ކޮވިޑް-19 ގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ތެރޭގައިވިހިވިހީގެމަސްތައް ފާއިތުވަމުންދާއިރު، އަދިވެސް މި ބައްޔަށް ވެކްސިނެއް ނުވަތަ ފަރުވާއެއް ހޯދިފައެއް ނުވެއެވެ. އެ މަސައްކަތް ޤައުމުތަކުން ކެނޑިނޭޅި ދަނީ ކުރަމުންނެވެ. ބައެއް ޤައުމުތަކުން ފެންނަމުންދާ ކޭސްތަކުގެ އަދަދުތައް "ފަތުއަޑުކިޔާފައި" އިތުރު ވަމުންދާއިރު، އަނެއްބައި ޤައުމުތަކުން ވަނީ ވައިރަސް ފެތުރުން ކޮންޓްރޯލް ކޮށްފައެވެ.

މި ބަލިމަޑުކަމުގެ ތެރޭގައި ގިނަ ޤައުމުތަކުން މިވަގުތު އަމާޒު ހިފާފައި ހުރީ، ބައްޔަށް ފަރުވާއެއް ހޯދެންދެން ވައިރަސްއާއެކު ދިރިއުޅެން ދަސް ކުރުމަށެވެ. ވައިރަސްއާ ކުރާ ހަނގުރާމައިގައި ސައިންސުން ދިފާއެއް ހޯދެންދެން، އިތުރު ގޮތްތަކަކުން މި ވައިރަސްއިން ދިފާއުވުމަށް ދަސް ކުރުމަށެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އެންމެ އާދައިގެ އަދި އެންމެ މުހިއްމު އެއް ކަމެއްގެ ގޮތުގައި މާސްކް އެޅުމަށް ރައްޔިތުން އަހުލުވެރި ކުރުވުން ހިމެނެއެވެ.

ރާއްޖޭގައިވެސް ކޮވިޑް-19 ގެ ކޭސްތައް ފެނި، ކޮމިއުނިޓީ ސްޕްރެޑެއްވެސް ފެނުމާއެކު، މާލެ ސަރަޙައްދު ލޮކްޑައުން ކުރިއެވެ. ލޮކްޑައުން ކުރުމާއެކު، އެތައް ރައްޔިތުންނެއްގެ އާންމު ދިރިއުޅުމަށް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކަކާއި ކުރިމަތިވިއެވެ. އިޤްތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ހުއްޓި ވިޔަފާރިތަކަށް އަސަރު ކުރުންވެގެން ދިޔައީ ސީދާ އާންމު ރައްޔިތު މީހާގެ ދިރިއުޅުމަށް އޭގެ އަސަރު ކުރުވި ކަމަކަށެވެ.

އެއާއެކު ރާއްޖެއިންވެސް މިވަނީ ރާއްޖޭގެ ޙާލަތަށް ރިއާޔަތްކޮށް، ކޮވިޑާއި ގުޅިގެން އަޅާފައިވާ ފިޔަވަޅުތަކަށް ބޮޑެތި ލުއިތަކެއް ދީފައެވެ. މަރުޙަލާތަކަކަށް ބަހާލައިގެން ދިން މި ލުއިތަކާއެކު، ބޮޑެތި ފަރުދީ ޒިންމާތަކެއްވެސް ފެންމަތިވެގެން ދިޔައެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އެއް ކަމަކަށް ވެގެން ދިޔައީ އާންމުން ބޭރު ތެރޭގައި އުޅޭއިރު މާސްކް އެޅުމާއި، އިޖުތިމާއީ ގައިދުރު ކަމަށް ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދިނުމެވެ.

އެހެން ނަމަވެސް، ފުރަބަންދަށް ލުއި ދިނުމުގެ 3 ވަނަ މަރުޙަލާ ފެށިގެން ދިއުމާއެކު، އާންމުނަށް ބޮޑެތި ލުއިތަކާއެކު ބޭރުގައި އުޅުމުގެ ހުއްދަ ލިބިގެން ދިއުންވީ އަނެއްކާވެސް ވައިރަސްގެ ނުރައްކާ ބޮޑުވާން ފެށި ސަބަބަކަށެވެ. ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ގިނަ ކޭސްތަކެއްވެސް ރިޕޯޓް ކުރެވެމުންދާއިރު، ކުރިއާ އަޅާބަލާއިރު ޕޮޒިޓިވްވާ ދިވެހިންގެ ނިސްބަތްވެސް ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް ދިޔައީ އިތުރުވަމުންނެވެ.

އެއާއެކު ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ތަކުރާރުކޮށް އިލްތިމާސް ކުރަމުންދިޔައީ، ވައިރަސް ފެތުރުން ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަށް ފަރުދީ ޒިންމާ އަދާ ކުރުމަށެވެ. އިޖުތިމާއީ ގައިދުރުކަމަށް ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއްދީ، ބޭރުގައި އުޅޭއިރު، ތިމާއާއި އެހެނިގެން މީހުންގެ ރައްކަލަކަށް މާސްކް އެޅުމަށެވެ.

މި ފިޔަވަޅުތަކަށް ގިނަ ބަޔަކު ބޯލެނބި ނަމަވެސް، ފިޔަވަޅުތަކަށް ބޯނުލަނބައި އުޅުނު މީހުންވެސް މަދެއް ނޫނެވެ. މަސްމާރުކޭޓާއި ބާޒާރުމަތި ފަދަ ތޮއްޖެހިގެން މީހުން އުޅޭ ބައިބޯ ތަންތަނަށް ބަލާލި ނަމަވެސް، އިޖުތިމާއީ ގައިދުރުކަމަށް އެއްވެސް ސަމާލުކަމެއް ނުދެއޭ ބުންޏަސް ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. ހޯމް ކަރަންޓީނަށް ލުމުންވެސް މަގުމަތީގައި ހޭލަމޭލައަށް އުޅެނީ މަދު ބައެއް ނޫނެވެ.

އެއާއެކު ސަރުކާރުންވެސް އެންމެ ފަހުން މިވަނީ މުހިއްމު ނިންމުމެއް ނިންމާފައެވެ. މަގުމަތީގައި އުޅޭއިރު މާސްކް އަޅަން މަޖުބޫރު ކުރުމާއި، އެކަމަށް ބޯނުލަނބާ ފަރާތްތަކުން 1000 ރުފިޔާއިން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ.

މާސްކް އެޅުން ލާޒިމު ކުރުމާއެކު، އެކަމާ ނުރުހުން ފާޅު ކުރި މީހުންވެސް މަދެއް ނޫނެވެ. މިއީ ސައިކަލުގައި ސްޓިކަރ ޖަހާ ބީދައިން، ދައުލަތަަށް އާމްދަނީ ވެއްދުމަށް ކޮށި މަގެއް ކަމަށް އެއް ބަޔަކު ބުނަމުންދިޔައިރު، އަނެއް ބަޔަކު ބުނަމުންދިޔައީ، އެއްވެސް މީހަކަށް "ތާޒާ ވައި ލިބުމުގެ ޙައްޤުން" މަޙުރޫމު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި އެފަދަ ސިޔާސީ ނިންމުމެއް ނުނިންމޭނެ ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް ޤަބޫލު ކުރަންޖެހޭ ޙަޤީޤަތަކީ މާސްކް އަޅަން ލާޒިމު ކުރުމަކީ ސިޔާސީ ނިންމުމެއް ނޫން ކަމެވެ. އަދި ދައުލަތަކަށް އާމްދަނީ ވައްދަން ކޮށި މަގެއްވެސް ނޫން ކަމެވެ. މިއީ ހުރިހާ ރައްޔިތުންގެ ސަަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށް ނިންމި ނިންމުމެއް ކަމެވެ.

ޙަޤީޤަތަކީ ކޮވިޑް-19 ރޯގާއިން ރައްކާތެރި ވެވިދާނެކަމުގެ 50 އިންސައްތަ ޔަޤީންކަން ދޭ ބޭސް ގުޅައެއް ލިބިއްޖެނަމަ އެ ބޭސް ގުޅައެއް އެންމެންވެސް ބޭނުންވާނެ ކަމެވެ. މާސްކް އެޅުމަކީވެސް އެފަދަ "ބޭސް ގުޅައަކާ" އެއްވަރުގެ ރައްކާތެރި ކަމެއް ކަމަށް ސިއްޙީ ތަޖުރިބާކާރުން ބުނެއެވެ. މާސްކް އެޅުމުން ކޮވިޑް-19 ރޯގާ ޖައްސާ ވައިރަސްއަށް ތިމާ ހުށައެޅުމުގެ "ރިސްކް" ކުޑަކޮށްދެއެވެ. ވީމާ އެއީ ސިޔާސީ ގޮތުން ނިންމާ ނިންމުމެއް ކަމަށް ދެކުމުގެ ޖާގައެއް ނެތެވެ.