ކ.ގުޅި ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ނުކުރެވި ވެރިކަމުގައި އަހަރަކަށް ވުރެ ގިނަ ދުވަސް ހޭދަކުރެއްވުމަށް ފަހު އެ މަސައްކަތް ނުކުރެވި ވަނީ ކުރީ ސަރުކާރުގެ ސަބަބުން ކަަމަށް ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު ސިފަކުރައްވައިފިއެވެ.

އެ މަނިކުފާނު އެފަދައިން ވިދާޅުވީ ކ.ގުޅިއަށް އެ މަނިކުފާނުކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިން އާއްމުންނާއި މުޚާތަބުކުރައްވާ ވާހަކަދައްކަވަމުންނެވެ.

އެ ރަށަށް ބޭނުންވާ އެންމެ މުހިންމު ކަމަކީ ރަށުގެ ޖާގައިގެ ދަތިކަން ހައްލުކުރުން ކަމަށް ރައީސް ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ. މިދިޔަ ސަރުކާރުން ގުޅި ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ފެށީ ދައުރުގެ ފަހުކޮޅު ކަމަށާއި، އެ މަޝްރޫޢު އެކަށީގެންވާ ގޮތަކަށް އޭރުގެ ސަރުކާރުން ނުކުރާ ކަމަށް ރައީސް ވިދާޅުވިއެވެ.

ރައީސް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓުން އެ މަޝްރޫޢު އަށް ޖާގަ ނުލިބުނު ކަމަށެވެ. ގުޅި ހިއްކުމުގެ މަޝްރޫޢު ކުރިއަށްގެންދަން ޖެހެނީ ހިލަ ޖަހައިގެން އެ ސަރަހައްދު ހިމާޔަތްކޮށްގެން ކަމަށް ވުމާއި އެކު ބަޖެޓް ނެތުމުން އެ މަސައްކަތް ނުކުރެވުނީ ކަމަށް ރައީސް ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ. އިތުރަށް ރައީސް ވިދާޅުވީ އެ ރަށަށް ބޭނުންވާ އެހެންކަންކަން ވެސް ކޮށްދެއްވާނެ ކަަމަށާއި އެކަންކަން ކުރާނީ ރައްޔިތުންގެ ބައިވެރިވުމާއި އެކުގައި ކަމަށެވެ. އާ ބަޖެޓުގެ ތެރެއިން އެ ރަށަށް ދިމާވެފައި ހުރި މައްސަލަތައް ހައްލުކޮށްދެއްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވި ނަމަވެސް އެކަމުގެ ތަފްސީލެއް ރައީސް ހިއްސާކުރައްވާފައެއް ނުވެއެވެ.

2024 ވަނަ އަހަރު ކަންކަން ނުވީ ބަޖެޓް ކުޑަވެގެން ކަމަށް ރައީސް މުއިއްޒު ވިދާޅުވެފައިވާ އިރު 20 ވަނަ މަޖިލީހަކީ ވެރިކަންކުރާ ޕީއެންސީގެ ފުރިހަމަ އަޢުލަބިއްޔަތު އޮތް މަޖިލީހެކެވެ. އެހެންކަމުން މަޖިލީސް މެދުވެރިކޮށް ބަޖެޓަށް ބަދަލުގެންނެވުމުގެ ފުރިހަމަ އިޚްތިޔާރާއި ބާރު އެ މަނިކުފާނަށް އޮތްކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ. އެގޮތުން 2024 ވަނަ އަހަރު އެއްވެސް މަޝްރޫޢުއެއް ކުރިއަށް ނުގެންދިޔަ ނަމަވެސް އެ އަހަރުގެ ބަޖެޓް ހުސްކޮށް، ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓެއް 20 ވަނަ މަޖިލީސް މެދުވެރިކޮށް ސަރުކާރުން ވަނީ ފާސްކުރުވާފައެވެ. 2024 އަށް ފާސްކުރި ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓުގެ އަދަދު އެކަނި ވެސް 5.1 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރައެވެ.

މީގެ އިތުރުން ބަޖެޓް ނެތިގެން ކަންކަން ނުކުރެވޭ ކަމަށް ރައީސް ވިދާޅުވި އިރު މި ސަރުކާރުން އެންމެ ބޮޑަށް ހިންގަން މަސައްކަތް ކުރި ރަސްމާލެ ނުވަތަ ފުށިދިއްގަރުފަޅުގެ މަސައްކަތަކީ 19 ވަނަ މަޖިލީހުން 2024ގެ ބަޖެޓް ފާސްކުރި އިރު ބަޖެޓް ކޯޑުވެސް އުނިކޮށްފައި އޮތް ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން އެ މޭރުމުން ބަލާއިރު ވެސް ސަރުކާރުން ހިންގަން ބޭނުންވި މަޝްރޫޢުތައް ނަމަ އެކަން ކުރުމުގެ ފުރުސަތު އޮތްކަން އެނގޭ ކަމަށް ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ދަނީ ބުނަމުންނެވެ.

ނިމިދިޔަ ސަރުކާރުން ގުޅި ހިއްކަން ފެށީ ދައުރުގެ ފަހު ވަގުތު ކަމަށް ރައީސް މުއިއްޒު ވިދާޅުވެފައިވާ އިރު ގުޅި ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދިޔައީ، ގުރައިދޫ ދާއިރާގެ އެހެން ރަށްތަކުގެ ހިއްކުމާއި އެކުގައެވެ. އެ މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން ކ. ގުޅީ ބިން ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް އޭރު ހަވާލުކޮށްފައި ވަނީ އެމްޓީސީސީ އާއިއެވެ. އެ މަސައްކަތުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ފެށުމަށްޓަކައި 8 އޭޕްރީލް 2023 ވަނަ ދުވަހު ޕްރޮޖެކްޓް ސައިޓް ވަނީ މޮބިލައިޒްކޮށްފައެވެ. އޭރު ގުރައިދޫ، މާފުށީގެ ރައްޔިތުން އެދުނުގޮތަށް ބިމުގެ ޖާގަ ބޮޑުކޮށް ނިންމާ 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ގުޅި ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަން އޭރުގެ ސަރުކާރުން ވަނީ ހާމަކޮށްފައެވެ. 2023ގެ ޖެނުއަރީގެ ކުރިން ގުރައިދޫ އަދި މާފުށީގެ ބިން ބޮޑުކުރުމުގެ މަސައްކަތް އޮތީ ނިމިފައެވެ.

ކުރީގެ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ޞާލިހުގެ ވެރިކަން ނިމުނު އިރު އެ މަޝްރޫޢު ފެށުމަށް ހަމަޖެހިފައި އޮތީ 2023 ވަނަ އަހަރު ކަމަށް އެ ސަރުކާރުން ވަނީ ހާމަކުރައްވާފައެވެ.

ކުރިން އެމްޓީސީސީން ހާމަކުރި މައުލޫމާތުތަކުން އެނގޭ ގޮތުގައި ގުޅީ ބިން ހިއްކުމާއި ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަޝްރޫއުގެ ދަށުން، 10.15 ހެކްޓަރުގެ ބިން ހިއްކުމާއި، 940 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ބޮޑުހިލައިގެ ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުމާއި، 362 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ޖިއޯބޭގް ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުމާއި، 88 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ބޮޑުހިލައިގެ ގްރޮއިން ޖެހުމުގެ މަސައްކަތް ހިމެނެއެވެ. ގުޅީ ބިން ހިއްކުމާއި ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަޝްރޫއަކީ 82.99 މިލިއަން ރުފިޔާގެ މަޝްރޫއެކެވެ.

މާފުށީ ބަނދަރު ތަރައްޤީ ކުރުމުގެ މަޝްރޫއުގެ ދަށުން، 63,711 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގެ އައު ހާބަރ ބޭސިން ފުންކުރުމާއި، 28,836 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގެ ކުރިން ފުންކޮށްފައިވާ ފަޅު އަލުން ފުންކުރުމާއި، 4,414 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގެ ނެރު ފުންކުރުމާއި، 31 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ބޭރުތޮށި ލުމާއި، 680 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ބޮޑުހިލައިގެ ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުންހިމެނެއެވެ. އަދި 700 މީޓަރުގެ ސަރަޙއްދެއްގައި ޖިއޯބޭގް ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުމާއި، 374 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި އެއްގަމުތޮށި ލުމާއި، 160 މީޓަރު ދިގު 2 މީޓަރު ފުޅާ ކޮންކްރީޓް ޖެޓީއެއް ހެދުމާއި، 19 މީޓަރު ދިގު 3 މީޓަރު ފުޅާ ބްރިޖެއް ހެދުމާއި، 1,869 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ހާބަރ ޕޭވްމަންޓް ހެދުމާއި، ބަނދަރު ބައްތި ހަރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ހިމެނެއެވެ. މި މަޝްރޫއަކީ 76.48 މިލިއަން ރުފިޔާގެ މަޝްރޫއެކެވެ.

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު މިފަދައިން ވިދާޅުވި އިރު އެ މަނިކުފާނު ހައުސިން މިނިސްޓަރ ކަމުގައި ހުންނެވި އިރުވެސް ގުޅި އަކީ ބިމުގެ ދަތިކަން ދިމާވެފައި އޮތް ރަށެކެވެ. އޭރު ވެސް އެ ރަށުގެ އާއްމުން އައީ އެ މައްސަލަ ހައްލުކޮށްދޭން އެދެމުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އޭރު ގުޅި ހިމެނޭހެން މާލެ ކައިރީގައި ހުރި ރަށްތަކަކަށް މާބޮޑު ސަމާލުކަމެއް ދީފައި ނުވާ ކަމަށް އެ ރަށްރަށުގެ އާއްމުން ބުނެއެވެ. އެގޮތުން މާލެއާއި ކައިރިވުމުން އެރަށްތަކުން އެންމެ އަސާސީ ޚިދުމަތް ހޯދުމަށްވެސް މާލެއަށް ދާންޖެހޭ ގޮތަށް އޮތް އޮތުން ބަދަލުކޮށްދިނުމަށް އޭރު މަސައްކަތް ނުކުރާ ކަމަށް އާއްމުން އައީ ބުނަމުންނެވެ.