އިނގިރޭސީންގެ ރަސްކަމުގެ ޢިއްޒަތްތެރި ތަޚުތަށް ޖަލާލަތުލްމަލިކާ ކްއީން އެލިޒަބަތު، އިސްވެވަޑައިގަތުމުގެ އުފާވެރި މުނާސަބަތު ދިވެހިރާއްޖޭގައި ކުލަގަދަ ގޮތެއްގައި މީގެ 70 އަހަރުކުރިން 1952ގައި ފާހަގަކުރެވުނެވެ.

ދިވެހި ގައުމުގެ އިޚްލާޞްތެރި މުބާރިކުބާދީއާ ހެއުއެދުންތައް އެމަތިވެތި ރާނީގެ އަރިއަހަށް، ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ވެރިޔާ އަލްއަމީރު މުޙައްމަދު އަމީނު ވަނީ އަދާކުރައްވާފައިވެއެވެ.

ކްއީން އެލިޒަބަތުގެ އުމުރުފުޅު ދަންމަވައި ނަސްރާ ނަސީބު އިތުރުކުރެއްވުމަށް ދިވެހިރާއްޖެއިން ވަނީ މީގެ 70 އަހަރުކުރިން ދުޢާކޮށްފައެވެ. ޖަލާލަތުލްމަލިކާ ކްއީން އެލިޒަބަތު (ނ.ޣ.ޢ. ވ.)ގެ އުމުރުފުޅުން 95 އަހަރުފުޅުވެއްޖެއެވެ. ރަނިކަމުގެ ތަޚުތުގައި 70 އަހަރުވެއްޖެއެވެ.

ޖަލާލަތުލްމަލިކާ ކްއީން އެލިޒަބަތުގެ އަރިއަހަށް (ނ.ޣ. ޢ..ވ.) ދިވެހި ދައުލަތުގެ އެންމެ މަތިވެރި ޢިއްޒަތް، ނިޝާން ޣާޒީގެ ޢިއްޒަތްތެރި ވެރިޔާގެ ލަގަބު އެރުވުނީ، ރާއްޖެއަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުގައި 13 މާރިޗު 1972ގައެވެ. 1952ން 1965ށް 13 އަހަރު ދިވެހިރާއްޖޭގެވެސް ޝަރަފުވެރި ވެރިއެެކެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެ 2 ޖަނަވަރީ 1989ން 26 ޖުލައި 1965ށް އޮތީ އިނގިރޭސީންގެ ހިމާޔަތުގެ  ދަށުގައެެވެ. ވަރަށް ގިނަ މުއައްރިހުންނާޢި ލިޔުންތެރިން ލިޔުއްވާފައިވަނީ 16 ޑިސެންބަރު 1887ގައި އައްސުލްޠާން މުޙައްމަދު މުޢީނުއްދީނުލް އައްވަލު (ކުޑަބަންޑާރައިން)ގެ ރަސްކަމުގައި ކަމަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޤާނޫނީ ގޮތުން ބުރަވެވެނީ 1889ގައި އައްސުލްޠާން އިބްރާހީމް ނޫރުއްދީން (ނޫރައްދީން ބަންޑާރައިން)ގެ ރަސްކަމުގައި ކަމަށެވެ.

އެއީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީ 1932ގައި ވަނީ 2 ޖަނަވަރީ 1889ގައި ކަމަށެވެ!

"1889 ވަނަ އަހަރުގެ ޖަނަވަރީން 2ވަނަ ދުވަހު، އިނގިރޭސި ދައުލަތުން ކުއީން ވިކްޓޯރިޔާގެ ފަރާތްޕުޅުން ވައުދު ފޮނުއްވި ކަމަށެވެ"

24 އޭޕުރީލު 1948ގެ ދާޚިލީ މިނިވަންކަމުގެ އެއްބަސްވުމަށްފަހު، 1 ޖަނަވަރީ 1953ގައި އަމަލުކުރަން ފެށުނު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޖުމުހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 3ވަނަ މާއްދާ "ދިވެހިރާއްޖެއަކީ އިނގިރޭސީންގެ ޢިއްޒަތްތެރި ރާނީގެ ޙިމާޔަތްތެރިކަމުގެ ދަށުގައިވާ މިނިވަން ދައުލަތެކެވެ."

(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޖުމުހޫރިއްޔާއާއި ޤައުމުގެ ރައީސް ސުމުއްވުލްއަމީރު މުޙައްމަދު އަމީން ދޮށިމޭނާކިލެގެފާނުގެ ރިޔާސަތު ފެށުނު ދުވަސް) 26 ޖުލައި 1965ގައި، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ޚާރިޖީ ފުރިހަމަ މިނިވަންކަން ލިބުމަށްފަހު، 11 ނޮވެންބަރު 1968ގައި އަމަލުކުރަން ފެށުނު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދެވަނަ ޖުމުހޫރިއްޔާ މިޖުމުހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީ، 2ވަނަ މާއްދާ "ދިވެހިރާއްޖެއަކީ އަމިއްލަކަމާއި މިނިވަންކަން. ފުރިހަމައަށް ލިބިގެންވާ ވެރިކަން ހިނގާ ދައުލަތެކެވެ. ދައުލަތުގެ ނަމަކީ ދިވެހިޖުމުހޫރިއްޔާއެވެ."

(މި ޖުމުހޫރިއްޔާއާއި ރައީސުލްޖުމުހޫރިއްޔާ ސުމުއްވުލްއަމީރު އިބްރާހީމް ނާޞިރު ރަންނަބަނޑޭރި ކިލެގެފާނު، ނިޝާން ޣާޒީގެ ޢިއްޒަތްތެރި ވެރިޔާގެ ރިޔާސަތު ފެށުނު ދުވަސް) ވީމާ، ޤާނޫނީގޮތުން ބަލާއިރު ދިވެހިރާއްޖެ އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ހިމާޔަތުގެ ދަށުގައި އޮތީ 2 ޖަނަވަރީ 1889ން 26 ޖުލައި 1965 އަށެވެ. 

ވީމާ، 77 އަހަރެއް ނޫނެވެ. 75ވަރަކަށް އަހަރެވެ.