ޓެރަރިޒަމް މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނަށް ސަރުކާރުން ހުށައެޅި އިސްލާހު މަޖިލީހުގެ ގައުމީ ސަލާމަތާއި ހާރިޖީ ގުޅުންތަކުގެ ކޮމިޓީއިން ދިރާސާ ކުރިގޮތަށް ފާސްކޮށްފިއެވެ.

މަޖިލީހުގެ ދައުރުން ބޭރުގައި ބޭއްވި ތިން ވަނަ ޖަލްސާގައި ފުލުހުންނަށް ބޮޑެތި ބާރުތަކެއް ލިބިދެވޭ ގޮތަށް އޮތް އެ ބިލް މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވަނީ ހާޒިރުވެވަޑައިގެން ތިއްބެވި މެމްބަރުންގެ ތެރެއިން 52 މެމްބަރުންގެ ވޯޓުންނެވެ.

ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހެންވޭރު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު ހުސައިން ޝަހީމް (އަނދުން ޝަހީމް) ބިލް ހުށަހެޅުއްވި އެބިލް މަޖިލީހުގެ ގައުމީ ސަލާމަތާއި ހާރިޖީ ގުޅުންތަކުގެ ކޮމިޓީއިން ވަނީ ދިރާސާ ކޮށްފައެވެ. އެބިލް ތަޅުމަށް ފޮނުވުމުން ހަތް އިސްލާހެއް ވަނީ ހުށައަޅާފައެވެ. އެ ހަތް އިސްލާހު ވެސް ވަނީ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައެވެ.

ކޮމިޓީއިން އެ ބިލަށް ގެނައި އިސްލާހުގެ ތެރޭގައި ސަރުކާރުން ބިލު ހުށަހެޅިއިރު އޮތް ކުށްތަކަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ މީހުން ކޯޓު އަމުރެއް ނެތި ހައްޔަރުކޮށް މީހުން ބަންދުކޮށްފައި ވަނީ ގާނޫނީ ހަމަތަކުގެ މަތިންތޯ ކަނޑައެޅުމަށް އެ މީހަކު ހައްޔަރުކުރާތާ ގިނަވެގެން 48 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި ފަނޑިޔާރެއްގެ ކުރިމައްޗަށް ހާޒިރުކުރަން ވާނެކަމަށް އޮތް މާއްދާ ވަނީ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގައި އޮތް ގޮތަށް ހައްޔަރުކޮށްގެން ބެހެއްޓޭ ވަގުތު 24 ގަޑިއިރަށް ބަދަލު ކޮށްފައެވެ.

ޓެރަރިޒަމް މާނަ ކުރުމުގައި ވަކި ސިޔާސީ ނުވަތަ ދީނީ ނުވަތަ ހައްދުފަހަނައަޅާފައިވާ ވިސްނުމެއް ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި ނުވަތަ ވަކި ފިކުރެއް ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި އޮތް މާއްދާއަށް ވެސް ވަނީ ބަދަލު ގެނެސްފައެވެ. އެމާއްދާ އެހެން އޮތުމުން ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުން ވަނީ ޓެރަރިޒަމް ބިލުގައި ހަޅުތާލު ކުރުމުގެ ހައްގު ހަނިކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ނުރުހުން ފާޅު ކޮށްފައެވެ. އެމާއްދާ ވަނީ ހައްދު ފަހަނައަޅާފައިވާ ވަކި ސިޔާސީ ނުވަތަ ހައްދުފަހަނައަޅާފައިވާ ވަކި ފިކުރެއް ކުރިއެރުވުމަށް ބަދަލުކޮށް ކޮމިޓީއިން އިސްލާހު ގެނެސްފައެވެ.

ހައްޔަރުކުރެވޭ މީހާއާއި އޭނާގެ ގާނޫނީ ވަކީލާއެކު އެކަހެރިކޮށް ބައްދަލުވެ މުޢާމަލާތުކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ނުދީ ހިފެހެއްޓިދާނެ ކަމަށް އޮތް މާއްދާ ވެސް އިސްލާހު ކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން ހައްޔަރު ކުރެވޭ މީހާއާއިއެކު އޭނާގެ ގާނޫނީ ވަކީލަކާއެކު ބައްދަލުވުމުގެ ފުރުސަތު ހައްޔަރު ކުރާ މުއްދަތުން ފެށިގެން ހަތް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ނުދީ ހިފެހެއްޓިދާނެގޮތަށް ބަދަލު ކޮށްފައެވެ. އަދި އެ ފުރުސަތު ހަނިކުރަންޖެހޭނެ ފަދަ ހާލަތެއް އޮތްކަމަށް ފުލުހުންނަށް ފެނިއްޖެނަމަ ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ ހުއްދައާއެކު ހަތް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް އިތުރު ކުރެވިދާނެކަމަށް ވަނީ ބަދަލު ކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް ހައްޔަރު ކުރި ސަބަބު ފިލައި ގޮސްފިކަމަށް ފުލުހުންނަށް ފެނިއްޖެ ހާލަތެއްގައި ވަކީލަކާ ބައްދަލުވުމުގެ ހުއްދަ ދޭންޖެހޭނެކަމަށް ބުނެފައި ވެއެވެ.

ނަމަވެސް ބިލްގައި ވަނީ ގާނޫނު އަސާސީން ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވާ ހަނު ހުރުމުގެ ހައްގު އުނިކުރަން ހިމަނާފައި އޮތް އޮތުމަށް ބަދަލު ގެނެސްފައެއް ނުވެއެވެ. އެ މާއްދާގައިވާ ކުރިން ވެސް އޮތް ގޮތަށް ޓެރަރިޒަމްގެ މައްސަލައެއްގައި ޝަރީޢަތަކަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ހެކީގެ ބުރަދަނަށް ބަލާއިރު، ކުށެއް ކުރިކަމަށް އެކަށީގެންވާ މިންވަރަކަށް ޤަބޫލުކުރެވޭނަމަ، އޭނާ ހަނު ހުންނަ ހުރުމަކީ، އެކަމަށް އިތުރު ބާރު ލިބިދޭ ކަމެއް ކަމުގައި ބެލެވިދާނެ ކަމަށެވެ.

އިސްލާހު ހުށައެޅިއިރު އެގާނޫނުގެ 18 ވަނަ މާއްދާއަށް ވަނީ ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތްތަކާއި ހަނގުރާމަވެރި ސަރަހައްދުތައް ކަނޑައަޅާނީ، ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލީހުގެ މަޝްވަރާގެމަތިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާކަމަށް ބަދަލު ގެނައުމަށް ހުށައަޅާފައެވެ. ކޮމިޓީއިން ވަނީ އެމާއްދާއަށް "ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތްތަކާއި ހަނގުރާމަވެރި ސަރަހައްދުތައް ކަނޑައަޅާނީ ގައުމީ ސަލާމަތާއި ބެހޭ މަޖިލީހުގެ މަޝްވަރާގެ މަތިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ފޮނުވާ ލިސްޓު އެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމުން ކަމަށް" ބަދަލުކޮށްފައެވެ.

ކޮމިޓީއިން އިސްލާހު ގެނައި ބިލުގައި ވަނީ ކުށުގެ އަދަބު ވެސް ލުއި ކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން ބިލުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ހަނގުރާމައަށް މީހަކު ފޮނުވުމާއި ހަނގުރާމަ އަށް މީހަކު ފޮނުވުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އަދަބަކީ 20 އަހަރާއި 25 އަހަރާ ދެމެދުގެ މުއްދަތަށް ޖަލުގައި ބަންދު ކުރުން ކަމަށް އޮތް އޮތުން ވަނީ 10 އަހަރާއި 15 އަހަރާއި ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައެވެ. ހަނގުރާމައަށް ދިޔަ މައްސަލައެއް ސާބިތު ވެއްޖެނަމަ 17 އަހަރާއި 20 އަހަރާއި ދެމެދުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އަންނާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އޮތް އޮތުން ވަނީ ނުވަ އަހަރާއި 12 އަހަރާއި ދެމެދުގެ ޖަލު ހުކުމަކަށް ލުއި ކޮށްފައެވެ. އަދި ހަނގުރާމަވެރި ސަރަހައްދަކަށް ދިއުން ނުވަތަ އެފަދަ ސަރަހެއްގައި ހުރިކަން ސާބިތުވެއްޖެ ނަމަ 10 އަހަރާއި 15 އަހަރާއި ދެމެދުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އަންނާނެ ކަމަށް ސަރުކާރުން ހުށައެޅި އިސްލާހު ކޮމިޓީއިން ވަނީ އެ އަދަބު ފަސް އަހަރާއި ހަތް އަހަރާއި ދެމެދުގެ ޖަލު ހުކުމަކަށް ބަދަލު ކޮށްފައެވެ.