ރާއްޖެ މޮރިޝަސް ބޯޑަރު ކަނޑައަޅައިދިނުމަށް ހުށަހެޅި މައްސަލަ އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރައިބިއުނަލް ފޯ ދަ ލޯ އޮފް ދަ ސީ (އިޓްލޮސް) އިން ބަލައިގެންފިއެވެ.

ޔުނައިޓެޑް ނޭޝަންސް ކޮންވެންޝަން އޮން ދަ ލޯ އޮފް ދަ ސީގެ ދަށުން، ދިވެހިރާއްޖެއާއި ޗާގޮސްއާ ދެމެދު އޮތް ކަނޑުގެ ސަރަޙައްދުގެ ތެރެއިން ފުށުއަރާ ސަރަޙައްދާ ގުޅޭގޮތުން އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރައިބިއުނަލް ފޮރ ދަ ލޯ އޮފް ދަ ސީ އަށް މޮރިޝަސްގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅި މައްސަލައިގެ އަޑުއެހުމެއް ބުރާސްފަތި ދުވަހު ވަނީ ބާއްވާފައެވެ.

އެ މައްސަލައިގައި ޢިޖުރާޢީ ގޮތުން ދިވެހިރާއްޖެއިން ފާހަގަކުރި ކަންކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން އަޑުއެހުންތައް ބޭއްވުމަށްފަހު، މޮރިޝަސްއިން ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަ އަކީ މަޢުޟޫޢީ ގޮތުން ބެލޭނެ މައްސަލައެއްކަން ޓްރައިބިއުނަލުން ވަނީ ކަނޑައަޅުއްވާފައެވެ.

އޭގެ ނަތީޖާއަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޚާއްސަ އިޤްތިޞާދީ ސަރަޙައްދާއި މޮރިޝަސްގެ ޚާއްސަ އިޤްތިޞާދީ ސަރަޙައްދާ ފުށުއަރާ ދިމާއަކާ ބެހޭގޮތުން ޓްރައިބިއުނަލްގައި މައްސަލަ ކުރިއަށް ގެންގޮސް، މުޢާހަދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އުޞޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް އެ ސަރަޙައްދާމެދު ގޮތެއް ކަނޑައެޅިގެން ދިއުމެވެ.

މިގޮތުން، ބައިނަލްއަޤްވާމީ އުޞޫލުތަކަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު، އާންމު އުޞޫލެއްގެ ގޮތުން އެފަދައިން ފުށުއަރާ ސަރަޙައްދާމެދު ގޮތެއް ކަނޑައެޅިގެން ދާނީ ހަމަހަމަ އުޞޫލަކުން ދެ ޤައުމަށް ލިބޭ ގޮތަށް އިކުއިޑިސްޓެންސްގެ އުޞޫލު ބޭނުންކޮށްގެންކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

ފޯޅަވަހި ނުވަތަ ޗާގޮސް އައިލެންޑްސްގެ މައްސަލައަކީ މޮރިޝަސްއާއި އިނގިރޭސިންނާއި ދެމެދުވާ މައްސަލައެއް ކަމަށާއި، އެ މައްސަލައިގެ ތެރެއަށް ރާއްޖެއިން ވަންނަން ނޭދޭކަމަށް މީގެ ކުރިން ބޭއްވި އަޑުއެހުމުގައި ބަންޑާރަ ނައިބް އިބްރާހިމް ރިފްއަތު ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.

މޮރިޝަސްއިން އިޓްލޮސްގައި ރާއްޖެ އާއި ދެކޮޅަށް ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލައަކީ ރާއްޖެއާއި މޮރިޝަސްއާއި ދެމެދުގައިވާ އިޤްތިސާދީ ހާއްސަ ސަރަހައްދު ކަނޑައާޅައި ދިނުމަށް އެދި ހުށަހެޅި މައްސަލައެކެވެ.

މައްސަލައިގެ ފުރަތަމަ އަޑުއެހުމުގައި ރާއްޖޭގެ ފަރާތުން ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ބަންޑާރަ ނައިބް ވިދާޅުވީ ފޯޅަވަހި ނުވަތަ ޗާގޮސް އައިލެންޑްސްގެ މައްސަލައަކީ މޮރިޝަސްއާއި އިނގިރޭސިންނާއި ދެމެދުވާ މައްސަލައެއް ކަމަށާއި، މި މައްސަލައިގެ ތެރެއަށް ރާއްޖެއިން ވަނުމަށް ނޭދޭ ކަމަށެވެ. ރާއްޖެއަކީ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ޤާނޫނުތަކަށް ފުރިހަމައަށް އިހުތިރާމް ކުރާ ޤައުމެއްކަން ފާހަގަކުރައްވާ ބަންޑާރަ ނައިބް ވިދާޅުވީ ރާއްޖެއިން ވަންނަން ޖެހިފައިވަނީ، ރާއްޖެއިން ބޭނުން ނުވާ މައްސަލައެއްގެ ތެރެއަށް ކަމަށެވެ.

ޗާގޯސް އައިލެންޑްސްގެ މައްސަލާގައި އިންޓަރނޭޝަނަލް ކޯޓް އޮފް ޖަސްޓިސް އިން ނެރެފައިވާ އެޑްވަައިޒަރީ އޮޕީނިއަން ތަންފީޒު ކުރުމާ ބެހޭ ގޮތުން އދ.ގެ އާއްމު މަޖިލީހުގައި 2019 ވަނަ އަހަރު ނެގި ވޯޓުގައި އެއްކޮޅަށް 116 ވޯޓް ދީފައިވާއިރު ދެކޮޅަށް ވޯޓް ދީފައި ވަނީ ހަ ގައުމަކުންނެވެ. ވަކި އަތަކަށް ވޯޓް ނުދީ 56 ގައުމު އޮތެވެ. ދެކޮޅަށް ވޯޓް ދީފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ އިތުރުން އޮސްޓްރޭލިއާ، ހަންގޭރީ، އިސްރާއީލް، އަދި އެމެރިކާ އާއި އިނގިރޭސިވިލާތެވެ.

ޗާގޯސް އައިލެންޑްސްގެ މައްސަލާގައި އިންޓަރނޭޝަނަލް ކޯޓް އޮފް ޖަސްޓިސް (އައިސީޖޭ) 25 ފެބުރުއަރީ 2019 ގައި ނެރުނު އެޑްވައިޒަރީ އޮޕީނިއަން އޮތީ މި މައްސަލައިގައި ޗާގޯސް އައިލެންޑްގެ މިލްކުވެރިކަމާމެދު ދައުވާ ކުރާ މޮރިޝަސްއިން އެދޭ ގޮތަށެވެ.

އެ ކޯޓުގެ އޮޕީނިއަންގައިވާ ގޮތުން މޮރިޝަސްގެ މައްޗަށް އޮތް އިސްތިއުމާރީ ބާރު ނިމުމަކަށް ގެނެސްފައި ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގާނޫނުތަކާ އެއްގޮތަކަށް ނޫނެވެ. އޭގެ ސަބަބަކީ އިސްތިއުމާރީ ވެރިކަން ނިމުމަކަށް ގެނައިރު ޗާގޯސް މިނިވަންވެފައި ނުވާތީއެވެ. މި ސަބަބާއެކު އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ބާރުގެ ދަށުގައި އޮތް ބްރިޓިޝް އިންޑިއަން އޯޝަން ޓެރިޓަރީ ދޫކޮށްލުމަށް އައިސީޖޭގެ ލަފާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއިން މީގެ ކުރިން ދެކެމުން ދިޔައީ ޗާގޯސްގެ މައްސަލައަކީ ދިވެހިރާއްޖެ އާއި އިނގިރޭސިވިލާތާއި ދެމެދުގައި އޮތް މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ނަމަވެސް 2010 ވަނަ އަހަރު ދިވެހިރާއްޖެއިން ކޮމިޝަން އޮން ދި ލިމިޓްސް އޮފް ދި ކޮންޓިނެންޓަލް ޝެލްފަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޮންޓިނެންޓަލް ޝެލްފްގެ ސަރަހައްދު ކަނޑައަޅައި ދިނުމަށް އެދި ހުށަހެޅުމުން މޮރިޝަސްއިން ވަނީ އެކަމަށް ދެކޮޅު ހަދައި އދގެ ސެކްރެޓެރީ ޖެނެރަލަށް ރަަސްމީކޮށް މައްސަލަ ހުށަހަޅާފައެވެ.

މޮރިޝަސްއިން އިއުތިރާޒް ކޮށްފައި ވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހުށަހެޅުމުގައި ޗާގޯސްގެ ޚާއްސަ އިގްތިސާދީ ސަރަހައްދު ފާހަގަކޮށްފައި ނުވާތީ އާއި ދިވެހިރާއްޖެއިން ހުށަހަޅާފައިވާ ސަރަހައްދާއި މޮރިޝަސްގެ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދާ ފުށުއަރާ ކަމަށް ބުނެއެވެ. އެއަށްފަހު އައްޑޫ ސިޓީއާއި ޗާގޯސްއާއި ދެމެދުގައިވާ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދާ ދެމެދުގައި ވަކި ގޮތަކަށް އެއްބަސްވުމަށް މޮރިޝަސް އިން ވަނީ ދިވެހިރާއްޖެއަށް ގޮވާލާފައެވެ. ރާއްޖެއިން ބުނެފައި ވަނީ އެ ވޯޓަކީ އިނގިރޭސި ވިލާތާއި ނުވަތަ އެމެރިކާއާ އެއްކޮޅަށް ދީފައިވާ ވޯޓެއް ނޫން ކަމަށެެވެ. އަދި މިއީ މޮރިޝަސްއާ ދެކޮޅަށް ދިން ވޯޓެއް ވެސް ނޫން ކަމަށެވެ.

މިއީ ރާއްޖޭގެ ދައުލަތުގެ އެންމެ މަތީ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތް ކުރަން ދިން ވޯޓެއް ކަމަށެވެ.