ކުޑަކުދިން އިންޓަރނެޓް ބޭނުން ކުރުމުގައި ރައްކާތެރިކަން (އިންޓަރނެޓް ސޭފްޓީ) ކަށަވަރު ކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތްތަކާ ގުޅޭ ދިރާސާއެއް ހެދުމުގެ މަސައްކަތް މަޖިލީހުގެ ހިއުމަން ރައިޓްސް އެންޑް ޖެންޑަރ ކޮމިޓީން ނިންމައިފިއެވެ.
ހޯމަ ދުވަހު އޮތް ކޮމިޓީ ބައްދަލުވުމުގައި އިންޓަރނެޓް ޒަރިއްޔާއިން ކުޑަކުދިންނާ މެދު ހިންގޭ އެކި ކުށްތައް އިތުރުވަމުންދާކަން ފާހަގަ ކުރައްވައި ކޮމިޓީގެ މުޤައްރިރު ޖީހާން މަހުމޫދު ވަނީ ކުއްލި މައްސަލައެއް ހުށައަޅުއްވާފައެވެ.
އެގޮތުން ލޮކްޑައުންގެ ތެރޭގައިވެސް އެފަދަ ދެ ހާދިސާއެއް ހިނގާފައިވާކަން ފާހަގަ ކުރައްވައި މެމްބަރު ޖީހާން ވިދާޅުވީ، 16 އަހަރުގެ ކުއްޖަކު ރޭޕް ކޮށްފައިވަނީ ރަށުގައި ހުއްޓައި މާލެ ގެނެސް ގެސްޓްހައުސްއަކަށް ގެންގޮސްގެން ކަމަށެވެ. އަދި 11 އަހަރުގެ ކުއްޖެއްވެސް "ގްރޫމް" ކޮށްގެން ގެސްޓްހައުސްއަކަށް ގެންގޮސް ރޭޕްކޮށްފައިވާ މައްސަލައަށްވެސް ޖީހާން އަލިއަޅުވާލައްވާފައިވެއެވެ. އޭގެ އިތުރުން، 16 އަހަރުގެ ކުއްޖާ ރޭޕް ކުރި މައްސަލައިގައި އެކްސްޓޯރޝަން (ފޭރުމާއި)، ބްލެކްމެއިލް ކުރުން ފަދަ ބޮޑެތި ތުހުމަތުތަކެއްވެސް ހިމެނޭކަމަށް ޖީހާން ވިދާޅުވިއެވެ.
ޖީހާން ވިދާޅުވީ، މި ދެ ހާދިސާގައިވެސް ފާހަގަވާ އެއް ކަމެއް އެބަ އޮތް ކަމަށެވެ. އެގޮތުން އެ ދެ ކޭސްއަކީވެސް އިންޓަރނެޓްގެ ޒަރިއްޔާއިން އޮޅުވާލައިގެން (ގްރޫމް ކޮށްގެން) ގެންގޮސް ރޭޕްކުރި ދެ ހާދިސާކަން ޖީހާން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އެއާއެކު ކުޑަކުދިންނަށް ރައްކާތެރި ގޮތުގައި އިންޓަރނެޓް ބޭނުން ކުރެވޭނެ ނިޒާމެއް ޤާއިމު ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށާއި، އެފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ދައުލަތުން އަމަލުކުރާ ގޮތް ދެނެގަނެ، ކޮމިޓީން އިތުރު ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަންޖެހޭކަމަށް ޖީހާން ވިދާޅުވިއެވެ.
އަޅުގަނޑަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭ ގޮތުގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ އެންމެ ބޮޑު ބިރަކީ ކޮވިޑާއި ގުޅިގެން މޫވްމަންޓް ބަންދުވުމުން ހުރިހާ ކްރިމިނަލް އެކްޓިވިޓީއެއް ހިނގާނީ އިންޓަރނެޓް މެދުވެރިކޮށް، ހިނގާއިރު ކުޑަކުދިން މިފަދަ ކަންކަމުގައި ބޭނުން ކުރުން (އެކްސްޕްލޮއިޓް ކުރުން)، ގްރޫމް ކުރުން، ޗައިލްޑް ޓްރެފިކިންގ އެހެނިގެން ޤައުމުތައް ފަދައިން މި ޤައުމުގައިވެސް ހިނގާނެ ކަމުގެ ބިރު އަދި ހިނގާފައި އޮވެދާނެ ކަމުގެ ބިރު ރިޕޯޓް ކުރެވުނަސް ނުކުރެވުނަސް، އެނގުނަސް ނޭނގުނަސް ހަމަ ޔަޤީނުންވެސް އަޅުގަނޑުގެ ހިތުގައި އެބަ އޮތް،ހިންނަވަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޖީހާން މަހުމޫދު
ޖީހާން ވިދާޅުވީ، އެފަދަ މައްސަލަތައް ހުށައެޅިފައިވާ މިންވަރު ބެލުމަށް ކަމާގުޅޭ މުއައްސަސާތަކަށް ސިޓީއަކުން އެދިފައިވާނެ ކަމަށެވެ.
ކޮމިޓީގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން މިދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ރޮޒެއިނާ އާދަމް ވަނީ ފުލުހުންނާ އިންޓަރނެޓް ދޫކުރާ ފަރާތްތަކާ ބައްދަލު ކުރައްވައި، އެކަމުގައި އެޅިދާނެ ފިޔަވަޅުތަކާ ގުޅޭގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރެއްވުމަށް ހުށައަޅުއްވާފައެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ޖެންޑަރ މިނިސްޓްރީއާ ގުޅިގެން އެކަމުގައި އެޅިދާނެ ފިޔަވަޅުތަކެއް ކަނޑައެޅިދާނެކަން ރޮޒެއިނާ ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
އޭގެ އިތުރުން، "ރޭޕް" އަކީ ބޮޑެތި ކުށްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ވަކި ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައެޅުމަށާއި، ޖުޑީޝަރީ ކޮމިޓީގައި މިހާރު ކުރިއަށްދާ ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭ ބިލުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދާއިރު، އެ ބިލުގައި ރޭޕްވެސް ހިމެނުމަށް ރޮޒެއިނާ ވަނީ ހުށައަޅުއްވާފައެވެ. ރޮޒެއިނާގެ މި ހުށައެޅުއްވުމަށް ދަނގެތީ ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުޙައްމަދު ނާޒިމް ވަނީ ތާއީދު ކުރައްވާފައެވެ.
ރޮޒެއިނާގެ ހުށައެޅުއްވުމަށް ތާއީދު ކުރައްވަމުން މެމްބަރު ނާޒިމް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، 11 އަހަރުގެ ކުއްޖަކު ގެސްޓްހައުސްއަށް ގެންދިޔައިރު، އާއިލާގެ އިހުމާލެއް ވޭތޯވެސް ބަލަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އަދި މިކަމުގައި ބެލެނިވެރިންވެސް އިތުރަށް ހޭލުންތެރި ކުރުވަންޖެހޭކަން މެމްބަރު ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
މެމްބަރުންގެ އިތުރު ހުށައެޅުއްވުންތަކާއެކު ކޮމިޓީން ނިންމާފައިވަނީ އިންޓަރނެޓުގެ ޒަރިއްޔާއިން ކުރާ އެފަދަ ކުށްތައް ހުއްޓުވުމަށްޓަކައި ޤާނޫނަށް ގެންނަން ޖެހޭ ބަދަލުތަކާއި، އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް ދެނެގަތުމަށްޓަކައި ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކާއި, ޖަމިއްޔާތަކާ މަޝްވަރާކޮށް، އެކަމުގެ ދިރާސާތައް ކުރުމަށެވެ.
އޭގެ އިތުރުން، ޖުޑީޝަރީ ކޮމިޓީގައި މިހާރު އޮތް ބިލުގައި ރޭޕްއަކީ ޖިނާއީ ބޮޑު ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ހިމެނުމަށް ހިމަނާފައިވޭތޯ ބެލުމަށްފަހު، ހިމަނާފައި ނުވާނަމަ ކޮމިޓީން އެކަން ހުށައެޅުމަށްވެސް ވަނީ ނިންމާފައެވެ. އަދި ކުޑަކުދިންގެ އިންޓަރނެޓް ސޭފްޓީ ކަށަވަރު ކުރުމަށް މިހާރު ހުރި ޤާނޫނުތަކުގެ ދަށުން ކުރެވެން ހުރި ކަންކަން ބަލައި، ޤާނޫނީ އޮނިގަނޑަށް ގެންނަން ޖެހޭ އިތުރު ބަދަލުތައް ދިރާސާ ކުރުމަށްވެސް ވަނީ ނިންމާފައެވެ.
