ވެރައިޓީ އޮފް ޑެމޮކްރަސީ(ވީ-ޑެމް)ގެ 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ރިޕޯޓްގައި ރާއްޖެ ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމު ދެމެހެއްޓުމަށް ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވާ ދުނިޔޭގައި، ކުރީގެ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި ޚުދުމުޚުތާރު ނަޒަރިއްޔާތަކުން ދިރުމެއް ހުރި ޑިމޮކްރަސީއަކަށް، އުންމީދުގެ ނިޝާނެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖެ ފެނިގެންދާކަމަށެވެ. މި މުހިންމު ކާމިޔާބީއަށް އަލިއަޅުވާލާ ވީ-ޑެމް ޑިމޮކްރަސީ ރިޕޯޓް 2024 ގައި ރާއްޖެ ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ “ޔޫ ޓަރން” ޑިމޮކްރެޓައިޒޭޝަން ތަޖުރިބާކުރާ ޤައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ގައުމެއްގެ ގޮތުގައެވެ.

ޚުދުމުޚުތާރު ވެރިކަމުން ޑިމޮކްރަސީއަށް ރާއްޖެ ކުރި ދަތުރަކީ، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި މިހާރު ޑިމޮކްރަސީގެ ނިޒާމާ ދިމާލަށް ބަދަލުވުމަށް ކުރަމުންދާ ދަތުރުތަކަށް ބަލާއިރު، ފާހަގަކޮށްލެވޭ ދަތުރެކެވެ. ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި އަހަރުތަކެއް ވަންދެން ރާއްޖެއިން ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން ތަޖުރިބާކުރުމަށްފަހު 2018 ވަނަ އަހަރު ބޭއްވި ރިޔާސީ އިންތިހާބަކީ ގައުމަށް ހެޔޮ ބަދަލުތަކެއް ގެނުވި އިންތިޚާބެކެވެ. މޯލްޑިވިއަން ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާޓީ (އެމްޑީޕީ) އަށް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ލިބުނު ކާމިޔާބީއާ އެކު 2019 ވަނަ އަހަރު ބޭއްވި މަޖިލިސް އިންތިހާބުގައި ބޮޑެތި ކާމިޔާބީތަކެއް ލިބުމުން ޑިމޮކްރެޓިކް ވެރިކަމާ ދިމާލަށް ވަރަށް މުހިންމު ބަދަލުތަކެއް ގެނުވިއެވެ.

ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ މިދިޔަ އަހަރު ބޭއްވި ރިޔާސީ އިންތިޚާބުން މި ކުރިއެރުން އިތުރަށް ވަރުގަދަވެ، ރައީސް ޑރ މުހައްމަދު މުއިއްޒަށް ލިބިވަޑައިގެންނެވި ކާމިޔާބީއާއެކު މި ރެކޯޑް ދެމެހެއްޓުމަށް އައު ރައީސް މުއިއްޒު އަދާކުރައްވަންޖެހޭ މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ބޮޑުކަމެވެ. ވީ-ޑެމް ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ ރާއްޖެއަކީ ޚުދުމުޚުތާރު ވެރިކަމަށް ދިޔުން ހުއްޓުވުމާއެކު ކުރީގައި އޮތް ފެންވަރަށްވުރެ ރަނގަޅަށް ޑިމޮކްރެޓިކް މުއައްސަސާތައް ކުރިއެރުވުމުގައި ކާމިޔާބު ހާސިލުކުރި މަދު ޤައުމުތަކުގެ ތެރެއިން ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައެވެ.

އެހެން ޤައުމުތަކާ އަޅާކިޔާއިރު، ރައީސް ސޯލިހުގެ ދައުރުގައި ހޯދާފައިވާ ކާމިޔާބީތަކުން ރާއްޖެއަށް އިތުރު މުހިންމުކަމެއް ލިބެއެވެ. ވީ-ޑެމްގެ ރިޕޯޓުގައި 2.8 ބިލިއަން މީހުން ދިރިއުޅޭ 42 ގައުމަކަށް ޚުދުމުޚުތާރު ވެރިކަންތަކުން އަސަރުކޮށްފައިވާ މިންވަރު ބަލާފައިވެއެވެ. މި ދަނޑިވަޅުގައި، ޚާއްޞަކޮށް ދެކުނާއި މެދުތެރޭ އޭޝިޔާގެ ސަރަޙައްދީ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރޭގައި، ރާއްޖެއިން ޑިމޮކްރަޓިކް ނިޒާމު ދެމެހެއްޓުމުގައި ހޯދާފައިވާ ކާމިޔާބީއަކީ ތައުރީފް ހައްގު ކަމެއްކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

އާބާދީ ބޮޑު އިންޑިއާ ފަދަ ގައުމުތަކުން ސަރަހައްދީ ޑިމޮކްރެޓިކް ޓްރެންޑްތަކަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ނުފޫޒު ފޯރުވައެވެ. ނަމަވެސް، ޤައުމެއްގެ ސައިޒަށް ނުވަތަ ޖިއޮޕޮލިޓިކަލް ނުފޫޒަށް ބެލުމެއްނެތި، ޑިމޮކްރަޓިކް ނިޒާމުގެ ހަމަތައް ދެމެހެއްޓުމަށް ރާއްޖެއިން ކޮށްފައިވާ މަސައްކަތްތަކުގެ އަސަރު ފާހަގަކޮށް، އައިސްފައިވާ ހެޔޮ ބަދަލަކީ ޙާޞިލުކުރެވޭނެ ކަމެއްކަން ރާއްޖޭގެ މިސާލުން ސާބިތުވެގެންދާކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ވީ-ޑެމް ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ދުނިޔޭގެ ޑިމޮކްރަސީގެ ހާލަތަށް ބަލާއިރު ނިއުއަންސްޑް މަންޒަރެއް ދައްކުވައިދެއެވެ. މި ގޮންޖެހުންތަކާ އެކުވެސް، ޚުދުމުޚުތާރު ވެރިކަމުގެ ރާޅަކީ ދުނިޔޭގެ ބާރުގަދަ އުސޫލެއްގެ ގޮތުގައި ދެމިއޮތް ނަމަވެސް، 18 ގައުމެއްގައި ޑިމޮކްރެޓައިޒޭޝަންގެ ނިޝާންތައް ފެންނަން އެބަހުއްޓެވެ.

ޚިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި، ސާފު އިންތިޚާބުތަކާއި، ޖަމްޢިއްޔާތައް އުފެދުމުގެ މިނިވަންކަން އުފެދެނީ ނުރައްކަލުގެ ދަށުގައި ހުރި މައިގަނޑު ޑިމޮކްރެޓިކް މުއައްސަސާތަކެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މި ރިޕޯޓުގައި ގިނަ ގައުމުތަކެއްގެ ތެރޭގައި މި ދާއިރާތަކުގެ ހާލަތު ގޯސްވެފައިވާކަން ދެނެގަނެ، ޑިމޮކްރެޓިކް އަގުތައް ސަމާލުކަމާއެކު ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ ބޭނުންތެރިކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

ރާއްޖެއިން ދައްކުވައިދިނީ ޑިމޮކްރަސީގައި ކެތްތެރިކަމާއެކު ޚުދުމުޚުތާރު ޓްރެންޑްތައް ފަހަތަށް ޖެއްސުމުގެ ފުރުސަތު އޮތްކަމުގެ ހެކިތަކެކެވެ. ދުނިޔޭގައި މިއަދު ޑިމޮކްރަސީއަށް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވާއިރު، ރާއްޖޭގެ ކާމިޔާބީތަކުން އުއްމީދުގެ ކުލަވަރެއް ލިބި، ޑިމޮކްރެޓިކް އުސޫލުތައް އާލާކުރުމުގެ ބްލޫޕްރިންޓެއް ލިބިގެންދެއެވެ.

ރައީސް ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގެ ދައުރުކަމުގައިވާ 2018 އިން 2023 އަކީ ރާއްޖޭގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ދަތުރުގައި ފާހަގަކޮށްލެވުނު ދުވަސްވަރެކެވެ. ޑިމޮކްރެޓައިޒޭޝަނަށް ސޯލިހު ހޯއްދެވި ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެއް ކާމިޔާބަކީ 2020 ވަނަ އަހަރު ރާއްޖެ އަނބުރާ ކޮމަންވެލްތު އޮފް ނޭޝަންސް އަށް ގެންދިއުމެވެ. މިއީ 2016 ވަނަ އަހަރު މެދުކެނޑުމަކަށް އައުމަށްފަހު ޑިމޮކްރެޓިކް ވެރިކަމާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ އެއްބާރުލުމަށް ގައުމުން އަލުން ވައުދުވުން ރަމްޒުކޮށްދޭ ފިޔަވަޅެކެވެ.

މި ނިންމުމަކީ ރާއްޖޭގެ ޑިމޮކްރެޓިކް މުއައްސަސާތަކާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގުޅުންތައް ހަރުދަނާ ކުރުމަށް އެޅި ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރި ނިންމުމެއް ކަމަށާއި ހާއްސަކޮށް ރައީސް ޞާލިހުގެ ކުރިން ވެރިކަމުގައި ހުންނެވި ރައީސް އަބްދުالله ޔާމީން އަބްދުލް ގައްޔޫމްގެ ދައުރުގައި ފެނިގެންދިޔަ ޚުދުމުޚުތާރު ކަންކަމަށްފަހު މިއީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބަދަލެއްގެ ގޮތުގައި ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

ރައީސް ސޯލިހުގެ ލީޑަރޝިޕް ގައި 2019 ވަނަ އަހަރުގެ މަޖިލިސް އިންތިހާބުގައި އެމްޑީޕީ އަށް ބޮޑު ކާމިޔާބީއެއް ހޯދައި، ރާއްޖޭގެ ތާރީހުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް މަޖިލީހުގައި ސުޕަމެޖޯރިޓީ ހޯދިއެވެ. މި އިންތިހާބީ ކާމިޔާބުގެ ސަބަބުން އެމްޑީޕީގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ރިފޯމް އެޖެންޑާގެ މެންޑޭޓެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަނެ، ސޯލިހުގެ ސަރުކާރަށް ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒު ކުރުމަށް ހަމަޖެހޭ ޕްލެޓްފޯމެއް ހޯދައިދިނެވެ.

ރައީސް ޑރ މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމުގައި ރާއްޖޭގެ އައު ލީޑަޝިޕަށް މަރުހަބާ ކިޔާއިރު، ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި ފުރުސަތުތަކާއި ގޮންޖެހުންތައް ހުރިކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ. ވީ-ޑެމް ޑިމޮކްރަސީ ރިޕޯޓް 2024 އިން ވަނީ ޚުދުމުޚުތާރު ޓްރެންޑްތައް ފަހަތަށް ޖައްސައި، ޑިމޮކްރެޓައިޒޭޝަން ކުރިއެރުވުމުގައި ރާއްޖެއަށް އަށް ލިބިފައިވާ ބޮޑު ކުރިއެރުން ބަޔާންކޮށް، ސިޔާސީ ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އައިސްފައިވާ ދުވަސްވަރެއް ދައްކުވައިދީފައެވެ.

މި ކާމިޔާބީތައް ދެމެހެއްޓުމަށާއި އިތުރަށް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްޓަކައި ޑިމޮކްރެޓިކް އިސްލާހުގެ ބާރު ދަމަހައްޓައި، ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންބޮޑުވާ ދާއިރާތަކަށް ހައްލެއް ހޯދުމުގެ މުހިންމު މަސައްކަތަކީ އައު ވެރިކަމުގައި ކުރަންޖެހޭ ކަންކަމެވެ.

ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި އަޅާފައިވާ ހަރުދަނާ ބިންގަލުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ޑިމޮކްރެޓިކް ކޮންސޮލިޑޭޝަންގެ ކޮމްޕްލެކްސިޓީތަކުގެ ތެރެއިން ރާއްޖެ ދަތުރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް އައު ރައީސްއާ ހަވާލުކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ހިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި، ސާފު އިންތިޚާބުތަކުގެ ނަޒާހަތްތެރިކަމާއި، މިނިވަން ޖަމިއްޔާތަކުގެ ހައްގުތައް ދެމިއޮތުން ކަށަވަރުކުރުން ހިމެނެއެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒުވެ ވެރިކަމުގައި މިހާރުވެސް ފަހަތަށް ޖެހިފައިވާ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތާއި ހިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި މީޑިއާ ހުއްޓުވުމުގެ ސަބަބުން ސަރުކާރުގެ ކަންކަމަށް ފާރަވެރިވާ، ގައުމުގެ ޑިމޮކްރެޓިކް މުއައްސަސާތަކަށް ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެއެވެ. އެތެރޭގެ ސިޔާސީ ދައުރުތަކާއި ފިކުރީ މައްސަލަތަކަށް ޑިމޮކްރެޓިކް ގޮތެއްގައި ރައްދު ދިނުމުގެ ގޮންޖެހުން ވެސް ސަރުކާރަށް ކުރިމަތިވެއެވެ.

ވީޑެމްގެ ހޯދުންތަކުން ދައްކުވައިދޭ ގޮތުގައި ރާއްޖެއަށް ކުރިއަށް އޮތް ދަތުރަކީ ޑިމޮކްރެޓިކް ވެރިކަން ހަރުދަނާކޮށް، ސިޔާސީ ހަމަޖެހުން އާލާކޮށް، ހުރިހާ ރައްޔިތުންގެ އަޑު އިވި އަގު ވަޒަންކުރުމަށް މުހިންމު މަސައްކަތެއް ކުރަން ޖެހޭ ދަތުރެކެވެ.

އެކަން ކުރެއްވުމުގައި އައު ރައީސަށް ކުރީގެ ރައީސް ސޯލިހު ހޯއްދެވި ޑިމޮކްރެޓިކް ކާމިޔާބީތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ޑިމޮކްރަސީ ދަމަހައްޓާ ފާގަތި މުސްތަގުބަލެއް ރައްޔިތުންނަށް ހޯދައިދިނުމުގެ ފުރުސަތު މިސަރުކާރަށް އެބައޮތްކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

މި މަސައްކަތުގެ ކާމިޔާބީ ބިނާވެފައި އޮންނާނީ ޤާނޫނު އަސާސީ ދަމަހައްޓައި، ޑިމޮކްރެޓިކް އުސޫލުތަކަށް ޝަރަފުވެރިކަން ދިނުމަށާއި، ސަރަޙައްދުގައި ޑިމޮކްރަސީގެ ކިއްލާއެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ މަޤާމު ކަށަވަރުކުރުމަށް އެއްބައިވަންތަ، ޕާޓީތަކުގެ މެދުގައި ކުރެވޭ މަސައްކަތުގެ މައްޗަށެވެ.