ރާއްޖެއަކީ ބިން ކުޑަ، ކަނޑުގެ ސަރަހައްދު ބޮޑު ގައުމެކެވެ. އެކި ހިސާބުތަކުގައި ވަކި ވަކިން ކުދި ކުދި ރަށްތަކެއް އުފެދިފައިވާއިރު، މިއިން ކޮންމެ ތަނެއްގެވެސް ވަށައިގެންވަނީ މާސިންގާ ކަނޑެވެ. ރާއްޖެއަކީ 99 އިންސައްތަ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދު އެކުކެވިގެންވާ ގައުމެއްކަމަށް އެކި ފަރާތްތަކުން ހަދާފައިވާ ދިރާސާތަކުންވެސް ވަނީ ދައްކާފައެވެ. މި ހުރިހާ ކަމަކުންވެސް ރާއްޖެއަށް ލިބިފައިމިވާ މާސިންގާ ކަނޑާއި، ބިމުގެ މުހިންމުކަން އެނގިގެންދެއެވެ. އެތަންތަން ހިމާޔަތްކޮށް ރައްކާތެރިކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ހާމަވެއެވެ. ކުރިމަތިވާ ނުރައްކާތަކުން ހިމާޔަތް ކުރުން މުހިންމެވެ.

އަނެއްކޮޅުން ބަލާއިރު، މިއަދު މުޅި ދުނިޔޭގެ ތިމާވެއްޓަށްވެސް މިވަނީ ބޮޑު ނުރައްކަލަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައެވެ. އަޅުގަނޑު މެންނަށް ލިބިފައިމިވާ ރީތި، ނާޒުކު ތިމާވެށިވެސް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ. މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލި، މުރަކަތައް ހަލާކުވެ ދަނީ "ބްލީޗް"ވަމުންނެވެ. ހުދު ވަމުންނެވެ. މިއީ ޖައްވު ހޫނުވެ، ކަނޑު އަޑި އާދަޔާ ޚިލާފަށް ހޫނުވުމުގެ ސަބަބުން މުރަކަތަކަށް ދިމާވާ ކަމެކެވެ. ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު މި އުފުލެމުންދާ ގޮތަށް އުފުލޭނަމަ ރާއްޖޭގެ މި ކުދި ކުދި ރަށްތަކަށް ނުރައްކާ ވެދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރުވެސް މިހާރު ދަނީ ލިބެމުންނެވެ.

މި ނުރައްކާތައް ދެނެގަނެ، އަޅުގަޑުމެންގެ ވެށި ހިމާޔަތް ކުރެވޭނެ ގޮތްތައް ހޯދާބެލުމަށް ސަރުކާރުން ވަނީ ބްލޫ ޕްރޮސްޕެރިޓީ ކޯލިޝަނާ ގުޅިގެން ރާއްޖޭގެ ކަނޑުފަޅުގެ ދިރާސާއެއް ކޮށްފައެވެ. މި ދިރާސާގައި ކަނޑު އަޑީގެ ދިރުންތަކާއި، މުރަކަތަކާއި، މިފަދަ އެތައް ކަމެއް ދިރާސާކޮށްފައިވެއެވެ. މި ދިރާސާއަށްފަހު އަނެއްކާވެސް މިވަނީ އިނގިރޭސިވިލާތުގެ މެރިން ރިސަރޗް ފައުންޑޭޝަނެއް ކަމަށްވާ "ނެކްޓަން" އާ ގުޅިގެން ކަނޑުތައް ދިރާސާކޮށްފައެވެ. 5 ހަފްތާއަށް ކުރިއަށްދިޔަ މި ދިރާސާ އޮކްޓޯބަރު 7 ގައި ނިންމާލާފައިވާއިރު، ބައިނަލްއަގުވާމީ ފަރާތްތަކާއި ދިވެހިން ހިމެނޭހެން 40 ސައިންސްވެރިންނާއި ތަޖުރިބާކަރުންގެ ޓީމެއް ހަރަކާތްތެރިވެފައިއެވެ. 16 ދިވެހިން މި ޓީމުގައި ހިމެނެއެވެ.

މި ޓީމުން ވަނީ ރާއްޖޭގެ ކަނޑުތައް ދިރާސާކޮށް، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ލިބިދޭ ގެއްލުން ކުޑަކުރާނެ ގޮތްތައް ދެނެގަނެފައެވެ. އަދި ދިރާސާއިން ލިބުނު މަޢުލޫމާތު ސައިންސްވެރިންނާއި ޕޮލިސީ މޭކަރުންނާ ހިއްސާކުރާނެއެވެ. ދިރާސާގައި ކަނޑުގެ އެންމެ މަތީ ފަށަލައިން ފެށިގެން 1000 މީޓަރާއި ހަމައަށް ސާރވޭކޮށްފައިވެއެވެ. 5 ހަފްތާއަށް ކުރިއަށްގެންދިޔަ މި ދިރާސާގައި ކަނޑުގެ އެންމެ ފުނަށްދެވޭ ޒާތުގެ ސަބްމާރސިބަލްއާއި ރޮބޮޓިކް ސިސްޓަމްތައް ވަނީ ބޭނުންކޮށްފައެވެ. ކާމިޔާބު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެވިފައިވާކަން އެޓީމުން ވަނީ ހާމަކޮށްފައެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ ކަނޑުފަޅަށް ކުރިމަތިލާންޖެހޭ ކަންކަމަކީ އަވަސް ހައްލެއް ބޭނުންވާ ކަމެކެވެ. ވަކިން ޚާއްސަކޮށް ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދަކީ ފަތުުރުވެރިކަމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވާ އިގްތިސާދަކަށް ވެފައި، ފަތުރުވެރިކަމަކީ ތިމާވެއްޓާ ވަރަށް ބޮޑަށް ގުޅިފައިވާ ކަމަކަށްވާތީ މިއީ އަވަސް ހައްލެއް ބޭނުންވާ މައްސަލައެކެވެ. އެހެންކަމުން މިކަމަށް ހައްލެއް ހޯދުމަށް ކުރެވިދާނެ ކަންކަން ދެނެގަތުމުގެ މަސައްކަތް ސަރުކާރުން ކުރަމުންދެއެވެ. އަދި މި މަސައްކަތް އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުންވެސް ކުރަމުންދެއެވެ.

ރާއްޖެއިން ގެންދަނީ ގައުމީ ފެންވަރުގައާއި، ބައިނަލްއަގުވާމީ ފެންވަރުގައިވެސް މޫސުމީ ބަދަލުތައް ކުޑަކުރުމަށް ކުރެވެންހުރި ކަންކަން ކުރަމުންނެވެ. މިގޮތުން ތެޔޮ އަންދާ މިންވަރު ކުޑަކުރުމަށް ސޯލަރ ހަކަތައާ ދިމާލަށް މިސްރާބު ޖެހުން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ.