އަދުލު އިންސާފު ލިބުން ލަސްވާ ވާހަކައަކީ އެތައް ބަޔެއްގެ ޝަކުވާއެވެ. ދިގު އިންތިޒާރަކަށްފަހު ކޯޓުގެ ފަހު ނިންމުމާ ހަމައަށް އަންނައިރު, އިންސާފު ލިބޭކަމުގެ އިހުސާސެއް އަނިޔާ ލިބޭ މީހާއަށް ނުކުރެވެއެވެ. ކުށްކުރާ މީހާގެ ހައްގުތަކަށް ބަލައިގެން އެތައް މަރުހަލާއެއް ކަޑައްތުކުރަން ޖެހޭއިރު, އަނިޔާ ލިބޭ މީހާގެ އިންސާފެއް ނޯންނަނީބާވައޭ ހިތަށްއަރާ ފަހަރުތައްވެސް އަންނަނީ މަދެއްކޮށެއް ނޫނެވެ. ދެފަރާތުގެވެސް ހައްގުތަކެއް އޮވެއެވެ. އެކަމަށް ކޯޓުގައި ރިއާޔަތްވެސް ކުރަންޖެހެއެވެ.
މިސާލަކަށް ބައެއްގެ އަތުން އޮޅުވާލައިގެން އެތައް މިލިއަން ރުފިޔާއެއް ނެގުމަށްފަހު ގައުމުން ފިލައިގެން ދަނީއެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ އެމީހާ އުޅޭ ތަނެއް ނޭނގިގެން އެތައް ދުވަހެއް ވޭތުވެއެވެ. އެމީހާ އުޅޭތަން އެނގޭހިސާބުން އެމީހާ ގެނެވޭނެ ގޮތެއް ނޯވެއެވެ. ޝަރީއަތުގެ ކުރި މައްޗަށް އެމީހާ ނުގެނެވި, ޝަރީއަތް ކުރިޔަށް ނުގެންދެވި އެތައް ދުވަހެއް ދިގުލައިގެންދަނީއެވެ. އަނެއްކޮޅުން އަނިޔާ ލިބުނު ރައްޔިތުންގެ ހައްގުތައް ކަށަވަރުކުރެވޭނެ ގޮތެއް ސަރުކާރަށް ހޯދަން މަޖުބޫރުވެއެވެ. ދެން ކޮންމެވެސް ގޮތެއް ހޯދައިގެން ރައްޔިތުންނަށް ލިބުނު ގެއްލުން ފޫބެއްދޭނެ ގޮތެއް ސަރުކާރުން ހޯދައެވެ. ނަމަވެސް ހަގީގަތުގައި އެގޮތުގެ ސަބަބުންވެސް ގެއްލުންވެގެންދަނީ ހަމަ ރައްޔިތުންނަށެވެ. އެއީ ރައްޔިތުން ބޭނުންވާ އެހެން ކޮންމެވެސް ކަމަކަށް ޚަރަދުކުރުމަށް ނުވަތަ ދޭންހުރި ފައިސާއެވެ.
އެތައް ދުވަހެއްގެ އިންތިޒާރަކަށްފަހު ބޭނުންވާ މީހާ ރާއްޖެ ގެނެވެއެވެ. ބަންދުކުރެވި ޝަރުއީ މަރުހަލާ ފެށެއެވެ. ނަމަވެސް އަނެއްކާވެސް ސިއްހީ މައްސަލަތަކެއް ނުވަތަ އެނޫންވެސް ކޮންމެސް ސަބަބެއް ދެއްކުމަށްފަހު އެމީހާ ބަންދުން ދޫކޮށްލައެވެ. ދެން ހިނގައިދަނީ އެމީހާގެ ބަންދުގެ މުއްދަތާމެދު ގޮތެއް ނިންމުމެވެ. އެމީހާގެ ސިއްހީ މައްސަލަތަކާއި ދެންވެސް ހުރި ޖިނާއީ އިޖުރާތުގެ އެހެން ކޮންމެސް މައްސަލައަކަށް ހައްލު ހޯދުމެވެ. ބަންދުން މިނިވަންވުމުން އޭނާ ބަންދުގައި ބެހެއްޓުމަށް އަނެއްކާ މައްސަލަ ހުށަހަޅައެވެ. އެޝަރީއަތްތައް ކުރިޔަށްދެއެެވެ. އެޝަރީއަތްތަކުގައި ދެން ކުރިމަތިވަނީ އިސްތިއުނާފީ މައްސަލަތަކެވެ. އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް އޮންނަ މުއްދަތު ގުނުމުގެ މައްސަލަތަކެވެ. ކޮންމެސް ގާނޫނަކާއި ގަވާއިދެއް ފުށުއަރައި, އަނެއްކާ އެކަމަށް ހައްލެއް ގެންނަންޖެހެއެވެ. އޭރުވެސް އަދި އަސްލު މައްސަލައިގެ ޝަރީއަތް އޮންނަނީ އޮތްތާނގައެވެ. އެކަން ކުރިޔަކަށް ނުދެއެވެ. އެއް ކޯޓުން އަނެއް ކޯޓުގައި މައްސަލައިގެ ބޭރުގައި ހުރި ކަންތައްތަކަށް ހައްލު ހޯދުމަށް އެތައް ދުވަހެއް ހޭދަވެގެންދެއެވެ.
މިހުރިހާ މަރުހަލާތަކެއް ކަޑައްތުކޮށް އެނިންމުންތައް ނިންމައި, އަސްލު މައްސަލައަށް ގޮތެއް ނިންމުން ލަސްވެގެންދަނީއެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން އިންސާފު ލިބުން ލަސްވުމާއި ބޭއިންސާފަށް މަގުފަހިވެގެންދަނީއެވެ. މިހާރު ކޯޓުތަކުގައި ހިނގަމުންދާ މައްސަލަތަކަށް ބަލާއިރުވެސް މިފަދަ އެތައް މައްސަލައެއް ދިގުލައިގެން އެބަދެއެވެ. ރައްޔިތުންގެ ހައްގުތަކާ ގުޅިފައިހުރި އެތައް މައްސަލައަކާއި, ދައުލަތާ ގުޅުންހުރި މައްސަލަތައް މީގެތެރޭގައި އެބަހުއްޓެވެ. ނަމަވެސް އެކި މަރުހަލާތަކުގައި ގޮތްތައް ކަނޑައަޅަންޖެހި އަސްލު މައްސަލައިގެ ޝަރީއަތް ކުރިޔަށްނުގެންދެވި އިންސާފާ ހިސާބާ ދިޔުން ލަސްވަނީއެވެ. އިންސާފު ނުލިބި ލަސްވުމަކީވެސް އިންސާފު ލިބުމަށް ހުރަސް އެޅުމެވެ.
