މި މަހުގެ ކުރީކޮޅު ވެއްޓުނު އެއަރ އިންޑިއާގެ ފްލައިޓް ރެކޯޑަރުގެ މަޢުލޫމާތު ތަޙްޤީޤުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ލިބިއްޖެ ކަމަށް އިންޑިއާގެ މަދަނީ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރާ ބެހޭ މިނިސްޓްރީން ކަށަވަރުކޮށްދީފިއެވެ.
ރިޕޯޓުތައް ބުނާ ގޮތުގައި މިއީ ތަޙްޤީޤުގެ މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ.
ޖޫން 12 ވަނަ ދުވަހު އިންޑިއާގެ ހުޅަނގު ސަރަޙައްދުގައި އޮންނަ އަހްމަދާބާދު އެއަރޕޯޓުން ފުރި ތާ މިނެޓެއް ހާއިރު ނުވަނީސް، ލަންޑަނަށް ދަތުރު ކުރަމުން ދިޔަ ބޯއިންގ 787-8 ޑްރީމްލައިނަރ މަތިންދާބޯޓު ވެއްޓުނު ހާދިސާގައި މަދުވެގެން 270 މީހުން މަރުވެފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ބޯޓު ވެއްޓުނު އިމާރާތުގައި ތިބި މީހުން ވެސް ހިމެނެއެވެ.
ތަޙްޤީޤު ކުރާ ފަރާތްތަކުން ކުރިން ވަނީ ބޯއިންގ 787 ގެ ހާދިސާ ހިނގި ސަރަޙައްދުން ޖޫން 13 އަދި 16 ގައި އެންހޭންސްޑް އެއަރބޯން ފްލައިޓް ރެކޯޑަރ (އީއޭއެފްއާރު) ގެ ދެ ސެޓު - "ބްލެކް ބޮކްސް" - ހޯދާފައެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އެއް ސެޓު ހޯދީ ގެއެއްގެ ފުރާޅުންނެވެ. އަނެއް ސެޓު ހޯދީ ހާދިސާގެ ސަބަބުން އެތަނަށް އެޅިފައިވާ ތަކެތީގެ ތެރެއިންނެވެ.
ރެކޯޑަރުތަކުން ލިބުނު މަޢުލޫމާތު ހާމަ ކުރުމަށް ފެޑެރަލް ސަރުކާރަށް އެތައް ހަފުތާ އެއް ނަގާފާނެ ކަމަށް ރިޕޯޓުތައް ބުނެއެވެ.
މި މޮޑެލްގެ މަތިންދާބޯޓުގައި ދެ ރެކޯޑަރ ސެޓު ހުންނަނީ ފުރިހަމަ ތަޙްލީލެއް ހެދުމަށް އެހީތެރި ވުމަށެވެ. މި ޔުނިޓުތަކުން ރެކޯޑު ކުރަނީ ފްލައިޓްގެ މަޢުލޫމާތާއި ކޮކްޕިޓުގެ އަޑުތަކެވެ.
ޑޭޓާ ރެކޯޑަރުތަކުން ވަރަށް ސާފުކޮށް ރެކޯޑު ކުރާ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި ގިއަރާއި ފްލެޕް ލީވަރުތަކުގެ ޕޮޒިޝަނާއި، ތްރަސްޓް ސެޓިންގ ތަކާއި، އިންޖީނުގެ ޕަރފޯމަންސާއި، ތެލުގެ ފްލޯ އަދި އަލިފާނުގެ ހޭންޑަލް އެކްޓިވޭޓް ކުރުމާ ބެހޭ ކަންކަން ހިމެނެއެވެ.
މި މަޢުލޫމާތު ބޭނުން ކޮށްގެން ފްލައިޓްގެ އެންމެ ފަހު ވަގުތުގައި ކަން ހިނގި ގޮތް ދެނެގަތުމާއި ހާދިސާ ހިނގި ސަބަބު ދެނެގަނެވިދާނެ ކަމަށް ތަޖުރިބާކާރުން ބުނެއެވެ.
ކޮކްޕިޓް ވޮއިސް ރެކޯޑަރ (ސީވީއާރު) އިން ރެކޯޑު ކުރަނީ ޕައިލެޓުންގެ ރޭޑިއޯ ކޯލްތަކާއި، ވަކިވަކި މައިކްރޯފޯނު ތަކުގެ އަޑުތަކާއި، އޭރިއާ މައިކްރޯފޯނެއް މެދުވެރިކޮށް ކޮކްޕިޓުގެ މާޙައުލުގެ އަޑުތަކެވެ.
އިންޑިއާގެ އޭވިއޭޝަން މިނިސްޓްރީން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، ރެކޯޑަރުގެ މަޢުލޫމާތު ބުދަ ދުވަހު ވަނީ އިންޑިއާގެ އެއަރކްރާފްޓް އެކްސިޑެންޓް އިންވެސްޓިގޭޝަން ބިއުރޯ (އޭއޭއައިބީ) އާއި އެމެރިކާގެ ނޭޝަނަލް ޓްރާންސްޕޯޓޭޝަން ސޭފްޓީ ބޯޑު (އެންޓީއެސްބީ) އިން އެކުލެވޭ ޓީމަކުން ބަލައިފައެވެ.
"ސީވީއާރު އަދި އެފްޑީއާރު [ފްލައިޓް ޑޭޓާ ރެކޯޑަރ] ގެ މަޢުލޫމާތު ތަޙްލީލު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ދަނީއެވެ. މި މަސައްކަތްތަކުގެ މަޤްޞަދަކީ ހާދިސާ އަށް މަގުފަހިވި ހާދިސާތަކުގެ ތަރުތީބު އަލުން އުފެއްދުމާއި، ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން އިތުރުކޮށް، މުސްތަޤުބަލުގައި މިފަދަ ކަންކަން ހިނގުން ހުއްޓުވުމަށްޓަކައި މިކަމަށް މަގުފަހިވި ކަންކަން ދެނެގަތުމެވެ،" މިނިސްޓްރީން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
އެއާއެކު، އެމެރިކާގެ ނޭޝަނަލް ޓްރާންސްޕޯޓޭޝަން ސޭފްޓީ ބޯޑުގެ ޗެއަރ ޖެނިފަރ ހޮމެންޑީ ރޮއިޓަރސް ނިއުސް އޭޖެންސީ އަށް ބުނެފައި ވަނީ އިންޑިއާ ސަރުކާރުން ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ހާދިސާގެ ތަޙްޤީޤުގެ ތަފުސީލުތައް ހިއްސާކުރާނެ ކަމަށް އުންމީދުކުރާ ކަމަށެވެ.
"ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށާއި، އާންމު ރައްޔިތުންގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރި ކަމަށާއި، އާންމުންގެ ހޭލުންތެރި ކަމަށްޓަކައި އެ ފަރާތްތަކުން އަވަހަށް ހޯދުންތައް ހާމަކުރާނެ ކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން އުންމީދުކުރަމެވެ،" ހޮމެންޑީ ބުނެފައިވެއެވެ.
އޭނާ ބުނެފައިވަނީ އެންޓީއެސްބީގެ ޓީމުން އިންޑިއާ އަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ވަރަށް ބުރަކޮށް މަސައްކަތްކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި "އިންޑިއާ ސަރުކާރާއި އޭއޭއައިބީ އިން ވަރަށް ރަނގަޅަށް އެއްބާރުލުން ދީފައިވާ" ކަމަށެވެ.
ހާދިސާ ހިނގިތާ ގާތްގަނޑަކަށް ދެ ހަފުތާ ފަހުން ފްލައިޓް ރެކޯޑަރުތަކުގެ މަޢުލޫމާތު ޑައުންލޯޑުކޮށް ތަޙްޤީޤުކުރުމަށް އިންޑިއާއިން ނިންމުމާ ގުޅިގެން، ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ދާއިރާގެ މާހިރުންގެ މެދުގައި ސުވާލު އުފެދިފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުން މިހާ ލަސްވުމަކީ އާދަޔާ ޚިލާފު ކަމެއް ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.
އެއަރ އިންޑިއާ ފްލައިޓް 171 އުދުހުނުތާ 40 ސިކުންތު ނުވަނީސް އަހްމަދާބާދުގެ މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަޙައްދަކަށް ވެއްޓި، ފަހުގެ ތާރީޚު ގައި އިންޑިއާ ގައި ހިނގި އެންމެ އޮޅުން ބޮޅުން ބޮޑު ވައިގެ ހާދިސާތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ހާދިސާގައި، ބޯޓުގައި ތިބި 242 ފަސިންޖަރުންގެ ތެރެއިން އެންމެ މީހަކު ފިޔަވައި އެހެން އެންމެން މަރުވެފައިވެއެވެ.
ކެޕްޓަން ސުމީތް ސަބަރްވާލް އަދި ކޯ-ޕައިލެޓް ކްލައިވް ކުންދަރް ލަންޑަނަށް ދަތުރުކުރި ބޯއިންގ 787 ފުރީ އެތަނުގެ ގަޑިން 13:39 ގައެވެ. ނަމަވެސް މަދު ވަގުތުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި މޭޑޭ ކޯލެއް ކުރިއެވެ. އެއީ އެ ބޯޓުން ކުރި އެންމެ ފަހު މުވާސަލާތެވެ.
މި ހާދިސާ އަކީ އިންޑިއާގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތާރީޚުގައި ހިނގާފައިވާ އެންމެ ގިނަ މީހުން މަރުވި ހާދިސާތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ހާދިސާއެވެ. މި ހާދިސާއިން އިންޑިއާގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމާ މެދު ގިނަ ސުވާލުތަކެއް އުފެދިފައިވެއެވެ.
މި ހާދިސާގެ ތަޙްޤީޤު ކުރިއަށްދާއިރު، އިންޑިއާގެ އޭވިއޭޝަން އޮތޯރިޓީތަކުން ވަނީ ހާދިސާގެ ސަބަބު ދެނެގަތުމަށް އަވަސްވެ ގަތުމަށް އިލްތިމާސް ކޮށްފައެވެ. އެއީ މިފަދަ ހާދިސާތަކުން ފިލާވަޅު ލިބި، މުސްތަޤުބަލުގައި މިފަދަ ހާދިސާތައް ތަކުރާރުވިޔަ ނުދިނުމަށްޓަކައި އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެއް ކަމުގައި ވުމެވެ.
އިންޑިއާގެ ސިވިލް އޭވިއޭޝަން މިނިސްޓަރު ވަނީ ހާދިސާގެ ތަޙްޤީޤު ވީހާވެސް އަވަހަކަށް ނިންމައި، އޭގެ ނަތީޖާ ހާމަކުރާނެ ކަމަށް ވަޢުދުވެފައެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ މި ހާދިސާއިން ލިބޭ ފިލާވަޅުތަކުގެ އަލީގައި އިންޑިއާގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން އިތުރަށް ހަރުދަނާކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ.
މި ހާދިސާއާ ގުޅިގެން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ޖަމްޢިއްޔާތަކުން ވެސް ވަނީ އިންޑިއާއަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ތައްޔާރަށް ތިބި ކަމަށް ބުނެފައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އިންޓަރނޭޝަނަލް ސިވިލް އޭވިއޭޝަން އޯގަނައިޒޭޝަން (އައިސީއޭއޯ) އާއި އިންޓަރނޭޝަނަލް އެއަރ ޓްރާންސްޕޯޓް އެސޯސިއޭޝަން (އައިއޭޓީއޭ) ހިމެނެއެވެ.