2023 ވަނަ އަހަރަށް ދައުލަތުގެ ޑެފިސިޓް މިހާރު ލަފާކޮށްފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ ބޮޑުވެއްޖެކަމުގައިވާނަމަ، އަންދާޒާކޮށްފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ ދައުލަތުގެ ދަރަނި އިތުރުވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ކަމަށް އެމްއެމްއޭއިން ބުނެފިއެވެ.
އަންނަ އަހަރަށް ލަފާ ކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުގެ ރިވިއުގައި ބުނެފައިވަނީ 2023 ވަނަ އަހަރަށް ސަރުކާރުގެ ބަޖެޓް ޑެފިސިޓް ފައިނޭންސް ކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ހޯދުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ 6.4 ބިލިއަން ރުފިޔާއާއި ޑޮމެސްޓިކް މާކެޓުން ހޯދުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ 4.7 ބިލިއަން ރުފިޔާއިންނެވެ. އެހެން ނަމަވެސް، ފާއިތުވި 6 އަހަރު (2017-2022) ގެ ޓްރެންޑްތަކަށް ބަލާއިރު، ސަރުކާރުން ބަޖެޓަށް ލަފާކުރާ މިންވަރަށް ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ފައިނޭންސިންގ ހަމަޖެހިފައިނުވާކަން ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށް އެމްއެމްއޭއިން ބުނެއެވެ.
އެގޮތުން ދައުލަތުން ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ހޯދޭ ފައިނޭންސިންގގެ އަދަދު އަންދާޒާކުރާ މިންވަރަށްވުރެ އެވްރެޖްކޮށް 2.1 ބިލިއަން ރުފިޔާ ދަށެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން، ސަރުކާރުގެ ޚަރަދުތައް ހަމަޖެއްސުމަށްޓަކައި ޑޮމެސްޓިކް މާކެޓަށް ބަރޯސާވާ މިންވަރު، ކުރިން އަންދާޒާކުރާ މިންވަރަށް ވުރެ ބޮޑުތަނުން އިތުރުވާކަން ވެސް ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށް އެމްއެމްއޭގެ ރިވިއުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
ފާއިތުވި 6 އަހަރުގެ ޓްރެންޑްތަކަށް ބަލާއިރު، 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ފައިނޭންސިންގ އަށް ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ހޯދޭނެކަމަށް ސަރުކާރުން އަންދާޒާކުރާ މިންވަރަށް ނުލިބުމުގެ ހިރާސްއޮތްކަމުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. މިހާލަތުގައި މިހާރު ލަފާކުރާ މިންވަރަށް (4.7 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް) ވުރެ އިތުރަށް ޑޮމެސްޓިކް މާކެޓުން ހޯދަން ޖެހިދާނެ ކަމަށް ރިވިއުގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިދަނޑިވަޅުގައި ވިޔަފާރި ބޭންކްތަކުގެ ލިކުއިޑިޓީ ހުރި މިންވަރަށާއި (މިވަގުތު ވިޔަފާރި ބޭންކްތަކުގެ ލިކުއިޑިޓީ ހުރީ 6.3 ބިލިއަން ރުފިޔާ) މިވަގުތު ވިޔަފާރި ބޭންކްތަކުން ޓީބިލްގައި އިންވެސްޓް ކޮށްފައިވާ މިންވަރަށް ރިއާޔަތްކޮށް، މިއަދަދަށް ޑޮމެސްޓިކް މާކެޓުން ފައިނޭންސިންގ ހޯދުމަށް ދަތިވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއްކަމުގައި އެ އޮތޯރިޓީއިން ފާހަގަކުރެއެވެ.
2023 ވަނަ އަހަރަށް ދައުލަތުގެ ޑެފިސިޓ މިހާރު ލަފާކޮށްފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ ބޮޑުވެއްޖެކަމުގައިވާނަމަ، އަންދާޒާކޮށްފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ ދައުލަތުގެ ދަރަނި އިތުރުވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ކަމަށް މި ރިވިއުގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި ފައިނޭންސިންގ ހަމަނުޖެހިއްޖެނަމަ، ދައުލަތުގެ އެތެރޭގެ ދަރަނި އަންދާޒާކޮށްފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ 59.4 އިންސައްތައަށް ވުރެ އިތުރުވެގެން ދާނެއެވެ.
އެމްއެމްއޭގެ ރިިވިއުގައި ބުނެފައިވަނީ 2023 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓުގައި ޕީބީއޭއިން މިހާތަނަށް އޯވަރޑްރޯކޮށްފައިވާ އަދަދު އެމްއެމްއޭއަށް ދެއްކުމަށް ސަރުކާރުން އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓުގައި ހިމާނާފައިނުވާ ކަމަށެވެ. އަދި ޕީބީއޭ އޯވަރޑްރޯކުރަމުންދާ ގޮތުގެ ޓްރެންޑަށާއި ދައުލަތުގެ ޚަރަދުތައް ހަމަޖެއްސުމަށް ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުންނާއި ޑޮމެސްޓިކް މާކެޓުން ފައިނޭންސިންގ ހޯދުމަށް މި ދަނޑިވަޅުގައި ދަތިވެފައިވާތީ، 2023 ވަނަ އަހަރުގައިވެސް ޕީބީއޭއިން އޮވަރޑްރޯކުރެވޭ އެންމެ މަތީ މިންވަރު ނުވަތަ އޮވަރޑްރޯކުރެވޭ ލިމިޓްކަމަށްވާ 4.4 ބިލިއަން ރުފިޔާއާ ގާތްއަދަދަކަށް ސަރުކާރުން އޯވަރޑްރޯކުރަން ޖެހިދާނެ ކަމަށް ބެލެވޭ ކަމަށް ރިވިއުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.