ހައިކޯޓުގައި ހިނގަމުންދާ މައްސަލަތަކުގެ އަދަދަށް ބަލައި ރަށްރަށުގައި ވެސް އަޑުއެހުންތައް ބެއްވޭ ގޮތަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ގާނޫނަށް ހުށަހެޅި އިސްލާހު ދިރާސާ ކުރުމަށް ޖުޑިޝަރީ ކޮމިޓީއަށް ފޮނުުވައިފިއެވެ.
ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން، މިއިސްލާހު މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވީ މަތިވެރި ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޙަސަން ޒަރީރުއެވެ. ބިލު ހުށަހަޅުއްވަމުން މެމްބަރު ވިދާޅުވެފައިވަނީ، މި އިޞްލާޙުގައި، ހައިކޯޓު އަދި ހައިކޯޓުގެ އެންމެހައި ޝަރީޢަތްތަކުގެ އަޑުއެހުން ޢާންމު ގޮތެއްގައި ހިނގަމުންދާނީ، އަދި ހައިކޯޓަށް ޢައްޔަންކުރެވޭ އެންމެހައި ފަނޑިޔާރުން ޤާއިމުވެ ތިބޭނީ، މާލޭގައި ކަމުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، ހައިކޯޓުގައި ހިނގަމުންދާ މައްސަލަތަކުގެ އަދަދަށް ބަލައި، ހައިކޯޓުގެ ގަވާއިދުގައި ކަނޑައަޅާ އުސޫލަކުން، މާލެ ފިޔަވައި ރާއްޖޭގެ އެހެން ރަށްރަށުގައި ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ އަޑުއެހުންތައް ބޭއްވުމުގެ އިޚްތިޔާރު ހައިކޯޓަށް ލިބިގެންވާކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ.
އަދި މި ޤާނޫނުގެ 41 ވަނަ މާއްދާގެ ފަހަތަށް "އިސްތިއުނާ ފުކުރުމަށް ހުށަހެޅުން" މި އަރިމަތީ ސުރުޚީގައި މާއްދާއެއް އިތުރުކުރުމަށް ބިލުގައި ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. މި މާއްދާގައި، ދަށު ކޯޓުތަކާއި ޓްރައިބިއުނަލްތަކުން ނިންމާ ނިންމުންތައް، ހައިކޯޓަށް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހަޅަން ބޭނުންވާނަމަ، ދަށު ކޯޓުން ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލުން އެ މައްސަލައެއް ނިންމި ތާރީޚުން ފެށިގެން 30 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ހައިކޯޓަށް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހަޅަންވާނެކަމާއި، މި މުއްދަތު ގުނާނީ ދަށުކޯޓުން ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލުން މައްސަލަ ނިންމި ދުވަހާއި، މުއްދަތު ހަމަވާ ދުވަހާއި، އެ ދެމެދަށް އަންނަ ސަރުކާރު ބަންދު ދުވަސްތައް ނުހިމެނޭ ގޮތުންކަމުގައި ބިލުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
އަދި، ދަށުކޯޓުން ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލުން ނިންމާ މައްސަލައެއް ނިމޭ ދުވަހުން ފެށިގެން ގިނަވެގެން 7 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، އެ މައްސަލައެއް ނިންމި ގޮތުގެ ރިޕޯޓު، މައްސަލައިގެ ޚަޞްމުންނަށާއި އެ މައްސަލައިގައި މަޞްލަޙަތު އޮތް އެހެން ފަރާތްތަކަށް ލިބޭނެ އިންތިޒާމު އެ ކޯޓުން ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލުން ހަމަޖައްސަންވާނެކަމަށްވެސް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
އަދި ޤާނޫނުގެ 71 ވަނަ މާއްދާގެ ފަހަތަށް "އަމިއްލަ އިސްނެގުމުގައި މައްސަލަ ނުހިންގުން" ގެ އަރިމަތީ ސުރުޚީގައި މާއްދާއެއް އިތުރުކުރުމަށްވެސް މި ބިލުގައި ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. މި މާއްދާގައި ޤާނޫނުގައި ނުވަތަ އެހެން ޤާނޫނެއްގައި ކަނޑައެޅިގެން އެހެން ގޮތަކަށް ބަޔާންކޮށްފައިނުވާހާ ހިނދަކު، ޤާނޫނުއަސާސީ އާއި ކަމާބެހޭ ޤާނޫނަކުން ކޯޓަކަށް ލިބިދީފައިވާ އިޚްތިޞާޞްގެ ތެރެއިން އެ ކޯޓުން ބަލަމުންދާ މައްސަލައެއްގައި ޤާނޫނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ އިޖުރާއަތުގެ ދަށުން އެ ކޯޓަކުން ކުރާ އަމުރެއް ނުވަތަ ނިންމާ ނިންމުމެއް ފިޔަވައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެއްވެސް ކޯޓަކުން، އެ ކޯޓުގެ އަމިއްލަ އިސް ނެގުމުގައި ނިންމުމެއް ނިންމައިގެންނުވާނެކަން ކަނޑައަޅާފައިވެއެވެ.
މީގެއިތުރުން މި މާއްދާގައި، "ކޯޓުގެ އަމިއްލަ އިސްނެގުމުގައި ނިންމާ ނިންމުން" މާނަކޮށްފައިވަނީ، ޤާނޫނެއްގެ ދަށުން ކަނޑައެޅިގެން ބާރު ލިބިދޭ ޙާލަތުގައި ނޫން ޙާލަތެއްގައި، އެ ކޯޓެއްގެ އަމިއްލަ އިސްނެގުމުގައި ހިންގައި، ގޮތެއް ނިންމާ މައްސަލަތަކާއި އެ ކޯޓެއްގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޢާންމު މަޖިލީހުން ނިންމާ ނިންމުންތައްވެސް ހިމެނޭގޮތުންކަމުގައިވެސް ބިލުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.