ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭ ކަމެއް ނިންމުމުގައި އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދޭންވާނީ، އެކުއްޖާގެ މަސްލަޙަތަށް އެންމެ ފައިދާވާގޮތަށް އެކަމެއް ނިންމުމަށް ކަމަށް ކުޑަކުދިންގެ ޢަދުލުގެ ޤާނޫނުގައި ބުނެފިއެވެ.
މި ގާނޫނަކީ ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުޑަކުދިންގެ މައްސަލަތައް، އެކުދިން ކުށްކުރުމާ ދުރުކުރުމަށް ބާރުއަޅައިދޭ، އެކުދިންނާ ރަޙްމަތްތެރި މާޙައުލެއްގައި ހިންގޭނެ އުސޫލަކުން، އަދި އެކުދިންނަށް ބޭނުންވާ ރީހެބިލިޓޭޓިވް ފަރުވާ ލިބިދީ، އެކުދިން ހެޔޮގޮތުގައި އަނބުރާ މުޖުތަމަޢަށް އައިސް، މުޖުތަމަޢުގައި ބިނާކުރަނިވި ދައުރެއް އަދާކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދެވޭނެ ގޮތަށް ބައްޓަންކުރެވިފައިވާ، ކުޑަކުދިންނަށް ޚާއްޞަކުރެވިގެންވާ ނިޒާމެއް މެދުވެރިކޮށް ނިންމުމަށްޓަކައި، ކުޑަކުދިންގެ ޢަދުލުގެ ނިޒާމެއް ޤާއިމުކުރުމަށް އެކަށައަޅަންޖެހޭ އުސޫލުތައް ބަޔާންކުރުމުގެ ޤާނޫނެވެ.
މި ޤާނޫނުގެ ހަވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުން އިޖްތިމާޢީ ރައްކާތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭ ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކާއި އެފަދަ ޚިދުމަތްދޭ އަމިއްލަ ފަރާތްތަކާއި، ޝަރުޢީ ކޯޓުތަކާއި، ދައުލަތުގެ އެނޫންވެސް މުއައްސަސާތައް ހިމެނޭ ގޮތުން، އެއްވެސް ފަރާތަކުން، މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ކުޑަކުއްޖަކާގުޅޭ ކަމެއް ނިންމުމުގައި އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދޭންވާނީ، އެކުއްޖާގެ މަޞްލަޙަތަށް އެންމެ ފައިދާވާ ގޮތަށް އެކަމެއް ނިންމުމަށެވެ.
މީގެ އިތުރުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުއްޖެއްގެ މައްޗަށް މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އެޅުމުގައި، އެކުއްޖާ ކުރި ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ޢަމަލުގެ ކުޑަބޮޑުމިނަށާއި، ވަށައިގެންވާ އެންމެހައި ޙާލަތްތަކަށާއި، އެކުއްޖާއަށް ތަޢުލީމީ ގޮތުންނާއި އިޖްތިމާޢީ ގޮތުންނާއި އެނޫންވެސް ގޮތްގޮތުން ލިބިދިނުން މުހިންމު ވަސީލަތްތަކާއި ފުރުޞަތުތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، އެކުއްޖާއާމެދު އަޅަންވާނީ ކަމާ އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅެއްކަމަށް މި ގާނޫނުގެ ހަތް ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ކުޑަކުދިންނަށް ދައުވާ ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އެހެން ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ވެސް ބާރު އަޅައެވެ. އެގޮތުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުއްޖެއްގެ މައްޗަށް މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އެޅުމުގައި ވީވަރަކުން ބަލަންވާނީ، ކުއްޖާގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ދަޢުވާ އުފުލުމުގެ ބަދަލުގައި، އެކުއްޖާގެ ޢާއިލާއާއި މުޖުތަމަޢުގެ ބައިވެރިވުމާއެކު ކުއްޖާ އިޞްލާޙުކޮށް، ކުއްޖާ ހެޔޮގޮތުގައި މުޖުތަމަޢަށް އަނބުރާ ގެނައުމަށްޓަކައި އެޅެންހުރި އެންމެ އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް އިސްކަންދީ، މި ޤާނޫނުގެ އަށްވަނަ ބާބުގެ ދަށުން ޑައިވަރޝަންގެ ފިޔަވަޅު އެޅުމަށެވެ.
ޑައިވަރޝަންގެ ގޮތުގައި ބުނެފައިވަނީ ޑައިވަރޝަންގެ ކޮންމެ ފިޔަވަޅެއްވެސް ވާންވާނީ، އެކުއްޖާގެ އިންސާނީ ޙައްޤުތަކަށް އުނިކަމެއް ނާންނާނެ ގޮތުގެމަތިން، އަދި އެކުއްޖާއަށް ލިބިދޭންޖެހޭ އެންމެހައި ޤާނޫނީ ރައްކާތެރިކަމެއް ލިބިދެވޭ ގޮތެއްގެމަތިން އެޅޭ ފިޔަވަޅުތަކެއް ކަމުގައެވެ.
މީގެ އިތުރުން ކުށްކުރާ ކުއްޖާއާ ގުޅޭ ކަންކަމުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ހައްގު ލިބިދީފައިވެއެވެ. އެގޮތުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުޑަކުއްޖަކާމެދު މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން އެއްވެސް މަރުޙަލާއެއްގައި ގޮތެއް ނިންމާއިރު، އެ ނިންމުމުގައި ބައިވެރިވެ، އެ ނިންމުމާމެދު އެކުއްޖާ ދެކޭގޮތް ހާމަކުރުމުގެ ޙައްޤު، ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ލިބިގެންވެއެވެ.
އަދި ކުޑަކުއްޖެއްގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ދަޢުވާއެއް އުފުލޭ ޙާލަތުގައި، ޤާނޫނީ ވަކީލެއް މެދުވެރިކޮށް، ނުވަތަ ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ޖުވެނައިލް ޖަސްޓިސް މެދުވެރިކޮށް، ނުވަތަ އެކުއްޖާ އަމިއްލައަށް އެ މައްސަލައާމެދު އެކުއްޖާ ދެކޭގޮތް ނުވަތަ ބުނަން ބޭނުންވާ އެއްޗެއް ބުނުމުގެ ޙައްޤު ލިބިގެންވެއެވެ. މިއާއެކު މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ކުއްޖާގެ މައްޗަށް ހިންގޭ އެއްވެސް ޖިނާއީ މަރުޙަލާއެއްގައި ނުވަތަ އެޅޭ އިދާރީ ފިޔަވަޅަކާމެދު އެކުއްޖާގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވާ އެއްޗަކަށް ބުރަދަން ދިނުމުގައި، ކުއްޖާގެ ޢުމުރާއި ވިސްނުން ތަރައްޤީވެފައިވާ މިންވަރަށް ރިޢާޔަތްކުރަންވާނެ ކަމަށް ގާނޫނުގައި ވަނީ ބުނެފައެވެ.
މި ގާނޫނުގައިވާ ގޮތުން ލަސްކުރުމަކާ ނުލައި ޤާނޫނު ތަންފީޛުކުރަން ޖެހެއެވެ. އެގޮތުން ގާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުއްޖެއްގެ މައްޗަށް މި ޤާނޫނު ތަންފީޛުކުރުމުގައި ކަންކަން ނިންމަންވާނީ، ލަސްކުރުމަކާ ނުލައި އަދި ލަސްވުމަށްހުރި ފުރުޞަތުތައް ނައްތާލައި ވީ އެންމެ އަވަސް މިނެއްގައިކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.
އަދި ކުޑަކުޑިންގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ގޮތުން ހައްޔަރުކުރުމާއި ބަންދުކުރުމަކީ އެންމެ ފަހުގެ ފިޔަވަޅު ކަމުގައި ހެދުމަށް ގާނޫނުގައި ލާޒިމް ކުރުއެވެ. އެގޮތުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ކުޑަކުއްޖަކާމެދު މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން އެޅޭ ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުން އޭނާ ހައްޔަރުކުރަންވާނީ ނުވަތަ ބަންދުކުރަންވާނީ އެންމެ ފަހުގެ ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުން ކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު، އެކުއްޖަކު ހައްޔަރު ނުވަތަ ބަންދުކުރަންވާނީ، އެ ޙާލަތެއް ލާޒިމުކުރާ އެންމެ ކުރު މުއްދަތަކަށް ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި ކުޑަކުއްޖަކު ބަންދުކުރުމަށް ނިންމާ ޙާލަތުގައި، އެ ނިންމުމަކީ ކުއްޖާގެ ޙާލަތަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ގަވާއިދުން މުރާޖަޢާކުރެވޭ ނިންމުމަކަށް ވާންވާނެ ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.
