އެމެރިކާގެ ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ ތިރީގޭގެ ރައީސް ކަމުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި ނޭންސީ ޕެލޯސީއާއި ޗައިނާގެ ހަތުރުވެރި ގުޅުމުގެ ވާހަކައިގެ އަޑުފަށްގަނޑަކީ ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން މީޑިއާއަށް ތިލަވާ ވާހަކައެކެވެ. އެ ހަތުރުވެރި ގުޅުމުގެ ވާހަކަ ގުޅިފައި ވަނީ މީގެ 30 އެތައް އަހަރެއް ކުރިން، ޓިއަނަމަން ސްކޮއާއަށް ވަޑައިގެން، ނޭންސީ ޕެލޯސީ، ޗައިނާގެ ސަރުކާރު ރުޅިއަރުވާލެއްވި ހިސާބާއެވެ. ޓިއަނަމަން ސްކޮއާއަށް ވަޑައިގެން ހުންނެވީ، 1989 ވަނަ އަހަރުގެ މުޒާހަރާތަކުގައި މަރާލި މީހުންގެ ޝަރަފުގައި ބެނާއެއް ހިއްޕަވައިގެންނެވެ.

މިދިޔަ އަންގާރަ ދުވަހުވެސް ޕެލޯސީ އަމަލު ކުރެއްވީ ހަމަ އެފަދަ ރޫހެއްގައެވެ. ޗައިނާގެ ސަރުކާރުން ކެނޑިނޭޅި އިންޒާރުތައް ދެމުން ދަނިކޮށް ޕެލޯސީ ވަޑައިގެން ހުންނެވީ، ޗައިނާއިން އެ ސަރަހައްދެއްގެ ފުރިހަމަ މިލްކުވެރި ކަމަށް ވަކާލާތު ކުރަމުންދާ ޓައިވާންގައެވެ. ޓައިވާންގެ ސަރުކާރަށް ތާއީދު ކުރައްވާ، އިންސާނީ ޙައްޤުތަކަށް ވަކާލާތު ކުރާ އެކްޓިވިސްޓުންނާ ބައްދަލު ކުރެއްވުމަށެވެ.

ޕެލޯސީއަކީ ޗައިނާ ސަރުކާރަށް ފާޑުވިދާޅުވާ އެމެރިކާގެ އިސް އޮފިޝަލުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނިވަޑައިގަންނަވާ އިސް ބޭފުޅަކަށް ވާއިރު، ޓައިވާން ދަތުރުފުޅަކީ އެކަމުގެ ލާމަސީލު މިސާލެއް ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ސިފަ ކުރެއެވެ. އެމެރިކާގެ ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހަކީ ޗައިނާއާ ގުޅުން ހުރި ކަންކަމުގައި، އެމެރިކާ ސަރުކާރަށް ވުރެ ހަރުކަށި ފިކުރެއް ގެންގުޅޭ ބާރެކެވެ.

އެމެރިކާގެ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ރޭވިފައި އޮންނަ ގޮތުން ނައިބު ރައީސް ކަމަލާ ހެރިއަސްއަށް ފަހު އެމެރިކާގެ ރިޔާސަތަށް ވަޑައިގަތުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް މަޖިލީސް ރައީސް ކަމުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި ޕެލޯސީއަކީ 1997 ވަނަ އަހަރު، އޭރުގެ މަޖިލީސް ރައީސް ނިއުޓް ގިންގްރިޗްއަށް ފަހު ޓައިވާނަށް ވަޑައިގެންނެވި އެމެރިކާގެ އެންމެ އިސް ޕޮލިޓީޝަންއެވެ. ޕެލޯސީއާއެކު އެމެރިކާގެ ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ އިތުރު 6 މެމްބަރުންގެ ވަފުދެއްވެސް ޓައިވާނަށް ވަޑައިގެންނެވި ކަމަށް ހަބަރު ލިބެއެވެ.

ޑިމޮކްރަސީއަށް ގޮވާލާ، ޗައިނާގައި ކުރިއަށް ގެންދިޔަ ވަރުގަދަ މުޒާހަރާގެ ބައިވެރިންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން ޗައިނާ ސަރުކާރުން ދިން އަނިޔާއާ އާ ދެކޮޅަށް 1991 ވަނަ އަހަރު ޕެލޯސީ އުފެއްލެވި ބެނާގައި ބުނެފައިވަނީ "ޗައިނާއަށް ޑިމޮކްރަސީ ގެނައުމުގެ މަގުގައި ފުރާނަ ދޫކޮށްލި މީހުންގެ ޙައްޤުގައި" މިފަދައިންނެވެ. ޕެލޯސީއާއެކު އެ ފަހަރު، މަޖިލީހުގެ 2 މެމްބަރަކުވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އެމެރިކާގެ ވަފުދާ ކުރިމަތިލީ ޗައިނާގެ ފުލުހުންނެވެ. އަދި ސަރަހައްދު ދޫކޮށް ވަޑައިގަތުމަށް ޕެލޯސީއާއި ވަފުދަށް މަޖުބޫރުވެވަޑައިގަތެވެ.

އެހާ ހިސާބުން އަދި ނިމުނީއެއް ނޫނެވެ. ޕެލޯސީ ވަނީ މަޖިލީސް މެމްބަރުންގެ ވަފުދަކާއެކު 2015 ވަނަ އަހަރު ޓިބެޓަށްވެސް ދަތުރުކުރައްވާފައެވެ. ޕެލޯސީއަކީ ޓިބެޓްގައި އިންސާނީ ޙައްޤުތައް އޮތް ގޮތާ ބެހޭ ގޮތުން އެންމެ ފާޅުގައި ވާހަކަދައްކަވާ އެއް ސިޔާސީ ޝަހްސެވެ. ޓިބެޓް ދަތުރުގައި ޕެލޯސީ ވަނީ ވަކިވެގަތުމުގެ ފިކުރު ޕްރޮމޯޓް ކުރާ ކަމަށް ޗައިނާއިން ވަކާލާތު ކުރާ ދަލައި ލާމާއާއެކު ވާހަކަތަކެއް ދައްކަވާފައެވެ.

އެމެރިކާގެ އޮފިޝަލުން ޓައިވާނަށް ވަޑައިގަތުމަކީ ޓައިވާންގެ މިނިވަންކަމަށް ވަކާލާތު ކުރާ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިތްވަރެއް ކަމަށް ޗައިނާއިން ސިފަ ކުރެއެވެ.

އެމެރިކާ ސަރުކާރާއި ޓައިވާނާ ދެމެދު ރަސްމީ ސިފައެއްގައި ޑިޕްލޮމެޓިކް ގުޅުން ގާއިމު ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ. ނަމަވެސް، ޓައިވާންގެ ދިފާއަށް ބޭނުންވާ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް، ޤާނޫނީ ހައިސިއްޔަތު ލިބިފައިވާ އެއްބަސްވުމެއް އޮވެއެވެ.

ސްޓޭންފޯޑް ޔުނިވާސިޓީގެ ހޫވާ އިންސްޓިޓިއުޝަންގެ ޓައިވާން ތަޖުރިބާކާރު ޚާރިސް ޓެމްޕްލްމަން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، ޕެލޯސީ، އޭނާގެ ސިޔާސީ ޝަހްސު ނަގަހައްޓަވާނެއެވެ. އަދި ޗައިނާގެ ސަރުކާރުން ކުރިމަތި ކުރަމުންދާ ޕްރެޝަރާ ދެކޮޅަށް، ޓައިވާނަށް ތާއީދުވެސް ކުރައްވާނެއެވެ. ޗައިނާއަށް އެ ސިގުނަލް ފޮނުވުމަށް، ޕެލޯސީއަށްވުރެ އެކަށީގެންވާ އިތުރު ޝަހްސެއް ކޮބައިތޯ ޓެމްޕްލްމަން ވަނީ ސުވާލު ކުރައްވާފައެވެ. ޗައިނާގެ ކޮމިއުނިސްޓް ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް ރަމްޒީ ގޮތެއްގައި ތެދުވެވަޑައިގަތުމަށް، ޕެލޯސީ ހުންނެވީ އިންތިހާއަށް ނުފޫޒު ގަދަ މަގާމެއްގައި ކަމަށް ޓެމްޕްލްމަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.

ޗައިނާގެ ސަރުކާރުން ދައުވާ ކުރާ ގޮތުގައި ޓައިވާންއަކީ ޗައިނާގެ ބައެކެވެ. އަދި ޓައިވާންގެ ކޮންޓްރޯލް ނެގުމަށް ބާރުގެ ބޭނުން ނުކުރާނެ ކަމަކަށްވެސް ޗައިނާއަކުން އަދި ނުބުނެއެވެ. ޗައިނާގެ ސިޔާދަތީ ދައުވާތަކަށް ޓައިވާނުން އިންކާރު ކުރެއެވެ. ޓައިވާނުން ބުނަމުން ދަނީ އެ ގައުމުގެ ކުރިމަގު ބައްޓަން ކުރާނީ އެ ގައުމުގެ ރައްޔިތުން ކަމަށެވެ.

ޗައިނާގެ ފޮރިން މިނިސްޓްރީގެ ތަރުޖަމާނު ޝާއީ ލީޖިއާންވަނީ، ޕެލޯސީގެ ދަތުރުގެ ސަބަބުން ސީރިއަސް ނަތީޖާތަކަކާ ކުރިމަތިލާޏް ޖެހޭނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދެއްވާފައެވެ.

މުރާސިލުން ބުނާ ގޮތުގައި ޗައިނާގެ ސަރުކާރުން ދޭނީ ރަމްޒީ ރައްދެކެވެ. ވޮޝިންގްޓަން ސެންޓަރ ފޮރ ސްޓްރެޓީޖިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ސްޓަޑީޒްގެ ޗައިނާ އެނަލިސްޓް، ސްކޮޓް ކެނެޑީ ލަފާ ކުރައްވާ ގޮތުގައި މި ހައިޖާނުގެ ތެރެއިން ހަނގުރާމައެއް ނުފެށޭނެއެވެ.

ޓައިވާންގެ އިތުރުން ދެކުނު އިރުމަތީ އޭޝިއާގެ ބައެއް ގައުމުތަކަށް ޕެލޯސީ ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރަށް، ޗައިނާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ހުރަސް އެޅުންވެސް ނާދިރު ކަމަށް އެމެރިކާގެ ދިފާއީ އޮފިޝަލުން ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ. ހާދިސާއެއް ހިނގައިފިނަމަ، ވަރުގަދަ ކުރިމަތިލުމަކަށް ނުދާނެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ.