ކުށުގެ ވެށިން ދައުލަތަށް ނަގާ ކުޑަކުދިން 18 އަހަރުވުމުން ދިވެހި ފުލުހުންގެ ޚިދުމަތުގައި ނުވަތަ ސިފައިންގޭގައި މަަސައްކަތް ކުރަންޖެހޭ ގޮތަށް ކަނޑައަޅުއްވާނެ ކަމަށް ހޯމް މިނިސްޓަރު އަލީ އިހުސާން ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
'އަހާ' ފޯރަމްގެ ތިންވަނަ ޕްރޮގްރާމުގައި މިނިސްޓަރު އިހުސާން ވިދާޅުވީ ކުށްކުރާ ކުއްޖަކު ނުވަތަ ކުށުގެ މާހައުލަކަށް ހުށަހެޅިގެން އަންނަ ކުއްޖަކު ކުށެއްގެ މާހައުލުން ހައްޔަރުކުރެވިގެން ނުވަތަ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ހިސާބުން އެކުއްޖަކަށް ޑިޕާޓްމަންޓް ޖުވެނަލް ޖަސްޓިސްގެ ފަރާތުން ވަގުތުން އެޓެންޑްކުރާނެ ކަމަށެވެ.
ހަމައެއާއެކު ކުޑަކުދިންގެ ކަންތައް ބަލަހައްޓާ ޖުވަނަލް ކޯޓު ވަރަށް އަވަސް މަރުހަލާއެއްގައި ޝަރީއަތްތައް ކުރުމުގެ ކަންތައްތައް ކުރިއަށް ގެންދާ ކަމަށް މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ވިދާޅުވީ މިހާރު ހައްޔަރު ކުރެވޭ ނުވަތަ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ކުދިން އެއްވެސް ވަރަކަށް ކަސްޓޯޑިއަލްގައި ނުބަހައްޓާ ޝަރީއަތްތައް އަވަސްކުރާ ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން މިހާރު ކަސްޓޯޑިއަލްގައި ކުޑަ ކުއްޖެއްގެ ޕެންޑިންގެ އެއްވެސް ކޭސްއެއް ނެތްކަން މިނިސްޓަރު އިހްސާން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
އަދުލުނިޒާމުގެ ތެރޭގައި މިހާރު އަޅުގަނޑުމެން ދައްކަމުންދާ ވާހަކައެއް 15 އަހަރު ނުވާ ކުޑަކުދިން އެއަށްވުރެ އުމުރުގެ ކުޑަކުދިން ކުށުގެ ޒިންމާ ނެގުން އެއީ ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމުތަކުގައި ކުރަމުން އަންނަ ކަމެއްގެ ވާހަކަ. ދެން އަޅުގަނޑުމެން އެކަން ރިވިއު ކުރުމުގެ މަސައްކަތެއް ހިޔާލެއް ގެންގުޅޭ ވާހަކަ. 12 އަހަރަށް އުމުރުފުރާ ތިރި ކުރުމުގެ ވާހަކަ އަޅުގަނޑުމެން މިދައްކަނީ. އޭގެ ސަބަބަކީ 15 އަހަރު ނުވާ ކުދިން ލައްވާ މީހުން ކުށްކުރުވާ އެބަ. ހަމައެއާއެކު އެކުދިން ކުށުގެ މާހައުލުގައި އުޅެމުން ކުށްތަކަށް އަރައިގަންނަ ހާލަތު ވެސް އެބައާދޭ. އައިމަ މިހާރު އަޅުގަނޑުމެން ފްލޯ ކުރާ ނިޒާމުގެ ތެރޭގައި ނެތް ގާނޫނު އިމުގެ ތެރެއިން އެކުދިންނާ ދޭތެރޭގައި ފިޔަވަޅެއް ވެސް އެޅޭކަށް. އެކުދިންނަށް އެއްވެސް ކަހަލަ ގޮތަކަށް ރިހިބްލިޓޭޝަން ޕްރޮސަސެއް ފެށޭކަށް.ހޯމް މިނިސްޓަރު އަލީ އިހުސާން
ވިސްނުމަކީ އުމުރުން 12 އަހަރުން މައްޗަށް ދާ ކުދިން ކުށުގެ ޒިންމާ ނަގަންޖެހޭ ގޮތަށް ގާނޫނު ބަދަލުކުރުންކަން ފާހަގަކުރައްވައި މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވީ އެޒިންމާ ނެގުމަކީ އެކުއްޖާ ރިހެބްލިޓޭޓް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ވަގުތުން ކުރުން ކަމަށެވެ. އަދި މިހާރު މިގެންގުޅޭ އުސޫލަކީ 15 އަހަރު ވާ ކުއްޖަކު ކުށެއް ކޮށްފިނަމަ އެކުއްޖަކަށް ވަގުތުން އެޓެންޑްކޮށް ރެހެބްލިޓޭޓްކޮށް މުޖުތަމައުއަށް އަނބުރާ ގެނައުން ކަމަށް މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވިއެވެ.
އެހެންނަމަވެސް ކުރާ ކުށުގެ ބާވަތުން ޖަލު ހުކުމަކީ މިހާރު އަންނަ ކަމެއް. ޖަލުގައި ވެސް އަޅުގަނޑުމެން ބަލަން ވީ އެންމެހަށް ރިހެބްލިޓޭޓްކޮށް އެކުއްޖާ މުޖުތަމައުއަށް ނެރެވޭނެ ގޮތެއް ހޯދުން. އަޅުގަނޑުމެން ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ބަލަން މިއުޅޭ ކަމަކީ 12 އަހަރުން ފެށިގެން ކުށްކުރާ ނުވަތަ ކުށުގެ މާހައުލަށް ހުށަހެޅޭ މިދެންނެވި ބީދައިން އަވަހަށް އެޓެންޑް ކުރެވި ކުދިންނަށް ވީ އެންމެހަށް ސައިކޯސޯޝަލް ސަޕޯޓު ދެވި އެކުއްޖާ ކުށުގެ މާހައުލުން ނަގާ މުޖުތަމައުއަށް ރަނގަޅަށް ރީއިންޓަގްރޭޑް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެވޭތޯ.ހޯމް މިނިސްޓަރު އަލީ އިހުސާން
ކުދިންނަށް ރެހެބްލިޓޭޓް ކުރުމަށް ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކަށް އިޝާރާތް ކުރައްވައި މިނިސްޓަރު އިހުސާން ވިދާޅުވީ ދ.ކުޑަހުވަދޫގައި ގާއިމްކުރެވިފައިވާ ޖުވަނަލް ސެންޓަރާއި، ހއ. ހޯރަފުށީގައި ގާއިމްކުރެވިފައިވާ ހާފްވޭ ހައުސް ވެސް މިހާރު ޖުވަނަލް ސެންޓަރެއް ކަނޑައަޅައި، މަސައްކަތްތައް ފަށާނެ ކަމަށެވެ.
މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވީ މިނިސްޓްރީން ވެސް ކުދިން ރިހެބްލިޓޭޓް ކުރުމަށް ލޯންގްޓާމް ކެއާ ފެސިލިޓީ ގާއިމް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ. މި ޚިދުމަތް ދޭން ގަސްތުކުރަނީ ރަށެއްގެ ސިފައިގައި ކަމަށާއި އެރަަށަށް ކުދިން ގެންގޮސް ކުދިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރާނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވިއެވެ. އެގޮތުން އެކުދިންގެ އުމުރާ ގުޅޭ ތައުލީމާއި، އަސާސީ ތައުލީމު އަދި ދީނީ އިލްމާއި ސްކިލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ވެސް އުގަންނައިދޭނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
މީގެ އިތުރުން މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވީ މިކުދިން ލޯންގްޓާމް ކެއާ ފެސިލިޓީގައި 18 އަހަރު ވަންދެއް ގެންގުޅޭނީ އާއިލާއާ ގުޅުން ބަދަހިކޮށް ކަމަށެވެ. 18 އަހަރުވުމަށް ފަހު އެކުދިންނަކީ ސިފައިގެން ނުވަތަ ފުލުހުންގެ ޚިދުމަތަށް ސީދާ ޖޮއިން ކުރާނެ ކުދިން ކަމުގައި ކަނޑައަޅާނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ފަސް ވަރަކަށް އަހަރު ޚިދުމަތުގައި ތިބެފައި ދެން އެކުދިން ބޭނުންވާ ދާއިރާއަކުން ކުރިއަށް ދިއުމަށް ފުރުސަތު ދޭނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވީ މިގޮތަށް މިކަން ކުރެވިއްޖެނަމަ ގޭންތަކާއި ގުޅޭ ކުދިންނާއި، މާރާމާރީގައި ބައިވެރިވާ ކުދިންގެ އަދަދާއި، އަޅާނުލައި މަގުމަތީގައި ގިނަވާ ކުދިންގެ އަދަދު މަދުވެ، މިމައްސަލައަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ލިބޭނެ ކަމަށެވެ.
މިނިސްޓަރު އިހްސާން ވިދާޅުވީ މަސައްކަތް ކުރަނީ ކުދިންނަށް އަދަބު ދޭން ނޫން ކަަމަށާއި، މަސައްކަތް ކުރަނީ ކުދިންނަށް ރިހެބްލިޓޭޓްކޮށް ރަނގަޅުކޮށް މުޖުތަމައު އަށް ނެރުމަށެވެ.
