ފަހުގެ ތާރީޚުގައި ދުނިޔެ ދުށް އެންމެ ވަރުގަދަ ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތަކީ ކޮބައިތޯ ސުވާލުކޮށްފިނަމަ ކޮންމެ މީހެއްގެހެން ދުލުކުރިއަށް އެންމެ ފުރަތަމަވެސް އަންނަ ނަމަކަށް ވަނީ އައިސިސްއެވެ. ސޫރިޔާގެ ހަނގުރާމަގަނޑުގެ ތެރެއިން އުފެދިގެން އައި އިސްލާމިކް ސްޓޭޓް އިރާގް އެންޑް ލީވާންޓް، ނުވަތަ އަރަބިން ކިޔައިއުޅޭގޮތުން ނަމަ ދާއިޝް (އައިސިސް)ގެ ބާރުވެރިކަން އަދިވެސް ކަނޑުވާލެވިފައެއް ނުވެއެވެ.
އައިސިސްގެ ސަބަބުން ދުނިޔެއަށް ނުރައްކާ ކުރިމަތިވެފައިވާކަމަށް، އދ.ގެ ސަލާމަތީ މަޖިލީހުން މިއަހަރު އާންމުކުރި ރިޕޯޓުގައިވެސް ވަނީ ތަކުރާރުކޮށްފައެވެ. އައިސިސްގެ ފިކުރަށް އެއްބާރުލުން ދެމުންދާ އެތައް ބަޔަކު ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކަށް ވަނީ ފެތުރިފައެވެ. ކަން މިހެން އޮތްއިރު، ގައުމުތަކުގެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ދަނީ، އައިސިސްއަށް ވާގިދޭ ފަރާތްތައް ހޯދައި، އެފަދަ މީހުންގެ މައްޗަށް ހުކުމްތައް ތަންފީޒުކުރެވޭތޯ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންނެވެ.
އައިސިސްގެ ކެމްޕޭނުގައި ބައިވެރިވެފައިވާކަމުގެ ކުށުގައި އެންމެ ފަހުން ބައެއްގެ މައްޗަށް ހުކުމް އިއްވި އެއް ގައުމަކީ ލީބިޔާއެވެ. މެއި 29 ވަނަ ދުވަހު ލީބިޔާގެ ކޯޓުން ވަނީ 23 މީހަކު މެރުމަށާއި އިތުރު 14 މީހަކު އުމުރަށް ޖަލަށް ލުމަށް ހުކުމް އިއްވާފައެވެ. އެ މީހުންނަކީ 2015 ވަނަ އަހަރު ސިރްތީ ސިޓީ ހިފުމާއި، މިސްރުގެ ނަސާރާއިންތަކެއްގެ ބޯ ބުރިކުރުމަށް ހިންގި ކެމްޕޭނުގައި ބައިވެރިވެފައިވާ މީހުންނެވެ.
6 މީހެއްގެ މައްޗަށް 10 އަހަރު ދުވަހުގެ ހުކުމް، އެކަކުގެ މައްޗަށް 5 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމް، އަދި 6 މީހެއްގެ މައްޗަށް 3 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމް، އަދި އިތުރު މީހެއްގެ މައްޗަށް 12 އަހަރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމް އިއްވާފައިވާކަމަށް ލީބިޔާގެ ބަންޑާރަ ނައިބުގެ އޮފީހުން މައުލޫމާތު ދެއެވެ. 5 މީހެއްގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތު ނުވާކަމަށް ކޯޓުން ނިންމާފައިވާއިރު، 3 މީހަކު ވަނީ ޝަރީއަތް ނިމުމުގެ ކުރިން މަރުވެފައި ކަމަށްވެސް ޚަބަރު ލިބެއެވެ.
އައިސިސްއިން ލީބިޔާގައި އޮޕަރޭޓް ކުރަމުން ދިޔަ ގޮތްޕަކީ، އެ ޖަމާއަތުގެ މަރުކަޒު ކަމުގައިވާ އިރާގާއި ސޫރިޔާއިން ބޭރުގައި ހިންގި އެންމެ ވަރުގަދަ އެއް ގޮތްޕެވެ. އެއީ 2011 ވަނަ އަހަރު ނޭޓޯގެ އެއްބާރުލުމާއެކު ލީބިޔާގައި ހިންގި ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުންތަކުގެ ތެރެއިން އުފެދުނު ނުތަނަވަސްކަމުގެ ނާޖާއިޒު ފައިދާ ނަގައިގެންނެވެ.
މުސްތަފާ ސަލީމް ތުރާބްލުސީއަކީ އައިސިސްގެ ޝިކާރައަކަށް ވީ މީހުންގެ އާއިލާތަކަށް ޚާއްސަކޮށްގެން އެކުލަވާލާފައިވާ ޖަމިއްޔާގެ އިސްވެރިޔާއެވެ. އޭނާ އުއްމީދުކޮށްގެން ހުރީ، ދައުވާ ލިބޭ ހުރިހައި އެންމެންގެ މައްޗަށް މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާނެކަމަށެވެ. އެކަން އެހެން ނުވިނަމަވެސް، ކޯޓުގެ ނިންމުން ބަލައިގަންނަކަން ތުރާބްލުސީ ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ.
މިއަދު އަހަރެމެން މިއައީ ޝަރީއަތުގެ މަޖިލިސް އަޑުއަހަން. ﷲއަށް ހަމްދު ހުރި. ހުކުމަކީ އިންސާފުވެރި ހުކުމެއް. އަހަރެންގެ ދަރިފުޅާ އާއިލާ މެންބަރެއް (ޝައިޚް ސައީދު) ވަނީ ސިރްތު މައިދާނުގަ، އައިސިސްއިން ގަތުލުކޮށްފަ. މިއަދު އަހަރެމެންނަށް ފެނިއްޖެ، އޭނަ ގަތުލުކުރި މީހާ ލަދުން އިސްދަށަށް ޖެހިފަ އިން ތަން. އަހަރެމެން ހީކުރީ އެ އެންމެންގެ މައްޗަށްވެސް މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާނެކަމަށް. އެކަމަކު، މީ ޝަރުއީ ނިޒާމުގެ ކަމެއް. އަހަރެމެންނަކަށް މިކަމަކާ ނުބެހެވޭނެ.މުސްތަފާ ސަލީމް އައްތުރާބްލުސީ؛ އައިސިސްގެ ޝިކާރައަކަށްވި މީހުންގެ ޖަމިއްޔާގެ ވެރިޔާ
ސިރްތީ ސިޓީ ކައިރީގައި ހިންގި އިންޖީނު ގެއެއްގައި އައިސިސްއިން މަރައިލި ފިރިހެނެއްގެ މަންމަ ކަމަށްވާ، ފައުޒިއްޔާ އަރްހުމާވެސް ވަނީ ކޯޓުގެ ނިންމުމަށް މަރުހަބާ ކިޔައިފައެވެ.
އަހަރެންގެ ދަރިފުޅު ޝަހީދުކޮށްލީ ބުޚާރިޔާގަ. އޭނައަށް އޭރު 22 އަހަރު. ދަރިފުޅަށް ކިޔަނީ ރަވާދު މުސްތަފާ އައްސިރްތީ. ﷲއަށް ހަމްދުހުރި. ކޯޓުގެ ނިންމުމާމެދު އަހަރެން ހިތްހަމަޖެހޭ. ﷲއަށް ހަމްދުހުރި. އަހަރެންގެ ދަރިފުޅު ވަނީ ޝަހީދުންގެ ތެރޭގަ. އެއީ ނަމާދުކޮށް އުޅުނު، އަހަރެމެންނަށް ހެޔޮ ދަރިއެއް. އެއީ ޝަހީދެއްކަން މިއަދު ޔަގީންވެއްޖެ. މިއަދު އަހަރެން ފަޚުރުވެރިވަން. ދަރިފުޅުގެ ޖަނާޒާ މިއަދު އޮތްކަހަލަ. ﷲއަށް ހަމްދު ހުރި.ފައުޒިއްޔާ އަރްހުމާ؛ އައިސިސްގެ ޝިކާރައަކަށްވި މީހެއްގެ މަންމަ
2015 ވަނަ އަހަރު، އައިސިސްގެ ލީބިޔާ ގޮފިން ވަނީ ތުރާބުލުސްގައި ހިންގި ލަގްޜަރީ ފެންވަރުގެ ކޮރިންތިއާ ހޮޓަލަށް ހަމަލާ ދީ، 9 މީހަކު މަރާލާފައެވެ. އަދި މިސްރަށް ނިސްބަތްވާ ނަސާރާއިންތަކެއްގެ ބޯ ބުރިކޮށް، އެމަންޒަރުތައް ރެކޯޑްކޮށް، އައިސިސްގެ ޕްރޮޕެގެންޑާ ވީޑިއޯތަކުގައި ވަނީ ބޭނުންކޮށްފައެވެ.
ލީބިޔާގެ އިރުމަތިން ބެންޣާޒީ، ދީރްނާ، އަދި އަޖްދާބިޔާގެ ކޮންޓްރޯލް ނެގުމަށް ފަހު، އައިސިސްއިން ވަނީ ލީބިޔާގެ އައްސޭރިފަށުގެ މަރުކަޒީ ސިޓީއެއް ކަމަށްވާ ސިރްތީގެ ކޮންޓްރޯލްވެސް ނަގާފައެވެ. 2016 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅާ ޖެހެންދެން އެ ސަރަހައްދު ކޮންޓްރޯލްކުރަމުން ދިޔައީ އައިސިސްއިން ކަމަށް ވާއިރު، ވެރިކަން ހިންގަމުންދިޔައީ އިންތިހާ ހަރުކަށި އުސޫލަކުންނެވެ.
