ފެނާ ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ދިނުމުގައި އިއާދަ ކުރަނިވި ހަކަތަ ބޭނުންކުރަން ޖެހޭ ގޮތަށް ނިންމައި، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ބިލް މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފިއެވެ.
ކޮމިޓީ ރިޕޯޓް ހުށައަޅުއްވަމުން، ބިލު ދިރާސާކުރި އެންވަރަންމަންޓް އެންޑް ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރު، ހޯރަފުށި ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ސަލީމް ވިދާޅުވީ، ސިއްޙީ މައްސަލަތައް އަތޮޅުތެރޭގައި އިތުރުވެގެންދާ ދިޔުމަކީ ފެނާ ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް އެންމެ ފުރިހަމަ ގޮތުގައި އަތޮޅުތެރޭގައި ލިބެން ނެތުމުން ކަމުގައެވެ. އެހެންކަމުން މި ތަފާތު ނައްތާލައި، ރަނގަޅު ދިރިއުޅުމެއް ރައްޔިތުންނަށް ފަހިކޮށްދިނުމަށް ފެނާއި ނަރުދަމާއަށް ސަރުކާރުން ބޮޑު އިންވެސްޓްމެންޓެއް ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ.
މެމްބަރު ސަލީމް ވިދާޅުވީ، މިހާރު ރާއްޖޭގައި ސިޔާސަތު އޮތް ގޮތުން ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތަށް ނަގާ އެއްވެސް ފީއެއް ނޯންނާނެ ކަމަށެވެ. ކުރިން ނަގަމުން ދިޔަ ފީތައް މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ކަނޑާލާފައިވާކަމަށް ސަލީމް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ދައުލަތަށް މިކަމުން ބުރައެއް އުފުލަން ޖެހިފައިވާއިރު، މިފަދަ ނިޒާމްތަކަކީ، ތެލަށް ކުރަން ޖެހޭ ޚަރަދު ކުޑަ ނިޒާމްތަކަށް ހެދޭ ގޮތަށް ޤާނޫނު ފަރުމާ ކުރެވިފައިވާކަމަށްވެސް ސަލީމް ވިދާޅުވިއެވެ. އެހެންކަމުން މި ނިޒާމްތައް ހިންގުން އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލު ކުރަންޖެހޭ ކަމަށް ސަލީމް ވިދާޅުވިއެވެ.
ކޮމިޓީ ރިޕޯޓަށް ތަޅުމުން ވަނީ އިސްލާހެއް ހުށައަޅާފައެވެ. އެ އިސްލާހުގައި ބުނެފައިވަނީ، މިޤާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާފަހުން ފެން ޕްލާންޓެއް އޮޕަރޭޓް ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދޭންވާނީ، އެ ޕްލާންޓެއް ހިންގުމަށް ބޭނުންވާ ކަރަންޓު އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިން ލިބެން ހުރިކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށްފަހުގައި ކަމަށެވެ. ގެމަނަފުށީ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ސައީދު ހުށައެޅުއްވި އިސްލާހު ފާސްވީ، 40 މެމްބަރުންގެ އިއްތިފާގުންނެވެ.
މި އިސްލާހާއެކު ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ބިލު ފާސްވީ 47 މެމްބަރުންގެ އިއްތިފާގުންނެވެ.
ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ބިލަށް ހުށައެޅިފައިވަނީ، މައިގަނޑު 7 އިސްލާހެކެވެ.
އަދި ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ނިޒާމު ގާއިމުކުރުމަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު ޓެސްޓްކޮށް ސެޓިފައި ކުރާނެ ގަވާއިދުތައް އެކުލަވާލުމުގެ އިސްލާހު ވަނީ އޮތް ގޮތަށް ފާސްކޮށްފައެވެ.
މިނިސްޓްރީގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި އޮތް ފެނާ ނަރުދަމާގެ ނިޒާމް ޑިޒައިންކޮށް ގާއިމްކުރުމާއި، ޚިދުމަތް ދިނުން ކަމާ ގުޅޭ މުއައްސަސާތަކުގެ މަޝްވަރާގެ މަތިން އެކުލަވާމަށް އޮތް އޮތުން އެގޮތަށް ކޮމިޓީންވަނީ ފާސްކޮށްފައެވެ.
ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ދިނުމަށް ބޭނުންކުރާ ސާމާނު ޓެސްޓުކޮށް ސެޓިފައިކުރާނެ މިންގަޑު ކަނޑައެޅުމުގެ އިސްލާހުވެސް ވަނީ އޮތް ގޮތަށް ފާސްކޮށްފައެވެ.
ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ދިނުމަށް ލައިސަންސް ދީފައިވާ ކޮންމެ ފަރާތަކުންވެސް 5 އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ޕްލޭނެއް އެކުލަވާލައި މިނިސްޓްރީ އަދި އޮތޯރިޓީއަށް ހުށައަޅައި، ކޮންމެ ފަސް އަހަރަކުން ޕްލޭން މުރާޖާ ކުރަންވާނެކަމަށް އޮތް އިސްލާހު ކޮމިޓީން ފާސް ކޮށްފައި ނުވެއެވެ. ކޮމިޓީ ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވަނީ މި ޚިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކުން ވޭދުވެދިޔަ އަހަރު އެ ފަރާތްތަކަށް ހާސިލްކުރެވިފައިވާ ކަންކަމަށް ބަލައި، ކުރިއަށް އޮތް އަހަރު އެފަރާތްތަކުން ކުރަން ކަނޑައަޅާ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ކޮންމެ މީލާދީ އަހަރަކަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓެއް ތައްޔާރުކުރާ ކަމަށެވެ. އަދި މި ބަޖެތް ތައްޔާރުކުރަނީ އެ އަހަރަކަށް ކުރުމަށް ޕްލޭން ކުރެވޭ ކަންކަންވެސް ހިމަނައިގެން ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން އެ މާއްދާ ކުރިން އޮތް ގޮތަށް ބޭއްވުމަށް ކޮމިޓީން ވަނީ ނިންމާފައެވެ.
ފެން އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ ހަކަތައަކީ އޮތޯރިޓީން ކަނޑައަޅާ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތަށް، ގްރިޑް ސްޓެބިލިޓީއަށް ބުރޫނާރާނެ އެންމެ މަތީ މިންވަރަކަށް އިއާދަކުރަނިވި ވަސީލަތްތައް ބޭނުނުްކޮށްގެން އުފައްދާ ހަކަތަ ކަމުގައި ވާންވާނެ ކަމަށް ހުށައެޅުނު އިސްލާހުވެސް ކޮމިޓީން ބަލައެއް ނުގަނެއެވެ. ސަބަބެއް ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ ފެނުގެ ޚިދުމަތް ދިނުމަށް މިހާރުވެސް ބޭނުންކުރާ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ކުރާ ޚަރަދަކީ ނިސްބަތުން ކުޑަ ޚަރަދެއް ކަމަށެވެ. އަދި މިހާރުވެސް ފެން އުފައްދާ ޕްލާންޓްތައް އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލު ކުރެވިދާނެކަމަށް ކޮމިޓީއަށް މައުލޫމާތު ލިބިފައިވާކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން ރާއްޖެ ނެޓް ޒީރޯ ޤައުމަކަށް ހެދުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާތީ، އެކަމަށް ބާރު އެޅުމުގެ ގޮތުން ކުރިން އެ މާއްދާ އޮތް ގޮތަށް ބޭއްވުމަށް ކޮމިޓީން ވަނީ ނިންމާފައެވެ.
ކުރިން އެ މާއްދާގައި ބުނެފައިވަނީ، ފެން އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ ހަކަތައަކީ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ ކަމުގައި ވާންވާނެ ކަމަށެވެ.
ޤާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުގައި އެކްސްކްލޫސިވް އޮޕަރޭޓިންގ ލައިސަންސް ދިނުމާބެހޭ އާންމު އުސޫލްތައް ކަނޑައަޅައި ބަޔާން ކުރަންވާނެ ކަމަށް އޮތް އޮތުން އުނި ކުރުމަށް ބިލުގައި އޮތް ނަމަވެސް، ކޮމިޓީން އެ އިސްލާހު ފާހެއް ނުވެއެވެ. ސަބަބެއް ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ އެފަދަ ހާލަތެއް މެދުވެރިވެއްޖެނަމަ އެކަން ކުރެވޭނެ ގޮތް މަގުފަހިކުރުން ކަމުގައެވެ.
ބިމުން ފެން ނަގައި ބޭނުން ކޮށްގެން މަސައްކަތް ކުރުމުގައި ގަވާއިދުތަކާ ޚިލާފުވެއްޖެނަމަ ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭ ކުޑަ ބޮޑުމިން ކޮމިޓީން ވަނީ ކަނޑައަޅާފައެވެ. އެގޮތުން 5،000 ރުފިޔާއާއި 1،000،000 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކަށް ޖޫރިމަނާ ކުރުމުގެ އިޚްތިޔާރު އޮތޯރިޓީއަށް ލިބިގެންވާކަމަށް ވަނީ ނިންމާފައެވެ.