ރައީސް އޮފީހުގެ ކުރީގެ ލީގަލް އެފެއާޒް މިނިސްޓަރު އައިޝަތު އާޒިމާ ޝަކޫރުގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ މަނީ ލޯންޑަރުކުރުމާއި ގުޅޭ ދެ ދައުވާ މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެކަމަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ނިންމުމުން، އޭނާގެ ފަރާތުން ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރި މައްސަލައިގެ ދެވަނަ އަޑުއެހުން ހައިކޯޓުގައި ކުރިއަށް ގެންގޮސްފިއެވެ.
މި މައްސަލައިގެ ފުރަތަމައަޑުއެހުންކުރިއަށް ގެންދިޔައީ ބުދަ ދުވަހުއެވެ. އެ އަޑުއެހުމުގައި ދައުލަތުން ވަނީ އާޒިމާގެ ވަކީލެއްގެ ގޮތުގައި އިންނެވި އެއް ފަރާތަކީ ކުރީގެ ޑެޕިއުޓީ ޕީޖީ މަރިޔަމް ނިހާޔަތުއަށް މި މައްސަލައިގައި ވަކާލާތު ނުކުރެވޭނެކަމަށް ބަޔާންކޮށް އިއުތިރާޒެއް ހުށައަޅާފައެވެ. އެ އިއުތިރާޒާ ގުޅިގެން ދެފަރާތުން ވާހަކަ ދައްކާފައިވާއިރު، ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ އަޑުއެހުމުގައި ވަނީ އެއަށް ގޮތެއް ނިންމަވާފައެވެ.
މި މައްސަލަ ހައިކޯޓުގައި ބައްލަވާ ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ވަނީ ނިހާޔަތުއަށް އާޒިމާގެ ވަކީލެއްގެ ގޮތުގައި ތަމްސީލު ކުރެވޭނެކަމަށް ކަނޑައަޅާފައެވެ. އެއަށްފަހު އާޒިމާގެ ފަރާތުން އިސްތިއުނާފީ ނުކުތާ ޚުލާސާ ގޮތެއްގައި ހުށައެޅުއްވިއެވެ.
އާޒިމާގެ ފަރާތުން އެދިފައިވަނީ މި މައްސަލައިގައި އޭނާގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ ދައުވާތަކަކީ މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެ ދައުވާތަކެއްކަމަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ނިންމާފައިވަނީ ރަނގަޅަށް ނޫންކަމަށް ކަނޑައަޅުއްވައިދެއްވުމާއި، މި ދައުވާތަކަކީ މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެ ދައުވާތަކެއް ނޫންކަމަށް ހައިކޯޓުން ކަނޑައެޅުއްވުމެވެ.
މި މައްސަލައާއި ގުޅިގެން ދައުލަތުން އިޖުރާއީ އިތުރު އިއުތިރާޒެއް ނަގާފައިވާއިރު، ދެން ކުރިއަށް ދިޔައީ އެ ނުކުތާއަށް ވާހަކަ ދެއްކުމެވެ. އެގޮތުން އެ ނުކުތާއަށް ދެފަރާތުންވެސް ދިގު ބަހުސެއް ކޮށްފައިވެއެވެ.
މަރުޙަލާ މާނަ ކުރުން:
މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ދައުލަތުން ބުނެފައިވަނީ، ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ޤާނޫނުގެ 198 ވަނަ މާއްދާއަށް ރިއާޔަތް ކުރާއިރު، އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭނީ ކޮން ބާވަތެއްގެ ނިންމުމެއްކަން ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން އެ މާއްދާގައި ކޯޓަކުން ކޮށްފައިވާ ޙުކުމެއް، ނުވަތަ ނެރެފައިވާ އަމުރެއް، ނުވަތަ ޝަރީޢަތުގެ ކުރިން ހުށަހަޅާ ހުށަހެޅުން ހުށަހެޅުމުގެމަރުޙަލާގައިކޯޓަކުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުމެއް އިސްތިއުނާފު ކުރެވިދާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމަށް ދައުލަތުގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ.
ދައުލަތުން ބުނާ ގޮތުގައި މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެތޯ ނިންމާ ނިންމުމަކީ ޝަރީއަތުގެ ކުރިން ހުށައަޅާ ހުށައެޅުމެއްގެ ގޮތުގައި ނިންމާ ނިންމުމެއް ނޫނެވެ.
ދައުލަތުގެ އެ ބުނުމަށް ރައްދު ދެއްވަމުން އާޒިމާގެ ވަކީލު ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި، ޝަރީއަތުގެ މަރުޙަލާ 5 ބަޔަކަށް ބެހެއެވެ. އެއީ ތަހުޤީޤީ މަރުޙަލާއާއި، ދައުވާކުރުމުގެ މަރުޙަލާއާއި، ޝަރީއަތުގެ ކުރީގެ ހުށައެޅުންތަކުގެ މަރުޙަލާއާއި، ޝަރީއަތުގެ މަރުޙަލާގެ އިތުރުން، ޝަރީއަތުގެ ފަހުގެ މަރުޙަލާއެވެ.
އޭގެ ތެރެއިން ޝަރީއަތުގެ ކުރީގެ މަރުޙަލާ 2 ބަޔަކަށް ބެހޭކަމަށް އާޒިމާގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ. އެއީ އިބްތިދާއީ މަރުޙަލާއާއި، ޝަރީއަތުގެ ކުރީގެ ހުށައެޅުންތަކުގެ މަރުޙަލާކަމަށްވާއިރު، ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ޤާނޫނުގެ 198 ވަނަ މާއްދާގައި އެ ބަޔާންކުރާ މަރުޙަލާ މާނަކުރަނީ އެ ދެބައިވެސް ހިމަނައިގެންކަމަށް އާޒިމާގެ ވަކީލުން ދެކިލައްވައެވެ.
ތަފާތު ކުރުން ގެންގުޅޭކަމުގެ ތުހުމަތު:
އާޒިމާގެ ފަރާތުން ތުހުމަތު ކުރާ ގޮތުގައި ދައުލަތުން އޭނައާމެދު ފެށުނީއްސުރެ ތަފާތުކުރުން ގެންގުޅެއެވެ. އެގޮތުން ޔޫތު މިނިސްޓަރު އަހުމަދު މަހުލޫފުގެ މައްސަލައިގައި މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ނުގެންދެވޭނެކަމަށް ނިންމި ނިންމުން ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ޤާނޫނުގެ 198 ވަނަ މާއްދާއަށް ފެތޭކަމަށް ބަޔާންކޮށް ދައުލަތަށް އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭނަމަ، މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެކަމަށް ބަޔާންކޮށް ނިންމި ނިންމުމެއް އާޒިމާއަށް އިސްތިއުނާފު ނުކުރެވޭނެކަމަށް ބެލެވޭނެ ޤާނޫނީ ހަމައެއް ނެތްކަމަށް އޭނާގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ.
އާޒިމާގެ ފަރާތުން ފާހަގަކުރާ ގޮތުގައި އެހިސާބުން އެ އިތުރު ކުރެވެނީ ޤާނޫނު ނުދަންނަ ތަރުތީބެކެވެ.
ޤާނޫނު ނުދަނޭ ދައުލަތުން އެ ވިދާޅުވާ އެއްޗެއް، ދައުލަތުން ވަކިވަކި މީހުންނަށް ވަކިވަކި ސިޔާސަތު ގެންގުޅޭއާޒިމާގެ ވަކީލު
އާޒިމާގެ ފަރާތުން އޭނާގެ ވަކީލު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ބަހުސްގެ ބޭނުމަށް ދައުލަތުން އެ ބުނިގޮތަށް އަމަލު ކުރާނަމަ، ތުހުމަތުވާ މީހާ ޝަރީއަތް ނިމި ގޮތެއް ކަނޑައެޅެންދެން އޭނާ ހުންނަން ޖެހޭނީ އެކަމުގެ ތެރޭގައި ތާށިވެފައެވެ.
ހަމައެއާއެކު، ކުރީގެ ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓަރު އަލީ ވަޙީދުގެ މައްސަލައިގައި ކޯޓުން ނިންމި އިދާރީ ސިޓީއެއްވެސް ދައުލަތުން ހައިކޯޓާއި ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކުރިއިރު، މަދަނީ މިންގަނޑާއި ގުޅޭގޮތުން ގާޒީގެ ނިންމެވުމެއް އިސްތިއުނާފު ނުކުރެވެންވީ ސަބަބެއް އޮތްކަމަށް ދެކިވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް އާޒިމާގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ.
އެ ވާހަކަތަކަށް ދައުލަތުން ވަނީ ރައްދުވެސް ދީފައެވެ. ދައުލަތުން ބުނާ ގޮތުގައި މަހުލޫފުގެ މައްސަލައިގައި ނިންމީ މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ނުގެންދެވޭނެ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ޝަރީއަތް ކުރުމާއި ބެހޭ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ޤަވާއިދުގެ 115 އަދި 116 ވަނަ މާއްދާއަށް ރިއާޔަތް ކުރާއިރު، މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ނުގެންދެވޭނެކަމަށް ނިންމާ ނިންމުން އިސްތިއުނާފު ކުރެވިދާނެކަމަށް މާނަ ކުރެވޭކަމަށް ދައުލަތުގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ. އެ މާއްދާއަށް ބަލާއިރު، މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެކަމަށް ނިންމާ ނިންމުން އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭނެކަމަށް މާނަ ނުކުރެވޭކަމަށްވެސް ދައުލަތުގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ.
ދައުލަތުން ބުނާ ގޮތުގައި، މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެކަމަށް ނިންމާ ހުރިހާ ނިންމުމެއް ދިފާއުން މަތީ މަރުޙަލާގެ ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭނަމަ، ކޮންމެ މައްސަލައެއް ނިމިގެންދާނީ ހައިކޯޓު ނުވަތަ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ މަރުޙަލާއިންނެވެ. އެހިސާބުން މައްސަލަ ފުނިޖެހި މަތީ މަރުޙަލާގެ ކޯޓުތަކަށް "ފްލަޑް ގޭޓް" އެއް ހުޅުވިގެންދާކަމަށް ދައުލަތުގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ.
މީގެއިތުރުން، އަލީ ވަޙީދު މައްސަލައިގައި އެ ފާހަގަކުރާ ސިޓީއަކީ މި މައްސަލަ މަދަނީ މިންގަނޑުން ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެކަމަށް ކަނޑައަޅައި، އޭގެ ފަހުން ޝަރީއަތުގެ ކުރީގެ ހުށައެޅުންތަކުގެ ބައިގައި ހުށައެޅުނު ސިޓީއެއްގެ ވާހަކަ ކަމުގައިވެސް ދައުލަތުގެ ވަކީލު ވިދާޅުވިއެވެ.
މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި މި ނުކުތާއާއި ގުޅިގެން ދެފަރާތުން ފާހަގަކުރި ކަންކަމަށްފަހު އަޑުއެހުން ވަނީ ނިންމާލާފައެވެ. ދެން މި މައްސަލައިގައި އޮންނާނީ އިޖުރާއީ ނުކުތާއަށް ގޮތެއް ނިންމުމެވެ.