އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓު ހުށަހަޅުއްވަމުން އަންނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓާއެކު މިއަހަރުގެ ބަޖެޓަށް 5.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ އިތުރުކުރަންޖެހޭކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އިބްރާހީމް އަމީރު ވިދާޅުވެފައިވާތީ އެކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް، ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ފާޅުކުރައްވައިފިއެވެ.
2023 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓު ހުށަހަޅުއްވަމުން ހޯމަ ދުވަހު ކުރިޔަށްދިޔަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓު ޑެފިސިޓް ވެފައިވަނީ 11.5 ބިލިއަން ރުފިޔާއިން ކަމަށެވެ. ސަރުކާރުން އަންނަނީ ކޮވިޑް-19ގެ ތަދުމަޑުކަމުން އަރައިގަންނަ މިންވަރަކުން ބަޖެޓުގެ ޑެފިސިޓު ވެސް ކުޑަކުރަމުންކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
ހަމައެއާއެކު، 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓާ ވެސް ކުރިމަތިލީ ބަޖެޓުގެ ޑެފިސިޓް ކުޑަކޮށް ދަރަނީގެ މިންވަރު ކުޑަކުރުމަށް އަމާޒުތަކެއް ކަނޑައަޅައިގެންކަމަށާއި އެހެންނަމަވެސް، މި އަހަރު އިތުރު އިޤްތިސާދީ ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެއްޖެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ. އެގޮތުން ރަޝިޔާ-ޔޫކްރެއިން ހަނގުރާމައާ އެކު ތެލާއި ތަކެތީގެ އަގު އިންތިހާއަށް މައްޗަށް ދިއުމުގެ ސަބަބުން، ބަޖެޓަށް ބާރުބޮޑުވެފައިވާކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ. ފިއުލް ސަބްސިޑީއަށް ބަޖެޓުކުރި 342 މިލިއަން ރުފިޔާ، މި އަހަރުގެ ނިޔަލަށް 2.3 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށްވުރެ މަތިވާނެކަމަށް އަންދާޒާކުރެވޭކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
އަދި ކޮވިޑް-19 ގެ ސަބަބުން ދިމާވި ދަތުރުފަތުރާ ލޮޖިސްޓިކްސްއަށް ހުރި ހުރަސްތައް ނެތުމާއެކު، މަޝްރޫޢުތައް ބާރަށް ހިނގައިގަނެ، އެމަޝްރޫއުތަކުގެ ޚަރަދު އިތުރުވެއްޖެ. މި ކަންކަމާއެކު 2022 ގެ ބަޖެޓު 42.8 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ. އެހެންކަމުން 2022 ގެ ބަޖެޓަށް އިތުރަށް ފައިސާ ބޭނުންވެފައިވޭ. ބަޖެޓާއެކު، 2022 ގެ ބަޖެޓު ފޫބެއްދުމަށް 5.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ އިތުރުކުރަން ޖެހޭ. މި އިތުރުވުން ފައިނޭންސްކުރާނީ މަޝްރޫޢުތަކަށް ލިބިފައިވާ ލޯނުތަކުންނާއި ޑޮމެސްޓިކް މާކެޓުން ފައިނޭންސިންގ ހޯދައިގެންއިބްރާހީމް އަމީރު / ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު
މިއަހަރުގެ ބަޖެޓަށް އިތުރު 5.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ އިތުރުކުރަންޖެހޭކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވުމުން ހޯމަ ދުވަހުގެ ޖަލްސާގައި ވެސް ނަޝީދު ވަނީ އެކަމާއި ގުޅޭގޮތުން ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާފައެވެ. އެގޮތުން މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވަނީ ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓެއްގެ ވާހަކަތޯ ސާފުކުރަންޖެހޭކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
އަންގާރަ ދުވަހުގެ ޖަލްސާ ފައްޓަވަމުން ރައީސް ނަޝީދު ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓު ހުށަހަޅުއްވަމުން މިއަހަރުގެ ބަޖެޓް ފޫބުއްދެމުމަށް 5.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ އިތުރުކުރަންޖެހޭކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި ކަމަށެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވަނީ 36.9 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ބަޖެޓެއްކަމަށާއި މިނިސްޓަރ ހުށަހެޅުއްވި ބަޖެޓަށް ބަލާއިރު މިއަހަރުގެ ދައުލަތުގެ ހަރަދުތައް މިހާރު ހުންނާނެކަމަށް އަންދާޒާކުރަނީ 42.8 ބިލިއަން ރުފިޔާގައި ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އެއީ މަޖިލީހުން ފާސްކުރި އަދަދަށްވުރެ އިތުރު ފައިސާކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
ގާނޫނު އަސާސީގެ 96 ވަނަ މާއްދާގެ ނ ގައި ވަރަށް ސާފުކޮށް މަޖިލީހުން ހުއްދަދީގެން މެނުވީ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ އިތުރަށް ހަރަދުކޮށްގެން ނުވާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި މާލިއްޔަތުގެ ގާނޫނުގެ 32 ވަނަ މާއްދާގެ ބ ގައި ބަޖެޓަށް އިތުރަށް ބޭނުންވާ ފައިސާއެއް މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށް ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓެއް ހަދައި އެފައިސާ ބޭނުންވާ ދުވަހެއްގެ އެއް މަސް ދުވަސްކުރިން މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅަންޖެހޭކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
މިހެންކަން އޮތް އިރު 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓުގައި 2022 ވަނަ އަހަރަށް އިތުރަށް ބޭނުންވާ ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓެއް ހިމެނޭނެގޮތެއް ފެނިވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
އެހެންވީމާ 2022 ށް ފާސްކުރި މިންވަރަށްވުރެ އިތުރަށް 5.8 ބިލިއަން ހަރަދުވެދާނެކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވެ އެކަން 2023 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަޔުގެ ބަޖެޓްގައި ހިމަނުއްވާފައިވާއިރު އެބަޖެޓްގައި 2022 ވަނަ އަހަރަށް ބޭނުންވާ ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓެއް ހިމެނޭނެ ގޮތެއް އަޅުގަނޑަކަށް އަދި އެއް ނުފެނޭ. ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓަކީ އެހަރަދެއް ކުރުމުގެ އެއް މަސް ދުވަސް ކުރިން މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅަން ޖެހޭ ބަޖެޓެއް.ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު / ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް
މީގެއިތުރުން ނަޝީދު ވިދާޅުވީ މިއަހަރުގައި ދެން ބާކީއޮތް ނޮވެމްބަރު މަހާއި ޑިސެމްބަރު މަސްތެރޭގައި 5.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދުވާނެކަމަށް އަންދާޒާނުކުރެވޭކަމަށެވެ. އަދި މިހާތަނަށް އައިއިރު މިއަހަރުގެ ބަޖެޓަށް އިތުރުވާ ފައިސާއިން ހަރަދުވެފައިވާ މިންވަރު ވެސް ސާފުނުވާކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
އެހެންވީމާ އަޅުގަނޑަށް މިފެންނަނީ މިހާތަނަށް އައިއިރު މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާ ފާސްކުރުމެއްނެތި އެއިތުރުވާ މިންވަރުގެ ތެރެއިން ކިހާ މިންވަރެއް ހަރަދުކުރައްވާފައިވާކަން ވެސް ސާފުވާކަށް ނެތް. އެހެންވީމާ އަޅުގަނޑު ދެކޭގޮތުގައި މިއީ މައްސަލައެއް. އަދި މަޖިލީހުގެ އިއްޒަތް ތެރި މެމްބަރުންނަށް ހަނދުމަފުޅުކޮށް އަރުވަންޖެހޭ ނުކުތާއެއް.ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު / ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް
ނަޝީދު ވިދާޅުވީ މަޖިލީހުގެ ކަންތައްތައް ހިނގަމުންދާނީ މެންބަރުން އެދިވަޑައިގަންނަވާގޮތަށްކަމަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް ސަރުކާރުން ހުށަހަޅުއްވާ ބިލްތަކާއި ބަޖެޓާއި ގަރާރާއި މިބާވަތުގެ ކަންކަން ގާނޫނީ އޮނިގަނޑުގެ ތެރެއިން ނުހިންގޭ ކަމަށްވަނީނަމަ އެމަނިކުފާނު ދެކެވަޑައިގަންނަވާގޮތުގައި ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް ކަންކަން ގެއްލެމުންދާ މިންވަރު ބޮޑުވާނެކަމަށެވެ.
5.8 ބިލިއަން ރުފިޔާއަކީ މަދު އަދަދެއް ނޫން. އެއީ އިތުރަށް ކުރި ހަރަދެއް. އެހަރަދު ކުރުމުގައި ވަކި އިޖުރާއަތުތަކެއް ގާނޫނުގައި ކަނޑައަޅާފައި ވަނިކޮށް މިތަނުގައި ސަރުކާރަށް ތާއީދުކުރާ މެމްބަރުން އިތުރުވީކަމަށް ވަޒީރު ބޭފުޅުން ދެކެވަޑައިގެން ފަސޭހަގޮތަށް ކަންކަން ފިރުކާލެއްވީމާ އަޅުގަނޑު ދެކޭގޮތުގައި އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ޑިމޮކްރަސީއަށްވެސް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގަދަރާއި ކަރާމާތާއި އިއްޒަތަށް ވެސް ލިބޭ އުނިކަމެއް.ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު / ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް
