގެންގުޅުއްވަނީ ހިކުމަތު އަމަލީއެވެ. އިސްކުރައްވަނީ ބުއްދިއެވެ. ޚިޔާލު ތަފާތު އެތައް ބޭފުޅުން ސަރުކާރު ހިންގުމުގައި ބައިވެރި ކުރައްވައިގެން އެއުޅުއްވަނީ ގައުމީ ވިސްނުންފުޅެއްގައެވެ. މިދަންނަވަނީ ހަމައެކަނި ސަރުކާރު ހިންގާ ކޯލިޝަނުގެ ބައިވެރިންގެ ވާހަކައެއްނޫނެވެ. އަމިއްލަފުޅު ޕާޓީއަށް ނިސްބަތްވެ ވަޑައިގަންނަވާ ސިޔާސީ ވެރިންގެ ވާހަކަވެސް މެއެވެ.
އާނއެކެވެ. އެމަނިކުފަނު ބޭނުންފުޅުނަމަ ސަރުކާރު ހިންގުމުގެ ކުޅިބައި ބޭނުންފުޅު ގޮތަކަށް ބަދަލުކޮށްލުމަކީ ދާދި ފަސޭހަކަމެކެވެ. އެކަން އެހެން ނުކުރެއްވުމުގެ އެންމެބޮޑު އެއް މަގުސަދެއްކަމަށް ބެލެވެނީ ޕާޓީ ބައިބައި ކޮށްލުމުގެ ވިސްނުންފުޅު ނެތުން ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އެމްޑީޕީގެ މިއަދުގެ ހާލަތަށް ބަލާލުމުން ފެންނަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެޖޯރިޓީ ރައީސް ސާލިހާއި އެކުގައި އޮތްތަނެވެ. ގައުމީ މަޖިލީހުގެ މެޖޯރިޓީވެސް ރައީސް ސާލިހާއި އެކު އޮތްކަމަށް ބެލުމަށް ބާރުލިބޭ އެތައް ކަމެއް އެބަފެނޭވެސް މެއެވެ.
އާއްމުމެންބަރުން ތިބިތަން ފެންނަނީ ނިކަން ރަނގަޅަށް އެމްޑީޕީގައެވެ. މޯލްޑިވިއަން ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާޓީ ބައިވެގެން ދާހަލަތެއް އަޔަސް އެމްޑީޕީގެ ގިނަބަޔަކު ތިބޭނީ އެމްޑީޕީ އޮތް ތަނެއްގައެވެ. ވާދަވެރި ޕީޕީއެމްއާއި އެކު ސިޔާސީ މަސައްކަތް ކުރައްވާ ލީޑަރެއްގެ ފަހަތަށް ދާނެކަމަށް ބެލެވެނީ ވަރަށް މަދުބައެކެވެ. ރައީސް ސާލިހާއި ރައީސް ނަޝީދުވެސް މިހިރަ މިހިރަ ކަންކަމަށް ވިސްނާވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. އެނގޭހަވެސް ކަމަކީ ރައީސް މައުމޫނާއި ރައީސް ޔާމީނުގެ ތަޖުރިބާއަކީ އެމްޑީޕީއަށް ރަނގަޅު މިސާލެއްނޫން ކަމެވެ.
