މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީ (އެމްއެމްއޭ) މެދުވެރިކޮށް ފައިސާ ޗާޕުކުރުމަކީ މުޅި މާލީ ނިޒާމުގެ އިތުބާރު ގެއްލިގެން ހިނގައިދާނެ ކަމެއް ކަމަށް މަޖިލީހުގެ ހުޅުމާލެ ދެކުނު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޑރ. އަހްމަދު ޝަމްހީދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.

ޑރ. ޝަމްހީދު އެ ޤަރާރު ހުށަހަޅުއްވަމުން ވިދާޅުވެފައި ވަނީ އެއީ ޤާނޫނުއަސާސީ އާއި، ކަމާގުޅޭ ޤާނޫނުތަކާއި އަދި މި އަހަރަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓާއި ހިލާފަށް، ސަރުކާރާއި މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީން ކުރަމުންގެންދާ ކަންކަމާމެދު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތެއް ދެނެގަތުމަށްޓަކައި ހުށަހަޅާ ޤާރާރެއް ކަމަށެވެ.

އެ ގަރާރުގައި ޑރ.ޝަމްހީދު ވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީ އާއި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 6/81 (މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީގެ ޤާނޫނު) އާއި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 3/2006 (ދައުލަތުގެ މާލިއްޔަތުގެ ޤާނޫނު) އާއި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 30/2024 (ދައުލަތުގެ ފިސްކަލް ޒިންމާގެ ޤާނޫނު) ގައި އެކަށައަޅާފައިވާ މާލީ އުސޫލުތަކާއި ހަމަތަކާ ހިލާފަށް، އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ، 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓާ ހިލާފަށް އަމަލުކުރަމުންދާ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ސަރުކާރާއި މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީން ކުރަމުންގެންދާ ކަންކަމާ މެދު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތެއް ދެނެގަތުމަށް އެ ގަރާރު ހުށަހަޅުއްވާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ޑރ.ޝަމްހީދު އެ ގަރާރުގައި އިތުރަށް ވިދާޅުވީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 96 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ހުއްދަލިބިގެން މެނުވީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ ބަޖެޓުގައިވާ މިންވަރަށްވުރެ ޚަރަދު އިތުރުކޮށްގެނެއް ނުވާނެކަމަށާއި، އަދި ބަޖެޓުގައި ވަކި ކަމަކަށް ޚަރަދެއްކުރުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާނަމަ އެ ޚަރަދެއް ކުރާންވާނީ އެކަމަކަށް އެކަނި ކަމަށް، ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ.

މީގެ އިތުރުން ޤާނޫނު ނަންބަރު 6/81 (މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީގެ ޤާނޫނު) ގެ -16 ވަނަ މާއްދާގައި، އެ އޮތޯރިޓީގެ ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޯޑުގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތާއި ބާރުގެ ތެރޭގައި ބަޔާންކޮށްފައި ވަނީ، މަނިޓަރީ ސިޔާސަތުތައް އެކަށައަޅައި ފާސްކުމާއި، މަނިޓަރީ މަޤްސަދުތަކާއި، މައިގަނޑު އިންޓްރެސްޓް ރޭޓްތަކާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ފައިސާ ލިބެންހުންނާނެ ގޮތް ހެދުމާއި، އެކަންކަމާ ގުޅޭގޮތުން އެއިރަކަށް އެކަށީގެންވާ ނިންމުންތައް ކަނޑައެޅުން ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެހެންކަމުން ޤާނޫނު ނަންބަރު 3/2006 (ދައުލަތުގެ މާލިއްޔަތުގެ ޤާނޫނު)ގެ 47 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި، މި ޤާނޫނުގައި، ނުވަތަ ދައުލަތުގެ މާލިއްޔަތުގެ ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތްނޫން ގޮތަކަށް ދައުލަތުގެ ފައިސާއިން ޚަރަދުކުރުން، ނުވަތަ ދައުލަތުގެ މުދަލެއް ވިއްކާލުން، ނުވަތަ ނައްތާލުން، ނުވަތަ ދޫކޮށްލުން، އެއީ ހުއްދަނޫން ޢަމަލެއް ކަމުގައި މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ބެލެވޭނެ ކަމަށް ޑރ.ޝަމްހީދު ވިދާޅުވިއެވެ.

އެހެންކަމަށް ވާއިރު ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކް (މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީ) އިން ފައިސާ ނެގުމުގެ ބޭނުމުގައި، ހައުސިންގ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ) ގެ މިލްކިއްޔާތުގައިވާ ބިމެއް ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކަށް ގަތުމުގެ މުއާމަލާތެއް ހިންގުމަށްފަހު، އެ ފައިސާ އެޗްޑީސީ މެދުވެރިކޮށް ސަރުކާރަށް ދިނުމަށް ޓަކައި، ހުޅުމާލެއިން ބިން ގަތުމަށް ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުގެ ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޮޑުން ނިންމައިފިކަމުގެ މައުލޫމާތު ލިބެމުންދާ ކަމަށް ވެސް އެ ގަރާރުގައި ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ.

ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުން (މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީ) ގެ އޮފީސް ހިންގުމަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ މިންވަރަށްވުރެ އިތުރަށް، އިމާރާތްތަކާއި ބިންތައް ހޯދާންޖެހޭނެ އެއްވެސް މަގުބޫލު ސަބަބެއް ނޯންނާނެކަން ކަށަވަރުވާ ކަމަށާއި މި ކަމުގެ ފަހަތުގައި ފޮރުވިފައިވާ ކޮންމެވެސް ކަންތައްތަކެއް އޮތްކަމަށް ބެލުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ކަމަށް ޑރ.ޝަމްހީދު ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.

އެހެންކަމުން އެ ފަދަ މުއާމަލާތެއް ހިންގައިގެން ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުން ސަރުކާރަށް ފައިސާ ނެގުމަކީ، ދައުލަތުގެ ފިސްކަލް ޒިންމާގެ ޤާނޫނުގައި ކަނޑައަޅައިފައިވާ ހަމަތަކާއި އުސޫލުތައް އެއްފަރާތްކޮށް، އެ ހަމަތަކާއި އުސޫލުތަކާ ކަނޑައެޅިގެން ހިލާފަށް، ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުން ސަރުކާރަށް ފައިސާ ނެގުންކަމަށް ވެސް ޑރ.ޝަމްހީދު ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.

ޑރ.ޝަމްހީދު ވިދާޅުވީ މި ކަމަކީ، ދައުލަތުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުގެ މިނިވަންކަން ގެއްލި، އެކަމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ މުޅި މާލީ ނިޒާމުގެ އިތުބާރު ގެއްލިގެން ހިނގައިދާނެފަދަ ކަމެއް ކަމަށެވެ.

މި ކަމަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ، 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުގައި، ދައުލަތަށް ފައިސާ ހޯދާނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރ އޮފް ފިނޭންސް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންކަމާ ހިލާފަށް އެކަންކަމުގެ ބޭރުން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހުއްދަ ހޯދުމަކައި ނުލައި ނުވަތަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް އެންގުމަކައި ނުލައި ކުރާ ކަމެއް ކަމަށްވީ ހިނދު؛

އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން ދިވެހި ރުފިޔާގެ އަގު ދަށް ވާނެ ކަމަށާއި ބޭރު ފައިސާގެ އަގު އިންތިހާއަށް މަތިވާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އޭގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، މުދަލާއި ހިދުމަތުގެ އަގުތައް ނުހަނު ބޮޑަށް އުފުލުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއްކަމަށް ވެސް ޑރ.ޝަމްހީދު ވަނީ އެ ގަރާރު ހުށަހަޅުއްވަމުން ވިދާޅުވެފަ އެވެ.