މީހަކު އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ މީހަކު ހުންނަ ގޮތެއްގެ ސަބަބުން އެމީހަކަށް އެހެން މީހުންގެ ފާޑުކިޔުމާއި، މަލާމާތް ރައްދުވާތަން ފެނެއެވެ. އެމީހަކު ކުރާ މަސައްކަތެއްގެ ސަބަބުން އެމީހެއްގެ ތައުލީމީ ފެންވަރާއިމެދު ސުވާލު އުފައްދައެވެ. އެމީހުންނަކީ އަޚުލާގު ދަށް ބަޔަކަށް ވެގެންދެއެވެ. މިއީ މި މުޖުތަމައުގައިވެސް ހިނގާ ވަރަށް ދަށު ދަރަޖައިގެ އަމަލެކެވެ. މިފަދަ ވާހަކަތައް އެންމެ ބޮޑަށް ދައްކަނީ އަހަރުމެންގެ ގޭގެއިން އުފައްދާ ކުނި ނަގައި، އެ ކުނިތައް އުކާލަދޭ ވެމްކޯގެ މުވައްޒަފުންނަށް އަމާޒުކޮށެވެ.
ހަގީގަތުގައި އެމީހުން އެ ކޮށްދެނީ ހާދަހާ މުހިންމު މަސައްކަތެކެވެ. ވިސްނާލަބަލާށެވެ. އެމީހުން އަހަރުމެންގެ ގޭގެއިން ކުނި ނުނަގައިދޭނަމަ އެ ކުނިތައް ނަގައިދޭން އަންނާނީ ކާކު ހެއްޔެވެ؟ ތިޔަގޭގައި އުޅޭ ފިރިހެން ވެރިން އެކަން ކުރާނެ ހެއްޔެވެ؟ އެއްވެސް ޝަކުވާއެއް ނުކޮށް ދެތިން ދުވަހަށް އެފަދަ މަސައްކަތެއް ކޮށްދީފާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ދެން ފެންނާނީ އެކަންވެސް ނުވާތަނެވެ. އެހެންކަމަށްވާއިރު ވެމްކޯގެ މުވައްޒަފުން އެކޮށްދެނީ ކިހާ މުހިންމު، ކިހާ ބޮޑު މަސައްކަތެއްކަން ނުވިސްނުމަކީ ދެރަކަމެކެވެ.
އެމީހުން އެކުރާ މަސައްކަތަކީ އަހަރުމެން އެންމެންގެ ގަދަރާއި އިހުތިރާމު ބޭނުންވާ ނުހަނު މުހިންމު މަސައްކަތެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެމީހުން އެ ޚިދުމަތުގައި އުޅޭއިރު އެމީހުންނާ ދިމާލަށް ނުރުހިފައި ބަސް ބުނެވޭތަން އާދެއެވެ. އެމީހުންނަކީ ވަރަށް ދަށު ދަރައިގެ ބަޔަކަށް ހަދާލައެވެ. އެމީހުންނަކީ އެއްވެސް ތައުލީމެއް ލިބިފައިނެތް އަޚުލާގު ދަށް ބަޔަކަށް ހަދާލައެވެ. އެހެންނަމަވެސް މީހަކު ހުންނަ ގޮތަކުން ނުވަތަ މީހަކު ކުރާ މަސައްކަތަތަކުން އެމީހެއްގެ ތައުލީމީ ފެންވަރު ދެނެގަތުމަކީ ނުކުރެވޭނެ ކަމެކެވެ. މީހަކާ ދިމާލަށް އެެއީ ތައުލީމެއް ލިބިފައި ނެތް މީހެކޭ ބުނުމަކީ ތިމާގެ ތައުލީމީ ފެންވަރުގެ ދަށްކަން ހާމަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.
އެމީހުން މަސައްކަތުގައި އުޅޭ ވަގުތު އެމީހުންނަށް އެކި ކަހަލަ އުނދަގޫތައް ކުރިމަތިކުރުވުމާއި، އެމީހުންގެ މަސައްކަތަށް ހުރަސް އަޅަމުން ދެއެވެ. އެގޮތުން ތަންތަނުން ކުނި އަޅައިގެން ދުއްވާ ޑަސްބިން ޓްރޯލީ ދުއްވާނެ ތަން މަގުމަތިން ނުދިނުމާއި، އެމީހުންނާ މަގުމަތިން ދިމާކޮށް، މާރާމާރީ ހިންގަމުންދެއެވެ. އެމީހުން ކޮށްދޭ މަސައްކަތުން އަހަރުމެންނަށް ލިބެނީ ކިހާ ބޮޑު ލުޔެއް ކަމާއިމެދު ވިސްނައިނުލައެވެ.
އަހަރުމެންނަށް މިހާ ބޮޑު ޚިދުމަތެއް ކޮށްދޭ ބަޔަކަށް އަހަރުމެން ގަދަރު ނުކުރާކަން ހާމަވާ އަނެއް ކަމަކީ އެމީހުންނަށް ނިސްބަތްކޮށް "ކުނިމީހާ" އޭ ބުނުމެވެ. ކުޑަކުދިންނަކީ ވަރަށް އަވަހަށް ކަންކަން ދަސްކުރާ ބަޔަކަށް ވާއިރު، ބޮޑެތި މީހުން އެހެން ބުނުމުން ކުޑަކުދިންވެސް އެމީހުންނަށް ކިޔައިއުޅެނީ ކުނި މީހާއެވެ. އެމީހުން ގެއަށް ކުނި ބަލާ ދިއުމުން ކުނި މީހާ އައީއޭ އެ ކުދިން ބުނެއެވެ. މިއީ ވަރަށް ދެރަ ކަމެކެވެ. އެންމެ ކުޑައިރުން ފެށިގެން ތުއްތު ކުދިންނަށް އެ ދައުކުަވައިދެވެނީ ވަރަށް ހަޑި ނަމޫނާއެކެވެ. އެއީ ކުނި މީހާ ނޫންކަން އެކުދިންނަށް ކިޔައިދޭން ޖެހެއެވެ.
އެމީހުން ކޮށްދެނީ ކިހާ މުހިންމު ޚިދުމަތެއްކަން ބޮޑުވަމުން އަންނަ ކުދިންނަށް ކިޔައިދޭންޖެހެއެވެ. މާތް ﷲ އެ މަސައްކަތެއް ހަރާމްނުކުރައްވާހާ ހިނދަކު އެއީ މުޑުދާރު މަސައްކަތެއް ނޫނެވެ. އެކަން އެ ކުދިންނަށް ކިޔައިދޭން ޖެހެއެވެ. އެއީ ބޭރުން އައިސް ހުރި މަސައްކަތްތެރިއެއް ނަމަވެސް މެއެވެ. އެމީހުންނަށް އަމާޒުކޮށް ދެރަ ބަސް ބަސް ބުނުމަކީ ހަޑި ކަމެއްކަން އެކުދިންނަށް ބުނެދޭން ޖެހެއެވެ.
އެހެން މީހަކަށް ކަމެއްގެ ރަނގަޅު ގޮތް ކިޔައިދިނުމުގެ ކުރިން އެންމެ ފުރަތަަމަ ޖެހެނީ އަމިއްލަ މީހާގެ ވިސްނުން ބަދަލުކޮށް ރަނގަޅުކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ރަނގަޅުކުރާށެވެ. އަހަރުމެން އެމީހުންނާމެދު އަމަލުކުރާ ގޮތާ، ދައްކާ ވާހަކަތަކާ ދިމާވާންޖެހެއެވެ. ކުނި އުކައިދޭ މީހުންވެސް އެ ކުރަނީ ގަދަރުވެރި މަސައްކަތެއްކަން އަހަރުމެން ގަބޫލުކުރަންޖެހެއެވެ. އެހެން މީހަކަށް އެކަމުގެ ރަނގަޅު ގޮތް ކިޔައިދެވޭވަރު މީހަކަށް ތިމާ ވާނީ އޭރުންނެވެ.
