ކޮވިޑް-19 ކޮންޓްރޯލް ކުރުމުގެ ގޮތުން ގްރޭޓާ މާލެ ސަރަހައްދު އިއުލާން ކޮށްފައިވާ ލޮކްޑައުން އުވާލާ ވަގުތަކީ ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުވާން ޖެހޭ ވަގުތެއް ކަމަށް ނެޝަނަލް އިމްޖެންސީ އޮޕަރޭޝަން ސެންޓަރ ގެ ތަރުޖަމާނު މަބްރޫކް އަޒީޒު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
ކޮވިޑް-19 އާ ގުޅޭ އެންމެ ފަހުގެ މައުލޫމާތު ހިއްސާ ކުރުމަށް ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ ރޭ ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި މަބްރޫކް ވިދާޅުވީ ލޮކްޑައުން އިން ނުކުތުމަށްފަހު އަނބުރާ ލޮކްޑައުންއަށް ގޮސްފައި ހުރި ޤައުތައް މަދު ނޫން ކަމަށެވެ. އަދި އެހެން އެކަން ދިމާވަނީ އިޖުތިމާއީ ގައިދުރުކުރުމާއި، ސަރުކާރުން އަޅާފައިވާ ފިޔަވަޅުތަކަށް އަމަލު ކުރެވުން މަދު ވުމުން ކަމަށެވެ.
މިސާލަކަށް ބައްލަވާ ޖަޕާނުގައި ދިމާވި ކަންތައް. ޖަމާނުގައި ލޮކްޑައުން ހޮކައިޑޯގައި ނެގިއިރުގައި ތިން ދުވަހުގެ ޗުއްޓީއަކާއި ދިމާވީ ގިނަ ބަޔަކަށް މަގުމައްޗަށް ނުކުމެވި ޗުއްޓީގެ ތެރޭގައި ބޭރުގައި އުޅެވުމުގެ ސަބަބުން އަނެއްކާވެސް މަސްދުވަސް ފަހުން ހޮކައިޑޯ ދިޔައީ ލޮކްޑައުންއަކަށް. ގިނަ ގައުމުތަކުގައި ލޮކްޑައުން ނިމޭ ދުވަސްވަރު ގައިދުރުކަން ބެހެއްޓޭ ގޮތުން ކޭސްތައް އިތުރު ވުމަކީ ބައެއް ގައުމު ތަކުގައި ދިމާވާ ކަމެއް. އެހެން ނަމަވެސް ބައެއް ގައުމުތަކުގައި އެކަން ބޮއްސުންލައިގެންގޮސް އަލުން ލޮކްޑައުންއަށް ދާން ޖެހޭ ހިސާބަށް ގޮސްފައި އެބަހުރި.ތަރުޖަމާނު މަބްރޫކް އަޒީޒު
ސަރުކާރުން ދޭ ލުއިތަކާއި އެކުގައި ވައިރަސްގެ ބިރުވެރިކަން ކެނޑިގެން ދިޔަކަށް ދެކިގެން ނުވާނެ ކަމަށް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދިވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރަން ވާނީ މި ވައިރަސް އަކީ ރާއްޖޭގައި އުޅޭ ވައިރަސްއެއްކަން ދެނެ ތިބެގެން ކަމަށާއި އަދި އެކަމަށް ސަމާލުވެ މަސައްކަތް ނުކުރެވިއްޖެ ނަމަ ވައިރަސް ޖެހޭ މިންވަރުން ޖެހެމުންދާނެ ކަން މަބްރޫކް ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
މަބްރޫކް ވިދާޅުވީ ލޮކްޑައުން އަށް ތައްޔާރު ވުމަށްޓަކައި މިވަގުތު ގޭގައި ތިއްބަވައިގެން މާސްކު ފެހުމަށް މިއީ ރަނގަޅު ވަގުތެއް ކަމަށެވެ. އަދި އާއިލާގެ މީހުންނަށާއި އަވަށްޓެރިންނަށް މާސްކު ހަދިޔާ ކުރުމަކީ ކުރެވިދާނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ. ކޮންމެ މީހެއްގެ އަތުގައި ވެސް އެއްމާސްކަށް ވުރެ ގިނަ މާސްކް އޮންނަންޖޭހޭނެ ކަމަށާއި ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް މާސްކު ބޭނުން ކުރުމަށްފަހު ދޮންނަން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ.
އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކުންވެސް މިކަމަށް ތައްޔާރުވުގެ ގޮތުން ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސް ތަކުގައިވެސް "ވޯރކް ފްރޮމް ހޯމް" ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް ހެދޭތޯ މަސައްކަތް ކުރަންވާނެ ކަމަށެވެ. އެއީ އެންމެން އެކުގައި އެއް އޮފީހެއްގައި މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހުމުން ވައިރަސް ފެތުރުމުގެ ޖާގަ ބެޑުވެދާނެތީ ކަމަށެވެ. ވީހާވެސް ބޮޑަށް ގޭގައި މަސައްކަތް ކުރުމުގެ އިންތިޒާމް ރޭވުމާއި އޮފީހުގައި ވެސް ގިނަ ޝިފްޓް ތަކަކަށް ބަހާލައިގެން އެކިމީހުން އެކި ގަޑީގައި އޮހީހަށް ގޮސް ގައިދުރުކޮށް މަސައްކަތް ކުރެވޭމނެ ގޮތް ރާވަން ޖެހޭ ކަމަށް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އޮފީހަށް ދާއިރު މާސްކް އެޅުމާއި ސެނިޓައިޒާ ބޭނުން ކުރުމާއި އަދި ފާޚާނަ ފަދަ ތަންތަން ޑިސްއިންފެކްޓް ކުރުމުން މިހިއްމު ކަމަށް އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވި އެވެ.
އަދި ގެއިން ބޭރަށް ނުކުންނައިރު "ޓްރޭސް އެކީ" އެޕްލިކެޝަން ފޯނަށް އަޅާ ބްލޫޓޫތް އޮންކޮށް ފޯން ހިފައިގެން އުޅުމުން އެކަމުގެ ސަބަބުން ކޮންޓެކްޓް ޓްރޭސިންގެ މަސައްކަތްތަކަށް އިންތިހާއަށް ފަސޭހަވެގެންދާނެ ކަމަށް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ.
ފިހާރަތަކުންވެސް ކަސްޓަމަރުންނާއި ފިހާރައިގެ މުވައްޒފުންގެ ރައްކައުތެރި ކަމަށްޓަކައި އެފިހާރައަކަށް އެއްފަހަރާ ވައްދާނެ ކަސްޓަމަރުންގެ އަދަދު ކަނޑައަޅަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. ފިހާރައިގައި ތިބޭ މުވައްޒފުންނާއި ކަސްޓަމަުރުންވެސް ތިބެން ޖެހޭނީ މާސްކް އަޅއިގެން ކަމަށާއި ސެނިޓައިޒާ ބޭނުން ކުރުން މުހިއްމު ކަމަށާއި ނޫޓް ފައިސާ ގެންގުޅުން މަދުކޮށް ވީހާވެސް ގިނައިން ކާޑު ބޭނުން ކުރުން މުހިއްމު ކަމަށް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ. އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ޑިޖިޓަލް ކާޑު ބޭނުން ކުރުން ނުވަތަ އޮންލައިންކޮށް ޓްރާސްސެކްޝަން ހެދުން ކަމަށް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ.
އަދި ކޮންމެ ފިހާރައެއްވެސް ޑިސްއިންފެކްޓް ކުރުމުގެ ރޫޓިންއެއް ހަދަން ޖެހޭނެ ކަން މަބްރޫކް ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
މަބްރޫކް ވިދާޅުވީ އަމިއްލަ މައިކްރޯ ކްލަސްޓަރ އުފެއްދުމަކީ މުހިއްމު ކަމެއް ކަމަށާއި އެގޮތުން ލޮކްޑައުން ނިމުމުން ދިމާވާނެ މީހުން ކަނޑައަޅާފައި ބެހެއްޓުމަކީ ވައިރަސް އިތުރުވުން ކޮންޓްރޯލް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ.
އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންނާއި ބަލި މީހުނަށް އެހީތެރިވާ މީހުންގެ މައިކްރޯ ކްލަސްޓަރ ވަރަށް ކުޑަވާންވާނެ ކަމަށާއި އެމީހުން ބައްދަލުވާ މީހުން ތިން މީހުނަށްވުރެ އިތުރުވެގެން ނުވާނެ ކަމަށް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ.
ގޭގައި އައިސޮލޭޝަން ސްޓްރެޓަޖީއެއް ޤާއިމްކޮށްފއި އޮތުމަކީވެސް ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެއް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
އާންމުން އެއްވެ އުޅޭ ތަންތަނަށް އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންނާއި ބޮޑެތި ބަލިތަކަށް ބޭސްކުރާ މީހުން ނުކުތުމަކީ ކޮށްގެންވާނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް ވެސް މަބްރޫކް ވިދާޅުވިއެވެ.
މަބްރޫކް ވިދާޅުވީ، މި ބަލި ރާއްޖެ އިން ފުހެވިގެން ދިޔައީ ނޫން ކަމަށާއި ގެއިން ބޭރަށް ނުކުންނަން ޖެހޭނީ ސްޓްރެޓަޖީއަކާއި އެކު މި ބަލިން މޮޅުވާނެ ގޮތް ކަނޑައަޅައިގެން ކަމަށެވެ.