އެމްއެޗް370: އާއިލާތަކަށް މާލީ ބަދަލު ހޯދުން ކޯޓު މަރުހަލާގައި... މިއީ ހައްލެއްތަ؟

އެއީ މީގެ 10 ވަރަކަށް އަހަރު ކުރިއެވެ. ދުނިޔޭގެ އުތުރު ބިތުގެ ގައުމުތަކަށް، 2014 ވަނަ އަހަރުގެ މާޗް މަހުން 8 ވަނަ ދުވަހަށް ގުނަން ހަމަ ފެށުނީއެވެ. މާ ގިނަ އިރުތަކެއް ނުވެ، ބައިނަލްއަގުވާމީ މީޑިޔާގެ ފަލަ ސުރުޚީތަކަށް ކުއްލި ޚަބަރެއްގެ ގޮތުގައި އަރަންފެށީ، މެލޭޝިއާގެ ކުއާލަލަމްޕޫރުން ފުރައިގެން ޗައިނާގެ ބެއިޖިންގަށް ދަތުރުކުރަމުން ދިޔަ މެލޭޝިއާ އެއަރލައިންސް ފްލައިޓް އެމްއެޗް370، ރާޑަރުތަކަށް ގެއްލުނު ވާހަކައެވެ. އޭގެ ފަހުން އަދާ ހަމައަށްވެސް އެ ބޯޓަށް ވީ ގޮތެއް ނޭނގުނުތާ، ބޯޓުން ދަތުރުކުރި މީހެއްގެ ނިޝާނެއްވެސް ނުފެނެއެވެ. އެމްއެޗް370 ގެއްލުނު ހާދިސާއަކީ ޒަމާނީ ވައިގެ އުދުހުންތަކުގެ ތާރީޚު ދުށް، އެންމެ ހިތްދަތި އަދި އެންމެ ހައިރާން ކުރަނިވި ހާދިސާއޭ ދެންނެވުމުން ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ.

ނިމިގެން މިދާ 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރ މަހުން 27 ވީ ހޯމަ ދުވަހެވެ. އެމްއެޗް370 އިން ދަތުރުކުރި މީހުންގެ އާއިލާތަކަށް ބަދަލު ދިނުމާގުޅޭ ކޯޓު އަޑުއެހުންތައް، ޗައިނާގެ ވެރިކަން ކުރާ ބެއިޖިންގުގެ ކޯޓެއްގައި ފެށިއެވެ. ދުނިޔޭގެ ލޯތަކަށް އެމްއެޗް370 ގެއްލުނުއިރު އެ ބޯޓުގައި ތިބި 239 މީހުންގެ ތެރެއިން 154 މީހުން ނިސްބަތްވަނީ ޗައިނާއަށެވެ. 

ބޯޓުން ދަތުރުކުރި އެންމެން މަރުވެއްޖެ ކަމަށް ނިންމައި، މެލޭޝިއާގެ ޑިޕާރޓްމަންޓް އޮފް ސިވިލް އޭވިއޭޝަނުން އެކަން އިއުލާންކުރީ 2015 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ 29 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.

ބެއިޖިންގުގެ ޗާއޯޔޭންގެ ޑިސްޓްރިކްޓް ޕީޕަލްސް ކޯޓުގައި ޑިސެމްބަރ 6 ވަނަ ދުވަހުގެ ނިޔަލަށް ކުރިއަށްގެންދާ އަޑުއެހުންތަކުގައި، އެމްއެޗް370އިން ދަތުރުކުރި މީހުންގެ އާއިލާތަކަށް ނިސްބަތްވާ 40 މެންބަރަކު ވާހަކަދެއްކުމަށް ވަނީ ތާވަލު ކޮށްފައެވެ. މިއީ އެއް ހާދިސާއަކާ ގުޅިގެން ކުރިއަށްގެންދާ އަޑުއެހުންތަކެއް ނަމަވެސް، ކޮންމެ ފަސިންޖަރެއްގެ މައްސަލަ ބަލަމުން ދަނީ ވަކި މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައެވެ.

ދައުވާކުރަނީ މެލޭޝިއާގެ ގައުމީ އެއަރލައިންސްގެ އިތުރުން، ވައިގެ އުފެއްދުންތަކުގެ ސިނާއަތުގެ އެންމެ ކުރީގައި އުޅޭ ބޮއިންގް ކުންފުންޏާއި، ބޯޓުގެ އިންޖީނު އުފެއްދި ރޯލްސް-ރޯއިސް ކުންފުންޏާއި، ޖަރުމަނުވިލާތުގެ އެލިއާންޒް އިންޝުއަރެންސާ ދެކޮޅަށެވެ.

ޝަރީއަތް ނިމިގެން ދާއިރު، ބައެއް ފަސެންޖަރުންގެ އާއިލާތަކަށް މާލީ ބަދަލެއް ލިބުން އެކަށީގެންވާނަމަވެސް، އެއީ އާއިލާތަކުން އެންމެ ބޭނުންވާ ގޮތެއް ނޫނެވެ. އާއިލާތަކުގެ އެންމެ ބޮޑު އެދުމަކީ ފަސިންޖަރުންގެ ހަށިތައް ނަމަވެސް ހޯދައި، ބޯޓަށް ވީ ގޮތުގެ ހަގީގަތް ހާމަކުރުމެވެ.

އެމްއެޗް370އާއެކު ގެއްލިފައިވާ ފަސިންޖަރުންގެ އާއިލާތަކުގެ ފަރާތުން ކޯޓުގައި ވަކާލާތުކުރަމުން ދަނީ، ވައިގެ އުދުހުންތަކުގެ ދާއިރާއަށް ޚާއްސަ ގާނޫނީ ވަކީލު، ޗާންގް ޗީވާއީއެވެ.

އާންމު އުސޫލުން، އަމާން ދަތުރަކަށް ފުރި އެމްއެޗް370 ގެއްލުނުތާ 10 އަހަރު ވާން ގާތްވެފައި ވާއިރު، ހާދިސާގެ ޒިންމާ އުފުލާނެ މީހަކު ނެތެވެ. ރާޑަރުތަކަށް ގެއްލި، ބޯޓާ ގުޅުން ކެނޑުނީ ކީއްވެކަމެއް ނޭނގެއެވެ. ނުވިތާކަށް، ބޯޓު އޭރު އޮތް ހިސާބެއްވެސް އެނގުނީއެއް ނޫނެވެ.  

މަދަނީ ބަދަލުގެގޮތުގައި އާއިލާތަކުން ހޯދަން އެދިފައިވާ އަގުތައް އުޅެނީ 10 މިލިއަން ޔުއާންއާ 80 މިލިއަން ޔުއާންއާ ދެމެދުގެ އަދަދުތަކުގައެވެ. އެއީ ގާތްގަނޑަކަށް 1.41 މިލިއަން ޑޮލަރާ 11.28 މިލިއަން ޑޮލަރާ ދެމެދު އަދަދެކެވެ.

ބަދަލު އަގުގެ ބޮޑު ބައެއް ހިއްސާކުރަނީ، އާއިލާތަކުން އުފުލަމުންދާ ނަފްސާނީ ތަކްލީފުތަކެވެ. ނަފްސާނީ ގެއްލުންތަކުގެ ބަދަލުގެ އަގު، 30 މިލިއަން ނުވަތަ 40 މިލިއަން ޔުއާންއަށް އަރައެވެ.

އެމްއެޗް370 އިން ދަތުރުކުރި މީހުންގެ ތެރެއިން 110 މީހެއްގެ އާއިލާއިން ވަނީ، ދައުވާ ލިބޭ 5 ފަރާތަކާ ވާހަކަދައްކައިގެން، ސެޓްލްމަންޓް އުސޫލުން ބަދަލު އަގު ހަމަޖައްސައި، އެއްބަސްވުންތަކެއްގައި ސޮއިކޮށްފައެވެ. އެ އާއިލާތަކަށް ބަދަލުގެގޮތުގައި ލިބެނީ 2.5 މިލިއަން ޔުއާންއާ 3 މިލިއަން ޔުއާންއާ ދެމެދު އަދަދެކެވެ.