ނަފްރަތުގެ ބިލް ޖުޑިޝަރީ ކޮމިޓީން ދެވަނަ ފަހަރަށް ދިރާސާކޮށް ނިންމި ގޮތަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފިއެވެ.

ބިލު ފާސްކުރީ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވި 50 މެމްބަރުންގެ އިއްތިފާގުންނެވެ.

ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން, ތުޅާދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޙިސާން ޙުސައިން ހުށަހެޅުއްވި ނަފުރަތުގެ ބިލާ ގުޅިގެން ފާޅުކުރި ކަންބޮޑުވުންތަކަށް ރިއާއަތްކޮށް، އެ ބިލު އިސްލާހުކޮށް މަޖިލީހުގެ ތަޅުމަށް ހުށަހެޅީ އަންގާރަ ދުވަހުއެވެ.

ބިލު ހުށަހެޅުމާއެކު ގިނަބައެއްގެ ކަންބޮޑުވުން ހުށަހެޅިގެންދިޔައެވެ. ބިލު ފުރަތަމަ ދިރާސާ ކުރި މަރުހަލާގައިވެސް، ޖުޑީޝަރީ ކޮމިޓީން ވަނީ އިސްލާމިކް މިނިސްޓްރީއާއި ހިއުމަން ރައިޓްސް ކޮމިޝަނާއި ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުގެ އިތުރުން، އާއްމުންގެ ޚިޔާލުތައްވެސް ހޯދާފައެވެ.

ބިލު ޖުޑީޝަރީ ކޮމިޓީން ދިރާސާ ކުރުމަށްފަހު އެންމެ ފުރަތަމަ ހުށަހެޅި ރިޕޯޓަށް ދާންދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޔަޢުޤޫބް ޢަބްދުﷲ މެދުވެރިކޮށް އިސްލާހުތަކެއް ހުށަހެޅިއެވެ. އެއާއެކު ބިލު އަނެއްކާވެސް ކޮމިޓީއަށް ފޮނުވީ، މިދިޔަ އޯގަސްޓް މަހުގެ ތެރޭގައެވެ.

ދެވަނަ ފަހަރަށް ކޮމިޓީން ބިލު ދިރާސާކުރިއިރު، އިސްލާމިކް މިނިސްޓްރީއާއި އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހާ މަޝްވަރާ ކޮށް، ލިޔުމުން ޚިޔާލު ހޯދާފައިވާ ކަމަށް، ކޮމިޓީ ރިޕޯޓް ހުށަހަޅުއްވަމުން، ކޮމިޓީގެ މުޤައްރިރު އިމްތިޔާޒު ފަހުމީ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ވިދާޅުވީ އެ ޚިޔާލަށް ރިއާޔަތްކޮށް އިސްލާހުތަކެއް ގެނެސްފައިވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ދީނީ އިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ރައުޔު ތަފާތުވެފައިވާ މައްސަލައެއްގައި، ސުންނީ ޖަމާއަތުގެ މުއުތަބަރު ރައުޔަކާ ހިލާފުނުވާ ގޮތަށް، މީހަކު ފާޅުކުރާ ޝުއޫރަކުން، އެ މީހަކީ އިސްލާމްދީނާ ދެކޮޅު މީހެކޭ އާންމުތަނެއްގައި ބުނުމަކީ ކުށެއް ކަމަށް ވަނީ ކަނޑައަޅާފައެވެ.

ބިލުގެ 124ވަނަ މާއްދާއަށް ގެނެސްފައިވާ އިސްލާހަކީ، ދީނީ އިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ރައުޔު ތަފާތުވެފައިވާ މައްސަލައެއްގައި، އޭގެ ތެރެއިން އަހްލުއްސުންނަތު ވަލް ޖަމާޢަތުގެ މުއުތަބަރު ރައުޔަކާ ޚިލާފުނުވާގޮތަށް މީހަކު ފާޅުކުރި ޝުއޫރަކުން، ނުވަތަ ކުރި އަމަލަކުން، އެމީހަކީ އިސްލާމްދީނާ ޚިލާފަށް އުޅޭ ނުވަތަ އިސްލާމްދީނާ އިދިކޮޅު މީހެއްކަމަށް، އާންމު ތަނެއްގައި ތުހުމަތުކުރުން ނުވަތަ ސިފަކުރުމަކީ ކުށެކެވެ.

އަދި މުސްލިމަކު ކަނޑައެޅިގެން ކުފުރުގެ އަމަލެއް ނުކުރާހާ ހިނދަކު، ނުވަތަ ކުފުރުގެ ބަހެއް ފާޅުނުކުރާހާ ހިނދަކު، ނުވަތަ ފާޅުގައި ދީނުން ބޭރުވެ މުރުތައްދުނުވާހާ ހިނދަކު، އާންމު ތަނެއްގައި އެމީހަކީ ކާފަރެއްގެ ގޮތުގައި ނުވަތަ މުރުތައްދުވެފައިވާ މީހެއްގެ ގޮތުގައި ތުހުމަތުކުރުން ނުވަތަ ސިފަކުރުމަކީ ކުށެކެވެ.

މުސްލިމަކު ކަނޑައެޅިގެން ކުފުރުގެ އަމަލެއް، ނުވަތަ ބަހެއް ފާޅުނުކުރާ ހިނދަކު އެ މީހަކީ އިސްލާމްދީނާ ދެކޮޅު މީހެކޭ އާންމުތަނެއްގައި ސިފަކުރުމަކީ ކުށެއް ކަމަށްވެސް ކަނޑައަޅައި ބިލަށް އިސްލާހު ގެނެސްފައިވެއެވެ.

ހަމަމިއާއެކު މީހެއްގެ ނަސްލަށް، ނުވަތަ އުފަންވީ ގައުމާއި ކުލައަށް ބަަލައި، ނުވަތަ ސިޔާސީ ވިސްނުމަކަށް، ނުވަތަ ދީނަށް ބަލައި މީހަކަށް އަނިޔާއެއް ދިނުން، ނުވަތަ ދޭން ގޮވައިލުން ވެސް ކުށެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅައި ބިލު ވަނީ އިސްލާހުކޮށްފައެވެ.

މީގެ އިތުރުން، އެކި ކަންކަމާމެދު ކީރިތި ގުރުއާނާއި ސުންނަތުން ސާބިތުވާ އިސްލާމްދީނުގެ ހުކުމްތައް ބަޔާންކުރުމަށް ހުރަސްނޭޅޭ ގޮތަށް މާއްދާއެއް އިތުރުކޮށްފައިވެއެވެ.

ޙިސާން ހުށަހެޅުއްވި ދެވަނަ ބިލުގައި ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 617 މާއްދާއަށް އަކުރެއް އިތުރުކުރަން ހިމަނާފައިވާއިރު، ދެބިލު އެއް ބިލެއްގެ ގޮތުގައި ދިރާސާކޮށް ނިންމިއިރު، ކޮމިޓީން ވަނީ އެއަށް މާއްދާއެއް އިތުރުކުރަން ނިންމާފައެވެ.

ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތަށް އިތުރުކުރަން ނިންމި ދެ މާއްދާގައި ބުނެފައިވަނީ، މުއާސަލާތީ ވަސީލަތެއް ބޭނުންކޮށްގެން ނުވަތަ އެނޫންވެސް ގޮތަކަށް އާންމު ތަނެއްގައި، އިސްލާމްދީނަށް ތައުހީނުކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި، ބަހުން ނުވަތަ އަމަލުން، މާތްﷲއަށް ނުވަތަ ކީރިތި ގުރުއާނަށް ނުވަތަ ކީރިތި ރަސޫލާއަށް ނުވަތަ ކީރިތި ރަސޫލާގެ ސުންނަތަށް ނުވަތަ އިސްލާމްދީނަށް ފުރައްސާރަކުރުމަކީ ކުށެއް ކަމަށެވެ. އަދި މުއާސަލާތީ ވަސީލަތެއް ބޭނުންކޮށްގެން ނުވަތަ އެނޫންވެސް ގޮތަކަށް، އިސްލާމްދީނަށް ތައުހީނުކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ބަހުން ނުވަތަ އަމަލުން، މާތްﷲ އާމެދު ނުވަތަ ކީރިތި ގުރުއާނާމެދު ނުވަތަ ކީރިތި ރަސޫލާއާމެދު ނުވަތަ ކީރިތި ރަސޫލާގެ ސުންނަތާމެދު ނުވަތަ އިސްލާމްދީނާމެދު ދޮގު މައުލޫމާތު ފެތުރުން ނުވަތަ އެފަދަ އަމަލެއް ކުރުމުގައި ބައިވެރިވުމަކީ ވެސް ކުށެއް ކަމަށެވެ.

ބިލު ދެވަނަ ފަހަރަށް ދިރާސާކޮށް ކޮމިޓީ ރިޕޯޓް އެކުލަވާލިއިރު، ކުފުރުވުމާއި މުރުތައްދުވުން މާނަކުރުމަށްވެސް ވަނީ ބަދަލު ގެނެސްފައެވެ. އެގޮތުން ކުފުރުގެ އަމަލެއް ނުވަތަ ބަހެއް ކަމަށް މާނަކޮށްފައިވަނީ އަހްލުއްސުއްނަތު ވަލް ޖަމާޢަތުގެ ދީނީ އިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި، ވަކި އަމަލަކީ ކުފުރުގެ އަމަލެއްކަމާމެދު، ނުވަތަ ވަކި ބަހަކީ ކުފުރުގެ ބަހެއްކަމާމެދު ޚިލާފެއް ނެތް އަމަލަށާއި ބަހަށް ކަމަށެވެ.

މުރުތައްދުވެފައިވާ މީހެއް ކަމަށް ބުނެވޭނީ އަހްލުއްސުއްނަތު ވަލް ޖަމާޢަތުގެ ދީނީ އިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި، އެ އަމަލަކީ މުރުތައްދުވުމުގެ އަމަލެއްކަމާމެދު ޚިލާފެއް ނެތް އަމަލެއް މުސްލިމަކު ކޮށްފިކަމުގައި ކަނޑައެޅުމަށް، އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައި އޮންނަ އުސޫލުން، ކަމާބެހޭ ޝަރުއީ ކޯޓަކުން އެކަން ސާބިތުކޮށް އެގޮތަށް ކަނޑައަޅާ ހާލަތުގައި ކަމަށް ވަނީ ބިލުގައި ބަޔާން ކޮށްފައެެވެ.