އިޓަލީވިލާތުގެ ޤަދީމީ ރަށެއްކަމަށް ޕޮމްޕޭއަކީ އިހުގެ ރޯމަނުންގެ އެންމެ ވަރުގަދަ މުއްސަދިން ދިރިއުޅުނު ރަށެކެވެ. އެ މީހުންނަކީ ޖިންސީ އުފާ ހޯދުމާއި، އެއް ޖިންސުގެ ގުޅުން ހިންގުމާއި، ރާބުއިމާއި، ޖުވާ ކުޅުމާއި، އަޅުންނަށް އިހާނެތި ގޮތް ހަދައި މެރުމާއި، ދުނިޔަވީ އެންމެހާ މަޖަލުގައި ހައްދު ފަހަނަޅައިފައިތިބި ބައެކެވެ.
ޕޮމްޕޭގެ އާބާދަށް ނިމުން އައީ، ވެސޫވިއަސް އަލިފާންފަރުބަދައިގެ ވަރުގަދަ ގޮވުމާއެކުގައެވެ. ކުޑަކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައެވެ. ފަރުބަދަތަކުން ފައިބަމުންދިޔަ ވިހަ ގޭހާއި އަޅިތައް ރަށުތެރެއަށް ފައިބައި، ރަށުތެރޭގައި ވައި ބަންދުވިއެވެ. އެމީހުން ތިބި ގޮތަށް އެހަރަކާތުގައި ތިއްބާ، ހަށިގަނޑާއި ފުރާނަ ވަކިވެ ދިޔައީއެވެ. ހަށިތައް މިއަދާ ހަމައަށް ވެސް ފެންނަންހުރީ އެމީހުންގެ އެންމެ ފަހު ސިކުންތުގެ ހަރަކާތުގައިވާތީއެވެ. އާޘާރީ ތަރިކައިގެ ހޯދުންތަކަށް ޝަޢުޤުވެރިވާ ތަޖުރިބާކާރުން މިހާރުވެސް ދަނީ ޕޮމްޕޭގައި އެކި ކަހަލަ ދިރާސާތައްކޮށް، ތަފާތު އެކި ކަހަލަ ހޯދުންތައް ހޯދަމުންނެވެ. ދޭތެރެދޭތެރެއިން، އެ މަންޒަރުތައް، ބައިނަލްއަޤުވާމީ މުޖުތަމަޢާވެސް ހިއްސާ ކުރެއެވެ.
މި ފަހަރުވެސް ޕޮމްޕޭއިން ފެނުނީ އާދައިގެ ތަނެއް ނޫނެވެ. ޕޮމްޕޭއިން މި ފަހަރު ފެނުނީ ޖަލު-ބޭކަރީއެކެވެ. އެ ބޭކަރީގައި މަސައްކަތް ކުރަމުން ދިޔަ މީހުން އެ މަސައްކަތް ކުރަމުން ދިޔައީ އަޅުންގެ ގޮތުގައެވެ. ގޮވާން ހިމުން ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި އެމީހުން ބޭކަރީގައި އުޅުނީ ޤައިދީންގެ ގޮތުގައެވެ. އެ މަސައްކަތުގައި ހިމާރުތަކެއްވެސް ބައިވެރިކޮށްފައި ވާ އިރު، އެ ހިމާރުތައްވެސް ގެންގުޅެފައި ހުރީ އެފަދަ ގޮތަކަށެވެ.
ޕޮމްޕޭގެ އާޘާރުތައް ބަލައި ހޯދަމުން ދަނިކޮށް މި ފެނުނު ޖަލު-ބޭކަރީއަކީ ކުޑަކުޑަ ކޮޓަރިގަނޑެއް ކަހަލަ ތަނެކެވެ. ބޭރުތެރޭގެ އެއްވެސް މަންޒަރެއް އެ ކޮޓަރީގެ އެތެރެއަކަށް ނުފެނެއެވެ. އިންތިހާ އުސްކޮށް ރާނާފައިވާ ފާރުގެ ވަރަށް މަތީގައި ދަގަނޑު ތޭރި ޖެހި، ސައިޒުގެ ގޮތުން މާ ބޮޑު ނޫން ކުޑަދޮރުތަކެއް ހުއްޓެވެ. އެއީ ހަމަ އެކަނި އަލި ކުރުމުގެ ބޭނުމަށް ހުރި ކުޑަދޮރުތަކެކެވެ. ޕާން ފިހުމަށް ބޭނުންވާ ގޮވާން މުގުރާ ތައްޔާރު ކުރުމަށްޓަކައި އެ ކޮޓަރީގެ ތެރޭގައި އަޅުންނާއި ހިމާރުތައް ވަށް ބުރު ބައްޓަމަށް ހިނގަހިނގާ އުޅުނެވެ.
އަހަރެމެން މި ތިބީ މިތަނުގެ ބޭކަރީގަ. އަހަރެންގެ ފަހަތުން އެ ފެންނަނީ ބޮޑު އަވަނެއް... މިތާ ހުރީ ޖަނަވާރު ތަކަށް ކާންދީ ބަލަހައްޓާ ހަދާ ތަނެއް. ހިމާރުތައް އުޅުނީ މި 2 ދެތާ ދޭތެރޭ. ކަލޭމެންނަށްވެސް ފެންނާނެ، ގޮވާން މުގުރާ ބައިވަރު ތަންތަން އެބަހުއްޓެއްނު. މިތަނުން ކިޔައިދެނީ އަޅުވެތި ކޮށްފަ ތިބި މީހުންނާއި މި ބުރަ މަސައްކަތަށް ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރި ޖަނަވާރުތަކުގެ ދިރިއުޅުމުގެ ވަރަށް ޙައްސާސް ވާހަކަތަކެއް.ގެބްރިއޭލް ޒުޗްޓްރިއެޖެލް؛ ޕޮމްޕޭ އާޘާރީ ޕަރކުގެ ޑައިރެކްޓަރ
އަލިފާން ފަރުބަދައިން ފައިބައިގެން އަންނަ ދިޔާ ހިލަ އަލިފާން ވައިގެ ސަތަހައަށް ހުޅުވި ގަނޑުވެފައިވާ ހިލަ ތަޅުމުގައި ވަށް ބުރެއްގެ ފަޅި ބައްޓަމަށް ކަނޑާފައިވާ ކެނޑުންތަކެއް ހުއްޓެވެ. އެއީ ޖަނަވާރުތައް ކަހަލައިގެން ވެއްޓުނަ ނުދިނުމަށް ކޮށްފައިވާ ކަމެކެވެ. ހަމަ އެއާއެކު އެ ފަޅި ބުރުތަކުން، ރާސްތާވެސް ފާހަގަ ކޮށްދެއެވެ.
ވެސުވިއަސް އަލިފާންފަދަރުބަދަ ގޮވި ވަރުގަދަ ހާދިޘާ ހިނގި އިރު ޕޮމްޕޭގައި ގާތްގަނޑަކަށް 13000 އެއްހާ މީހުން ދިރިއުޅެމުން ދިޔައެވެ. އެތައް އެޓަމް ބޮމެއް ގޮވުމާ ދާދި އެއް ފަދަ ވަރުގަދަ ގޮވުމަކުން ވެސުވިއަސް އަލިފާންފަރުބަދަ ގޮވާ، ދުމާއި އަޅިއާއި ހިލަތައް ބޭރުވަމުން ދިޔައެވެ. ޕޮމްޕޭގެ އޭރުގެ މަންޒަރުތައް މިއަދުވެސް ހަމަ އެގޮތުގައި ފެންނަން ހުރި އިރު، އެ މަންޒަރުތަކާއި، އެ ވާހަކަތައް އަޑުއެހުމަށް އެތައް ބަޔަކު ސަމާލުކަން ދެއެވެ.
