ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުން އިމާރާތް ކުރި 25 ބުރީ 16 ޓަވަރާއި އެ ޓަވަރުތަކުގައި ހުރި ފްލެޓްތަކުގެ ވާހަކައަކީ މިހާރު މާގަދައަށް ދެކެވެމުންދާ ވާހަކައެކެވެ. އެހެންވާނެތާއެވެ. ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުން، ހާއްސަކޮށް މާލޭގައި ދިރިއުޅޭ ރައްޔިތުންގެ ދާއިމީ ބޯހިޔާވަހިކަމެއް ނެތި، ދިރިއުޅޭތާ އުމުރުން މިވީހާ ދުވަހެއް ވީއެވެ. މަންމަ މާމައަށް, ބައްޕަ ކާފައަށް، ބަދަލުވެ، ކާފަ ދަރިންގެ ދަރިން މީހުންނާ އިނދެ ދަރިން ހޯދައިފިއެވެ.

މަޝްހޫރު 7000 ފްލެޓްގެ ވާހަކަ ނުދައްކަންވީ ސަބަބެއް އެެހެންވީމާ ނެތެއްނޫންތޯއެވެ؟ ސޯޝަލް ހައުސިންއޭ ކިޔާފަ، ތަނެއް ދައްކައިފިއްޔާ އެތަނަކަށް ނުދާންވީ ސަބަބެއް ވެސް ނެތެއް ނޫންތޯއެވެ؟ އިތުރު އެހެން ގޮތެއް މިނިކަމެތި ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ހަމަ ނެތުމުން ވާނީ ވެސް އެހެންތާއެވެ.

އެކަމަކު ދައުލަތުން ކުރާ ކޮންމެ ޚަރަދެއް، ނަގާ ކޮންމެ ލޯނެއް ނަގަނީ ރައްޔިތުން "މޯގޭޖް" ކޮށްގެންނެވެ. އެ ނަގާ ލޯނުތަކުގެ ދަރަނި ދެއްކުމުގެ ޒިންމާ މި ބުނާ ކާފަ ދަރިންގެ ދަރިންނާ ހަމައަށް ވާރުތަވެގެން އާދެއެވެ. މިކަމުގައި އިހުތިޔާރެއް ނޯވެއެވެ.

ކިތަންމެ ގިނަ ފައިސާއެއް ހަރަދު ކޮށްގެން ހިންގާ ކިތަންމެ ބޮޑު މަޝްރޫއެއް ވިޔަސް، ރައްޔިތުންނަށް ވާ ފައިދާއެއް ނެތެވެ. ބޮޑުތި މަޝްރޫއުތަކުން ބޮޑުން ޖީބުތައް ފުރި ބަންޑުވަމުން ދާއިރު، ނިކަމެތިން ވަނީ އިތުރަށް ނިކަމެއްޗެވެ. ކިތަންމެ ބައިވެރެއް ބޮޑުން ތިބެގެން ޖީބަށް އެޅިޔަސް، ފައިސާ ދައްކަން ޖެހެނީ އެންމެނެވެ. އިންސާފުވެރިއެއް ނޫންތޯއެވެ؟

"ކަޓު" ނެގި މީހާ ލަގްޒަރީ އެޕާޓްމަންޓްތަކުގައި އުޅޭއިރު، ނިކަމެތި ރައްޔިތު މީހާއަށް ޖެހެނީ ގާނޫނުއަސާސީން ދިވެހި ކޮންމެ ރައްޔިތަކަށް ލިބެންޖެހޭ އަސާސީ ހައްގުން މަހުރޫމްވެ، ބޮޑު އަގުތަކުގައި ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދާށެވެ. ނޫނީ ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދަން ވެރިންގެ ފައިބުޑަށް ވެއްޓި ރޮއެ އާދޭސް ކުރާށެވެ.

"ހިޔާ" މަޝްރޫއުގެ ދަށުން 25 ބުރީގެ 16 ޓަވަރު އިމާރާތްކުރުމަށް ޗައިނާ ސްޓޭޓް ކޮންސްޓަރަކްޝަން އިންޖީނިއަރިންގ ކޯޕަރޭޝަން ލިމިޓެޑާ ހަވާލުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރީ، 20 ޖުލައި 2016ގައެވެ. މިއީ ދިވެހި ސަރުކާރުން، 434 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ލޯނެއް ނަގައިގެން ހިންގާ ޕްރޮޖެޓެކެވެ. މިއީ އެ ހައުސިންގ ލޯނުގެ ސީދާ އަދަދުން 7000 ފްލެޓަށް ބަހާލާނަމަ، ފްލެޓަކަށް 62،000 ޑޮލަރު ނުވަތަ 956،040 ރުފިޔާގެ ރޭޓެކެވެ.

މި ލޯނުގެ އިންޓަރެސްޓާއި، ލޯނު އަނބުރާ ދެއްކުމުގައި ދިގުމުއްދަތަކަށް ބަހާލާނަމަ ފްލެޓަކަށް ޖެހޭ ފައިސާގެ އަދަދު މިސަރުކާރުން އަދި ހާމަކޮށްފައި ނުވެއެވެ. ނަމަވެސް ފްލެޓް ދެވޭނެ އެންމެ ދަށް އަގުކަމަށް ހައުސިންގ ޑޮވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ) އިން މިވަގުތު ބުނަމުންދަނީ 11،000ރ. އެވެ.

މިއީ ސޯޝަލް ހައުންސިންގ ފްލެޓަކަށް ބޮޑު އަގެކެވެ. އަދި އަމުދުން މި ފްލެޓްތަކުގެ ކޮންސެޕްޓް ޑިޒައިނިންގނަށް ބަލާއިރު ވެސް ބޮޑެވެ. ހާއްސަކޮށް، ނިކަމެތި ރައްޔިތުންނަށް 20 އަހަރު ވަންދެން ކޮންމެ މަހަކު 11،000ރ. ދައްކަން ޖެހުމަކީ ދަތިކަމަކަށްވާނެއެވެ. ތަނުގެ ފެންވަރަށް ބަލާއިރު، އަތުން ކުރަންޖެހޭ އިތުރު ހަރަދުތައް ގިނައެވެ. މުށި ޖެހިޔަސް، ތަރުފާލު އެޅިޔަސް، ނުވަތަ ލަކުޑި ފްލޯރިންގ ހަރުކުރިޔަސް، އަތުން ހަރަދުތަކެއް ދާނެކަން ކަށަވަރެވެ.

މިހާރު ދައްކާ އަނެއްވާހަކައަކީ، ރައީސް ޔާމީންގެ ސަރުކާރުން ނިންމާފައިވަނީ އެފްލެޓްތައް މަހު ކުލީގެ ގޮތުގައި 5،600ރ. ދެއްކުމަށް ކަމަށް ބުނާ ވާހަކައެވެ. ޑައުންޕޭމަންޓްގެ ގޮތުގައި ދައްކަން ޖެހޭ ފައިސާގެ ވާހަކައެއް ނުދައްކައެވެ. އަދި އެގޮތަށް ނިންމީ ސަބަބާ ދޭތެރޭ ވެސް ވިސްނާހެނެއް ހިޔެއް ނުވެއެވެ.

ރައީސް ޔާމީން އެގޮތަށް ނިންމެވިކަމަށް ބުނާ ސިޓީއަށް ބަލާލާނަމެވެ. އެ ސިޓީއަކީ 17 އޮކްޓޯބަރު 2018 ގައި އޭރުގެ ހައުސިންގ މިނިސްޓަރ ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒުއަށް ފޮނުއްވި ސިޓީއެކެވެ. ސިޓީގެ ތާރީހަށް ބަލާލާއިރު، އެއީ 2018 ވަނަ އަހަރު ސެޕްޓެމްބަރު 23 ގައި ބޭއްވި ރިޔާސީ އިންތިހާބު، ރައީސް ޔާމީންއަށް ނާކާމިޔާބުވެ، 24 ދުވަސްފަހުން ފޮނުވި ސިޓީއެކެވެ.

އެ ސިޓީގައިވާ ގޮތުން ޑައުން ޕޭމަންޓްގެ ގޮތުގައި 25،000ރ. ދައްކަން ޖެހެއެވެ. ދެން 20 އަހަރަށް ބަހާލައިގެން 5،600ރ. ކޮންމެ މަހަކު ދެއްކުމަށް ބުނެފައި ވެއެވެ. އަދި މެއިންޓަނެންސް ފީގެ ގޮތުގައި ކޮންމެ މަހަކު 1،000ރ ރުފިޔާ ނެގުމަށް ވެސް އެސިޓީގައި ބުނެފައި ވެއެވެ.

އެހެންކަމުން އެ ފްލެޓްގެ އަގު އަދާކޮށް ނިމޭއިރު، ކޮންމެ ފްލެޓަކުން 1،609،000ރ. ދައްކަން ޖެހެއެވެ. މިއީ ޑޮލަރުން ބަލާނަމަ، 104،345 ޑޮލަރެވެ. އެހެންވީމާ، 434 މިލިއަން ޑޮލަރު ނެގި ލޯނު އަނބުރާ ދާއްކާއިރު، 730 މިލިއަން ޑޮލަރަށް ވުރެ ގިނަ ފައިސާ ނިކަމެތި ރައްޔިތުންގެ އަތުން އެބަ ޚަރަދު ވެއެވެ.

ދެން އޮތީ މިސަރުކާރުން ބުނާ އަދަދެވެ. އެޗްޑީސީން ބުނަނީ ރައީސް ޔާމީން ފްލެޓް ދޭން ނިންމަވާފައިވާ އަގަކީ، އެއީ ހިސާބު ޖައްސަވައިގެން ހައްދަވާފައިވާ އަދަދެއް ނޫންކަމަށެވެ. އެ އަގަށް ފްލެޓް ނުދެވޭނެ ކަމަށެވެ. އެޗްޑީސީން ބުނާ، 11،000ރ. ކޮންމެ މަހަކު ފްލެޓަށް ދައްކަން ޖެހޭނަމަ، 6720 ފްލެޓަށް ބެލިކަމަށްވިޔަސް އެއީ، ފްލެޓަކަށް 2.6 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ރުފިޔާއެވެ.

ފްލެޓްގެ އަގާ ގުޅޭ ގޮތުން ރައީސް ޔާމީންގެ ސަރުކާރުން އާންމުކުރި ސިޓީއާ ގުޅިގެން، މި ސަރުކާރުގެ މިނިސްޓަރ އޮފް ނޭޝަނަލް ޕްލޭނިންގ، ހައުސިންގ އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ މުހައްމަދު އަސްލަމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، އެސީޓީގައި ކޮންމެ އަގެއް ވެސް ޖެއްސިވިދާނެ ކަމަށެވެ.

އަސްލަމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، މި ސަރުކާރުން ނިންމާފައިވަނީ، ވީހާވެސް އަވަހަކަށް އެ ފްލެޓްތަކުގެ ހައްގުވެރިންނަށް ފްލެޓްތައް ދިނުމަށެވެ. އެގޮތުން މިހާރު ނުނިމިހުރި މަސައްކަތް ނިންމުމަށްޓައި، މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ކަމަށްވެސް އަސްލަމް ވިދާޅުވިއެވެ. އެޗްޑީސީން ވެސް ބުނެފައިވަނީ މިއަހަރުގެ ތެރޭގައި ފްލެޓްތައް ހަވާލު ކުރެވޭނެކަމުގެ އުއްމީ ބޮޑު ކަމަށެވެ.

އެޗްޑީސީން ބުނީ، ފްލެޓްތަކަށް ބޭނުވާ ފެނާއި ކަރަންޓް، ފްލެޓްތަކާ ހަމައަށް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތް ކުރުމަށްޓަކައި އެމްޑަބްލިޔުއެސްސީއާއި ސްޓެލްކޯއާ ވާހަކަ ދައްކަމުންދާ ކަމަށެވެ.

ފްލެޓްތަކާ ހަމައަށް ފެނާއި ކަރަންޓް ފޯރުކޮށް ދިނުމުން، އަދި ކޭބަލް ޓީވީއާއި އިންޓަރނެޓް ކޭބަލް، ނުވަތަ ކަނެކްޝަންތަކުގެ ވައިރިންގ ފަދަ، ފްލެޓްގެ އެތެރޭގެ މަސައްކަތްތައް ކުރަންޖެހޭނީ ފްލެޓް ލިބޭ ފަރާތުން ކަމަށެވެ.

ސޯސަލް ހައުންސިންގ ދަށުން ފްލެޓް އަޅައި ރައްޔިތުންނަށް ދާއިމީ ބޯހިޔާވަހިކަމެއް ދައުލަތުން ފޯރުކޮށްދޭނަމަ، އެކަން ކުރަން ޖެހޭނީ އެ ރައްޔިތު މީހާއަށް ދާއިމީ ކޮށް ދިރިއުޅެވޭނެ ގޮތަަކަށެވެ. އެންމެ ހިތްހަމަ ޖެހޭ ގޮތަކަށް ފްލެޓްތައް ނުހުރެދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ހިތްހަމަ ޖެހުމެއް ލިބެން ޖެހެއެވެ.

ބަޔަކު ކިތަންމެ ދިފާއު ކުރިޔަސް މިއީ ނިކަމެތިންނަށް ހައްގު މިންވަރެއް ނޫނެވެ. އެއީ ލަގްޒަރީ އެޕާޓްމަންޓަށް ބަދަލުވާން ކުރާ ދަތުރުގެ، ފުރަތަމަ މަންޒިލޭ ބުނާ ވާހަކަތަކަކީ ހަގީގަތާ ދުރު ވާހަކަތަކެކެވެ. ރާއްޖޭގެ އެވަރެޖް އާއިލާއަކަށް ބެލިޔަސް، މިއީ ދިރިއުޅެން ދަތިވާނެ ތަނެއްކަން އެވެރިންނަށް ވެސް އިނގޭނެއެވެ.