ހަނގުރާމައިގެ ފަސް މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި ޣައްޒާގައި އިސްރާއީލު ސިފައިން ދިން ހަމަލާތަކުގައި ގާތްގަނޑަކަށް 9،000 އަންހެނުން މަރުވެފައި ވާކަމަށް އދ.ން ބުނެފިއެވެ.
އދ.ގެ އިންސަނީ ހައްގުތަކާބެހޭ އިދާރާއިން ޢާއްމުކޮށްފައިވާ ތަފާސް ހިސާބުތަކުން ދައްކާގޮތުގައި ޣައްޒާގައި ހިނގަމުންދާ ހަނގުރާމަ ކުރިއަށްދާ ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެސް އެވްރެޖްކޮށް 63 އަންހެނުން މަރުވަމުން ދާނެއެވެ. ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ގާތްގަނޑަކަށް 37 މައިން މަރުވެ، އާއިލާތައް ބިކަވެ، ދަރިންނަށް ރައްކާތެރިކަން ކުޑަވެގެންދެއެވެ.
ޣައްޒާގެ ކޮންމެ ފަސް އަންހެނަކުން ހަތަރު އަންހެނަކު (84 ޕަސެންޓް) ހާމަކުރާ ގޮތުގައި، ފާއިތުވި ހަފުތާގެ ތެރޭގައި އެމީހުންގެ އާއިލާގެ މަދުވެގެން އެކަކު ކެއުން ދޫކޮށްލަން ޖެހުނެވެ. އޭގެ ތެރެއިން 95 އިންސައްތަ މައިންނަކީ ކާއެއްޗެހި ދަތިވެ، ދަރިންނަށް ކާންދިނުމަށްޓަކައި މަދުވެގެން އެއް އިރުގެ ކެއުން ދޫކޮށްލާ މީހުންނެވެ.
ޣައްޒާގެ 2.3 މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީއަށް ހަފުތާއެއްގެ ތެރޭގައި ކާބޯތަކެތީގެ ނުރައްކާތެރިކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ކުރިމަތިވާނެ ކަމަށްވެސް އެބަޔާނުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
ކޮންމެ 10 އަންހެނަކުން ގާތްގަނޑަކަށް ނުވަ އަންހެނަކު (87 ޕަސެންޓް) ރިޕޯޓްކުރާ ގޮތުގައި، ފިރިހެނުންނަށްވުރެ ކާބޯތަކެތި ލިބުމުގައި ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވާ ކަމަށާއި، ބައެއް އަންހެނުންނަށް މިހާރު ވަނީ ކުނިތަކުގެ ދަށުގައި ނުވަތަ ޑަސްބިންތަކުން ކާބޯތަކެތި ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރުންފަދަ ސިއްހީގޮތުން ނުރައްކާތެރި ކަންކަމާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައި ކަމަށްވެސް އެ ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
ޣައްޒާގައި ސަރވޭކުރި އަންހެނުންގެ 12 ޖަމްއިއްޔާގެ ތެރެއިން 10 ޖަމިއްޔާއަކުން ވަނީ، އެ ޖަމިއްޔާތައް އޮޕަރޭޓްކޮށް އިމަޖެންސީ ރެސްޕޮންސްގެ ޒަރޫރީ ގިނަ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ކަމަށް ބުނެފައެވެ. ގައުމީ ނުވަތަ ލޯކަލް އަންހެނުންގެ ހައްގުތަކަށް މަސައްކަތްކުރާ ޖަމްއިއްޔާތަކުން ތަފާތު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރިނަމަވެސް، 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ފްލޭޝް އެޕީލް މެދުވެރިކޮށް އެފަދަ ޖަމްއިއްޔާތަކަށް ލިބިފައިވަނީ އިންސާނީ އެހީއަށް ލިބުނު ފައިސާގެ އެންމެ އެކެއް އިންސައްތައަށްވުރެ ވެސް މަދު އަދަދެއް ކަމަށްވެސް އެބަޔާނުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
މި ޖަމްއިއްޔާތަކަށް ބޭނުންވާ ފައިސާ ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ އަންހެނުންނާއި އެމީހުންގެ ޢާއިލާތަކާއި މުޖުތަމައުތަކުގެ ބޮޑެތި ކަންކަން ފުއްދައިދިނުމަށާއި، ޣައްޒާގެ އަންހެނުންގެ ބަނޑުފުރާނަ މުއްތިކުރުމަށް ވަރަށް މުހިންމު ކަމެއް ކަމުގައިވެސް އެބަޔާނުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
އޮކްޓޯބަރު 7، 2023ގައި ހަމާސް ޖަމާއަތުން ދިން ހަމަލާގައި ގާތްގަނޑަކަށް 1،200އެއްހާ މީހުން މަރުވިކަމަށް ތެލް އަވީވުން ބުނިފަހުން އިސްރާއީލުން ވަނީ ޣައްޒާއަށް ނުރައްކާތެރި އަސްކަރީ ހަމަލާތަކެއް ދޭންފަށައިފައެވެ.
އިސްރާއީލްގެ ހަމަލާތަކުގައި މިހާތަނަށް ފަލަސްތީނުގެ 30،335 މީހުން ޝަހީދުވެ، 70،450ށްވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ ޒަޚަމްވެފައެވެ.
އިސްރާއީލުން ވަނީ ޣައްޒާގެ އާބާދީ (ޚާއްސަކޮށް ޣައްޒާގެ އުތުރުގެ ރައްޔިތުން) ބަނޑަށް ޖައްސައި، ޣައްޒާއަށް ބޮޑެތި ހުރަސްތަކެއް ކުރިމަތިކޮށްފައެވެ.
އިސްރާއީލު ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ޣައްޒާގެ އާބާދީގެ 85 އިންސައްތަ މީހުންނަށް ކާބޯތަކެއްޗާއި ސާފު ފެނާއި ބޭހުގެ ދަތިކަން ބޮޑުވެ، ގެދޮރު ދޫކޮށް ގޮސްފައިވާއިރު، އެންކްލޭވްގެ އުމްރާނީ ވަސީލަތްތަކުގެ 60 އިންސައްތަ ވަނީ ހަލާކުވެ ނުވަތަ ބޭނުން ނުކުރެވޭވަރު ވެފައިކަމަށް އދ.ން ބުނެއެވެ.
ބައިނަލްއަގުވާމީ ކޯޓް އޮފް ޖަސްޓިސްގައި އިސްރާއީލުގެ މައްޗަށް ވަނީ ޖަރީމާ ހިންގުމުގެ ތުހުމަތުކޮށްފައެވެ. މިދިޔަ ޖެނުއަރީ މަހު އެ ކޯޓުން ނެރުނު ވަގުތީ ހުކުމެއްގައި ވަނީ ޣައްޒާގައި ދިރިއުޅޭ އާންމުންނަށް އިންސާނީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ޖިނާއީ އަމަލުތައް ހުއްޓާލައި، ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް ތެލްއަވީވަށް އަންގާފައެވެ.