އިނގިރޭސިވިލާތުން މީހެއްގެ ފުށުން، ކުރިން މަންކީޕޮކްސް (މަކުނު ވިދުރި) ގެ ނަމުން ނަންދެވިފައިވާ އެމްޕޮކްސް ގެ އާ ވައްތަރެއް ފެނިފައިވާ ކަމަށް އެ ގައުމުގެ ސިއްޙީ އިދާރާތަކުން ބުނެފިއެވެ.

މި އައު ވައިރަހަކީ އެމްޕޮކްސް ވައިރަހުގެ ދެ މައިގަނޑު ވައްތަރެއް އެއްވެގެން އުފެދިފައިވާ ވައިރަހެކެވެ. އަދި މިއީ އޭޝިއާ ސަރަހައްދުގައި ދަތުރުކުރުމަށްފަހު އެނބުރި އައި މީހެއްގެ ފުށުން ފެނުނު ވައިރަހެއް ކަމަށް ރިޕޯޓު ކޮށްފައި ވެއެވެ.

މި އާ ވައްތަރުގެ ނުރައްކާތެރިކަމާއި އެނޫންވެސް ކަންކަން ދިރާސާ ކުރަމުންދާ ކަމަށް އިދާރާތަކުން ބުނެއެވެ.

ޔޫ.ކޭ. ހެލްތު ސެކިއުރިޓީ އޭޖެންސީ (ޔޫ.ކޭ.އެޗް.އެސް.އޭ) އިން ބުނާ ގޮތުގައި، ވައިރަސްތަކަށް ބަދަލު އައުމަކީ އާންމުކޮށް ހިނގާ ކަމެކެވެ. ނުރައްކާތެރި މި ބަލިން ރައްކާތެރިވުމަށް އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ވެކްސިން ޖެހުމެވެ.

މި އާ ވައިރަސް ސްޓްރެއިންގައި އެމްޕޮކްސް ސްޓްރެއިންގެ ދެ ބާވަތް ކަމަށްވާ ކްލޭޑް ވަން.ބީ. (clade Ib) އާއި ކްލޭޑް ޓޫ.ބީ. (clade IIb) ގެ ބައިތައް އެކުލެވިގެންވެއެވެ. މި ބަލީގެ އައު ސްޓްރެއިން އަށް އަދި ނަމެއް ދެވިފައެއް ނުވެއެވެ.

މި ކަމާބެހޭ މައުލޫމާތު ހާމަކޮށްފައި މިވަނީ، ކްލޭޑް ވަން.ބީ. ކިޔާ ސްޓްރެއިންގެ އަލާމާތްތައް ބައެއް ޔޫރަޕްގެ ގައުމުތަކުގައި ފެތުރެން ފަށާފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ.

ކްލޭޑް ޓޫ.ބީ. އަކީ 2022 ވަނަ އަހަރު ދުނިޔޭގެ ގިނަ ގައުމުތަކަކަށް ފެތުރުނު އެމްޕޮކްސް ބަލީގެ ބޮޑު ރޯގާއާ ގުޅިފައިވާ ސްޓްރެއިންއެކެވެ.

ސިއްޙީ އިދާރާތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، އެމްޕޮކްސް ވެކްސިން ޖެހުމުން %75-80 މިންވަރަކަށް ރައްކައުތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެ އެވެ.

ޔޫ.ކޭ.އެޗް.އެސް.އޭ ގެ ޖިންސީ ގުޅުމުން ފެތުރޭ ބަލިތަކާބެހޭ އެޖެންސީ ގެ ވެރިޔާ ޑރ. ކޭޓީ ސިންކާ ވިދާޅުވީ، މި އާ ސްޓްރެއިން ދެނެގަނެވުނީ ޖެނޯމިކް ޓެސްޓްތަކުގެ ސަބަބުން ކަމަށެވެ.

ޔުނިވަރސިޓީ އޮފް އޮކްސްފޯޑްގެ ގްލޯބަލް ހެލްތު ނެޓްވޯކްގެ ޑިރެކްޓަރު ޕްރޮފެސަރ ޓްރޫޑީ ލޭންގ ވިދާޅުވީ، އެމްޕޮކްސް ގެ އާ ވައިރަހެއް ފެނުމުގެ މި ހާދިސާއިން ދައްކައިދެނީ، "އެމްޕޮކްސް މުޅި ދުނިޔޭގައި ފެތުރެމުންދާ ކަމާއި، އަދި ވައިރަހަށް ބަދަލު އަންނަމުންދާ ކަމެވެ."

އޭނާ ވިދާޅުވީ، ޔޫ.ކޭ.ގައި ބަލި ދެނެގަނެ، ފެތުރުން ހުއްޓުވުމަށް "ފުރިހަމަ ނިޒާމުތަކެއް" ގާއިމުކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް، ވެކްސިން ލިބުން ދަތި ގިނަ ބަޔަކު ދިރިއުޅޭ ދުނިޔޭގެ އެހެން ތަންތަނުގައި، "މިކަން ހާސިލްކުރުން ދަތި" ކަމަށެވެ.

ޕްރޮފެސަރ ލޭންގ ވިދާޅުވީ، މި ސްޓްރެއިންގެ އިތުރު ކޭސްތައް ޔޫ.ކޭ.އިންނާއި އެހެން ތަންތަނުން ފެނިއްޖެނަމަ، ކުރީގެ ސްޓްރެއިންތަކަށްވުރެ ނުރައްކާތޯ ބެލުމަށްޓަކައި، އެ ސްޓްރެއިން ފެތުރޭ ގޮތާއި އޭގެ ސަބަބުން މީހުންނަށް ދިމާވާ ބަލީގެ ހާލަތު ދެނެގަތުން މުހިންމުވާނެ ކަމަށެވެ.

2025 ވަނަ އަހަރު މުޅި ދުނިޔޭގައި 48,000 އަށް ވުރެ ގިނަ އެމްޕޮކްސް ކޭސް ކަށަވަރު ކުރެވިފައިވާއިރު، މިދިޔަ މަހު 2,500 ކޭސް ފެނިފައިވެއެވެ. މިކޭސްތަކުގެ ގިނަ އަދަދެއް ފެނިފައިވަނީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާއިންނެވެ.

އެމްޕޮކްސް އަކީ އުނދަގޫތަކެއް ތަހައްމަލު ކުރަން ޖެހޭ ބައްޔެކެވެ.

އާންމު އަލާމާތްތަކަކީ ހަންގަނޑުގައި ފޮޅު ނުވަތަ ބިހިތަކެއް ނެގުމެވެ. މި އަލާމާތްތައް ދެ ހަފްތާއިން ހަތަރު ހަފްތާއަށް ދެމިހުރެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ހުންއައުން، ބޮލުގައި ރިހުން، ބުރިކަށީގައި ރިހުން، ގައިގައި ރިހުން އަދި ވަރުބަލިވުން ވެސް ހިމެނެއެވެ.

މި ވައިރަސް އެކަކު ގައިން އަނެކަކު ގަޔަށް ފެތުރެނީ ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުމުންނާއި، ކެއްސުމުން ނުވަތަ ކިނބިހި އެޅުމުންނާއި، ބަލިޖެހިފައިވާ މީހެއްގެ ފޭރާމާއި، ތަންމަތި، ތުވާލި ފަދަ ތަކެތީގައި ކޮންޓެކްޓް ވުމުންނެވެ.