ކުރީ ޒަމާނަށް ޖެހިލާއިރު ވޯރާއިންނަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރިކޮށް އުޅުނު ބަޔެކެވެ. ވޯރާވިޔަފާރިވެރިން ރާއްޖެ އައިސް ވިޔަފާރި ކުރަން ފަށާފައިވަނީ ދިވެހިންގެ ފަރާތުން ލިބުނު ފުރުސަތުތަކެއްގެ އެހީގައެވެ. މިގޮތަށް ވިޔަފާރި ކުރި ދުވަސްވަރު އެމީހުންނަކީ ވަރަށް ނުފޫޒު ގަދަބަޔަކަށް ވެގެން ގޮސްފައިވެއެވެ.

މިކަމުގެ ސަބަބުތައް ގިނަގުނައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ އިސް ފަރާތްތައް ވޯރާވިޔަފާރިވެރިންނާ ގުޅިފައިވުމާއި ވޯރާ ވިޔަފާރިވެރިންނަކީ ރާއްޖޭގެ ރަދުންނާއި ދިވެހިންނަށް މަޤުބޫލު ބަޔަކަށް ވުން ހިމެނެއެވެ. ވޯރާއިން ރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރިކުރުމަށް އެކަށީގެންވާ ގަވާއިދުތަކެއް ހެދިފައި ނެތުމާއި ވިޔަފާރީގެ ރަނގަޅު ނިޒާމެއް ގާއިމުވެފައި ނެތުމާއި ދިވެހި ދައުލަތް ވޯރާ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ދަރަނިވެރިވުމާއި އިމްޕޯޓް އެކްސްޕޯޓް އެމީހުންގެ އަތްދަށުގައި ވުމާއި އަދި ދިވެހިން ވިޔަފާރީގެ ކަންކަމަށް ހޭލުންތެރިކަން ކުޑަކަމާއި ތަޢުލީމީ ފެންވަރު ނެތުމަކީވެސް ސަބަބުތަކެވެ. އެއްވެސް އިންސާފެއް ނެތި ވޯރާއިން ރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރި ކުރަމުން ދަނިކޮށް އެބައިމީހުން ރާއްޖެއިން ފޮނުވާލެވުނީ އިބްރާހިމް ނާސިރުގެ ބޮޑުވަޒީރުކަމުގައެވެ.

ވޯރާ ވިޔަފާރިވެރިންނެކޭ ރާއްޖޭގައި މިހާރު އުޅޭ ބިދޭސީންނެކޭ ވަކި ތަފާތެއް ނެތެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ވިޔަފާރީގެ ސިނާއަތުގައި ނުގަވާއިދުން ހަރަކާތްތެރިވާ ބިދޭސީންގެ އަދަދު އަންނަނީ ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް އިތުރުވަމުންނެވެ. ރާއްޖޭގެ ގާނޫނޫ ބުނާ ގޮތުން ބިދޭސީންނަށް ރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރި ކުރުމުގެ ހުއްދައެއް ނޯވެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް މިހާރު ކޮންމެ ވިޔަފާރިއެއް ވެސް ހިންގުމުގައި ބިދޭސީއަކު އުޅެއެވެ. ހޮޓަލަކަށް ސައިބޯން ވަދެލިޔަސް އެތާނގެ އެންމެ އިސް މީހަކަށް ހުންނަނީ ބިދޭސީއެކެވެ. ގެސްޓް ހައުސްއެއްގެ ބުކިން ހަދަން ދިޔަސް އެތަން ހިންގަނީ ބިދޭސީއެކެވެ. ދަތުރުވެރިންގެ މާރުކޭޓަށް ވަދެލިޔަސް އެތާނގެ ގޮޅިތަކުގައި ތިބެނީ ބިދޭސީންނެވެ. މިހެން ގޮސް ކޮންމެ ސިނާއަތަކަށް ބަލާލިޔަސް ބިދޭސީން ހަރަކާތްތެރިވާ މިންވަރު އަންނަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ.

ކޮންމެ ވިޔަފާރިއަކަށް ބަލައިލިކަމުގައިވީނަމަވެސް ބިދޭސީންގެ އަތް ނުފޯރާ ވިޔަފާރިއެއް މަދުވާނެއެވެ. ރާއްޖޭގައި 18،000ށްވުރެ ގިނަ ވިޔަފާރި ދިވެހިންގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައި އޮތް ނަމަވެސް މީގެ އަޑީގައި ބިދޭސީން އުޅެނީ ކިތައް ވިޔަފާރީގައިތޯ ހޯދިފައެއް ނެތެވެ. މިކަންތައްތައް ބެލޭނެ ހަރުދަނާ ނިޒާމެއް ވެސް ނެތެވެ. އަދި މިހާތަނަށް މިފަދަ ނިޒާމެއް ތައާރަފުކުރެވިފައެއް ވެސް ނުވެއެވެ.

ރާއްޖޭގައި 281،000 ބިދޭސީން އެބަތިބި ކަމަށް ތަފާތު ހޯދުންތަކުން ދައްކައެވެ. މިހާ ގިނަ އަދަދަކަށް ރާއްޖެއަށް ބިދޭސީން އެތެރެވުމުގައި ވަރަށް ގިނަ ބަޔެއްގެ އިހުމާލު ބޮޑެވެ. ރާއްޖޭގައި ނުގަވާއިދުން ދިރިއުޅެމުންދަނީ ކިހާ އަދަދެއްގެ ބިދޭސީންކަމެއް ބުނަންވެސް ދައްޗެވެ. މިކަމުގެ ނޭދެވޭ އަސަރު މިހާރު މި މުޖުމަތައުން މިވަނީ ފެންނަން ފަށާފައެވެ.

ވޯރާ ވިޔަފާރިވެރިން އިބްރާހިމް ނާސިރުގެ ބޮޑުވަޒީރުކަމުގައި ފޮނުވާލިފަދައިން މިފަދަ ޒަމާނެއްގައި ދެވަނަ ވޯރާ ޖީލު ނުހުއްޓުވެންވީ ކީއްވެގެންތޯއެވެ. ކޮންމެ ދިވެއްސެއްގެ ނިވަލުގައި ބިދޭސީއެއް ވާއިރު މިކަމަށް އަވަސް ހައްލެއް ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ހޯދަން އެބަޖެހެއެވެ.