ވަރި ގިނަވަނީ ފިރިމީހާގެ ވަގުތު އަނބިމީހާއަށް ނުލިބޭތީއާއި، އަނބިމީހާ ފިރިމީހާއަށް ކިޔަމަންތެރިނުވާތީ ކަމަށް އިސްގާޒީ އިބްރާހީމް މާހިރު ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
އިސްގާޒީ މިހެން ވިދާޅުވީ ބައިނަލްއަގުވާމީ އާއިލާތަކުގެ ދުވަހާއި ގުޅިގެން ފޮނުއްވި ހާއްސަ މެސެޖެއްގައެވެ.
އެގޮތުން އެންމެފުރަތަމަ ވެސް ޣައްޒާގެ އެތައް އާއިލާއެއް އުފުލަމުންދާ ވޭނާއި ކެކުޅުމުގެ މަތިން ހަނދާން އައުކޮށްފައިވެއެވެ.
ފެމެލީ ކޯޓުގެ އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ، މިދުވަސް ފާހަގަކުރާއިރު، ފެމިލީ ކޯޓަށް ހުށަހެޅޭ މައްސަލަތަކަށް އަލިއަޅުވާލާއިރު، ޒަވާޖީ ހަޔާތަށް މިއަދުގެ ޒުވާންޖީލުގެ ހޭލުންތެރިކަން ކުޑަކަން ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށާއި، މިހާލަތު ރަނގަޅު ކުރުމަށް ތައުލީމީ މަރުހަލާތަކުގައި ޒަވާޖީ ހަޔާތަށް ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރަންޖެހޭ ކަމަށެވެ.
ވަރަށްގިނަ ކައިވެނިތައް ރޫޅިގެންދާ ސަބަބުތަކަށް ބަލާއިރު، ޖެހޭ މައްސަލަތަކުގެ ބޮޑުމިނަށް ވުރެ ފާހަގަވަނީ ކުދިކުދި މައްސަލަތައް ހައްލުނުވެ ގިނަ ދުވަސްވެގެން ދިއުމާއި ހައްލު ކުރުމަށް އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތް ނުކުރެވޭތީ ކަމުގައި އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ވިދާޅުވީ ކަންކަން ހިއްސާކުރަންޖެހޭ ގާތް މީހުންގެ މަޝްވަރާ ހޯދިފައި ނުހުންނަ ކަމަށެވެ.
އަނބިމީހާ ވަރިކުރުމަށް އެދި ހުށަހަޅާ މައްސަލަތަކުގައި އެކުގައި ދިރިއުޅެން ބޭނުންނުވާ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ އަނބިމީހާ ކިޔަމަންތެރިނުވާތީ ކަމަށް ވަރަށް ގިނަ ފިރިހެނުން ބުނާކަން ފާހަގަކުރައްވައި އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ، ފިރިމީހާގެ ބަސް އަނބިމީހާގެ ކުރިމަތީ ނުވިކޭތީ އާއި ފިރިމީހާއަށް އިހުތިރާމް ނުކުރާތީ ކަމަށް ބުނާ ކަމަށެވެ. އެނެއްކޮޅުން ވަރިވާން އެދޭ އަންހެނުންގެ ވާހަކަތަކަށް ބަލާއިރު، ފިރިމީހާ އަނބިދަރިންނަށް އަޅާނުލުމަކީ މައިގަނޑު ސަބަބެއްގެ ގޮތުގައި އަންހެނުން ފާހަގަކުރާ ކަމަށް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ. ރައްޓެހިންނާއެކު ކޮފީތަކުގައި އެތައް ވަގުތެއް ފިރިމީހާ ހޭދަކުރާއިރު އަނބިމީހާއަށް ވަގުތު ނުދޭ ކަމަށް ބުނާ ކަމަށް ވެސް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ވިދާޅުވީ އަނބިމީހާގެ އުދާސްތައް ބޭރުކޮށްލަން އޭނާގެ ވާހަކަ އަހާނެ ކަންފަތެއް ގޭތެރޭގައި ނުލިބޭކަމީ ވަރަށް ގިނަ އަންހެނުން ކުރާ ހައްގު ޝަކުވާއެއް ކަމަށެވެ.
މީގެ އިތުރުން އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ މިފަހަކަށް އައިސް އަންހެނުންގެ ހައްގުތައް ހޯދައިދިނުމުގެ ނަމުގައި ކައިވެނިތައް ރޫޅާލުމަށް ހިތްވަރުދޭ ކަމަށެވެ. އެއީ މައްސަލަތައް ހައްލުކޮށް ދަރިންނާއެކު އުފާވެރި އާއިލީ ވެއްޓެއް ހޯދުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި ކަމަށް އިސްގާޒީ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އެތައް އަންހެނަކު އިތުރަށް ނިކަމެތިވުމާއި ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތަކުން ދަރިން މަހްރޫމްވުމަށް މަގުފަހިވާ ކަމަށާއި، ކޯޓަށް މިކަން ފާހަގަވަނީ ވަރިވުމަށްފަހު ދަރިންބެލުމާއި ދަރިންގެ ހަރަދާއި ދަރިންނާ ބައްދަލުކުރުމާ ގުޅޭގޮތުން ހުށަހެޅޭ މައްސަލަތަކުގައި މީހުން ދައްކާ ވާހަކަތަކުން ކަމަށް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ.
އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ ކައިވެނި ރޫޅުމަށްފަހު ދަރިންނާ ގުޅުންހުރި މައްސަލަތައް ގިނަވަނީ ދަރިންގެ ހައްގުތަކަށްވުރެ އެހެންކަންތައްތަކެއް އިސްކުރެވޭތީ ކަމަށާއި، އަނެކާގެކިބައިން ބަދަލުހިފުމާއި ޖެއްސުންކުރުމުގެ ރޫހެއް ގުންގުޅޭތީ ކަމަށެވެ. މައިންބަފައިންގެ ލޯތްބާއި އަޅާލުން ލިބުމަކީ ދަރިންގެ ހަައްގެއްކަމާއި ކައިވެނި ރޫޅުނަސް އެކުދިންގެ ހައްގުތަކުން މަހުރޫމު ނުކުރުމުގެ ވިސްނުން އިސްކުރާނަމަ ވަރަށް ގިނަ މައްސަލަތައް ކޯޓާ ހިސާބަށް ނުގޮސް ހައްލުވާނެ ކަމަށް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ.
ގެވެށިއަނިޔާގެ މައްސަލަތަކާއި ގުޅޭގޮތުން އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ މައިންބަފައިންނަށް ދަރިންގެ ފަރާތުން ލިބޭ އަނިޔާތަކާ ބޭބެއިންނާއި، ދައްތައިންނާއި ކޮއްކޮއިންގެ މެދުގައި ހިނގާ ގެވެށިއަނިޔާގެ އަމަލުތައް ގިނަވަމުންދާކަން ފާހަގަވާ ކަމަށެވެ. އެފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ރައްކާތެރިކުރުމުގެ އަމުރުތައް ނެރެންޖެހޭ މިންވަރު އިތުރުވަމުންދާ ކަމަށް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ.
އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ އާއިލާގެ އުފާވެރިކަމަށް އާއިލާ އެކުގައި ހޭދަކުރާ ވަގުތު ގިނަ ކުރަންޖެހޭ ކަމަށާއި، ފަނާކުރުވާ ވިސްނުންތައް ދޫކޮށް އިސްލާމްދީނުގެ ރިވެތި އުސޫލުތަކުގައި ހިފަހައްޓަންޖެހޭ ކަމަށެވެ. ފިރިމީހާ އަނބިމީހާއާއެކު ވަގުތު ހޭދަކުރުމަކީ އަނބިދަށުވުންކަމުގައި ނުދެކުމަށް ވަނީ ނަސޭހަތްތެރިވެފައެވެ. ހަމައެގޮތަށް އަނބިމީހާ ފިރިމީހާއަށް ކިޔަމަންތެރިވުމާއި ޚިދުމަތްކޮށް ދިނުމަކީ ފިރިމީހާއަށް އަޅުވެތިވުން ކަމުގައި ނުދެކުމަށް ވެސް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ.
ކާފައާއި މާމަ، ބޮޑުބޭބެއިންނާއި، ބޮޑުދައިތައިންނަށް ހެޔޮކޮށް ހިތައި އިހުތިރާމްކުރަން ދަރިންނަށް ދަސްކޮށްދޭންޖެހޭކަން ފާހަގަކުރައްވައި އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ، އެ މަންޒަރު މައިންބަފައިންގެ ފަރާތުން ދަރިންނަށް ދައްކުވައިދޭންޖެހޭ ކަމަށާއި، ރަނގަޅުނޫން އޮއިވަރެއްގައި ޖެހުމުގެ ކުރިން ދަރިންނަށް ދީނުގެ ސާފު އަގީދާ ދަސްކޮށްދީ، ދީނީ އަޅުކަންތަކަށް ދަރިންހާނުވާން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އާއިލީ ސިއްރުތައް ފާޅުކޮށް އުދާސްތައް ބޭރުކުރާ ތަނަކީ ސޯޝަލް މީޑިއާކަމުގައި ނުހަދައި، އަނެކާގެ ވާހަކަ ކަނުލައި އަޑުއަހާނެ ވެއްޓެއް އާއިލާގެ ތެރޭގައި އުފައްދަން މަސައްކަތް ކުރަންޖެހޭ ކަމަށް ވެސް އިސްގާޒީ ވިދާޅުވިއެވެ.
އިސްގާޒީ ވިދާޅުވީ ކޯޓުގައި މީހުން ދައްކާ ވާހަކަތަކުން މިކަންކަމުގެ މުހިންމުކަން އިތުރަށް ޔަގީންވާ ކަމަށާއި، އެކަން ތަހައްމަލުކުރަމުންދާ އެފަދަ އެތައް ބަޔަކު މުޖުތަމައުގައި އުޅޭނެކަން ހާމަވާ ކަމަށެވެ.