ޔޫއެންޑީޕީން އާންމުކުރާ ހިއުމަން ޑިވެލޮޕްމަންޓް އިންޑެކްސް (އެޗްޑީއައ) ގައި ރާއްޖެ، 2019 ވަނަ އަހަރަށް ވުރެން 9 ދަރަޖަ ކުރިޔަށް ޖެހިލައިފިއެވެ.
އިންސާނީ ތަރައްގީގެ ކުރިއެރުން ނުވަތަ ހިއުމަން ޑިވެލޮޕްމަންޓް އިންޑެކްސް (އެޗްޑީއައި) ގައި 189 ގައުމުގެ ތެރެއިން ދިވެހިރާއްޖެ އޮތީ 95 ވަނައިގައެވެ. މިދިޔަ އަހަރު ރާއްޖެ އޮތީ ލިސްޓުގެ 104 ވަނައިގައެވެ.
އިންޑެކްސްއަށް ބަލާއިރު، 1990 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުން، ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހުން ދިރި ހުންނަ އާންމު އުމުރު 17.4 އަހަރު އިތުރުވެފައިވެއެވެ. އަދި ގްރޮސް ނޭޝަނަލް އިންކަމް (ޖީއެންއައި) ބޮލަކަށް ޖެހޭ ނިސްބަތް %132 އިތުރުވެފައިވެއެވެ. ހަމައެއާއެކު، މިއަހަރުގެ ރިޕޯޓުން އެނގޭގޮތުގައި ދެކުނު އޭޝިއާ ސަރަހައްދުގައި ކޮންމެ މީހެއްގެ ނިސްބަތުން ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރާ މިންވަރު ނުވަތަ ”މެޓީރިއަލް ފުޓްޕްރިންޓް“ އެންމެ މަތީ ދިވެހިރާއްޖޭގައެވެ. އެއީ 14.5 ޓަނެވެ. މި އަދަދަކީ ދުނިޔޭގެ އެވަރެޖް އަދަދުކަމަށްވާ 12.3 ޓަނަށްވުރެވެސް މަތީ އަދަދެކެވެ.
ޔޫއެންޑީޕީގެ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރެޒިޑެންޓް ރެޕްރެޒެންޓޭޓިވް އަކީކޯ ފުޖީ އާއި، މިނިސްޓަރ އޮފް އިކޮނޮމިކް ޑިވެލޮޕްމަންޓް އަލްއުސްތާޛު ފައްޔާޒު އިސްމާއިލް، އަދި މިނިސްޓަރ އޮފް ފިޝަރީޒް މެރިން ރިސޯސަސް އެންޑް އެގްރިކަލްޗަރ ޒަހާ ވަހީދު ލިޔުއްވާފައިވާ އޮޕީނިއަން އެޑިޓޯރިއަލްއެއްގައި، މި ޒަމާނުގައި އިންސާނީ ތަރައްގީ ހާސިލުކުރުމަށްޓަކައި ”މުޅި މުޖުތަމައުގެ ރައްދެއް“ ބޭނުންވާކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. އޭގައިވަނީ، ވަކިވަކި މީހުން ކުރަންޖެހޭނެ ކަންކަމަށްވުރެ ބޮޑަށް، ކަންކުރާނެ ގޮތުގެނިޒާމެއް ގާއިމުކުރުމެވެ.
އެގޮތުން ރާއްޖެއިން ގިނަ ކާމިޔާބީތަކެއް ހޯދާފައިވާއިރު، މިއަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި، މުދާ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ޚިދުމަތް ލިބިގަންނަ ފަރާތްތައް ހިމާޔަތްކުރުމުގެ ގާނޫނު ތަސްދީގުކުރުމަށް ދިވެހިރާއްޖެ މަރުހަބާކިޔާފައިވާއިރު ގާނޫނާ ޚިލާފު ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކުން މުދާ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި، ޚިދުމަތް ހޯދާ ފަރާތްތައް ހިމާޔަތްކުރުމަކީ ކޮންމެހެން މުހިންމު ކަމެއްކަމަަށް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި، އައު ވިޔަފާރިތައް އުފެއްދުމުގައި މުސްތަގުބަލުގެ ޒިންމާދާރު އުފެއްދުންތެރިންގެ ހައިސިއްޔަތުން އެމީހުންގެ ވިޔަފާރީގެ ހުނަރާއި ތަސައްވުރު ބޭނުންކުރާންވާނީ، ކާބަން މަދުކޮށް، ފެހިކަން އިތުރުކޮށް، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތްތައްޚިޔާރުކޮށްގެން ކަމަށް އޮޕީނިއަން-އެޑިޓޯރިއަލްގައި ބާރުއަޅާފައިވެއެވެ.
އެޗްޑީއައި އަކީ ގައުމެއްގައި ސިއްހަތާއި، ތައުލީމު އަދި ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ވަޒަންކުރާ މިންގަނޑެކެވެ. މީގެ ތެރެއަށް ގައުމުން ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑް ބޭރުކުރާ މިންވަރާއި، ކޮންމެ މީހެއްގެ ނިސްބަތުން ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރާ މިންވަރު ނުވަތަ”މެޓީރިއަލް ފުޓްޕްރިންޓް“ މި ދެ ކަންތައް އިތުރުކުރުމުން، އާންމުކޮށް އިންސާނުންނާއި ދުނިޔޭގެ ދުޅަހެޔޮކަމަކީ އިންސާނީ ކުރިއެރުންމިނުމުގައި އެންމެ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ކަންކަން ކަމުގައި ބަލައިފިނަމަ ބައިނަލްއަގުވާމީ ތަރައްގީގެދާންގޮތް ދައްކުވައިދެއެވެ. އޭގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ނެރެވޭ ޕްލެނެޓަރީ-ޕްރެޝަރސް އެޖަސްޓެޑް އެޗް.ޑީ.އައި. ނުވަތަ ޕީ.އެޗް.ޑީ.އައި. ގެ ސަބަބުން އެދެވޭމަންޒަރަކަށް ނުވިނަމަވެސް، އިންސާނީ ކުރިއެރުމުގެ މާ ސާފު ތަސައްވަރުދައްކުވައިދެއެވެ.
ޔޫ.އެން.ޑީ.ޕީ. އަކީ ފަގީރުކަމާއި، ހަމަހަމަކަން ނެތުމާއި، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތައް ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށް މަސައްކަތްކުރާ އ.ދ.ގެ ޖަމާއަތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ އިސް ދައުރެއް އަދާކުރާ ފަރާތެވެ.