މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުހެ ކޮމިޓީގައި ބައިވެރިވި ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ މީޑިއާތަކުން ވެސް މީޑިއާ ކޮންޓްރޯލް ކުރާ ގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައި ވާ ބިލު ވަގުތުން ބޭރުކުރުމަށް ގޮވާލައިފި އެވެ.
މި ސަރުކާރުން ހީލަތްތެރި ރޭވުމެއްގެ ދަށުން މީޑިއާތަށް ތަޅު އެޅުވުމަށް މަޖިލީހަށް ހުށަހަލާފައި އޮތް އެ ބިލު ބޭރުކޮށްލަން މީޑިއާތަކުން ގޮވާލިރު، ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ޕީޕަލްސް ނެޝަނަލް ކޮންގްރެސް (ޕީއެންސީ) ގެ ސުޕަމެޖޯރިޓީއިން ބަލައިގަނެ މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުގެ ކޮމިޓީން އަންނަނީ ދިރާސާ ކުރަމުންނެވެ.
މީޑިއާގެ މިނިވަންކަން ހަނިކުރެވޭ މާއްދާތަކާ އެކު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލަކީ އިސްލާހުކޮށްގެން އަމަލުކުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ ގޯސްކޮށް އޮތް ބިލަކަށްވާތީ ފާސްކުރުމާ ދެކޮޅުކަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީއަށް ދިޔަ ހުރިހާ މީޑިއާތަކުން ހާމަކުރި އެވެ. އަދި ވަގުތުން އެ ބިލު ބޭރުކުރުމަށް ވަނީ ގޮވާލާފަ އެވެ.
ތުޅާދޫ ދާއިރާގެ އަމިއްލަ މެންބަރު އަބްދުލް ހަންނާނު އަބޫބަކުރު ހުށަހަޅުއްވާފައިވާ ބިލާ މެދު ނޫސްވެރިންނާއި މީޑިއާ ކައުންސިލާއި ޖާނަލިސްޓްސް އެސޯސިއޭޝަން އަދި ބޭރުގެ ގިނަ ޖަމިއްޔާތަކަކުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައިވާ ވަނިކޮށް، ދައުރުން ބޭރު ޖަލްސާއެއްގައި އެ ބިލް މަޖިލީހުން ވަނީ ބަލައިގެންފަ އެވެ.
ކޮމިޓީ މަރުހަލާގެ މަސައްކަތް ފަށާފައިވާ ބިލަށް ހިޔާލު ހުށަހަޅަން މީޑިއާތައް ހޯމަ ދުވަހު ވަނީ ކޮމިޓީއަށް ހާޒިރުކޮށްފަ އެވެ. ރާއްޖޭގައި ހިންގާ ގާތްގަނޑަކަށް 30 މިޑިއާ އިން ކޮމިޓީއަށް ހާޒިރުވިއިރު، އެންމެން ވެސް ބިލާ ދެކޮޅެވެ.
ހުރިހާ މީޑިއާތަކުން ވެސް ފާހަގަކުރީ، ބިލުގައި ހުރި ކަންބޮޑުވުންތަކާއި ނޫސްވެރިކަމަށް ނުރައްކާ ހުރި މާއްދާތަކެވެ. ގިނަ މީޑިއާތަކުން ގޮވާލާފައިވަނީ ބިލު އަނބުރާ ގެންގޮސް، މީޑިއާތަކާއި ޖަމިއްޔާތައް އަދި ކަމާ ގުޅޭ އިދާރާތަކާއެކު ފުޅާކޮށް މަޝްވަރާކޮށްގެން އާ ބިލެއް އެކުލަވާލުމަށެވެ.
ކޮމިޓީގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ދައުރުގެ އެޑިޓަރު އަހުމަދު ޒާހިރު (ހިރިގާ) ވިދާޅުވީ ހަންނާނު ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލަކީ އިސްލާހު ކުރެވޭ ހާލަތުގައި އޮތް ބިލެއް ނޫން ކަމަށެވެ. ނޫސްވެރިންގެ ހިމާޔަތުގައި މުޅި ބިލުގައި އެއްވެސް ކަމެއް ނެތްއިރު، ނޫސްވެރިކަމަކީ ވެސް ޕްރޮފެޝަންއެއް ކަން ހިރިގާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ ނޫސްވެރިކަމާއި ހިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމަކީ ރާއްޖޭގައި އެންމެ ބޮޑު ހަނގުރާމައެއް ކޮށްގެން ހޯދި މިނިވަންކަން ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން، އެ މިނިވަންކަމުގެ ދޮރު ބަންދުކުރަން އުޅުމަކީ ވަރަށް ހަނި ވިސްނުމެއް ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.
ހިރިގާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިނިވަން މީޑިއާ ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަކީ އެއްވެސް ބައެއްގެ މަސްލަހަތު އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެންވެ، އެކަން ކުރަން ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލު ބޭރު ކުރަން އޭނާ ގޮވާލެއްވި އެވެ.
މީގެ އިތުރުން މިހާރު ނޫހުގެ މެނޭޖިން އެޑިޓަރު މުއިއްޒު އިބްރާހިމް ވިދާޅުވީ ނޫސްވެރިކަމަކީ އަސާސީ ހައްގަކަށްވާއިރު، އެފަދަ ހައްގެއް ހަނިކުރެވޭނީ މިނިވަން ޑިމޮކްރަޓިކް މުޖުތަމައުގައި އެކަން ކުރާ މިންވަރަށް ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ބިލުގައި އެފަދަ މުޖުތަމައުތަކުގައި ހައްގު ހިފެހެއްޓޭ މިންވަރަށް ވުރެ ބޮޑަށް އެ ހައްގު ހަނިކޮށްފައި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
މުއިއްޒު ވިދާޅުވީ ބިލު ފަރުމާކޮށްފައި ވަނީ ނޫސްވެރިކަމުގެ ހައްގުތައް ނިގުޅައިގަނެވޭ ގޮތަށް ކަމަށާއި ނޫސްވެރިންނަށް އެއްވެސް އިމްތިޔާޒެއް ބިލުން ފޯރުކޮށްދީފައިނުވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި މެންބަރުން އެކި ކަހަލަ ތުހުމަތުތައްކޮށް ދައްކާ ވާހަކަތަކާއި ކޯޓު ޝަރީއަތްތަކުގައި ދައްކާ ވާހަކަތަކާއި ރަސްމީ އިދާރާތަކުން ހާމަކުރާ މައުލޫމާތުތައް ގެނެސްދީގެން ވެސް ނޫސްވެރިން ކުށްވެރި ނުވާނެ ކަމުގެ ޔަގީން ކަން މި ބިލުން ނުލިބޭ ކަމަށް މުއިއްޒު ވިދާޅުވި އެވެ. އެހެން ކަމުން މި ބިލު ބޭރުކުރުމަށް އޭނާ ވަނީ ގޮވާލާފަ އެވެ.
ބިލު ފަރުމާކޮށްފަ އޮތީ ނޫސްވެރިކަމުގެ ހައްގުތައް ނިގުޅައިގަނެވޭ ގޮތަށް. ނޫސްވެރިންނަށް އެއްވެސް އިމްތިޔާޒެއް ބިލުން ފޯރުކޮށްދީފައެއް ނެތް. އެގޮތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި މެންބަރުން އެކި ކަހަލަ ތުހުމަތުތައްކޮށް ދައްކާ ވާހަކަތަކާއި ކޯޓު ޝަރީއަތްތަކުގައި ދައްކާ ވާހަކަތަކާއި ރަސްމީ އިދާރާތަކުން ހާމަކުރާ މައުލޫމާތުތައް ގެނެސްދީގެން ވެސް ނޫސްވެރިން ކުށްވެރި ނުވާނެ ކަމުގެ ޔަގީން ކަން މި ބިލުން ނުލިބޭ .
މިހާރު ނޫހުގެ މެނޭޖިން އެޑިޓަރު މުއިއްޒު އިބްރާހިމް![]()
މުއިއްޒުގެ އިތުރުން މޯލްޑިވްސް ޖާނަލިސްޓްސް އެސޯސިއޭޝަންގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އަހުމަދު ނާއިފް ވިދާޅުވީ މި ސަރުކާރުން ރާވައިގެން ހަންނާނު މެދުވެރިކޮށް ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލަކީ ގައުމީ ނުރައްކަލުގެ ހާލަތުގައި ވެސް ހަނި ނުކުރެވޭނެ ކަމަށް ގާނޫނުއަސާސީގައި ލިޔެފައިވާ އަސާސީ ހައްގެއް ވަރަށް ބޮޑަށް ހަނި ކުރަން ހުށަހަޅާފައިވާ ބިލެއް ކަމަށެވެ.
އަދި އެ ހައްގަކީ އެތައް ބައެއްގެ އެތައް ގުރުބާނީއަކުން ހޯދި ހައްގެއް ކަން ފާހަގަކޮށް ނާއިފް ވިދާޅުވީ އެ ބިލުން ނޫސްވެރިންނަށް އުނިވާ އެ ހައްގުތައް ގާއިދު ކުރަން އުޅުމަކީ އާދައިގެ ކަމަކަށް ހަދައިގެން މިހާރުގެ މަޖިލީހުން އުޅުނު ނަމަވެސް، އެއީ ބިރު ބޮޑު ކަމެއް ކަމަށެވެ.
އަދަދު ނޫހުގެ އެޑިޓަރު ހަސަން މުހައްމަދު ވިދާޅުވީ ބިލު އޮތީ ނޫސްވެރިކަމުގެ ހައްގު ކަށަވަރުކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ހައްގު ހިފަހައްޓާ ގޮތަށް ކަމަށާއި ބިލު އޮތީ ސަރުކާރުގެ މުށުތެރެއަށް މީޑިއާ ލެވޭ ގޮތަށް ކަމަށެވެ. އެ ބިލު އޮތީ އިސްލާހު ކުރެވޭ ގޮތަކަށް ނޫން ކަން ފާހަގަކުރައްވާ އެ ބިލު ބޭރުކުރުމަށް ގޮވާލާފައި ވެއެވެ.
އެޓޯލްސް ޓައިމްސްގެ ފަރާތުން ވާހަކަ ދެއްކެވި މުހައްމަދު ޖުނައިދު ވިދާޅުވީ މި ބިލަކީ އުފެދުމުގައި ވެސް ބާތިލް ބިލެއް ކަމަށެވެ. އެއީ ބިލު ހެދުމުގައި މި ދާއިރާ އާއި ރައްޔިތުން އަދި ސިވިލް ސޮސައިޓީގެ މަޝްވަރާއެއް ހޯދާފައި ނެތުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް ކަަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި މި ބިލު ބޭރުކުރުމަށް ވެސް އޭނާ ގޮވާލެއްވި އެވެ.
ނޫސްވެރިންނާއި މީޑިއާތަކުން މި ބިލު ބޭރުކޮށްލަން ގޮވާލައި އަޑުއުފުލަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް މި ބިލު ބޭރުކޮށްލަން ޖެހޭ ސަބަބެއް ނެތް ކަމަށް ބަންޑާރަ ނައިބު އަހުމަދު އުޝާމް ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
އެ ބިލު މިހާރު އޮތް ގޮތަށް ފާސްވެއްޖެ ނަމަ، ނޫސްވެރިންނާއި ނޫސްތައް ޖޫޫރިމަނާކޮށް، ހުއްޓުވައި، ރެޖިސްޓްރޭޝަން ވެސް ބާތިލު ކުރެވޭނެ އެވެ.
އެ ބިލުގެ 60 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން އެ ބިލުގެ ބާރު ސޯޝަލް މީޑިއާއަށް ވެސް ހިނގާނެ އެވެ. އެ މާއްދާގައި ބުނެފައި ވަނީ "މި ގާނޫނުގައި ނޫހާ ގުޅޭ ގޮތުން ބަޔާންކޮށްފައިވާ އުސޫލުތައް، އިލެކްޓްރޯނިކް މީޑިއާއަށް ވެސް އެ މީޑިއާއަކާ ގުޅޭ ނިސްބަތަކުން ހިނގާނެ" ކަމަށެވެ.
އެހެންކަމުން ސަރުކާރުން ބޭނުންވާ ގޮތަށް އެ ބިލު ފާސްވެއްޖެ ނަމަ، ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ވެސް މިނިވަންކަމާއެކު ހިޔާލުފާޅު ކުރުމަށް ހުރަސްއެޅޭނެ އެވެ. ބިލުގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ ހ. ގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން، ދޮގަކަށް ވެދާނެ ފަދަ މައުލޫމާތެއް ވެސް ނޫހެއްގައި ޖެހުމަކީ ކުށެކެވެ.
އެ ބިލު ބޭރުކޮށްލުމަށް ރާއްޖޭގެ ނޫސްވެރިންނާއި ހައްގުތަކަށް ވަކާލާތު ކުރާ ބޭރުގެ ވަރަށް ގިނަ ޖަމިއްޔާތަކުން ވެސް ދަނީ ގޮވާލަމުންނެވެ. އެކަމަކު، ސަރުކާރުން މިހާތަނަށް އެކަންކަމަށް ޖަވާބެއް ނުދެ އެވެ.