އީރާނުން ލުބްނާނުގެ ދާޚިލީ ކަންކަމާ ބެހޭ ކަމަށް ބުނެ، ލުބްނާނުގެ ބޮޑުވަޒީރު ސާދު ހަރީރީ މަޤާމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވައިފިއެވެ.

ސާދު ހަރީރީ މަޤާމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވިކަން އިއުލާންކުރެއްވީ ސަޢޫދީއަރަބިއްޔާއަށް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރުފުޅެއްގައި އެޤައުމުގެ ވެރިރަށް ރިޔާޒްގައި ހުންނަވައިގެންނެވެ.

ޓީވީން ދެއްކި ޚިޠާބެއްގައި ސާދު ހަރީރީ ވަނީ އެމަނިކުފާގެ އިސްތިއުފާގެ ސަބަބެއް ކަމުގައި އީރާނުގެ އިތުރުން އީރާނުން ވާގިވެރިވާ ލުބްނާނުގެ ޝިޔަޢީ ޖަމާޢަތް ހިޒްބުﷲ ވެސް ހިމނުއްވާފައެވެ. ހަރީރީ ވިދާޅުވީ އެމަނިކުފާނުގެ ހަށިކޮޅަށް ގެއްލުންދިނުމުގެ ޕްލޭންތަކެއް އީރާނާއި ހިޒްބުﷲއިން ގެންގުޅެމުންދާ ކަމަށެވެ. އަދި ލުބްނާނާއި އަރަބި އެހެން ޤައުމުތަކުގެ ދާޚިލީ ކަންކަމަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމަށް ހިޒްބުﷲ އާއި އީރާނުން މަސައްކަތްކުރަމުންދާ ކަމަށް ސާދު ހަރީރީ ތުހުމަތުކުރެއްވިއެވެ.

ހިޒްބުﷲއަށް ފާޑުވިދާޅުވަމުން ހަރީރީ ވިދާޅުވީ ދައުލަތެއްގެ ތެރޭގައި އިތުރު ދައުލަތެއް އުފައްދައިގެން އެޖަމާޢަތުން ޙަރަކާތްތެރިވަމުން ދާކަމަށެވެ. އީރާނަށް ބަހުގެ ޙަމަލާތަކެއް ދެއްވަމުން ހަރީރީ ވިދާޅުވީ އަރަބި ދުނިޔޭގެ ދާޚިލީ ކަންކަމުގެ ތެރެއަށް ފާރިސީން ވަނުމުގެ ދުވަސްތައް ނިމިއްޖެ ކަމަށާއި، އަރަބި ދުނިޔެއަށް ވަދެފައިވާ ފާރިސީންގެ ދިގު އަތް ބުރިކޮށްލާނެ ކަމަށެވެ.

ހޮނިހިރު ދުވަހު މަޤާމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވި ސާދު ހަރީރީ ލުބްނާނުގެ ބޮޑުވަޒީރުކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވިތާ އަދި އަހަރެއް ވެސް ނުވެއެވެ. އެމަނިކުފާނު ބޮޑުވަޒީރުކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު މަހުއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މީގެ ކުރިން 2009ވަނަ އަހަރުން 2011ވަނަ އަހަރަށް ވެސް ބޮޑުވަޒީރުކަން ކުރެއްވިއެވެ.

ދެވަނަ ފަހަރަށް ބޮޑުވަޒީރުކަމާ ހަރީރީ ހަވާލުވެ ވަޑައިގެންނެވީ ލުބްނާނުގެ ސިޔާސީ މަސްރަހު ހަލަބޮލިވެ، ރައީސެއް ނެތި ދެ އަހަރުވުމަށް ފަހު މިދިޔަ އަހަރު އެކުލަވާލި ބާރުތައް ހިއްސާކުރާ ސަރުކާރު އެކުލަވާލުމަށެވެ. ރައީސަކަށް ވަޑައިގަތް މިޝޭލް އައޫންއަކީ ހިޒްބުﷲގެ ބައިވެރިއެކެވެ. ހިޒްބުﷲ ޖަމާޢަތަކީ ޝީޢީންގެ ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާޢަތެކެވެ. އަދި 2005ވަނަ އަހަރު ކާރު ބޮމުގެ ޙަމަލާއެއްދީ، ލުބްނާނުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު އަދި ސާދު ހަރީރީގެ ބައްޕާފުޅު ރަފީޤުލް ހަރީރީ އަވަހާރަކޮށްލީ ވެސް ހިޒްބުﷲ ޖަމާޢަތުންނެވެ. ރަފީޤުލްޙަރީރީ އަވަހާރަކޮށްލި މައްސަލައިގައި އެޖަމާޢަތުގެ މެމްބަރުންގެ މައްޗަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޖިނާޢީ ކުށްތަކާއި ބެހޭ ކޯޓުގައި ދައުވާ ވެސް އުފުލުނެވެ.

ހަރީރީ އިސްތިއުފާ ދެއްވުމާ ގުޅިގެން ލުބްނާނުގެ ސިޔާސީ މަސްރަހު ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ހަލަބޮލިވެފައެވެ. އަދި މިއީ އީރާނާއި ސަޢޫދީގެ ކޯޅުންތަކުގެ ސަބަބުން މެދުއިރުމައްޗާއި އަރަބި ދުނިޔެއަށް އަސަރުކުރާ ގޮތުގެ ފުރިހަމަ މިސާލެއް ކަމަށް ގިނަ ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކުރެއެވެ.

އީރާނުގެ ސަބަބުން އިސްތިއުފާ ދެއްވި ކަމަށް ހަރީރީ ވިދާޅުވުމާ ގުޅިގެން އީރާނުގެ ޚާރިޖިއްޔާގެ އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ ސާދު ހަރީރީގެ އިސްތިއުފާގެ ފަހަތުގައި ތިއްބެވީ އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕާއި ސަޢޫދީ ވަލީޢަހުދު އަމީރު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން ކަމަށެވެ.

ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި ބެއިރޫތުގައި ހުންނަވައިގެން އިސްތިއުފާ އިއުލާންކުރެއްވުމުގެ ބަދަލުގައި ސައޫދީގައި ހުންނަވައިގެން ސާދު ހަރީރީ އިސްތިއުފާ ދެއްވީ އެމަނިކުފާނުގެ ބާރު ލުބްނާނުގެ ސަރުކާރުގެ ތެރޭގައި ކުޑަވުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.