ވިޔަފާރިއަށް ހުށަހެޅޭ މުދަލުގެ ނިޞާބު ހަމަކުރުމުގައި ބަލާނީ އޭގެއަގަށެވެ.
ވިޔަފާރި މުދަލުން ޒަކާތް ވާޖިބުވަނީ ހަ ޝަރުޠެއް ހަމަވުމުންނެވެ.
(24 މެއި 2018 ވަނަ ދުވަހު ޝާއިޢުކޮށްފައިވާ ލިޔުމާ ގުޅޭ(
ގޮވާމާއި މޭވާގެ ނިޞާބު:
ގޮވާމާއި މޭވާގެ ނިޞާބަކީ ފަސް وَشْق އެވެ. وَشْق އަކީ ފަސް ދޮޅަސް ޞާޢުއެވެ. ޞާޢަކީ ހަތަރު މުއްދެވެ. މެދުމިނުގެ އާދަމުގެ ދަރިއެއްގެ ދެއަތްގޮށި ފުރައި ނެގޭހައި ތަކެތީގައި މުއްދެއް ހުންނާނެއެވެ. ޞާޢަކީ ދެބައިކުޅައެއްބައި ނާޅިއެވެ.
ގޮވާމާއި، މޭވާއިން ޒަކާތަށް ނެރޭން ވާޖިބުވާ މިންވަރު ހިމެނިފައިވަނީ ގަހަށް ފެންލިބުނު ގޮތެއްގެ މައްޗަށެވެ. މީހާ ކުރި މަސައްކަތެއް ނުވަތަ ޚަރަދެއް އޮތުމަކާނުލައި ވާރޭ ނުވަތަ އެފަދަ އެހެންވެސް ފެނަކުން ފެންލިބިގެން ހެދުނުގަހުގެ މޭވާއާއި، ގޮވާމުން ވާޖިބުވަނީ ދިހަބައިކުޅައެއްބައި ދިނުމެވެ.
ތިމާގެ އަތުން ޚަރަދެއްކޮށްގެން ނުވަތަ ތިމާ މަސައްކަތެއްކޮށްގެން ފެންލިބުނު ގަހުގެ މޭވާއާއި ގޮވާމުން ވާޖިބުވާނީ ވިހިބައިކުޅަ އެއްބައި ދިނުމެވެ.
މިދެބާވަތުން ހަމައަށް ފެންލިބުނުގަހުގެ މޭވާއާއި ގޮވާމުންވާޖިބުވަނީ ދިހަބައިކުޅައެއްބައިގެ ހަތަރުބައިކުޅަ ތިންބައެވެ. އެއީ ސާޅީސްބައިކުޅަ ތިންބައެވެ.
ކުރިން ބުނެވިދިޔަ ނިޞާބަށްވުރެ ގިނައިން ހުރެއްޖެނަމަ، އެގިނަވި އެއްޗެއްގެ ޒަކާތް ދިނުންވާޖިބެވެ. ކުރީންބުނެވިދިޔަ ނިސްބަތުގެ މަތީންނެވެ.
ވިޔަފާރި މުދަލުގެ ޒަކާތްވާޖިބުވުމުގެ ޝަރުޠުތައް:
ވިޔަފާރިމުދަލުން ޒަކާތްވާޖިބުވަނީ އަންނަނިވި ޝަރުޠުތައް ހަމަވުމުންނެވެ.
ވިޔަފާރި މުދަލުގެ ނިޞާބާއި، އެއިން ޒަކާތަށްނެރެންވާ މިންވަރު:
ވިޔަފާރިއަށް ހުށަހެޅޭ މުދަލުގެ ނިޞާބު ހަމަކުރުމުގައި ބަލާނީ އޭގެއަގަށެވެ. އަހަރު ހަމަވެގެން މުދަލުގެ އަގުކުރާއިރު އެއަގުގައި ރަނުގެ ނުވަތަ ރިހީގެ ނިޞާބު ހަމަވާންވާނެއެވެ. އަގުކުރުމުގައި ބަލާންވާނީ އެމުދަލެއްގަތް ނަޤުދުއެވެ. ރަނުގެ ނަޤުދެއް ދީފައިގަތް މުދަލެއްނަމަ، އަގުކުރަންވާނީ ރަނުންނެވެ. އެއަގުގައި ރަނުގެ ނިޞާބު ހަމަވުން، ލާޒިމެވެ. ރިހީގެ ނަޤުދެއްދީފައި ގަތް މުދަލެއްނަމަ އަގުކުރާންވާނީ ރިހީންނެވެ. އެއަގުގައި ރިހީގެ ނިޞާބު ހަމަވުން ލާޒިމެވެ. ރަންރިހި ނޫން އެހެން އެއްޗެއް ދީފައިގަތް މުދަލެއްނަމަ އަގުކުރުމުގައި ބަލާނީ އެރަށެއްގައި އާދަކޮށް ގެންގުޅޭ ނަޤުދެކެވެ.
މިބުނި މަގުން އަގުކޮށްބަލާއިރު ރަނުގެ ނުވަތަ ރިހީގެ ނިޞާބު ހަމަވެއްޖެނަމަ އެއިން ޒަކާތަށް ނެރޭނީ ސާޅީސްބައިކުޅަ އެއްބައެވެ.
ނިޞާބުހަމަވެގެން ހުރުމާއެކު ތަކުރާރުވަމުންދާ ކޮންމެ އަހަރަކުންމެ ޒަކާތް ދިނުން ވާޖިބުއެވެ. މުދައު ގަތްއިރު ނިޞާބު ހަމަވިޔަސް އަހަރު ހަމަވެގެން ޙިސާބުކުރާއިރު ނިޞާބު ހަމަނުވާނަމަ، ޒަކާތްވާޖިބެއް ނޫނެވެ. އަގުކުރުމުގައި ޢަދުލުވެރި ދެމީހުން މެދުވެރިކުރުން ލާޒިމެވެ.
ބިމުގެ ތެރެއިން ނެގޭ މަޢުދަންތަކާއި ރިކާޒުގެ ޒަކާތް:
ބިމުގައި ގުދުރަތީ ގޮތުން އުފެދިފައިވާ މަޢާދިންގެ ތެރެއިން ޒަކާތްދިނުން ވާޖިބުވެގެންވަނީ ހަމައެކަނި ރަނާއި ރީހީންނެވެ. އެފަދަ މަޢާދިން ޒަކާތް ވާޖިބުވުމުގެ ޝަރުޠުވެގެންވަނީ ހަމައެކަނި ނިޞާބު ހަމަވުމެވެ. އަހަރު ހަމަވުމެއް ޝަރުޠެއް ނޫނެވެ. އެކިފަހަރު މަތީން ނަގައި ނަމަވެސް ނިޞާބު ހަމަވުމުން އޭގެ ޒަކާތަށް ސާޅީސްބައިކުޅައެއްބައި ނެރުން ވާޖިބެވެ. ނިޞާބަކީ ރަންނަމަ ރަނުގެ ނިޞާބެވެ. ރިހިނަމަ ރިހީގެ ނިޞާބެވެ.
ރިކާޒަކީ އިސްލާމްދީން އައުމުގެ ކުރީގައި ވަޅުލެވިފައިވާ ތަކެއްޗެވެ. އޭގެތެރެއިން ވެސް ޒަކާތްދިނުން ވާޖިބުވަނީ ހަމައެކަނި ރަންރިހީންނެވެ. ޝަރުޠަކީ ނިޞާބު ހަމަވުމެވެ. ނިޞާބު ހަމަވުމުން ޒަކާތަށް ނެރުން ވާޖިބުވެގެންވަނީ ފަސްބައިކުޅަ އެއްބައެވެ.
ނޯޓު: މިލިޔުމަކީ، ތަޢުލީމުއްދިޔާނާ 3 ގައި ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ޖަމީލު ލިޔުއްވާފައިވާ ލިޔުމުގެ ނަކަލެކެވެ.
