އޭޝިއަން ނެޓްވަރކް ފޯރ ޑޮކިއުމަންޓް އެގްޒަމިނޭޝަން (އެންޑެކްސް)ގެ ރިޔާސަތު ރާއްޖެއިން ބަލަހައްޓާގޮތަށް ބައްދަލުވުންތައް ފަށައިފިއެވެ.

ތިން ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ކުރިއަށް ގެންދާ މިބައްދަލުވުންތައް ކުރިއަން ގެންދާނީ ފެބްރުއަރި އެކަކުން ތިން ވަނަ ދުވަހުގެ ނިޔަލަށެވެ. މިއީ އެންޑެކްސްގެ ބައްދަލުވުމެއް ރާއްޖޭގައި ބާއްވާ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ. 2021 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން އެންޑެކްސްގެ 7 ވަނަ އަހަރީ ބައްދަލުވުމުގެ ނިޔަލަށް އެންޑެކްސްގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓުމަށް ރާއްޖެ ހަމަޖެހިފައިވާއިރު، މި ބައްދަލުވުމުގެ ސެކްރެޓޭރިއޭޓް ބަލަހައްޓަވާނީ އިންޓަރނޭޝަނަލް އޮގަރނައިޒޭޝަން ފޯރ މައިގްރޭޝަން (އައި.އޯ.އެމް) އިންނެވެ.

މިބައްދަލުވުމުގައި ރާއްޖޭގެ އިތުރުން އެންޑެކްސްގެ 13 މެންބަރު ގައުމަކުން، އޮބްޒާރވަރުންގެ ގޮތުގައި ހަތަރު ގައުމަކުން އަދި ބައިނަލްއަޤުވާމީ ހަތަރު ޖަމުޢިއްޔާއަކުން ބައިވެރިވެއެވެ.

މިއަހަރުގެ އެންޑެކްސްގެ ބައްދަލުވުމުގައި ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީ ހަރުދަނާކުރުމުގައި، އެކިއެކި ގައުމުތަކަށް ދިމާވާ މައްސަލަތަކާއި ގޮންޖެހުންތައް ދެނެގަނެ، ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީ ހަރުދަނާކުރުމަށް އެޅިދާނެ ފިޔަވަޅުތަކާ ގުޅޭގޮތުން އެންޑެކްސްގެ މެންބަރު ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި މަޝްވަރާކުރެވިގެންދާނެއެވެ. އަދި މި ބައްދަލުވުމުގައި މޯލްޑިވެސް އިމިގްރޭޝަންގެ އިތުރުން އެންޑެކްސްގެ މެންބަރު ގައުމުތަކުގެ ބޯޑަރ ބަލަހައްޓާ އިދާރާތަކުން، ޞައްޙަ ނޫން ޕާސްޕޯޓު ނުވަތަ ޝަހްޞު އޮޅުވާލައިގެން އެއް ގައުމުން އަނެއް ގައުމަށް ދަތުރުކުރާ އަދި ހިޖުރަކުރާ މީހުން ހުއްޓުވުމުގައި އެޅިދާނެ ފިޔަވަޅުތަކާއި، އެއްކުރެވިފައިވާ މަޢުލޫމާތު މެންބަރު ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި ޙިއްޞާކޮށް، މިފަދަ އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީގައި ދިމާވާ ތަފާތު މައްސަލަތަކަށް އަދި ގޮންޖެހުންތަކަށް ހައްލު ހޯދުމަށް މަޝްވަރާކުރެވިގެންދާނެ ކަމަށް މޯލްޑިވްސް އިމިގްރޭޝަނުން ބުނެއެވެ.

މިއަހަރުގެ ބައްދަލުވުމުގައި ބައިވެރިންނަށް މަރުހަބާ ދެންނެވުމުގެ ގޮތުން އައި.އޯ.އެމް ގެ ރީޖަނަލް ޑިރެކްޓަރ ފޯރ އޭޝިއާ އެންޑް ދަ ޕެސިފިކް، ޑރ. ނެނެޓް މޯޓަސްގެ ވާހަކަފުޅުގައި އޭޝިއާ އަދި ޕެސިފިކް ބައްރުގައި ހިމެނޭ ގައުމުތަކުގެ ބޯޑަރ ރައްކާތެރިކުރުމަށްޓަކައި، އެއްއަމާޒެއްގެ ދަށުން، ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރެއްވުމަށް އެންޑެކްސް އިން އަބަދުވެސް ދައުވަތު ދެއްވާކަމަށާއި، މިގޮތުން ޓްރާންސްނޭޝަނަލް ކްރައިމް ހުއްޓުވުމުގައި ގައުމުތަކަށް ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތައް ހައްލުކުރުމަށްޓަކައި އެންޑެކްސް އިން ކަނޑައަޅާފައިވާ ގައިޑްލައިންތަކަށް އަމަލުކުރުމުގެ މުހިއްމުކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

އެންޑެކްސްގެ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕާޓްނަރެއްގެ ހައިޞިއްޔަތުން ކެނެޑާއިން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި ހުންނަވާ ސަފީރު، ޑޭވިޑް މެކިނަން ގެ ވާހަކަފުޅުގައި ކޮވިޑް-19 ހާލަތާއި ގުޅިގެން، ޓްރާންސްނޭޝަނަލް ކްރައިމް ނެޓްވާރކްތަކުން ހިންގަމުންގެންދާ އެކިއެކި ކުށުގެ އަމަލުތައް އޭޝިއާ، ޔޫރަޕް އަދި އެމެރިކާ ސަރަހައްދުގައި ގިނަވެފައިވާ މިފަދަ ދަނޑިވަޅުގައި، ޞައްޙަ ނޫން ޕާސްޕޯޓު ނުވަތަ ޝަހްޞު އޮޅުވާލައިގެން އެއް ގައުމުން އަނެއް ގައުމަށް ދަތުރުކުރާ އަދި ހިޖުރަކުރާ މީހުން ހުއްޓުވުމަށްޓަކައި ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމުގެ މުހިއްމުކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އަދި މިކަމުގައި އެންޑެކްސްގެ މެންބަރު ގައުމުތަކުން މިހާތަނަށް ހާސިލުކުރައްވާފައިވާ ކާމިޔާބީތަކާއި މެދު ފަޚުރުވެރިވާކަމަށާއި، މިމަސައްކަތުގައި ކެނެޑާ ސަރުކާރުގެ ފުރިހަމަ އެއްބާރުލުން މުސްތަގުބަލުގައި ވެސް އެންޑެކްސްއަށް ދެއްވާނެކަމުގެ ޔަގީންކަން އެރުއްވިއެވެ.

މި ބައްދަލުވުމުގެ ބައިވެރިންނާއި މުޚާޠަބުކޮށް ކޮންޓްރޯލަރ ޖެނެރަލް އޮފް އިމިގްރޭޝަން މުޙައްމަދު އަޙްމަދު ޙުސައިން ވިދާޅުވީ، ރާއްޖެއިން މިފަދަ ބައްދަލުވުމެއްގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓެވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބުނީތީ އެކަމާ އުފާކުރައްވާކަމަށެވެ. އަދި ދުނިޔެއަށް ދިމާވެފައިވާ މި ދަތި އުނދަގޫ ދަނޑިވަޅުގައި ވެސް މިފަދަ މުހިންމު ބައްދަލުވުމެއް ރާއްޖޭގައި އިންތިޒާމްކޮށްގެން ބޭއްވުމުން ދޭހަވެގެންދަނީ ބަވަނަވެފައިވާ ދުނިޔެއެއްގައި ޤައުމުތަކުގެ މައި ދޮރާށި ރައްކާތެރިކުރުމަށް ހުރިހާ ގައުމަތަކުން ކެނޑިނޭޅި ކުރަމުން އަންނަ ބުރަ މަސައްކަތް ފާހަގަވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.

ކޮންޓްރޯލަރ ޖެނެރަލް ވަނީ އިންސާނީ ވަގުފާރި އާއި ހިއުމަން ސްމަގްލިންގ ފަދަ ޓްރާންސްނޭޝަނަލް ކްރައިމްތައް ހުއްޓުވުމަށް އެންޑެކްސްގެ މެންބަރު ގައުމުތައް ގުޅިގެން ކުރިއަށްގެންދާ މިފަދަ މަސައްކަތްތަކުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ރާއްޖޭގެ ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީ ހަރުދަނާކޮށް އެފަދަ ކުށްތައް ކުރާ ފަރާތްތައް ހުއްޓުވުމުގައި ކާމިޔާބީތައް ލިބެމުންދާކަން ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ. އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައިވެސް އެންޑެކްސްގެ މެންބަރު ގައުމުތަކާ ގުޅިގެން ކާމިޔާބު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެވިގެންދާނެކަމުގެ ޔަގީންކަން އޮތްކަމަށް ވިދާޅުވެފައިވާ އިރު، ރާއްޖޭގެ ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީ ހަރުދަނާކުރުމުގެ ގޮތުން މޯލްޑިވްސް އިމިގްރޭޝަނުން ކުރަމުންގެންދާ އެކިއެކި މަސައްކަތްތަކަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙު ދެއްވާ ލަފަޔާއި އިރުޝާދު ފާހަގަކޮށް އެމަނިކުފާނަށް ޝުކުރު އަދާކުރެއްވިއެވެ.

އެންޑެކްސް އަކީ 2013 ވަނަ އަހަރު ކެނެޑާ ސަރުކާރުގެ މާލީ އެހީތެރިކަމުގެ ދަށުން ޑޮކިއުމަންޓް އެގްޒަމިނޭޝަން ސަޕޯރޓް ސެންޓަރ (ޑީ.އީ.އެސް.ސީ) ގެ އިސްނެގުމާއެކު އައި.އޯ.އެމް އިން ބަލަހައްޓަމުން އަންނަ ނެޓްވަރކްއެކެވެ. އޭޝިއާ ބައްރުގެ 14 ގައުމެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް އިމިގްރޭޝަން އެޖެންސީތަކުގެ ޓްރެވަލް ޑޮކިއުމަންޓް އެގްޒަމިނޭޝަން މާހިރުންނާ ގުޅިގެން އެކުލަވާލާފައިވާ މި ނެޓްވަރކްގެ މަޤްސަދަކީ މި ސަރަޙައްދުގެ ޤައުމުތަކުގައި ޞައްޙަ ނޫން ޕާސްޕޯޓު ނުވަތަ ޝަޚްޞު އޮޅުވާލައިގެން އެއް ޤައުމުން އަނެއް ގައުމަށް ދަތުރުކުރާ އަދި ހިޖުރަކުރާ މީހުން ހުއްޓުވައި މިފަދަ މަޢުލޫމާތުތައް ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި ޙިއްޞާކޮށް، މިކަމާއި ގުޅިގެން ހިނގާ ޓްރާންސްނޭޝަނަލް ކްރައިމް ހުއްޓުވުމެވެ. އެގޮތުން، ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީގައި ދިމާވަމުންދާ އެކިއެކި ގޮންޖެހުންތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން އެކަށޭނަ ވަގުތުގައި މަޢުލޫމާތު ޙިއްޞާކޮށް، ޝަޚްޞު އޮޅުވާލައިގެން ނުވަތަ ދަތުރުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ޞައްޙަ ލިޔެކިޔުމަށް ބަދަލުގެނެސްގެން ނުވަތަ ޞައްޙަ ލިޔެކިޔުން ނަކަލުކުރުމުގައި އެހިނދެއްގައި ބޭނުންކުރަމުން އަންނަ އުކުޅުތައް ދެނެގަނެ ބޯޑަރ ސެކިއުރިޓީގެ މަސައްކަތް ހަރުދަނާކުރުމެވެ. މި ބައްދަލުވުމަކީ އެންޑެކްސްގެ މެންބަރު ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި އަހަރަކު އެއްފަހަރު ބޭއްވޭ ބައްދަލުވުމެކެވެ.