ލޯކަލް ކައުންސިލްތަކަށް ޤާނޫނީ ހުސްކަމެއް އަޔަނުދީ، މި ޙާލަތުގައި ގެނެވޭނެ ޤާނޫނީ ޙައްލަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް މިހާރު ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު އިޞްލާޙުކޮށްގެން ކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކައުންސެލް ޖެނެރަލް ފާތިމަތު ފިލްޒާ ލަފާ ދެއްވައިފި އެވެ.

މަޖިލީހުގެ ކައުންސެލް ޖެނެރަލަކީ މަޖިލީހުގެ ރައީސަށާއި މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތްތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން، ޤާނޫނީ ލަފާ ދެއްވާ ފަރާތެވެ.

ފިލްޒާ މިގޮތަކަށް ލަފާ ދެއްވާފައިވަނީ މަޖިލީހުގެ ލާމަރުކަޒީ ކޮމެޓީން މިހާރު ދިރާސާ ކުރަމުންދާ، ހެންވޭރު އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު ޙަސަން ލަޠީފް ހުށަހަޅުއްވާފައިވާ "ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިދާރީ ދާއިރާތައް ލާމަރުކަޒީ އުޞޫލުން ހިންގުން ކަށަވަރުކުރުމުގެ ޚާއްޞަ ބިލު 2020"، އެކޮމެޓީން ދިރާސާކުރަމުންދާތީ، އެކޮމެޓީގެ އެދުމުގެ މަތިން ނެވެ.

އެބިލާ ގުޅިގެން މީގެކުރިން އެޓަރނީ ޖެނެރަލް އިބްރާހީމް ރިފްޢަތުގެ ލަފާފުޅެއްވެސް ލާމަރުކަޒީ ކޮމެޓީން ހޯއްދަވާފައި ވެއެވެ. އެޓަރނީ ޖެނެރަލް ރިފްޢަތު ވެސް ލަފާ ދެއްވާފައިވަނީ، ލޯކަލް ކައުންސިލްތަކަށް ޤާނޫނީ ހުސްކަމެއް އަޔަނުދީ، މި ޙާލަތުގައި ގެނެވޭނެ ޤާނޫނީ ހަމައެކަނި ޙައްލަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް މިހާރު ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު އިޞްލާޙުކޮށްގެން ކަމަށެވެ.

އެޓަރނީ ޖެނެރަލް ރިފްޢަތު އަދި މަޖިލީހުގެ ކައުސެލް ޖެނެރަލް ފިލްޒާ ވެސް ކޮމެޓީއަށް ލަފާ ދެއްވާފައި ވަނީ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 22/2019 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާއިން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 231 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ)އަށް ގެނެސްފައިވާ އިޞްލާޙު ކަމަށްވާ ކައުންސިލްތަކުގެ އުމުރު 3 އަހަރުން 5 އަހަރަށް ބަދަލުކުރި ކުރުމަށް ރިޢާޔަތް ކުރާއިރު، އެ މާއްދާ އަށް ޢަމަލު ކުރެވޭނެ އުޞޫލު ކަނޑައަޅާދީފައި ވަނީ އެ ޤާނޫނުގެ 4 ވަނަ މާއްދާގަ އެވެ. މިގޮތުން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 231 ވަނަ މާއްދާއަށް ގެނެސްފައިވާ ބަދަލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން ކައުންސިލްތަކަށް މެންބަރުން ޢައްޔަނު ކުރަންވާނީ އެ ކައުންސިލްތަކަށް މެންބަރުން ޢައްޔަނުކުރަން ފެށި ތާރީޚު ކަމަށްވާ 8 ޑިސެންބަރު 2019ށް ފަހު، ދެން އެންމެ އަވަހަށް ބާއްވާ އިންތިޚާބެއްގައި ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި ވާތީ، ޤާނޫނުއަސާސީއަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުގެ 4 މާއްދާ އެފަދައިން އޮތްހާހިނދަކު، އެމާއްދާ އިޞްލާޙު ކުރުމަކާ ނުލައި މިހާރު 3 އަހަރަށް އިންތިޚާބު ކޮށްފައިވާ ކައުންސިލްތަކުގެ ދައުރު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ޢާންމު ޤާނޫނަކުން އެއަށްވުރެ އިތުރު މުއްދަތަކަށް އިތުރު ކުރެވިދާނެ ކަމަކަށް ނުފެންނަ ކަމަށެވެ.

ޤާނޫނު ނަންބަރު 22/2019 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤަނޫނު)އަށް އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ބިލު ރައްޔިތުންގެ މަލީހަށް ހުށަހަޅުއްވާފައި ވަނީ މިދިއަ އޭޕްރީލް މަހުގެ 6 ވަނަ ދުވަހު އެވެ. މިބިލު ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވީ ބިލެތްދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަޙްމަދު ޙަލީމެވެ.

އެބިލާ ގުޅިގެން ގިނަ މެންބަރުންގެ މެދުގައި ހިޔާލު ތަފާތުވެ، ޢާންމު ޞިއްޙަތުގެ ކުއްލި ނުރައްކަލުގެ މި ޙާލަތުގައި ޤާނޫނުއަސާސީ އިޞްލާޙު ކުރުމަކީ ކޮށްގެންވާނެ ކަމެއް ނޫންކަމަށް ގިނަ މެންބަރުން ވަނީ ބަހުޘް ކުރައްވާފަ އެވެ.

"ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިދާރީ ދާއިރާތައް ލާމަރުކަޒީ އުޞޫލުން ހިންގުން ކަށަވަރުކުރުމުގެ ޚާއްޞަ ބިލު 2020" އަކީ މި ޚިޔާލު ތަފާތުވުންތައް ނައްތާލުމަށާއި ޤާނޫނީ އެހެން ޙައްލެއް ގެނައުމަށްޓަކައި ހެންވޭރު ހުޅަނގު ދާއިރާގެ މެންބަރު ޙަސަން ލަޠީފް މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވި ބިލެކެވެ. ޙަސަން ލަޠީފް ވެސް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، މިޙާލަތުގައި ޤާނޫނުއަސާސީއަށް އިޞްލާޙު ގެނައުމަކީ ކުރަން ހެޔޮވާވަރުގެ ކަމެއް ނޫންކަމާއި، ރާއްޖެއަށް މިހާރު ދިމާވެފައިމިވާ ޙާލަތަކީ ޤާނޫނުއަސާސީއަށް އިޞްލާޙު ގެނެވޭނެ ޙާލަތެއްކަމަށް ޤަބޫލު ނުކުރައްވާ ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް، އެޓަރނީ ޖެނެރަލް ރިފްޢަތު އަދި މަޖިލީހުގެ ކައުންސެލް ޖެނެރަލް ފިލްޒާ ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 253 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާ ކުއްލި ނުރައްކަލުގެ ޙާލަތެއް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިޢުލާނު ކުރައްވާފައި ނުވާކަމަށާއި އެހެންކަމުން މިޙާލަތުގައި ޤާނޫނުއަސާސީއަށް އިޞްލާޙު ގެނައުމަށް އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތްކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ.

މިހާރު ހިނގަމުންދާ ލޯކަލް ކައުންސިލްތަކުގެ ދައުރު އަންނަ ޖޫން މަހުގެ 3 ގެ ނިޔަލަށް ހަމަވާނެ އެވެ.