މޫސުމީ ނޭދެވޭ ބަދަލުތަކުގެ ވާހަކައަކީ، ދައްކާ ވާހަކައިގެ އަޑުފަށްގަނޑާ އަޅާ ބަލާއިރު، އަމަލީ ގޮތުން މަސައްކަތްކޮށް، އަދާ ޖެހުނުއިރުވެސް ފުރިހަމަ ހައްލެއް ހޯދިފައި ނުވާ ބޮޑު މައްސަލައެކެވެ. ތިމާވެއްޓަށް ފަރުވާ ކުޑަކޮށް، ވެއްޓަށް ގެއްލުން ދެނިވި އަމަލުތައް ހިންގުމުގެ ސަބަބުން، އެކަމުގެ ގެއްލުން ފޯރަމުން ދަނީ ހަމައެކަނި އަދުގެ ޖީލުތަކަށް ނޫން ކަމާއި، އެކަމަކީ ތާ އަބަދަށް ދެމިގެން ދަނިވި އަނދިރި ކަމެއްގެ ތެރެއަށް ދުނިޔެ ވައްޓާލާ ވަރުގެ ނުރައްކާ ކަމެއް ކަން، އަވަށްޓެރި އިންޑިއާގެ އަދުގެ މަސްރަޙަށް ބަލާލުމުން ހެކި ދެއެވެ.
އިންޑިއާގެ ވެރިކަން ކުރާ ނިއުދިއްލީގެ ލޯކަލް ގަވަމަންޓުން ވަނީ، އެ ސަރަޙައްދުގެ ވައި، އިންތިހާއަށް ތަޣައްޔަރު ވުމުގެ ސަބަބުން، ނޮވެމްބަރު 5 ވަނަ ދުވަހުން ފަށައިގެން އެ ސިޓީގެ ޕްރައިމަރީ ސްކޫލްތަކުގެ ކިއެވުން މެދުކަނޑާލާފައެވެ. ވައި ނުސާފުވެ، ޖައްވު ތަޣައްޔަރުވުމުގެ ސަބަބުން އަނދިރިވެ، ބަނަވެގެން އެ ދިޔައީ އެތައް ދަރީންނެއްގެ ޢިލްމީ ކުރިމަގު ކަމާ މެދު ވިސްނާލެވުނުތޯއެވެ.
ހެނދުނު ހޭލަފައާއެކީ އަހަރަމެންގެ ހިތަށް އަރާ ދަރިން ސްކޫލަކަށް ނުފޮނުވާނަމޭ. ބެލްކަންޏަށް ނުކުމެލީމަ އެބަ އެނގޭ ހާލަތު ވަރަށް ގޯސްކަން. ނޭވާލާންވެސް އުނދަގޫވޭ. އެކަމަކީ، މީ އެ ދަރިންގެ ތަޢުލީމާ ގުޅިފަ އޮތް ކަމެއް. އެހެންވެ، އަޅަންޖެހޭ ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅެއް އަޅައިގެން އެ ދަރިން ސްކޫލަށް ފޮނުވަނީ. ވެށީގެ ތަޣައްޔަރުކަމުން، ދަރިންގެ ސިއްޙަތަށް ފޯރާފާނެ ނޭދެވޭ އަސަރަކާ މެދު އަހަރަމެން އަބަދުވެސް ކަންބޮޑުވެ، މާޔޫސްވޭ. މީ ވަރަށް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް. ފާއިތުވެދާ ކޮންމެ އަހަރަކާއެކު ބޮޑުވަމުންދާ މާޔޫސްކަމެއް.ޝިރްކާންތު ޝަރުމާ؛ ބެލެނިވެރިއެއް
ދިއްލީގެ ޗީފް މިނިސްޓަރު، އަރްވީންދު ކެޖްރިވާލް ވަނީ، އެ ސިޓީ ތެރޭގެ ޓްރެފިކް ފްލޯ ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަށްވެސް ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާނެ ކަމަށް އިޝާރަތް ކޮށްފައެވެ. ކަން މިހެން އޮތް އިރު، ސްކޫލްތަކުގެ ކިއެވުން މެދުކަނޑާލުމަކީ، ހުރިހާ ބެލެނިވެރިން، މާ ރުހޭ ކަމަކަށްވެސް ނުވެއެވެ. ވާނީވެސް އެހެންތާއެވެ.
ބޭރަށް ނުކުމެލާއިރަށް ދެލޮލުން ފެން އާދޭ. ކަރުތެރޭގަ ރިއްސާ. އެކަމަކު، މި ސަބަބާ ހެދި ސްކޫލަށް ނުފޮނުވާ ހުރެވޭކަށް ނެތް. ކޮވިޑާ ހެދިވެސް ދަރިންގެ ކިއެވުމުން ބޮޑުބައެއް ގެއްލިއްޖެ. އެހެންވެ، އަހަރަމެންގެ ދަރިންނަށް ދަސްކޮށްދެވިދާނެ މާސްކު އަޅައިގެން އުޅެން. އޭރުން ސްކޫލަށްވެސް ފޮނުވިދާނެ.އަނެއްބައި ބެލެނިވެރިންގެ ފިކުރު މުޅިން ތަފާތެވެ.
ގުރޭޑް 9 އަކާއި 12 އާއި ދެމެދު ޢުމުރުގެ ކުދިންގެ ދިފާޢީ ނިޒާމުވެސް މާ ވަރުގަދައެއް ނުވާނެ. ނޮއިޑާގެ ސްކޫލްތަކުގަ، ގުރޭޑް 8 އާ ހިސާބަށް އޮންލައިންކޮށް ކިޔަވާދޭން އުޅޭ ކަހަލަ ވާހަކަތަކެއް އިވިފަ އޮތީ. އެކަމަކު ކުޅިވަރު ހަރަކާތްތައް ކުރިއަށް ދާނެ ކަމަށް ވަނީ. ދަރިންގެ ނޭވާލާ ނިޒާމުގެ ހާލަތަކު މިދަނީ ގޯހުން ގޯހަށް. އަހަރަމެން ބޭނުންވަނީ އޮންލައިން ކުލާސްތަކަށް ރުޖޫޢަވާން.ނިއްކީ ވިޔާ؛ ދިއްލީގެ ރަށްވެއްސެއް އަދި 14 އަހަރުގެ ކުއްޖެއްގެ މަންމަ
އިންތިހާއަށް ތަޣައްޔަރުވެފައިވާ ވެއްޓެއްގެ ތެރެއަށް ލޯބިވާ ދަރިން ނެރުމާ މެދު ބެލެނިވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުންވެސް އިންތިހާއެވެ. ނޭވާލާން އުނދަގޫވުމާއި، ލޯ ކެރުމާއި، ނޭފަރާތާއި ކަރު ތެރެ ހިރުވުން ފަދަ ޝަކުވާތަކަކީ ދަރިންގެ ފަރާތުން ތާ އަބަދުމެ އަހަން ޖެހިފައި އޮންނަ ހިތްދަތި އަޑެކެވެ. ވައިގެ ކޮލިޓީގެ މިންގަނޑު ހުރީ އިންތިހާއަށް ނުރައްކާ ގިންތީގައި ކަމަށް، ސެންޓްރަލް ޕޮލޫޝަން ކޮންޓްރޯލް ބޯޑުގެ ރެކޯޑްތަކުން ދައްކައެވެ.
އިތުރުވަމުންދާ ތަޣައްޔަރުވަމާއެކު ގިނަ މައްސަލަތަކަކާ ކުރިމަތިވަމުން ދަނީ. ވަކިން ހާއްސަކޮށް ދޮށީ ޢުމުރުގެ މީހުންނާއި ކުޑަކުދިންނަށް. ދޮށީ ޢުމުރުގެ މީހުންނަށް، ނޭވާލުމުގެ މައްސަލަތައްވެސް ދަނީ ކުރިމަތިވަމުން. ތަޣައްޔަރުކަމުގެ ނޭދެވޭ އަސަރު، ކުޑަ ކުދިންނަށްވެސް ދަނީ ފޯރަމުން. އެކުދިންގެ ދިރިއުޅުމައިގެން ކުރިއަށް ދާނެ ގޮތެއް މަށަކަށް ނުވިސްނޭ... މުސްތަޤުބަލުގަ އެކުދިންނަށް ވާނީ ކިހިނެއް؟މަނީޝް؛ ދިއްލީގެ ރަށްވެއްސެއް
ދިއްލީގެ ޕްރައިމަރީ ސްކޫލްތަކުގެ ކިއެވުން މެދުކަނޑާލާފައި ވަނީ، ކަންބޮޑުވެފައިވާ ބެލެނިވެރިންނާއި، ތިމާވެށީގެ ދިފާއުގައި މަސައްކަތް އެކްޓިވިސްޓުން، ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ހިންގި ވަރުގަދަ ކެމްޕޭނަކާ ގުޅިގެންނެވެ.