ޣައްޒާގެ އާބާދީގެ ގާތްގަނޑަކަށް ދެބައިކުޅަ އެއްބައި ތަމްސީލުކުރާ 1.1 މިލިއަން މީހުން ދިރިއުޅޭ ޣައްޒާގެ އުތުރުގެ ސަރަހައްދު 24 ގަޑިއިރުގެ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ހުސްކުރުމަށް އިޒްރޭލްގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ހުކުރު ދުވަހު އަމުރު ކޮށްފިއެވެ. އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން މިފަދަ އޮޕަރޭޝަނެއް ހިންގާކަން ރަސްމީކޮށް ކަށަވަރުކޮށްދީފައި ނުވި ނަމަވެސް، މިއީ އިޒްރޭލްގެ އަސްކަރިއްޔާގެ ވަރުގަދަ ހަމަލާއެއް އެއްގަމު މަގުން ދީފާނެ ކަމުގެ އިންޒާރެއްކަމަށްބުނެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ދަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރަމުންނެވެ.
އިޒްރޭލުން ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނާ ދެކޮޅަށް ހަމަލާތައް ވަރުގަދަކޮށްފައިވާއިރު، އެހާގިނަބަޔަކު ކުއްލިއަކަށް އެއްތަނުން އަނެއްތަނަށް ބަދަލުކުރުމަކީ އިންސާނީ ބޮޑެތި ނުރައްކާތަކާ ނުލައި ކުރުން ނާދިރު ކަމެއް ކަމަށް އދ.ގެ ތަރުޖަމާނު ސްޓެފަން ޑުޖާރިކް ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.
އިޒްރޭލުން މީގެ ކުރިން ވެސް ވަނީ ޣައްޒާއަށް ވަރުގަދަ ވައިގެ ހަމަލާތަކެއް ދީފަ އެވެ. އިޒްރޭލް ސަރުކާރުން ބުނީ ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން އަސީރުންގެ ގޮތުގައި އަތުލައިގަތް ގާތްގަނޑަކަށް 150 އެއްހާ އިޒްރޭލް ރައްޔިތުން ދޫކޮށްލަންދެން އެ ސަރަހައްދު ފުރަބަންދު ކޮށްފައި ބާއްވާނެ ކަމަށެވެ.
ހަމާސްއާއި، އިޒްރޭލްގެ ހަމަނުޖެހުން ބޮޑުވެފައި ވަނިކޮށް އެމެރިކާގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު އެންޓަނީ ބްލިންކެން އިޒްރޭލަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅާއި އެމެރިކާގެ ހަތިޔާރު އިޒްރޭލަށް ކަނޑުމަގުން ފޮނުވާލުމަކީ ހަމާސް ޖަމާއަތާއި ދެކޮޅަށް އިޒްރޭލުން ބަދަލު ހިފުމަށް އެމެރިކާ ތާއީދުކުރާ ކަމުގެ އިޝާރާތެއް ކަމަށް ބެލެވެ އެވެ. ނަމަވެސް ބައިނަލްއަގްވާމީ އެހީދޭ ޖަމާއަތްތަކުން ދަނީ އިންސާނީ ކާރިސާ އިތުރަށް ގޯސްވަމުންދާތީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރަމުންނެވެ. އިޒްރޭލުން ވަނީ ޣައްޒާގެ 2.3 މިލިއަން ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ އަސާސީ ބޭނުންތަކާއި ކަރަންޓު ފޯރުކޮށްދިނުން ހުއްޓާލައި މިސްރުން ތަކެތި އެތެރެވުން ހުއްޓުވާފައެވެ.
އިޒްރޭލްގެ އެނާޖީ މިނިސްޓަރު އިޒްރޭލް ކާޓްޒް ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ވިދާޅުވީ އިޒްރޭލުން ރަހީނު ކޮށްފައިވާ މީހުން އަނބުރާ ލިބެންދެން ޣައްޒާއަށް ކަރަންޓާއި ފެނާއި ތެޔޮ ވެސް ނުދޭނެ ކަމަށެވެ.
އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާގެ ތަރުޖަމާނު ލެފްޓިނެންޓް ކާނަލް ރިޗަޑް ހެޗްޓް އިޝާރާތް ކުރެއްވީ ސިޔާސީ ލީޑަރުން އިރުޝާދު ދެއްވައިފި ނަމަ ސިފައިން ގްރައުންޑް އޮޕަރޭޝަނަކަށް ތައްޔާރުވަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. އާބާދީ ބޮޑު އަދި ހަމާސްގެ ބާރުގެ ދަށުގައި އޮންނަ ޣައްޒާގައި އެއްގަމު މަގުން ހަމަލާއެއް ދީފިނަމަ ދެ ފަރާތަށް ވެސް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިދާނެ ކަމަށް ބެލެވެ އެވެ.
މި ކުރިމަތިލުން ތަކުގައި ދެ ފަރާތުން ވެސް އެތައްހާސް ބަޔަކުމިހާރުވެސް ވަނީ މަރުވެފަ އެވެ. ހަމާސް އިން އިސްރާއީލަށް ދިން ފުރަތަމަ ހަމަލާތަކަށް ފަހުވެސް، އޭގެ ފަހުން ދިން ހަމަލާތަކުގައި އިޒްރޭލުން 1300 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވެފައިވާއިރު އޭގެ ތެރޭގައި 247 ސިފައިން ވެސް ހިމެނެ އެވެ. އިޒްރޭލުން ރައްދުގައި ދިން ހަމަލާތަކުގައި ޣައްޒާއިން މިހާތަނަށް 1530 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ މަރުވެފަ އެވެ. އިޒްރޭލުން ބުނަނީ އިޒްރޭލްގައި މަރުވި މީހުންގެ ތެރެއިން ގާތްގަނޑަކަށް 1500 މީހުންނަކީ ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން ކަމަށެވެ. އިޒްރޭލާއި ޣައްޒާގައި ވެސް އެތައް ހާސް ބަޔަކު ވަނީ ޒަހަމްވެފަ އެވެ.
އިޒްރޭލުން ޣައްޒާއަށް ވައިގެ ހަމަލާތައް ދެމުން އަންނައިރު، ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން ވަނީ އިޒްރޭލަށް އެތައް ހާސް ރޮކެޓް ހަމަލާތަކެއް ދީފައި ކަމަށާއި، އެ ހަމަނުޖެހުން މުޅި ސަރަހައްދަށް ފެތުރިދާނެ ކަމުގެ ބިރު އެބައޮތް ކަމަށް މީޑިއާ ރިޕޯޓްތައް ބުނެއެވެ. ސޫރިޔާގެ ދައުލަތުގެ މީޑިއާއިން ރިޕޯޓްކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި އިޒްރޭލުން ދިން ވައިގެ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން ސޫރިޔާގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ދެ އެއަރޕޯޓެއް ވަނީ ބޭނުން ނުކުރެވޭ ހާލަތަކަށް އައިސްފައެވެ.
ޣައްޒާގައި މިހާރު ހިނގަމުންދާ ބޮމުގެ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން ފަލަސްޠީނުގެ ރައްޔިތުން ގެދޮރު ދޫކޮށް ދާން މަޖުބޫރުވެފައިވާއިރު، ގެދޮރު ގެއްލިފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު އެއްދުވަހުގެ ތެރޭގައި 25 އިންސައްތަ އިތުރުވެ، 2.3 މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީގެ ތެރެއިން 423،000 އަށް ވަނީ އަރާފައެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުން ވަނީ އދ.އިން ހިންގާ ސްކޫލްތަކުގައި ހިމާޔަތް ހޯދާފަ އެވެ. މި ހާލަތުގެ ސަބަބުން ކާބޯތަކެތީގެ ދަތިކަމާއި، ފެންނުލިބުމާއި، ކަރަންޓް ކެނޑުމުގެ ސަބަބުން ގިނަ ބޭކަރީތަކުގައި ރޮށި އުފެއްދުންވެސް ވަނީ ހުއްޓިފައެވެ.
ޣައްޒާގެ ހަމައެކަނި އިންޖީނުގޭގައި ތެޔޮ ހުސްވެ ބަންދުވެ އެ ސަރަހައްދު ވަނީ އަނދިރިވެފަ އެވެ. ޒަޚަމްވެފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވަމުންދާތީ ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައި މިހާރު ވެސް ބޭސްފަރުވާގެ ސަޕްލައި ހުސްވެ، އެތަންތަން ވަނީ ގަބުރުސްތާނުތަކަކަށް ބަދަލުވުމުގެ މަގުމަތީގައެވެ. އަލަށް އުފަންވާ ތުއްތުކުދިންނަށް ބޭނުންވާ އިންކިއުބޭޓަރުތަކާއި ކިޑްނީ ޑައިލިސިސް މެޝިން ފަދަ މެޑިކަލް އިކުއިޕްމަންޓްތައް ބަރޯސާވަނީ ކަރަންޓުގެ މައްޗަށެވެ.
ޣައްޒާގެ އެންމެ ބޮޑު ހޮސްޕިޓަލް، ޝިފާގެ އެމްބިއުލާންސް ކްރޫން މޯޗަރީގައި ޖާގަފުލުވެ އިތުރު ޤަބުރުތައް ވައްދާނެ ޖާގައެއް ނެތް ކަމަށް ބުނާއިރު، ޕާކިން ލޮޓްގައި އެތައް ބޮޑީ ބޭގްތަކެއް ބަހައްޓާފައި އެބަހުއްޓެވެ. މި ހަމަލާތަކުގައި ޣައްޒާގެ ޞިއްޙީ މަރުކަޒުތަކަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައިވާއިރު، ޞިއްޙީ ނިޒާމް ވަނީ އެއްކޮށް ފުނޑުފުނޑު ވެފައެވެ.
އިޒްރޭލްގެ ހަމަލާތައް އަމާޒުކުރާ ޓާގެގް ތަކާ ގުޅޭގޮތުން އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާގެ ތަރުޖަމާނު ހެޗްޓް ވިދާޅުވީ ހަމަލާދޭން ނިންމާފައިވާ ޓާގެޓްތަކަކީ ހަމާސްގެ ތަންތަން ކަމަށް ލިބޭ އިންޓެލިޖެންސް މައުލޫމާތުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ނިންމާ ނިންމުންތަކެއް ކަމަށާއި އާންމުންނަށް އިންޒާރު ދޭ ކަމަށެވެ.
އިޒްރޭލްގެ ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންޔާހޫ، ހަމާސް ޖަމާއަތުން އިސްރާއީލަށް ދިން ހަމަލާތަކަށް ރައްދު ދިނުމުގެ ގޮތުން ހަމާސް "ރޫޅާލާނެ" ކަމަށް ވައުދުވެވަޑައިގެންފައި ވާއިރު، އަސްކަރިއްޔާ އާއި އިންޓެލިޖެންސް ފެއިލްވެފައިވާ ކަމަށް ބެލެވޭ މައްސަލަތަކުގެ ޝަކުވާތައް ސަރުކާރަށް އަމާޒުވަމުން އެބަދެ އެވެ.
މި ހާލަތުގެ ސަބަބުން އިޒްރޭލުން ވަނީ ޣައްޒާ ކައިރީގައި ތިބި 360،000 ރިސާވިސްޓުންނާއި، މާސް ފޯސްތައް މޮބިލައިޒްކޮށް، ކައިރި ސަރަހައްދުތަކުން އެތައް ހާސް ރައްޔިތުން ނެރެފަ އެވެ. އަސްކަރީ މަސައްކަތްތައް އަލުން އިންތިޒާމް ކުރުމަށް އާ ހަނގުރާމައިގެ ކެބިނެޓެއްވެސް ނަތަންޔާހޫ ވަނީ އެކުލަވާލައިފަ އެވެ.
އަނެއްކޮޅުން އިޒްރޭލްގެ ބާރުގަދަ އަސްކަރިއްޔާގެ ކުރިމަތީގައި ހިތްވަރުބަލިވެ އިސްޖަހާލުމުގެ ވިސްނުމެއް ހަމާސްގެ ނެތެވެ. އިޒްރޭލްގެ އަސްކަރީ ފައުތުތަކުން އެއްގަމުމަގުން ޣައްޒާއަށް އަރައިފިނަމަ ހިތުން ނުފިލާވަރުގެ ލަގާއެއްދޭނެ ކަމަށާ ބޮޑު ކާރިޘާއަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހޭނެ ކަމަށްބުނެ ހަމާސްއިންވެސް ވަނީ އިންޒާރު ދީފައެވެ.
އެމެރިކާގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު އެންޓަނީ ބްލިންކެން އިސްރާއީލަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުން، އިޒްރޭލްގެ އަމަލުތަކަށް އެމެރިކާއިން ތާއީދުކުރާކަން ސާބިތުވެއެވެ. އެމެރިކާގެ ޑިފެންސް ސެކްރެޓަރީ ލޮއިޑް އޮސްޓިން ވެސް ހުކުރު ދުވަހު އިޒްރޭލަށް ވަޑައިގަތުމަށް އޮތީ ހަމަޖެހިފައެވެ.